معرفی و دانلود کتاب کندوکاوی آسیب شناسانه در نظام انتخابات

معرفی کتاب کندوکاوی آسیب شناسانه در نظام انتخابات

کتاب کندوکاوی آسیب شناسانه در نظام انتخابات نوشته‌ی محمدعلی مشفق، علاوه بر شرح پیشینه‌ی انتخابات در طول تاریخ، مشکلات و چالش‌هایی را که در قوانین انتخابات ریاست جمهوری ایران به وجود آمده است، به صورت دقیق و کامل مورد تحلیل قرار می‌دهد.

درباره‌ی کتاب کندوکاوی آسیب شناسانه در نظام انتخابات:

واژه و عبارت انتخابات در واقع عمری به درازای بیش از یک قرن در ایران دارد و در گذشته تاریخ این مرز و بوم و حتی در دیگر کشورهای جهان هم، به دلیل حاکمیت پادشاهان و سلاطین مستبد، پدیده‌ای به نام انتخابات و رأی مردم موضوعیت نداشته است.

در عصر حاضر نظام انتخابات در یک کشور به خصوص ایران، یکی از اساسی‌ترین راه‌ها جهت حاکمیت مردم بر سرنوشت خویش و کشورشان است. در واقع انتخابات مشارکت میان مردم را بیش از پیش فراهم می‌کند و جایگاه و مرتبه مردم سالاری در آن کشور را نیز ارتقاء می‌دهد. اگر برعکس این شرایط در جامعه‌ای صورت بگیرد، قطع به یقین دامنه‌ی مشارکت مردم محدودتر خواهد شد، در نتیجه جایگاه مردم سالاری متنزل می‌شود و دولت سالاری و فردسالاری جای آن را خواهد گرفت.

شاید بتوان چنین گفت که در دهه اول انقلاب به‌ دلیل غلبه گفتمان انقلاب و مردمی‌تر بودن حاکمان و همچنین ساختار قدرت، مردم‌سالاری جایگاه برتر و واقعی‌تری داشت. با پایان یافتن دهه اول انقلاب و ورود نظام جمهوری اسلامی ایران به دهه دوم و سوم، متاسفانه شاهد افول جدی گفتمان مردم‌سالاری در بیشتر شئون کشور بودیم.

آسیب‌های فراوانی پیش روی قانون انتخابات و نظام انتخابات جمهوری اسلامی ایران قرار دارد که نیازمند اصلاحات بنیادی هم در قوانین و هم در ساختارها و نظام فعلی انتخابات است، تا بدین وسیله دولت و به معنای وسیع‌تر آن حاکمیت که صاحب و مالک تمامی دارایی‌های کشور و مجری برگزارکننده‌ی انتخابات می‌باشد، این مسئولیت بزرگ و سرنوشت‌ساز را به دست صاحبان اصلی جامعه واگذار کند تا مردم بتوانند بدون واسطه و قدرتمند، سرنوشت اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و حتی شخصی خود را تعیین نمایند.

کتاب کندوکاوی آسیب شناسانه در نظام انتخابات برای چه کسانی مناسب است؟

مطالعه‌ی این کتاب را به متخصصان علوم سیاسی و علاقه‌مندان این حوزه پیشنهاد می‌کنیم.

در بخشی از کتاب کندوکاوی آسیب شناسانه در نظام انتخابات می‌خوانیم:

مراد از انتخابات (Election) فرآیندی است که مردم از طریق آن تعدادی از اشخاص و یا یک یا چند نامزد را برای به عهده گرفتن نمایندگی آن‌ها در مجالس و یا مقام‌ها و مناصب اجرایی برمی‌گزینند. در واقع اگر تعداد نامزدها بیش از تعداد مقام‌هایی باشد که باید اشغال گردند و اگر تعداد رأی‌دهندگان زیاد باشد یا اگر مخفی بودن رأی مردم مورد نظر باشد طبیعی است که رضایت‌بخش‌ترین روش، همانا استفاده از رأی مردم است. این روش عموماً در انتخاباتی به‌کار برده می‌شود که در آن، رأی‌دهندگان به اعضای مجلس یا هیأت‌های مشابه دیگر و یا ریاست جمهوری رأی داده و آن‌ها را برمی‌گزینند.

بررسی‌ها و مطالعات انجام‌شده، نشان می‌دهد که ساختارها، قوانین و نظام‌های انتخابات کشورها همه از ساحت یکسانی برخوردار نیستند و تفاوت‌های زیادی به لحاظ شکلی، ماهیت و اهداف با یکدیگر دارند. فلذا در بعضی از کشورها همچون ایالات متحده آمریکا قبل از برگزاری انتخابات اصلی، احزاب دموکرات و جمهوری‌خواه مبادرت به برگزاری انتخابات مقدماتی (primary election) می‌نمایند. انتخابات مقدماتی در واقع روشی است که براساس آن اعضای هر حزب نامزدهایی را برای احراز مقامات رسمی و دولتی در ایالات متحده تعیین می‌کنند. این انتخاب مقدماتی همان گونه که در انتخابات نهایی مرسوم است از طریق ریختن آراء به صندوق‌های رأی انجام می‌گیرد. انتخابات مقدماتی در فرهنگ مصطلح سیاسی و علوم سیاسی، به معنی فرآیند تعیین نامزدهای یک حزب است تا برای احراز مقامات رسمی و دولتی در انتخابات نهایی با دیگر کاندیدا‌ی احزاب رقیب رقابت کنند و زمینه‌ای فراهم گردد تا مردم بتوانند دست به یک انتخاب اصلح بزنند.

فهرست مطالب کتاب

فصل اول: مقدمه
فصل دوم: پیشینه انتخابات
فصل سوم: مفهوم شناسی انتخابات و بیعت
فصل چهارم: مقایسه اجمالی رأی ملت در نظام‌های مردم‌ سالار و ایدئولوژیک
فصل پنجم: آسیب‌شناسی قانون انتخابات ریاست‌ جمهوری
1. همزمانی رقابت‌های انتخاباتی برگزارکننده انتخابات و مجری قانون با دیگر رقیبان
فقدان معیارها و شاخص‌ها در ابطال و یا توقف انتخابات
جابجایی مجریان انتخابات در آستانه برگزاری انتخابات
آئین‌نامه‌های اجرایی موازی و تبعات آن
مخفی بودن رأی رای‌دهندگان
شناور بودن زمان تمدید انتخابات
6-1. باز کردن صندوق‌ها در غیاب نمایندگان کاندیداها
7-1. وزارت کشور و الزام اطلاع رسانی
8-1. مسئولیت‌های قانونی وزارت کشور در انتخابات
9-1. ماده 33 قانون و جرائم انتخاباتی
10-1. اخلال در امر انتخابات بدون تبیین معیارها و شاخص‌ها
11-1. چاپ تعرفه‌های اضافی و تبعات ناشی از آن
12-1. احتمال اخذ رأی با شناسنامه‌ای بدون عکس
13-1. جهت‌گیری‌های مقامات رسمی در انتخابات
15-1. اعمال رعب و وحشت و ممنوعیت آن در انتخابات
15-1. روشن نبودن معیارها و شاخص‌های خروج روند انتخابات از مسیر قانونی
ارتقاء جایگاه ویژه برای دستگاه قضایی در قانون انتخابات
فقدان ضمانت‌ جهت اجرای قانون
فرایند شکل‌گیری هیأت‌های اجرایی
هیأت‌های نظارت و عدم پاسخگویی
کیفی بودن بخش مهمی از شرایط انتخاب‌ شوندگان
چالش‌ها و موانع پیش روی معتمدان هیأت‌های اجرایی
ممنوعیت خویشاوندی اعضای هیأت‌های اجرایی و نظارت با نامزدها
نظارت استصوابی و تبعات منفی آن بر رقابت‌های انتخاباتی
دیوان‌سالاری و تولی‌گری انتخابات
کمیت و کیفیت اعضای شعب اخذ رأی
آسیب شناسی صندوق‌های سیّار
کم و کیف برگزاری انتخابات در خارج از کشور
اعلام داوطلبی و بررسی صلاحیت‌ها
فقدان نهاد ثالث یا «نهاد حل منازعه»
دوگانگی مراجع رسیدگی‌کننده به تخلفات و جرائم انتخاباتی
فصل ششم: آسیب‌شناسی تبلیغات
تبلیغات انتخابات
مشخص نبودن سقف هزینه‌های تبلیغاتی نامزدها
ممنوعیت‌ها و مجازات‌ها در عرصه تبلیغات انتخاباتی
ناکافی بودن زمان تبلیغات انتخابات
ابهام در تأمین منابع مالی نامزد‌ها و نحوه هزینه‌های تبلیغات انتخاباتی
هتک حرمت نامزد‌ها به مثابه یک رویه
نقش مطبوعات وابسته به حکومت در تخریب نامزدها
فصل هفتم: رسیدگی به شکایات، تخلفات و جرائم انتخاباتی
1. بررسی شکایات و ممنوعیت افشاء آن
2. خروج جریان انتخابات از مسیر قانونی
3. تبعیض در برخورد با متخلفان
4. جرائم مطبوعاتی و مکانیزم‌های برخورد
فصل هشتم: بی‌طرفی شورای نگهبان در نظارت بر انتخابات
فصل نهم: کار ویژه‌های ماده‌ واحده حضور نمایندگان نامزدهای ریاست‌جمهوری
فصل دهم: راهبردهای پیشنهادی
الف. راهبردهای کوتاه‌ مدت
ب. راهبرد دراز مدت
منابع
نمایه