زندگینامه و دانلود بهترین کتاب‌های عبدالرحمن جامی
عبدالرحمن جامی نویسنده، شاعر، موسیقی‌دان و صوفی مطرح قرن نهم هجری و خالق کتاب‌هایی چون «هفت اورنگ» و «بهارستان» است که یکی از نامدارترین شاعران دوره‌ی تیموریان به شمار می‌آید. به او لقب «خاتم‌الشعرا» داده‌اند.
زندگینامه عبدالرحمن جامی
عبدالرحمن جامی (Jami)، با نام کامل نورالدین عبدالرحمن بن احمد بن محمد جامی، 24 آبان سال 793 شمسی در تربت جام متولد شد. او فرزند نظام‌الدین احمد دشتی و نبیره‌ی شمس‌الدین محمد دشتی اصفهانی بود.
خانواده‌‌ی عبدالرحمن جامی که از ظلم و استبداد ترکان به ستوه آمده بودند از اصفهان به خراسان نقل مکان کردند و دوران کودکی جامی در شهر خرگرد جام گذشت که آن زمان یکی از تبعات هرات محسوب می‌شد. عبدالرحمن جامی در 13سالگی به همراه پدر به هرات نقل مکان کرد، دروس مختلف را تعلیم دید و به‌تدریج با لقب «جامی» شهرت یافت. تخلص جامی در ابتدا «دشتی» بود، اما به علت علاقه به زادگاهش و ارادتش به شیخ‌الاسلام احمد جام تصمیم گرفت جامی تخلص کند.
ورود عبدالرحمن جامی به دنیای عرفان و ادبیات
گرچه جرقه‌ی علاقه‌مندی عبدالرحمن جامی به ادبیات فارسی و عربی نزد پدرش زده شد، تحصیل در مدرسه‌ی بازار خوش و مدرسه‌ی نظامیه‌ی هرات و حضور در محضر برخی از اساتید شناخته‌شده‌ی آن زمان هم مسیر جدیدی را به روی او گشود. عبدالرحمن بن احمد جامی در مدرسه‌ی نظامیه که از برترین مراکز علمی و آموزشی آن زمان بود، دروس مختلفی را آموخت؛ از صرف و نحو، منطق، حکمت اشراق، فقه، حدیث، قرائت، تفسیر و حکمت مشایی گرفته تا طبیعیات و ریاضیات.
حضور در این مرکز علمی عبدالرحمن جامی را با تصوف آشنا ساخت. او به‌قدری شیفته‌ی تصوف شد که به جمع مریدان سعدالدین محمد کاشغری نقشبندی، یکی از مشایخ مطرح طریقت نقشبندیه در هرات، درآمد. همین ارادت بود که سبب شد عبدالرحمن جامی صفحاتی از کتاب «نفحات‌الانس» خود را به او اختصاص دهد و در مثنوی‌هایش بارها به کاشغری اشاره کند.
عبدالرحمن جامی در تصوف روز به روز جایگاه معنوی خود را بالا برد و بعد از مرگ مرشدش، خلیفه‌ی طریقت نقشبندیه شد.
عبدالرحمن جامی در حدود 20سالگی هرات را به مقصد سمرقند ترک کرد. او در سمرقند دروس مختلفی مانند تفسیر، حدیث و سیره را در حد استادی فرا گرفت و در موسیقی و فن معما نیز به درجات بالایی دست یافت.
اقبال عبدالرحمن جامی بلند بود، زیرا در زمان حضورش در سمرقند، پادشاهی به نام الغ بیگ بر این شهر حکمروایی می‌کرد که از علاقه‌مندان به علم و از حامیان دانشمندان بود. عبدالرحمن بن احمد جامی در آن فضا به‌سرعت رشد کرد و به شهرت و محبوبیت زیادی دست یافت. او توانست با تکیه بر غریزه‌ی شاعری خود، تعالیم عرفانی و مفاهیم صوفیانه را به نظم دربیاورد و به جایگاه ممتازی برسد.
عبدالرحمن جامی سرانجام 27 آبان 871 در 81سالگی در شهر هرات دیده از جهان فرو بست. در حال حاضر، آرامگاه عبدالرحمن جامی در شمال غربی شهر هرات در افغانستان واقع شده است.
بهترین آثار عبدالرحمن جامی
آثار نظم و نثر بسیاری از عبدالرحمن جامی به زبان‌های فارسی و عربی به جا مانده است که در قالب رساله و کتاب نوشته شده‌اند.
کتاب بهارستان یا روضة الاخیار و تحفة الابرار (The Land of Spring: Baharestan)، یکی از مهم‌ترین آثار عبدالرحمن جامی، کتابی است منثور، ساده و مسجع که به سبک گلستان سعدی نوشته شده است. جامی نوشته‌های منثورش را که شامل نکات اخلاقی، نصیحت‌ها و نکته‌هایی در باب زندگی است، در این کتاب با شعر و نظم درهم آمیخته و از آیات قرآن و احادیث مذهبی نیز برای انتقال مفاهیم بهره گرفته است.
اشعار عبدالرحمن جامی در دو مجموعه جمع‌آوری شده است: «هفت اورنگ» و «دیوان‌های سه‌گانه»
کتاب هفت اورنگ (Haft Awrang)، اثر شناخته‌شده‌ی عبدالرحمن جامی، شامل هفت کتاب در قالب مثنوی است و به ترتیب مثنوی‌های سلسله الذهب، سلامان و آبسال، تحفة الاحرار، سبحة الابرار، یوسف و زلیخا، لیلی و مجنون و خردنامه‌ی اسکندری را در بر می‌گیرد.
عبدالرحمن جامی در کتاب دیوان‌های سه‌گانه نیز قصاید، غزلیات، مقطعات و رباعیات خود را گنجانده است. قصیده‌های عبدالرحمن جامی اغلب با موضوعات عرفانی، اخلاقی و مذهبی از جمله توحید، پیامبر اسلام و صحابه و اهل بیت ایشان یا انتقاد از حکام زمان حیاتش سروده شده‌اند.
علاوه بر آثار فوق که در دسته‌ی ادبیات قرار می‌گیرند، عبدالرحمن جامی آثار متعددی نیز در حوزه‌ی علوم عقلی از خود به یادگار گذاشته که کتاب‌های «لوایح»، «اشعة اللمعات»، «رساله در موسیقی» و «شرح فصوص الحکم» از مهم‌ترین آثارش به شمار می‌آیند.
کتاب‌های «اربعین یا ترجمه‌ی چهل حدیث»، «شواهد النبوه»، «رساله‌ی مناسک یا ارکان حج»، «اعتقادنامه یا عقاید» و «صرف فارسى منظوم و منثور» برخی از آثار عبدالرحمن جامی در حوزه‌ی علوم نقلی محسوب می‌شوند.
نکته‌ی جالب در میان آثار عبدالرحمن بن احمد جامی دیوان اشعاری با عنوان «دیوان بی‌نقطه» است که در آن از هیچ حرف نقطه‌داری استفاده نشده است.
علاقه‌مندان به شعر کهن می‌توانند برخی از آثار ارزشمند عبدالرحمان جامی را از سایت و اپلیکیشن کتابراه دریافت کنند.
سبک نگارش و دیدگاه‌های عبدالرحمن جامی
این عارف، ادیب و موسیقی‌دان همواره زندگی بی‌آلایش و ساده‌ای داشت و گاه حتی لباس‌هایی بر تن می‌کرد که نمی‌شد او را از فقرا تشخیص داد. عبدالرحمن جامی هیچ‌گاه برای مال دنیا حاضر نشد به ستایش حاکمان، زورگویان یا ثروتمندان آن زمان بپردازد. با این حال، حاکمان آن دوره، از الغ بیگ و جانشینانش گرفته تا پادشاهان مصر و عثمانی، به او ارادت ویژه‌ای داشتند.
عبدالرحمن جامی که بزرگ‌ترین و نامدارترین شاعر دوره‌ی تیموریان به شمار می‌آید، هر سرمایه‌ای جمع می‌کرد در خدمت ساخت مسجد و مدرسه، کمک به نیازمندان، رفع محرومیت‌های خانقاه‌ها یا در مسیر رونق فعالیت‌های فرهنگی به کار می‌گرفت.
تبحر و مهارت بالای عبدالرحمن جامی در علوم و فنون متعدد سبب شد از وی به عنوان یکی از کامل‌ترین شخصیت‌های حوزه‌ی ادب و علوم اسلامی یاد کنند. مقام جامی به‌حدی بود که به او لقب «خاتم‌الشعرا» داده‌اند.
عبدالرحمن جامی توانست عرفان و تصوف ایرانی را با مباحث پیچیده درهم بیامیزد. او اهل سفر هم بود و به نقاط مختلفی در خراسان، ماوراءالنهر، حجاز، کردستان، بغداد، نجف، مدینه و تبریز سفر کرد. انعکاس تجربیات ارزشمندی که عبدالرحمن جامی طی این سفرها کسب کرد در بسیاری از آثارش قابل مشاهده است.
