معرفی و دانلود کتاب خشکسالی و حاصلخیزی خاک

معرفی کتاب خشکسالی و حاصلخیزی خاک

در کتاب خشکسالی و حاصلخیزی خاک به مسئله خشکسالی و خاک در رابطه با گیاهان پرداخته می‌شود. خاک به‌عنوان بستر اصلی رشد گیاه می‌بایست از کیفیت و حاصلخیزی مطلوب برخوردار باشد تا امکان کشت و کار و تولید محصول فراهم گردد.

در بسیاری از نقاط جهان، رویکردی که به خشکسالی وجود دارد، عموماً انفعالی است و تمایل دارد که بر مدیریت بحران تمرکز نماید. در مقیاس محلی، ملی و منطقه‌ای، پاسخ‌ها غالباً بی‌موقع، با هماهنگی ضعیف و فاقد یکپارچگی‌های لازم می‌باشند. در نتیجه، تأثیرات اقتصادی، اجتماعی و محیطی خشکسالی در بسیاری از مناطق جهان به‌طور معنی‌داری افزایش‌یافته است. به‌سادگی می‌توان گفت که ما نمی‌توانیم در یک حالت تدریجی این مسیر را ادامه دهیم، که بیشتر توسط بحران هدایت می‌شود و نه پیشگیری. اکنون با داشتن دانش و تجربه کافی می‌توانیم پیامدهای خشکسالی را تا حدودی پیشگیری و کاهش دهیم.

کتاب خشکسالی و حاصلخیزی خاک (Drought And Soil Fertility) شامل هفت فصل است: فصل اول به بیان تشریح مفاهیم کلی نظیر تعاریف خشکسالی، انواع خشکسالی، و عوامل به وجود آورنده خشکسالی اشاره و سپس به ویژگی‌های فضایی و زمانی خشکسالی پرداخته شده و فصل دوم کتاب خواننده را با حاصل خیزی خاک و عوامل مؤثر بر آن آشنا می‌کند. فصل سوم به مروری کلی بر تنش خشکسالی در گیاهان می‌پردازد . در فصل چهارم مدیریت تلفیقی حاصلخیزی خاک و تنش خشکسالی در گیاهان ارائه خواهد شد. و مثال‌های کاربردی از شاخص‌های خشکسالی به‌کاربرده شده است. فصل پنجم به نقش قارچ‌های میکوریز آربسکولار در حاصلخیزی بیولوژیک خاک و حفاظت گیاه از تنش خشکسالی می‌پردازد. فصل ششم فیزیک خاک و عوامل مؤثر بر آن را بیان کرده و فصل هفتم تأثیر خشکسالی بر فرآیندهای فیزیکی خاک را شرح می‌دهد.

در بخشی از کتاب خشکسالی و حاصلخیزی خاک می‌خوانیم:

حیات، وابسته به لایه نازک خاک کره زمین می‌باشد. این پیکره طبیعی که محل رشد و نمو گیاهان است تحت‌تأثیر آب و هوا، موجودات زنده، و پستی و بلندی بر روی سنگ بستر در طول زمان بوجود می‌آید. بدون خاک، گیاهی وجود ندارد و بدون گیاه نیز غذایی ساخته نمی‌شود و بدیهی است که بدون غذا حیوانات قادر به ادامه حیات و بقا نخواهند بود. بشر همیشه بدنبال خاک‌های حاصلخیز و سودآور بوده است و تمدن از مناطقی شروع گردید که خاک خوبی مناسب کشاورزی داشتند.

فهرست مطالب کتاب

پیشگفتار
فصل اول: مفاهیم خشکسالی
1-1 نیاز به تحقیق پیرامون موضوع خشکسالی
2-1 تأثیر تغییر اقلیم بر خشکسالی
3-1 تأثیر خشکسالی ‌های جهان در طول دهه‌های اخیر
1-3-1- امریکای شمالی
2-3-1 اروپا
3-3-1 آسیا
4-3-1 استرالیا
5-3-1 آفریقا
4-1 خشکسالی به عنوان یک مخاطره طبیعی
5-1 تعاریف خشکسالی
6-1 طبقه‌بندی خشکسالی ‌ها
7-1 شاخص‌های خشکسالی
1-7-1 شاخص بارش استانداردشده
2-7-1 شاخص شدت خشکسالی پالمر (PDSI)
3-7-1 شاخص رطوبت محصول (CMI)
4-7-1 شاخص ذخیره‌ی آب سطحی (SWSI)
5-7-1 شاخص شرایط پوشش گیاهی (VCI)
6-7-1 شاخص بارش مؤثر (EP)
7-7-1 شاخص کمبود رطوبت خاک
8-7-1 شاخص روان‌آب استانداردشده (SRI)
9-7-1 بر اساس سنجش از دور
10-7-1 پایش خشکسالی (Drought Monitoring=DM)
1-10-7-1 مقایسه‌ی بعضی شاخص‌های خشکسالی
8-1 شناسایی خشکسالی
9-1 استفاده از اقلیم‌شناسی گذشته در مطالعات خشکسالی
1-9-1 بازسازی حلقه‌های درختان برای مطالعه‌ی خشکسالی
2-9-1 استفاده از توربزارها برای مطالعات خشکسالی‌های دیرینه
10-1 رابطه‌ی بین خشکسالی و شاخص‌های اقلیمی بزر‌گ‌مقیاس
1-10-1 رابطه‌ی بین خشکسالی کشاورزی و شاخص‌های اقلیمی بزرگ‌مقیاس
فصل دوم: حاصلخیزی خاک چیست؟
1-2 تاریخچه خاک و حاصلخیزی آن
2-2 حاصلخیزی خاک در ایران
3-2 عناصر غذایی ضروری گیاه
4-2 طبقه بندی عناصر ضروری رشد گیاه
5-2 عوامل مؤثر بر حاصلخیزی خاک
1-5-2 اسیدیته خاک
2-5-2 مواد آلی
5-3-2 املاح خاک
4-5-2 کلوئیدهای خاک
5-5-2 بافت خاک
6-5-2 ساختمان خاک
7-5-2 ظرفیت نگهداری آب در خاک
8-5-2 وزن مخصوص ظاهری خاک
9-5-2 ظرفیت تبادل کاتیونی
10-5-2 درصد اشباع بازی
11-5-2 کانی شناسی خاک
12-5-2 موجودات درون خاک
13-5-2 رس‌های خاک
فصل سوم: مروری کلی بر تنش خشکسالی در گیاهان
1-3 تأثیر نقش خشکسالی بر گیاهان
1-1-3 رشد و باروری گیاه
2-2-3 روابط آبی گیاه
3-1-3 جذب و ترکیب مواد معدنی
4-1-3 برداشت نوری و تثبیت کربن
2-3 مکانیزم‌های مقاومت به خشکسالی
1-2-3 سازگاری‌های مورفولوژیکی
1-1-2-3 فرار از خشکسالی
2-1-2-3 اجتناب از خشکسالی و انعطاف‌پذیری فنوتیپی
2-2-3 سازگاری‌های فیزیولوژیکی
1-2-2-3 تنظیمات اسمزی
2-2-2-3 مواد رشددهنده گیاه
3-2-2-3 سیستم دفاع آنتی‌اکسیدان
3-2-3 مکانیزم مولکولی
3-3 مدیریت تنش خشکسالی
1-3-3 روش‌های انتخاب و پرورش
2-3-3 انتخاب یاری شده با نشانگر
3-3-3 بیوتکنولوژی
4-3-3 کاربرد برون‌زاد هورمون‌ها و اسموپروتکتانت‌ها
فصل چهارم: مدیریت تلفیقی حاصلخیزی، خاک و تنش خشکسالی در گیاهان
1-4 تأثیر تنش خشکسالی بر وضعیت تغذیه‌ی گیاهان
2-4 مدیریت عناصر غذایی هنگام کاهش تأثیر منفی تنش خشکسالی در گیاهان
3-4 مدیریت تلفیقی حاصلخیزی خاک در شرایط تنش خشکسالی
5-4 نقش عناصر پرمصرف در فیزیولوژی گیاهان در شرایط تنش خشکسالی
1-5-4 نیتروژن
2-5-5 فسفر
3-5-4 پتاسیم
4-5-4 منیزیم
5-5-4 کلسیم
6-5-4 گوگرد
6-4 تأثیر عناصر کم‌مصرف بر فیزیولوژی گیاهان در شرایط تنش خشکسالی
1-6-4 روی
2-6-4 بُر
3-6-4 مس
1-7-4 سیلیسیم
2-7-4 سلنیوم
3-7-4 کبالت
8-4 روش کشاورزی سنتی بر خاکها
1-8-4 تأثیر فرسایش خاک بر حاصلخیزی خاک
9-4 اجزای آلی مدیریت تلفیقی حاصلخیزی خاک
1-9-4 کود سبز و بقایای گیاهی
2-9-4 کودهای دامی، کمپوست و ورمی‌کمپوست
3-9-4 بایوچار
10-4 کودهای زیستی
11-4 روش کشت
12-4 محرک‌های رشد آلی
1-12-4 اسیدهای هومیک
1-1-12-4 افزایش مقاومت گیاهان به خشکسالی با مصرف مواد هومیکی
2-1-12-4 منبع و روش تولید مواد هومیکی در طبیعت:
2-12-4 اسید فولویک
3-12-4 اسیدهای آمینه و محصولات پروتئین‌ها:
4-12-4 عصاره جلبک دریایی
5-12-4 هورمون‌های رشد گیاهی
13-4 مهندسی ژنتیک و نقش آن در افزایش مقاومت گیاهان به تنش‌خشکسالی
14-4 گیاهان عنصر-کارا و افزایش مقاومت به تنش خشکسالی
15-4 محدودیت‌های موجود در استفاده از روش مدیریت تلفیقی حاصلخیزی خاک
فصل پنجم: نقش قارچ‌های میکوریز آربسکولار در حاصلخیزی خاک
1-5 سابقه شناخت و رده بندی
2-5 میکوریز آربسکولار
3-5 نحوه تشکیل رابطه همزیستی بین قارچ و گیاه
4-5 تأثیرهای عمومی میکوریز آربسکولار
1-4-5 رشد گیاه
2-4-5 جذب عناصر غذایی
3-4-5 توازن آبی
4-4-5 مقاومت در برابر آفات و بیماری‌های ریشه
5-4-5 تأثیر قارچهای میکوریز آربسکولار بر ساختمان خاک
6-4-5 تأثیر قارچهای میکوریز آربسکولار برچرخه عناصر غذایی
5-5 نقش قارچ‌های میکوریز در کاهش تأثیر تنش خشکسالی بر رشد گیاهان
6-5 ساز و کارهای گیاهان همزیست با میکوریز آربسکولار برای مقابله با خشکسالی: (اجتناب از تنش آبی) و (مقاومت به خشکسالی)
7-5- پاسخ‌های بیوشیمیایی- متابولیکی گیاهان همزیست با قارچهای میکوریز آربسکولار به خشکسالی
1-7-5 نقش تغییرات متابولیکی در تنظیم اسمزی
2-7-5 حفاظت در برابر تنش اکسایشی: متابولیت‌های آنتی‌اکسیدانی
8-5 پاسخ‌های فیزیولوژیکی گیاهان همزیست با میکوریز آربسکولار به خشکسالی
1-8-5 فرایندهای بیرونی اثرگذار بر روابط گیاه-آب
2-8-5 نقش زیرزمینی سیستم‌های ریشه‌ای و قارچ‌میکوریز آربسکولار
9-5 مبنای ژنتیک مولکولی روابط آبی در میکوریز آربسکولار در خشکسالی
1-9-5 انتقال دهنده‌های آبی پروتئین غشایی
فصل ششم: فیزیک خاک و عوامل مؤثر بر آن
1-6 فیزیک خاک
1-1-6 شوری خاک
2-6 گسترش خاک‌های شور و سدیمی در جهان و ایران
3-6 منشاء شوری خاک
4-6 اندازه‌گیری شوری خاک
5-6 نفوذ آب به خاک
6-6 فرسایش خاک
1-6-6 فرسایش آبی
2-6-6 فرسایش بادی
فصل هفتم: تاثیر خشکسالی بر فرایند فیزیکی خاک
1-7 تغییر اقلیم و تأثیر آن بر خاک
2-7 خشکسالی و نفوذپذیری خاک
3-7 خشکسالی و تبخیر و تعرق
4-7 خشکسالی و محتوای رطوبتی خاک
5-7 تاثیر بافت خاک و تغییر اقلیم بر عملکرد محصول
6-7 خشکسالی و فرسایش خاک
7-7 خشکسالی و شوری خاک
8-7 راهکارهای مقابله با خشکسالی
منابع فارسی
منابع لاتین