معرفی و دانلود کتاب درآمدی بر تولید فضای هانری لوفور

معرفی کتاب درآمدی بر تولید فضای هانری لوفور

کتاب درآمدی بر تولید فضای هانری لوفور اثر آیدین ترکمه، چهارچوبی نظری و فلسفی برای فهم ساختار، معنا و بازسازی چشم‌انداز جغرافیایی در مکان ارائه می‌دهد.

این فضا به یکی از مهم‌ترین مولفه‌ها در حوزه‌ی تحلیل‌های شهری اختصاص دارد تا جایی که چرخش فضایی مورد بحث قرار می‌گیرد. در واقع این کتاب از تاثرگذارترین متن‌هایی است که مبنای همین چرخش فضایی را توصیف می‌کند. جامعه‌شناس و فیلسوف هنری لوفر (Henri Lefebvre) گفتمان تازه‌ای را در حوزه‌ علوم انسانی و مسائل شهری بنا نهاد، گفتمانی که با نام گفتمان تولید فضا از آن یاد می‌شود.

او که به عنوان پدر دیالکتیک فرانسه شناخته می‌شود معتقد است: هر فضای اجتماعی، برآیند فرایندی با ابعاد بسیار و جریان‌های اثرگذار بی‌شمار است. او می‌گوید: هیچ‌چیز و هیچ‌کس را هرگز گریزی از «مواجهه با فضا» نیست.

وی بیشتر به بررسی و نقد زندگی روزمره انسان‌ معاصر می‌پردازد و از خود بیگانگی‌های انسان در نوعی فضای جامعه به نام بورژوازی می‌گوید و سبک زندگی غیر اصیلی که انسان‌ها در کار و فراغت در پیش گرفته‌اند و تبدیل شدن همه چیز در دنیای امروز به بازار را نقد می‌کند.

لوفر که نوآور دیالکتیک سه‌تایی و دیالکتیک فضا زمان است مفهوم فضا را در کانون نظریه‌ اجتماعی و سیاسی معاصر قرار می‌دهد و از برداشت‌های غلطی که به طور رایج از فضا می‌شود انتقاد می‌کند.

پروژۀ فکری لوفور اهداف راهبردی دارد و همان‌گونه که پیش‌تر سعی بر توضیح آن شده است، تشریح این اهداف در روزگاری که شبح دکارت‌گرایی بر دستور کار جغرافیایی سایه افکنده است، ارزشمند می‌باشد.

درآمدی بر تولید فضای هانری لوفور کتابی تاریخی، فلسفی و جهان‌بینی است. و اعتقاد لوفر بر اینکه فضا، محیطی فیزیکی قابل درک است را مورد بررسی قرار می‌دهد.

در بخشی از کتاب درآمدی بر تولید فضای هانری لوفور می‌خوانیم:

حق به شهر را نباید چون حق دیدار ساده یا بازگشت به شهرهای سنتی دانست. آن را فقط باید به سان حق به زندگی شهری دگرگون و نو شده تعریف کرد. از روزی که «اوربان» مکان مواجهه، اولویت ارزش مصرفی، حک شدگی زمان در فضا به منبع رفیع در میان تمامی منابع ارتقا یافت و مبنای ریخت‌شناختی و تحقق عملی مادی خود را یافت، اینکه بافت شهری چگونه پیراشهر را احاطه می‌کند و چه چیزی از زندگی روستایی بر جای می‌ماند، اهمیت ندارد.

آنچه نظریه منسجم از شهر و جامعه شهری لازم دارد استفاده از منابع علم و هنر است. تنها طبقه کارگر می‌تواند به میانجی، حامل اجتماعی، یا پشتیبان این تحقق تبدیل شود. این نظریه در اینجا نیز همچون یک سده پیش با تمامی وجود راهبرد طبقاتی علیه خود را انکار می‌کند و به آن معترض است.

این طبقه همچون یک سده پیش، هرچند در شرایطی جدید، منافع کل جامعه و پیش از همه ساکنان (با غلبه بر خواسته‌های آنی و سطحی) را یکجا گرد می‌آورد. چه کسی می‌تواند انکار کند که المپ‌نشینان اشرافیت بورژوایی جدید دیگر اسکان نمی‌گزینند. آن‌ها از گراند هتلی به گراند هتل دیگر، یا از قلعه‌ای به قلعه دیگر می‌روند و از قایق تفریحی بر یک ناوگان یا کشور فرمان می‌رانند. آن‌ها همه‌جا و هیچ‌جا حضور دارند. بدین‌گونه آن‌ها مردم را با جادوی زندگی روزمره افسون می‌کنند.

آن‌ها زندگی روزمره را استعلا می‌بخشند، طبیعت را تملک می‌کنند، و در نتیجه بر عهده پاسبانان است که برای فرهنگ چاره‌ای بیندیشند. آیا ضرورت دارد در کنار وضعیت جوانان، دانشجویان و روشنفکران، ارتش‌های کارگران از هر رنگی، شهرستانی‌ها، انواع مستعمره‌ها و نیمه‌ مستعمره‌ها، از تمامی آنانی که به زندگی روزمره سازمان‌دهی‌شده تداوم می‌بخشند به‌طور مفصل سخن بگوییم؟

فهرست مطالب کتاب

فصل یکم: مارکسِ زمان ما: هانری لوفور و تولید فضا
فصل دوم: فضا: فراوردۀ اجتماعی و ارزش مصرفی
فضای سرمایه‌دارانه
کارکردهای متفاوت فضای سرمایه‌دارانه
وسیله تولید
ابژه مصرف
ابزاری سیاسی
مداخله مبارزه طبقاتی
تضادهای فضای سرمایه‌دارانه
تضاد عمده
فضایی که به‌طور مشخص به امر بازتولیدشدنی گرایش دارد
... و نفیِ تفاوت‌ها
انفجار تعمیم‌یافته فضاها
جنبش‌های اجتماعی‌ای که مصرف فضا را به پرسش می‌کشد
به سوی فضای سوسیالیستی
نقش تعیین‌کننده جنبش‌های اجتماعی
خودگردانیِ عام/فراگیر
بازتعریف فضا به‌سان کارکردی از ارزش مصرفی این فرایندهای انقلابی را چگونه می‌توان پیش‌بینی کرد؟
فصل سوم: فضا و شیوه تولید
فضا
1. همگنی
2. تلاشی / تجزیه
3. سلسله‌مراتبی کردن
فضا و شیوه تولید
دولت و نظام جهانیِ دولت‌ها
فصل چهارم: سیاستِ فضا وجود دارد، زیرا فضا سیاسی است
1. امر روستایی، امر شهری، و امر جهانی
2. تولید فضا
پذیرش انتقادی: به سوی تاریخ فضا یا تاریخِ فضایی؟
فصل پنجم: تولید فضای هانری لوفور
تاریخ فضای لوفِور: کانتری و سیتی
دیالکتیک فضای لوفِور
سه مؤلفه ضروریِ تولید فضا از دید لوفِور
پرکتیس‌های فضایی
بازنمایی‌های فضا
فضاهای بازنمایی
پرکتیسِ فضایی و سازمان‌دهی اجتماعی
سیاست و قدرتِ فضا
امر روزمره در تولید فضای لوفِور
اهمیت تولید فضایِ لوفِور
فصل ششم: نظریه تولید فضای هانری لوفور: به سوی دیالکتیک سه‌وجهی
تولید فضا
برداشتی رابطه‌ای از فضا و زمان
اندیشه‌ورزی دیالکتیکی
دیالکتیک آلمانی: هگل، مارکس و نیچه
دیالکتیک سه‌وجهی
نظریه زبان
زبان و فضا
پدیدارشناسی
سه‌تاییِ دیالکتیکی انسان
ابعاد فضایی زمانی واقعیت اجتماعی
آشفتگی‌های دیالکتیکی
چشم‌اندازهای آتی
فصل هفتم: خوانش انقلاب اوربان (انقلاب شهری) : فضا و بازنمایی
1. امر اجتماعی و امر فضایی
2. پروبلمتیک فضا
3. سیتی و اوربان
4. تولید اجتماعی فضا
مدرنیزاسیونِ سیتی
شهری شدنِ فضا
مادیت امر غیرمادی
فصل هشتم: فضا به‌سان انتزاع انضمامی: هگل، مارکس و اوربانیسم مدرن در اندیشه هانری لوفور
درآمد
کلیت انضمامیِ هگل و تولید فضای لوفور
گروندریسه مارکس و فضا به‌سان «انتزاعی که در پرکتیس واقعیت می‌یابد»
سرمایه مارکس و فضا به‌سان چیزی «جسمانی/فراجسمانی [حسی/فراحسی]»
شکل ارزش مارکس و شکل فضای لوفور
نتیجه‌گیری: روش نظری تجربی لوفور
فصل نهم: حقِ سیتی [حق به شهر]
فصل دهم: مکان و فضا: سازش لوفوری
درآمد
جهان‌بینی دیالکتیکی
«دربین‌بودگی مکان؟»
دیالکتیک فضا و مکان
به سوی سازش: سه‌تایی فضایی لوفور
خلاصه