معرفی و دانلود کتاب جایگاه گفتگو و تعامل در ایجاد همبستگی اجتماعی

معرفی کتاب جایگاه گفتگو و تعامل در ایجاد همبستگی اجتماعی

جوامع انسانی براساس «فطرت» نیازمند تبادل افکار و اندیشه می‌باشند. تا در این بستر بتوانند نیازهای روحی و مادی خود را تأمین کنند و تعامل سازنده‌ای را برای تکامل و پیشرفت خود در بستر گفتگو سامان‌دهی کنند. و بتوانند از این طریق به همگرایی، همدلی و «همبستگی اجتماعی» به عنوان حلقه اتصال، پیشرفت هرچه بهتر و سریعتر را در عرصه زندگی اجتماعی رقم بزنند. همچنین مانع بروز شکاف‌های اجتماعی در بین اقشار جامعه گردند. و می‌کوشند برای رسیدن به همبستگی اجتماعی مطلوب، بسترهای لازم و قانونی آن را فراهم نمایند.

مکتب‌های گوناگون بشری و جامعه‌شناسان، راهکارهایی را برای بسترسازی و شکل‌دهی همبستگی اجتماعی ارائه کرده‌اند. در این راستا جوامع اسلامی و بالاخص جهان تشیع، ضمن بهره‌گیری از دانش بشری متکی به رهنمودها و راه کارهایی است که از طریق هدایت‌های مبتنی بر وحی برای آنها فراهم آمده است.

جوامع گوناگون در تاریخ حیات خود، براساس ویژگی‌های اجتماعی تلاش می‌کنند با تبیین قوانین و معیارهای قابل قبول اجتماعی، اکثریت جامعه بر آن به تفاهم رسیده و در بستر قوانین موجود «همبستگی اجتماعی» را تأمین و آن را نهادینه کنند. تا از آسیب‌ها و گسست‌های اجتماعی مصون بمانند. با توجه به چنین رویکردی، مجموعه حاضر با محور قراردادن سیره نظری و عملی امام خمینی (ره) تلاش نموده بنیان های «همبستگی اجتماعی» را تبیین و تحلیل نماید. و در حد توان، راهکارهای مورد نظر را عرضه کند، امید است این مجموعه با هدف تأثیر در پیوند اجتماعی و استمرار آن، سهم ناچیزی از احساس تکلیف در این زمینه تلقی گردد.

فهرست مطالب کتاب

مقدمه

فصل اول: پیشینه تاریخی تعامل و گفتگو

1- گفتگو و تعامل نیاز فطری و روحی بشر

2- پیشینه تاریخی گفتگو و تعامل در فرهنگ دینی و ملی

3- فرهنگ گفتگو و تعامل در قرآن

نقش مهم رایزنی و مشورت در ایجاد تفاهم

روابط حسنه شرط رستگاری

مسئولیت جمعی شرط اصلاح تنش‌های اجتماعی

ارتباط مستمر مانع بروز تفرقه

منش و برخورد زمامداران در جامعه

پایبندی به تعهدات

4- فرهنگ گفتگو و تعامل در سیره پیامبر(ص) و ائمه(ع)

دیدار و گفتگو منشأ پیوندها

کارهای یکدیگر را حمل بر صحت کردن

عوامل مؤثر در بهبود روابط اجتماعی

جدال و ستیزه‌جویی عامل گست پیوندها

سیره عملی امام علی(ع) سمبل وحدت

تعامل بین حکومت و مردم

نفی دیدگاه روابط مالک و برده در حکومت اسلامی

علی(ع) نمونه بی‌نظیر اتحاد جامعه

فصل دوم: محورها و موضوعات گفتگو و تعامل

ایجاد بسترهای مناسب برای گفتگو و تعامل

فرهنگ تعامل و همبستگی اجتماعی از دیدگاه شخصیتهای کشور

اراده و تلاش برای سامان‌دهی اختلافات

حمایت و پشتیبانی از کرامت و شأن افراد جامعه

حمایت از حقوق اجتماعی افراد

پرهیز از سوءظن و واکنش‌های غیر اخلاقی

استقبال از گفتگوهای منطقی و پرهیز از تنش و منازعه

عمل به تعهدات و پایبندی به مقررات

ترویج رفتار و روابط اخلاقی

پایبندی به نظم و قانون

انگیزه کسب قدرت، خدمت‌رسانی به جامعه

اهل قلم، حافظ منافع ملت نه گروه‌ها

استفاده از خرد جمعی و شور و مشورت

فصل سوم: تعامل و همبستگی اجتماعی در مکتب امام خمینی

مقدمه

روانشناسی تعامل اجتماعی

1- مکتب ساختگرایی تعادلی (دورکیم)

2- مکتب ساختگرایی تضادی (دارندورف)

کارکردهای ستیزۀ اجتماعی

نهادهای دریچه اطمینان

3- مکتب گفتگویی ـ توافقی (هابرماس)

کنش ارتباطی و عقلانیت تفاهمی

حقیقت و اجماع

4- مکتب تعالی‌گرایی انتخابی (امام خمینی)

5- تعامل و همبستگی در سیره و کلام امام خمینی

الف- جایگاه دولتمردان در ایجاد بسترهای لازم تعامل و گفتگو

ب-  نقش وسائل ارتباط جمعی در تولید فرهنگ صحیح گفتگو و تعامل

ج - نقش کوشندگان سیاسی و احزاب

د - اصلاح نقایص قانونی و ارائه راه کارهای صحیح اجرای آن از طریق پژوهش

هـ - تأمین و گسترش همبستگی اجتماعی

جمع‌بندی و نتیجه‌گیری

فصل چهارم: پیامدهای گفتگو و تعامل

علاقمندی به مشارکت اجتماعی و گسترش آن

حاکمیت قانون و نظم در جامعه

پیامدهای قانون‌پذیری

تعدیل چالشهای سیاسی ـ اجتماعی

نقدپذیری

توصیه امام انتقاد است نه انتقام

منتقد در جایگاه معلم و مربی

پیوند قانون، اخلاق و انتقاد

تأمین توسعه ملی و امنیت ملی

کلان نگری به امنیت ملی

حاکمیت تعادل گرایی و سازش هنگام بروز اختلاف

توانمندی در روابط بین‌المللی

دیپلماسی کارآمد و فعال

فراهم شدن زمینه‌های رشد فرهنگی

خردورزی و آینده‌نگری در بستر تعامل و گفتگو

پرهیز از افراط و تفریط

ایجاد روحیه تلاش و خدمت‌رسانی

تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری های مؤثر و راهگشا

قدرت روحی و معنوی امام در تصمیم‌گیری

رشد آگاهی و بصیرت سیاسی و اجتماعی مردم

خلاصه و نتیجه‌گیری