معرفی و دانلود کتاب پژواک پای آب

معرفی کتاب پژواک پای آب

کتاب پژواک پای آب به قلم علی ساکن، شعر زیبای صداى پاى آب، شاهکار سهراب سپهرى را مورد مطالعه و بررسی قرار داده است و به تفسیر آن می‌پردازد.

در اشعار این کتاب و نقد و بررسى آن‌ها سعى گردیده هر پاره از اشعار سهراب در بوته‌ى نقد و بررسى قرار گیرد، لذا سعى شده درباره‌ی پاره‌هایى از شعر او که واضح نیز مى‌باشد توضیح بسیار مختصرى داده شود.

دربارۀ اشعارى از سهراب نمى‌توان به درستى به قضاوت پرداخت؛ زیرا یا پیچیدگى‌هاى لفظى و معنوى مانع از فهم درست آن‌هاست و یا دوپهلو بودن آن، کار را بر نقّادان شعر او تنگ ساخته است که این مورد نیز نه تنها عیب اشعار او نیست، بلکه حسن آن‌ها نیز محسوب مى‌شود که توانسته با الفاظى اندک، معانى متعدّدى را که به بررسى و کند و کاو زیادى در عرصه‌هاى ادبى و علمى احتیاج دارد به خواننده انتقال دهد، خصوصیّتى که اشعار حافظ شیرازى را نیز در شعر پارسى ممتاز ساخته است.

به علّت تسلّط سهراب به فرهنگ‌ها، آداب و رسوم ملل گوناگون و سفرهاى زیاد او به ممالک دیگر و گرایش او به عرفان و نقّاشى شرقى، بررسى اشعار او به تسلّط و آگاهى بر جنبه‌هاى مختلفى احتیاج دارد، لذا گرچه در کتاب‌هاى زیادى از جمله همین کتاب سعى در بررسى این جنبه‌هاى ناشناخته شده است، امّا باز حقّ مطلب به درستى ادا نشده و نمى‌شود.

در بخشی از کتاب پژواک پای آب می‌خوانیم:

کتابى که از طبیعت بهره‌اى نبرده، مناسب مطالعه کردن نیست.

شبنم بنابر خاصیّت وجودى‌اش تر مى‌باشد. سپهرى مى‌گوید: کتاب‌ها و مطالبى که تنها به امرى تظاهر نموده و از طبیعت و سرشت وجودى‌شان به دور هستند، مناسب مطالعه کردن نیستند.

هر چیز حتّى مگس در نظام طبیعى آفرینش داراى ارزش مى‌باشد و ما نباید پدیده‌ها را براساس سود و زیان خود ارزیابى کنیم. در این‌جا بى‌مناسبت نیست به ذکر خاطره‌اى از سپهرى که یکى از دوستان نزدیک او بیان کرده، بپردازیم:

«... همین‌طور که غرق لذّت به حرف‌هاى سهراب گوش مى‌کردم، دیدم که سوسکى با آرامش کامل از لابه‌لاى در وارد اتاق شد. سوسک درشتى بود، قهوه‌اى روشن با بال‌هاى برّاق. لحظه‌اى مکث کرد، شاخک‌هاى بلندش را تاب داد و بعد آهسته از کنار دیوار راه افتاد طرف پایه‌ى تختى که ما رویش نشسته بودیم. هر کس بى‌اختیار دنبال چیزى مى‌گشت تا بر سر سوسک بکوبد.

در این موقع بود که سهراب متوجّه قضیه شد و با عجله گفت: خواهش مى‌کنم، خواهش مى‌کنم کارى به کارش نداشته باشید، او همسایه‌ى من است، گاهى شب‌ها سرى به من مى‌زند، اهل شعر و ادبیات است، به نظرم عاشق شده آخه این‌جا جیرجیرک خوش‌صدایى است که... سوسک خود را به پایه‌ى تخت چسبانده بود و بى‌حرکت منتظر پایان کار نشسته بود.

بالأخره به سهراب پیشنهاد کردیم اجازه دهد سوسک را بگیریم و با احترام کامل از پنجره بیندازیمش بیرون حیاط و غائله را ختم کنیم، امّا سهراب مخالفت کرد و گفت: ممکن است بیفتد و دست و پایش بشکند، آن وقت، این وقت شب شکسته‌بند سوسک از کجا پیدا کنیم؟... ما چنان سرگرم این گفت و شنود شدیم که سوسک را از یاد بردیم و پس از مدّتى وقتى به پایه‌ى تخت نگاه کردیم، سوسک رفته بود.»

فهرست مطالب کتاب

پیشگفتار
خصوصیّات کلّى اشعار سهراب سپهرى
شعر صدای پای آب
شرح و بررسى شعر «صداى پاى آب» سهراب سپهرى