معرفی و دانلود کتاب آسیب شناسی سیاست‌های کشاورزی در کشور با تاکید بر خرید تضمینی محصولات

معرفی کتاب آسیب شناسی سیاست‌های کشاورزی در کشور با تاکید بر خرید تضمینی محصولات

کتاب آسیب شناسی سیاست‌های کشاورزی در کشور با تاکید بر خرید تضمینی محصولات نوشتۀ فرشاد مدنی، به اهمیت حمایت دولت از بخش کشاورزی و چگونگی مدیریت این بخش در ایران می‌پردازد.

اهمیت محصولات کشاورزی، به عنوان عمده‌ترین بخش مواد غذایی جمعیت جهان، برنامه‌ریزی در خصوص پایدار کردن تولیدات و افزایش آن را به تناسب رشد جمعیت و با در نظر گرفتن ماهیت چند کارکردی بخش کشاورزی اجتناب‌ناپذیر کرده است. تأثیر کشاورزی بر روی محیط زیست، امنیت غذایی جامعه و پایداری توسعه در مناطق روستایی، لزوم کارآمد کردن سیاست‌های حمایتی دولتی و بررسی تأثیرات اجتماعی و انسانی این حمایت‌ها را در اشتغال، بافت اجتماعی و الگوی سکونت روستایی و شهری در این حوزه کلان اقتصادی را نشان می‌دهد.

هر چند در زمینۀ حمایت از بخش کشاورزی طیف مختلفی از دیدگاه‌ها وجود دارد اما تمام این دیدگاه‌ها بر لزوم حمایت دولت از بخش کشاورزی و همچنین مداخله دولت در این بخش اشاره دارند و تنها تفاوت در میزان این حمایت‌ها و شرایط آن است. به عبارت دیگر هر چند مأموریت اصلی بخش کشاورزی تولید مواد غذایی، الیاف و برخی محصولات دیگر است، اما این بخش به دلیل ایجاد برخی منافع جانبی غیربازاری و تولید کالاهای عمومی براساس تئوری‌های اقتصادی نیازمند مداخله دولت و حمایت آن است.

فصل نخست کتاب به تشریح ادبیات تخصصی در حوزۀ خرید تضمینی محصولات کشاورزی پرداخته و روش‌های متداول حمایت از بخش کشاورزی را معرفی کرده است. فصل دوم به مرور تاریخچۀ سیاست‌های حمایتی کشاورزی در ایران اختصاص یافته و تحلیلی از وضعیت موجود نظام حمایت را در این بخش ارائه کرده است.

فصل سوم به مرور وضعیت کنونی خرید تضمینی و فصل چهارم به تحلیل عملکرد دولت در خرید تضمینی پرداخته است. در فصل پنجم ضمن ترسیم شرایط مطلوب در سه بخش بازار محصولات کشاورزی، سیاست‌های حمایتی از بخش کشاورزی و خرید تضمینی، سعی شده تا ابتدا ویژگی‌های عملکردی نظام ارائه و با تحلیل آن‌ها به ویژگی‌های ساختاری و فرآیندی دست یافته شود.

در بخشی از کتاب آسیب شناسی سیاست‌های کشاورزی در کشور با تاکید بر خرید تضمینی محصولات می‌خوانیم:

یکی از مهم‌ترین مزایای استفاده از تعرفه واردات به عنوان یک روش حمایت از تولیدکنندگان داخلی آسان بودن مدیریت و اجرای آن است، به خصوص در مقایسه با سایر روش‌ها که رفتارهای غیرقابل پیش‌بینی از خود نشان می‌دهند. همچنین تعرفه در مقایسه با سایر موانع تجاری و ابزارهای کنترل تجارت خارجی از شفافیت، پایداری و انعطاف بالاتری برخوردار است. یکی از آثار مثبت جانبی بالا بودن تعرفه‌ها این است که داشتن تعرفه‌های بالا در سال‌های پیش از پیوستن به WTO به تثبیت نرخ‌های بالاتر تعرفه در زمان پیوستن به این سازمان کمک خواهد کرد.

با این حال نباید از مشکلات استفاده از تعرفه‌های بالا به عنوان یک روش حمایت از تولیدکنندگان نیز غافل بود. درست است که تعرفه باعث افزایش رفاه تولیدکنندگان داخلی می‌شود (زیرا می‌توانند محصولات خود را با قیمت بالاتری به راحتی به فروش برسانند)، اما از سویی با افزایش قیمت محصولات خارجی در بازار داخل باعث کاهش رفاه مصرف‌کنندگان خواهد شد. همچنین تعرفه‌های بالا در اقتصاد جهانی امروز چندان مطلوب نیست و در توسعه روابط با سایر کشورها عموماً مشکل‌ساز خواهد شد. به همین دلیل تعرفه‌های بالای واردات چندان با سیاست توسعه صادرات همخوانی ندارد، به خصوص که در مواردی ممکن است باعث شود سایر کشورها نیز متقابلاً تعرفه‌های بالایی برای واردات از ایران وضع نمایند.

فهرست مطالب کتاب

فصل اول: ادبیات سیاست‌های حمایت از بخش کشاورزی
فصل دوم: وضعیت سیاست‌های حمایت کشاورزی در ایران
فصل سوم: بررسی وضعیت موجود نظام خرید تضمینی
فصل چهارم: بررسی و آسیب‌شناسی عملکرد دولت در خرید تضمینی
فصل پنجم: ترسیم چشم‌انداز سیاست‌های حمایتی دولت در بخش کشاورزی
منابع و مآخذ