معرفی و دانلود کتاب تحولات سیاسی - اداری عصر ناصری

معرفی کتاب تحولات سیاسی - اداری عصر ناصری

کتاب تحولات سیاسی - اداری عصر ناصری نوشته‌ی فاطمه تقی زاده با تکیه بر این حقیقت که عصر قاجار با تحولات بزرگی در دنیا همراه بوده است، به روند اصلاحات و تحول‌خواهی در ایام سلطنت ناصرالدین شاه قاجار می‌پردازد.

دوران سلطنت خاندان قاجار همزمان با تغییرات گسترده‌ی جهانی بود، این تغییرات در عصر قاجار به ایران هم رسید و تحول‌خواهی در اندیشه‌ی ایرانیان نیز جای گرفت. در عصر قاجار ارتباطات گسترده و عمیقی میان ایران و غرب برقرار شد و رجال کشور به این حقیقت پی بردند که جامعه‌ی ایران بسیار از آنچه در دنیا می‌گذرد عقب مانده است و زمان آن رسیده که تغییرات گسترده‌ای برای بهبود اوضاع در نظر گرفته شود. این گروه تحول‌خواه شامل افرادی مانند عباس میرزا، امیر کبیر، میرزاحسین خان سپهسالار، ملکم خان، مستشارالدوله و... می‌شد. اندیشه‌ی تحول‌خواهی که با عباس میرزا شکل گرفته بود، به موفقیت زیادی در آن زمان دست نیافت اما به حیات خود ادامه داد. از طرف دیگر، چهره‌های قدرتمندی مانند امیر کبیر توانستند تغییراتی در کوتاه مدت ایجاد کنند اما با دسیسه‌های گروه‌های مخالف پیشرفت این تغییرات ناتمام باقی ماند.

به رغم تمامی مشکلات، بدون شک یکی از مهم‌ترین ادوار تاریخ سلطنت قاجار ایام پادشاهی ناصرالدین شاه است؛ روزگاری چنان مهم و تاثیرگذار که به عنوان تاریخ ورود ایران به عصر مدرن شناخته می‌شود. در دوران ناصرالدین شاه قاجار به تقلید از کشورهای غربی، اندیشه‌ها و ایده‌های گوناگونی برای بهبود اوضاع ایران و رسیدن به پیشرفت‌های مردم اروپا مطرح شد و نقش کشورهای غربی را در ایران پررنگ‌تر کرد. البته ناگفته نماند که کم و کیف این تحولات جای بحث بسیار دارد و فاطمه تقی زاده تلاش می‌کند تا در کتاب پژوهشی خود، این دوره‌ی حساس و مهم در تاریخ ایران را مورد بررسی و ارزیابی قرار دهد. تقی زاده با زبان و ادبیاتی ساده تلاش می‌کند تا به تمامی سوالات شما در خصوص تحولات روزگار سلطنت ناصرالدین شاه پاسخ دهد. این کتاب پژوهشی تمامی ابهامات مربوط به این دوره‌ی تاریخی را برطرف می‌کند؛ بنابراین، بهتر است فرصت مطالعه‌ی این کتاب را از دست ندهید.

مطالعه‌ی کتاب تحولات سیاسی - اداری عصر ناصری توصیه می‌شود:

اگر به تاریخ علاقه‌مند هستید، مطمئن باشید که از خواندن کتاب حاضر لذت خواهید برد.

در بخشی از کتاب تحولات سیاسی - اداری عصر ناصری می‌خوانیم:

حکومت سلاطین قاجار با پیروزی نظامی آغامحمد خان بر حکومتگران زند و دیگر مدعیان قدرت در سال 1210 ه ق آغاز شد و سلسله‌ای که او بنیان نهاد نزدیک به صدوسی چند سال به نام سلسله قاجاریه حکومت کرد. دوران سلسله قاجاریه به ویژه به عنوان دوران عرضه داشت‌های فرهنگی و هنری و جنبش‌های مردمی، دارای ویژگی‌های گیرای بسیاری است و این دو را مرحله گذار از جامعه و فرهنگ ایرانی پیش از مدرن به توسعه نوین ایران به شمار می‌آید.

به قدرت رسیدن قاجارها پس از حمله مغولان و تفوق سیاسی ایلات تکرار یک جریان مشخص در تاریخ سیاسی ایران بود. جریانی که بر اساس آن یک اتحاد ایلیاتی با گسترش قلمرو خود کسب حمایت بزرگان دیوان سالار و حذف تدریجی دیگر ایلات مدعی، به قدرت سیاسی دست می‌یافت و تا هنگامی که اقتدار سیاسی خود را در استمرار اتحاد ایلیاتی و تداوم حمایت دیوان سالاری و طبعا اداره امور کشور نشان می‌داد و در مقابل خود نیز اتحاد ایلیاتی جدید و پر قدرتی نداشت. برای اینکه قدرت باقی می‌ماند. قاجارها در اواخر دوره زندیه مهم‌ترین قدرت ایلیاتی بازمانده‌ای بودند که به عنوان آلترناتیو در میان دیگر ایلات برای کسب قدرت سیاسی توانایی داشتند.

آن‌ها با مرگ کریم خان و افول قدرت سیاسی زندیه و کاهش همبستگی سیاسی آن‌ها با دیوانسالاری به رهبری حاجی ابراهیم کلانتر میدان را برای گسترش حوزه نفوذ و اقتدار خود مهیا یافتند. بر این اساس پیروزی قاجاریه و به قدرت رسیدن آن‌ها از نظر ساختار سیاسی باید نوعی جابجایی در سطح ترکیب اتحاد ایلیاتی حاکم دانست زیر ایلات لک و لر جای خود را به ایلات قاجاریه و هم‌پیمانانشان دادند و کار کرد معین دیوانسالاری سنتی نیز با مختصر تغییری حفظ شد.

فهرست مطالب کتاب

مقدمه
بخش اول: مبانی تحولات سیاسی – اداری عصر ناصری
فصل اول: حکومت قاجاریه
سابقه تاریخی ایل قاجار
سلطنت قاجار و نظام ایلاتی
مبانی مشروعیت قدرت سیاسی پادشاهان قاجار
فصل دوم:ساختار حکومت قاجاریه با به سلطنت رسیدن ناصرالدین شاه
تشکیلات اداری
فصل سوم: نگاهی به اندیشه سیاسی امیر کبیر
مبانی و زمینه‌های تربیتی و فکری امیر کبیر
تجارب عملی موثر در اندیشه امیر کبیر
سفر به روسیه
سفر به ایروان
سفارت میرزاتقی خان به ارزنه الروم
فصل چهارم: نگاهی به اندیشه‌های سیاسی حسین خان سپهسالار
زمینه‌های تربیتی و فکری حسین خان سپهسالار
تجارت عملی مؤثر در اندیشه میرزا حسین خان سپهسالار
اندیشه‌های سیاسی حسین خان سپهسالار
فصل پنجم: نگاهی به اندیشه سیاسی میرزا ملکم خان ناظم الدوله
فراموشخانه
فصل ششم: نگاهی به اندیشه‌های سیاسی میرزا یوسف خان مستشارالدوله
بخش دوم: بررسی تحولات سیاسی - اداری عصر ناصری
فصل اول: بررسی تحولات سیاسی - اداری عصر ناصری در زمان
امیر کبیر
اوضاع اقتصادی کشور در دوران صدارت امیرکبیر
ساختار ارتش و نحوه اداره آن در زمان امیرکبیر
نظلام آموزشی کشور در عهد صدارت امیرکبیر
اقدامات امیر در زمینه اخلاق و کردار مدنی (اصلاحات اداری)
دیوان عدالت و قضا در دوران امیرکبیر و نحوه اداره آن
امور شهری و خدمات عمومی در دوران امیرکبیر و نحوه اداره آن
خبررسانی و خفیه نویسی در دوران صدارت امیرکبیر و نحوه اداره آن
فصل دوم: بررسی تحولات ساختار سیاسی - اداری عصر ناصری از قتل امیرکبیر تا صدارت میرزا حسین خان سپهسالار
صدارت اعتمادالدوله نوری
اصلاحات سیاسی ناصرالدین شاه (ترقی خواهی سه ساله)
صدارت میرزا محمد خان سپهسالار
دارالخلافه ناصری
بررسی گستره فعالیت‌های وزارتخانه‌های عصر ناصری
فصل سوم: بررسی تحولات ساختار سیاسی - اداری عصر ناصری در زمان صدارت میرزا حسین خان سپهسالار
اقدامات سپهسالار در عدلیه
شیوه حکومت
تشکیل دربار اعظم
در باب مجلس وزراء
اقدامات میرزاحسین خان سپهسالار در برخورد با زورگویی و زیاده خواهی حکام
اقدامات سپهسالار در مبارزه با رشوه خواری
برقراری ساعات اداری مشخص
اصلاحات سپهسالار در ساختار ارتش و امور نظامی
بررسی اقدامات فرهنگی حسین خان سپهسالار
اقدامات سپهسالار در پست
اقدامات اقتصادی میرزا حسین خان سپهسالار
سفر اول شاه به فرنگ
روند اصلاحات بعد از عزل سپهسالار (1290)
سفر دوم ناصرالدین شاه به فرنگ
فصل چهارم: بررسی تحولات ساختار سیاسی - اداری عصر ناصری از عزل سپهسالار تا پایان سلطنت ناصرالدین شاه
اوضاع ایران در دوره صدارت یوسف خان مستوفی الممالک
صدارت میرزا یوسف مستوفی الممالک
شیوه صدارت میرزایوسف مستوفی الممالک
اوضاع ایران در دوران صدارت علی اصغرخان اتابک امین السلطان
بررسی نظام اداری ایالات و ولایات در عصر ناصری
منابع و مآخذ