معرفی و دانلود کتاب سرگذشت شاهزاده خانم ایرانی

معرفی کتاب سرگذشت شاهزاده خانم ایرانی

دومین کتاب زهرا تاج‌السلطنه" همراه با ملاحظاتی پیرامون «سرگذشت شاهزاده خانم ایرانی» و تاج‌السلطنه

سرگذشت شاهزاده‌ای قاجار که با قلم فاخر خود و به زیبایی هر چه تمام‌تر، ضمن شرح خاطراتش، بسیاری از مسائل اجتماعی و فرهنگی عصر خود را مورد بررسی قرار داده است. زیبایی متن از یک سو و دردمندی و منطق قوی نهفته در چند نامه و یادداشت از نویسنده آن متن که به هنگام انتشار سرگذشتش، در همان روزنامه چاپ شد و نشان‌دهنده زنده بودن و حساسیت فوق‌العاده او به نظریات دیگران در مورد آثارش بود، سبب بالا رفتن میزان علاقه‌ام به متن مذکور شد. شعر او را بارها و بارها خوانده و به دل سپردم‌:
فریاد ز بیداد تو ای چرخ جفاکار کاز جور تو هر دل به بلاییست گرفتار
هر جا که دلی در طلب یار آمد یار از کف دل بردی و عاشق ز دل یار

زهرا تاج‌السلطنه متولد سال 1301 قمری / 1261-1262 فرزند ناصرالدین‌شاه و توران‌السلطنه دختر پسرعموی شاه بود او را در سال‌های ابتدایی زندگانی‌اش به شوهر دادند و مراسم عروسی‌اش در سن 12 - 13 سالگی در تهران برگزار شد. از‌دواج اجباری در چنین سن و سالی با یک نوجوان نظیر خودش (حسن‌خان شجاع‌السلطنه فرزند محمدباقرخان سردار اکرم)، با طبع سرکش و شاهزاده منشی تاج‌السلطنه نمی‌توانست دوام چندانی بیابد و دوام نیز نیافت. بالاخره بعد از چندین سال کشمکش، به دنیا آوردن سه فرزند، سه بار خودکشی و یک بار سقط جنین، او در فاصله سال‌های 1324 - 1325 قمری / 1285 - 1286 از شوهرش جدا شد. به فاصله کوتاهی پس از آن و در اوایل سال 1326 قمری / 1287 بار دیگر با قوللر آقاسی باشی از‌دواج کرد. این از‌دواج نیز دوامی نیافته و عمر آن در همان سال به پایان رسید. از این به بعد تاج‌السلطنه که از هنگام اوج‌گیری اختلافاتش با شوهر اول، به دگرگون زندگی‌کردن نسبت به زنان دیگر جامعه، روی آورده و تلاش نافرجامی هم برای سفر به اروپا انجام داد، وارد مرحله جدیدی از حیاتش شد...

فهرست مطالب کتاب

مقدمه
بخش نخست‌: ملاحظاتی پیرامون «سرگذشت شاهزاده خانم ایرانی» و تاج‌السلطنه
فصل اول: مقدمات و زمینه‌های انتشار متن سرگذشت و شناخت نویسنده آن
فصل دوم: بررسی اشکالات مطرح شده درباره خاطرات تاج‌السلطنه
فصل سوم: بررسی محتوایی متن «سرگذشت شاهزاده خانم ایرانی»
بخش دوم: متن کامل «سرگذشت شاهزاده خانم ایرانی»
جلد اول
[معرفی قصر حرمسرا]
[چگونگی از‌دواج مادر شاهزاده خانم با ناصرالدین‌شاه]
شب عروسی
موضوع عرض حال شخص چوپان
فرمان تأسیس عدالتخانه
[ادامه جشن عروسی]
خاطرات زن
آغاز سخن
خوشگلی ایرانی‌پسند
روز اول در بازار [تهران]
روز میهمانی در قصر اندرون [یا مهمانی زنانه در قصر اندرون و سرگذشت جهان‌فروز]
در تربیت اجتماعی زنان
[مهمانی گل‌چهره و آرایش زنان حرمسرا]
[حکایت دعوای هووها برای وسمه‌کشیدن]
در خارج قصر اندرون- پس از ضیافت
[شرحی در بیان وضعیت زنان]
[پیامد‌های دعوای زنان حرمسرا]
[ماجرای صدراعظم]
حقیقت واقعه
امروز خشنودم
صورت مکتوب جهان‌فروز خانم
[عروسی سلطنتی]
عروسی سلطنتی
خانم آفتاب طلعتم!
[نخستین ملاقات با شاه]
یک صفحه از روزنامه خاطرات همایون
[ادامه یادداشت‌های روزانه]
عصر فردا
[خاطره‌ای از ملاقات جهان‌فروز با ناصرالدین‌شاه]
[دستخط شاه در مورد تغییر مکان اقامت شاهزاده خانم]
مفاد دست‌خط [شاه]
[فرمان شاه و اعطای لقب نبیل به شاهزاده خانم]
خطابه فرشته خانم
نازی کجاست؟
دعوت به عروسی
مراسله فرزانه خانم
باغ چمن مینو
شعر ایرانی معاصر
ادبیات
کهنه‌پسند باشیم یا متجدد؟
ادبیات جدید
شعر جدید
اصلاح ادبی
[خواب شاهزاده خانم در مورد تهران]
جنوب طهران
مکتوب جهان‌فروز خانم
[ادامه یادداشت‌های روزانه]
به خانم‌های ایرانی
انقلاب
مکتوب جهان‌فروز
سرگذشت پری خانم
مصاحبه حوض‌خانه
سرگذشت نهال
[ادامه یادداشت‌های روزانه]
[سرگذشت فرزانه و مادرش]
[ادامه یادداشت‌های روزانه]
[دومین دیدار با شاه]
[ادامه یادداشت‌های روزانه]
خطابه سر شام
نخستین روز سیاحت ادبی من
حیاط نمازخانه
طومار
رقعه دوم طومار
خجسته خانم
تجمل
[حکایت] خطرات عشق منور
کاوس
آغاز آشنایی
شب تنهایی کاوس
شب ایرانی
امنیت شهرهای ایران
[ادامه یادداشت‌های روزانه]
نازی کجا است؟
مطالعه ‌امروز
حکایت
مشکل ادبی
حکایت
[ادامه یادداشت‌های روزانه]
مراسله فرزانه
روز سوم
شعر منثور
ادبیات ملی
در قصر لاله‌زار
جلد دوم
مصاحبه قلم
[ادامه یادداشت‌های روزانه]
در منزل فرزانه خانم
[مقاله] حیف نیست؟
در اطاق زیبا
واژه نامه
نمایه عمومی