معرفی و دانلود کتاب عهدنامه مودت ایران و شوروی 26 فوریه 1921

معرفی کتاب عهدنامه مودت ایران و شوروی 26 فوریه 1921

به‌طورکلی عهدنامه‌ها دارای نقش اساسی در روابط بین‌الملل می‌باشند زیرا آن‌ها نه‌تنها منشاء اصلی حقوق بین‌الملل به‌شمار می‌روند بلکه در توسعه مترقیانه آن نیز سهم به‌سزایی دارند. عهدنامه 1921 ایران - شوروی به‌دلیل شرایط زمانی خاص خود، دارای اهمیت تاریخی ویژه می‌باشد و در حقیقت انعقاد آن را نقطه‌عطفی در روابط دو کشور دانسته‌اند، زیرا از نقطه‌نظر دولت انقلابی جدید، در این مقطع زمانی جلب شناسایی سیاسی و ایجاد روابط با کشورهای دیگر، به‌ویژه دولت‌های همسایه، امری ضروری برای تحکیم موقعیت بین‌المللی حکومت انقلابی نوپا به‌شمار می‌رفت و از دیدگاه ایران نیز ایجاد رابطه سیاسی با دولت شوروی بر اساس احترام متقابل، گامی مهم در جهت تحکیم استقلال سیاسی و زدودن آثار قرارداد شوم 1907 و نفی آثار قرارداد نافرجام 1919 تلقی می‌گردید.

این کتاب شامل مقدمه، متن، نتیجه‌گیری، پیوست‌ها و کتابنامه است. متن، خود، متشکل از دو بخش کلی است که در بخش اول، در دو فصل، زمینه‌های تاریخی روابط ایران و روسیه از بدو همجواری تا انعقاد عهدنامه مودت 26 فوریه 1921 مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. در بخش دوم نیز در دو فصل، با بررسی وقایعی که به انعقاد عهدنامه و ثبت آن در دبیرخانه جامعه ملل انجامیده است و با شرح و تفسیر فصول عهدنامه مودت، به آثاری که این عهدنامه در روابط 80 ساله ایران و شوروی در جهت تأمین منافع ملی ایران داشته است، پرداخته می‌شود. پس از آن، چندین استدلال برای آزمایش دو فرضیه یاد شده زیر عنوان «تحلیل نهایی» جمع‌بندی شده و به‌منظور سهولت دستیابی خواننده به معاهده ترکمنچای، عهدنامه مودت و معاهده تأمینیه و بی‌طرفی، متن هر یک در قسمت پیوست‌ها آمده است. در پایان، کتابنامه نیز زینت‌بخش این اثر است.

فهرست مطالب کتاب

مقدمه دکتر هرمیداس داود باوند
مقدمه نویسنده
بخش اول: زمینه‌های تاریخی روابط ایران و روسیه
فصل اول: مروری بر روابط ایران و روسیه پیش از انقلاب اکتبر 1917
1- صفویه، دوران آغاز روابط رسمی، همجواری و برابری قدرت
2- قاجار، دوران ضعف ایران در مقابل روسیه
معاهده گلستان
معاهده ترکمنچای
موافقت‌نامه‌های 1907 و 1915
فصل دوم: اکتبر 1917- فوریه 1921 نقطه عطف روابط ایران و روسیه
1- انقلاب اکتبر 1917، اهداف ایدئولوژیک و سیاست خارجی حکومت انقلابی روسیه
2- آثار انقلاب اکتبر در روابط ایران و روسیه
3- مواضع متفقین و حکومت وثوق‌الدوله در قبال حکومت انقلابی بی‌ثبات
4- جنگ‌های داخلی و پیروزی ارتش سرخ
5- اختلاف نظر بلشویک‌ها در تبیین سیاست خارجی خود
6- آثار پیروزی ارتش سرخ در روابط ایران و روسیه شوروی
7- حکومت مشیرالدوله و موضع انگلستان در قبال حکومت انقلابی روسیه ثباتیافته
بخش دوم: تجزیه و تحلیل عهدنامه مودت ایران و شوروی 26 فوریه 1921
فصل اول: شرحی بر عهدنامه مودت ایران و شوروی
1- مذاکره، تصویب و ثبت عهدنامه مودت:
2- شرح و تفسیر فصول عهدنامه مودت
فصل دوم: آثار عهدنامه مودت ایران و شوروی
1- آثار سریع و موقت
2- آثار سریع و دایمی
تعیین سرحدات
روابط تجاری و ترانزیتی
حفظ مناطق شمالی از نفوذ استعماری
عدم دخالت در امور داخلی
مصونیت حاکمیت ملی و تمامیت ارضی ایران
نتیجهگیری
پیوست‌ها
معاهده سیاسی 1828 در ترکمنچای
معاهده تجارتی 1828 در ترکمنچای
عهدنامه مودت 1921 در مسکو
(ضمیمه عهدنامه مودت)
مراسله نماینده مختار روسیه به وزیر امور خارجه
عهدنامه تأمینیه و بی‌طرفی 1927
صورت مجلس شماره 1
صورت مجلس شماره 2
مراسله انصاری به کمیسر ملی امور خارجه اتحاد جماهیر شوروی
کتابنامه