معرفی و دانلود کتاب نسل‌کشی ارمنی: شواهدی از بایگانی‌های وزارت خارجه آلمان (1915-1916)

معرفی کتاب نسل‌کشی ارمنی: شواهدی از بایگانی‌های وزارت خارجه آلمان (1915-1916)

نسل‌کشی ارامنه را بسیاری از پژوهشگران و کارشناسان نخستین نسل‌کشی قرن بیستم می‌دانند. ولفگانگ گوست در کتاب نسل‌کشی ارمنی اطلاعات مفصلی در زمینه‌ی این نسل‌کشی و اتفاقات پیرامون آن از جمله همکاری و همدستی آلمان با امپراتوری عثمانی ارائه می‌دهد.

درباره‌ی کتاب نسل‌کشی ارمنی

ماجرا از این قرار بود که در خلال جنگ جهانی اول و در سال‌های 1915 تا 1917 میلادی، سردمداران امپراتوری عثمانی در ترکیه‌ی امروزی تصمیم گرفتند حکومتی یکپارچه تشکیل دهند. رسیدن به این هدف برای آن‌ها جز از طریق پاک‌سازی نژادی ممکن نبود و بدین طریق نسل‌کشی بزرگ ارامنه که آن را هولوکاست ارامنه نیز می‌نامند، رقم خورد. تعداد قربانیان این جنایت بزرگ بین یک میلیون تا یک میلیون و نیم نفر برآورد شده است.

عنوان فرعی کتاب نسل‌کشی ارمنی (The Armenian Genocide) این است: شواهدی از بایگانی‌های وزارت خارجه آلمان. ولفگانگ گوست (Wolfgang Gust) در پیشگفتار کتاب می‌گوید که گرچه آلمان به‌طور مستقیم در این جنایت دست نداشته است، اما اسناد بسیاری مبنی بر مشارکت غیرمستقیم امپراتوری آلمان در این کشتار فجیع وجود دارد که تا حد ممکن در این کتاب گردآوری شده است.

ولفگانگ گوست از خلال پژوهش‌هایش متوجه می‌شود اسناد حذف‌شده، سانسورشده و دستکاری‌شده‌ی بسیاری در رابطه با مشارکت و مداخله‌ی آلمان در نسل‌کشی ارامنه وجود دارد. این کتاب مفصل شامل 240 سند اصلی است که در پرونده‌های وزارت خارجه‌ی آلمان یافت شده است و مروری بسیار گسترده بر زمینه‌های این نسل‌کشی و به‌خصوص نقش امپراتوری آلمان در این زمینه دارد.

پیش از گوست، در سال 1919 یوهانس لپسیوس، کشیش و مبلغ مذهبی آلمانی، به جمع‌آوری اسنادی درباره‌ی نسل‌کشی ارامنه پرداخت اما در تحقیقات او یک مهره‌ی گم‌شده‌ی بزرگ و مهم وجود داشت: خطّ‌وربط آلمان با ماجرا. وزارت خارجه‌ی آلمان اسناد مربوط به این موضوع را در پژوهش‌های لپسیوس سانسور کرده بود. گوست بعدها با دست گذاشتن روی همین خلأ از طریق بازیابی آن اسناد با کمک همسرش، به نگارش این کتاب پرداخت.

نکوداشت‌های کتاب نسل‌کشی ارمنی

- ولفگانگ گوست در این اثر سیاسی-تاریخی فوق‌العاده، با مستند کردن اسناد وزارت خارجه‌ی آلمان، به نقش و مسئولیت امپراتوری آلمان در این رویداد جنایت‌بار می‌پردازد. (انجمن Wissenschaft)

- با انتشار پیشینه‌ی دیپلماتیک آلمان در رابطه با نسل‌کشی ارامنه، فصل تاریکی از تاریخ آلمان در طول جنگ جهانی اول، برای عموم مردم فاش شد؛ وقایعی که برای مدت طولانی کتمان و انکار شده بودند. (ژورنال سیاسی-اقتصادی Orient)

- این کتاب، شکاف بزرگی را پر می‌کند. کتاب علاوه بر این که اسناد فراوانی از بایگانی آلمان درباره‌ی نسل‌کشی ارائه می‌دهد، به‌شکل بی‌سابقه‌ای صحت چونگی این رویداد تاریخی را که هنوز مورد تردید مورخان است، دوباره تأیید می‌کند. اکنون که گوست بسیاری از اسناد حیاتی را در اختیار مورخان قرار داده است، این وظیفه‌ی آن‌هاست که این اسناد را تحلیل کنند و ابعاد مختلف نسل‌کشی ارامنه و به‌طور خاص سیاست آلمان در طول جنگ جهانی اول را تفسیر کنند. (مجله‌ی War in History)

کتاب نسل‌کشی ارمنی مناسب چه کسانی است؟

این کتاب پیشنهاد خوبی برای علاقه‌مندان به موضوعات تاریخی از جمله در حوزه‌ی جنگ‌های جهانی است. همچنین اگر به مطالعات اجتماعی پیرامون اقلیت‌های دینی علاقه دارید، خوب است این کتاب را بخوانید تا درباره‌ی زندگی ارامنه که بخش زیادی از آن‌ها در ایران زیست می‌کنند آشنایی بیشتری پیدا کنید.

با ولفگانگ گوست بیشتر آشنا شویم

ولفگانگ گوست نویسنده، مورّخ و روزنامه‌نگار مستقل آلمانی است. او سردبیر مجله‌ی اشپیگل -یکی از پرتیراژترین مجلات اروپا- در آلمان است و ضمن فعالیت در حوزه‌ی ژورنالیسم، به پژوهش و نگارش در زمینه‌های تاریخی-سیاسی نیز می‌پردازد.

در بخشی از کتاب نسل‌کشی ارمنی می‌خوانیم

لیب‌کنشت هنگامی‌ موضوع را دنبال کرد و به لپسیوس ارجاع داد که «تقریباً از نابودی ارامنۀ ترکیه صحبت کرده بود». رئیس رایشتاگ با به‌صدادرآوردن زنگ، صحبت او را قطع کرد و دیگر اجازۀ حرف‌زدن بیشتر به او نداد.

سانسور شدید مطبوعات تضمین می‌کرد که تمام اطلاعات دربارۀ ‌نسل‌کشی سرکوب می‌شود. ادارۀ مطبوعات وزارت خارجۀ آلمان و سایر ادارات تصمیم گرفتند به مردم آلمان اجازه دهند تا یاد بگیرند. در این مورد، سخنگوی دولت، روزنامۀ نوردویچ آلگماینه تسایتونگ بود که فقط گزارشات آژانس‌های ترکیه را منتشر می‌کرد. کنسول والتر راسلر، یکبار به‌خاطر ‌دروغ‌هایی که در این روزنامۀ رسمی دولت منتشر گردید، خشمگین شد. این روزنامه در تاریخ 13 ژوئیه 1915 بیانیۀ آژانس ملی رسمی دولت عثمانی را چاپ کرده بود.

او علیه این بیانیه‌ها اعتراض کرد و گفت که دولت عثمانی از افراطی‌گری‌هایی که علیه حیات ارامنۀ ترکیه اعمال می‌شود، حمایت می‌کند. این افراطی‌گری‌ها اغلب به‌شکل سلاخی انسان‌ها بود. راسلر به سفارت نوشت: «وقتی این گزارش‌ را دیدم نمی‌توانستم به چشم‌هایم اعتماد کنم. هیچ کلمه‌ای برای توصیف عمق این دروغ نمی‌توانم پیدا کنم».

دولت ترکیه اتباع بی‌گناه ارمنی خود را در گروه‌های هزارنفری به بهانۀ اینکه مجبور است آن‌ها را از مناطق جنگی دور کند، به بیابان‌ها راند، و هیچ‌کس، اعم از بیمار، زنان باردار و خانوادۀ سربازان را مستثنی نکرد. به این افراد خوراک و آب ناکافی و به‌طور نامرتب می‌داد و درخصوص بیماری‌های شایع‌شده در میان آن‌ها اقدامی نمی‌کرد.

زن‌ها را به چنان وضع ‌رقت‌باری کشانده بود که کودکان و نوزادان خود را کنار راه ر‌ها می‌کردند و دختران بالغ خود را می‌فروختند و خود را همراه با کودکان خردسالشان در رودخانه غرق می‌کردند. دولت ترکیه آن‌ها را به رحم و شفقت پاسدارانشان واگذار کرده بود که دختر‌ها را می‌ربودند، ‌ بی‌آبرو می‌کردند و می‌فروختند. آن‌ها را به‌دست بدوی‌ها می‌داد که بربایند و غارتشان کنند...

فهرست مطالب کتاب

یادداشت مجموعه
پیش‌گفتار
اختصارات
مقدمه
طرح کلی
ورود حساس مستندات رسمی آلمان
سایه‌افکندن برتری سیاست دولت بر وظایف مستندسازی رسمی: میراث تاریخی
‌تأکید زمان جنگ بر وضعیت میراث تاریخی مصادف با قانونی‌شدن ‌نسل‌کشی ارمنی
رویداد همدستی مستقیم و غیرمستقیم آلمان در ‌نسل‌کشی ارمنی: نمونه‌های پیشنهاد،
موافقت و مشارکت
نقش منفرد آلمانی‌هایی که کشتار جمعی را محقق کردند: پهلوانان افسانه‌ای‌ بی‌باک
هتک حرمت بشریت
طرح کلی: نسل‌کشی ارمنی
ارامنه
جزئیات منابع
عملیات اخراج و انهدام
بازجویی و شکنجه
گردان‌های کار
قتل مردان نوجوان
اقدمات نابودسازی در موطن
انهدام تمام کاروان‌های اخراجی
کاروان‌های اخراجی
سرنوشت زنان و دختران
حلب گردان
مسیر اخراجی‌ها به خارج از حلب
آشویتس ارمنی: دیرالزور
ارامنه برکناو: رود خابور
نتایج اقتصادی و ثروت
بهانه‌هایی برای ‌نسل‌کشی
ترس از شورش ارامنۀ ترکیه
تسلیحات، بمب‌ها و شواهد
مقاصد انقلابی ارامنه و نظارت‌های آلمان
شورش فرضی ارامنه
زیتون
دورتیول و ساحل مدیترانه
فوندوجوک
موسی‌داغ
اورفا
مردم مسئول ‌نسل‌کشی
کنترل‌کننده‌های رویدادها
مجریان
هدف ‌نسل‌کشی
مقاومت ترکیه در برابر ‌نسل‌کشی
نقش آلمانی‌ها
واکنش‌های سیاستمداران آلمانی به ‌نسل‌کشی
رفتار سفرا و کنسول‌های آلمان در قسطنطنیه
مسئولیت مشترک آلمان درخصوص ‌نسل‌کشی
سیاست ارمنی ستادهای مرکزی آلمان در برلین
نیروی نظامی آلمان در ترکیه
افسران آلمانی علیه مردم غیرنظامی
نیروی نظامی آلمان و مثال بلژیک
هومن و لوسو؛ افسران آلمانی در سفارت
افسران آلمانی در نمایندگی نظامی
مسیحیان آلمان و نقش یوهانس لپسیوس
دور شدن آلمان از غرب
یوهانس لپسیوس و پل روهرباخ، طرفداران ارامنه
تغییر جهت یوهانس لپسیوس
نتیجه‌گیری
کتاب‌شناسی
کتاب‌های پیشنهادی برای مطالعات بیشتر
کارهای کلی منتخب دربارۀ ‌نسل‌کشی ارمنی
یادداشت‌هایی برای استفاده از اسناد
طرح کلی
ارسال‌کننده و دریافت‌کننده
منبع اطلاعات
شماره‌گذاری دیگر
اسناد
واژه‌نامه