زندگینامه و دانلود کتاب‌های هوشنگ گلشیری

زندگینامه هوشنگ گلشیری

هوشنگ گلشیری (Houshang Golshiri) در تاریخ 25 اسفند 1316، در شهر اصفهان، در خانواده‌ای فقیر دیده به جهان گشود. زمانی که 5 ساله بود، خانواده به دلیل شغل پدر (که کارگر بنای شرکت نفت بود)، به شهر آبادان مهاجرت کردند. وی پس از به پایان رساندن دوران مدرسه در آبادان، در سال 1334 به شهر زادگاه خود بازگشت. هوشنگ گلشیری در سال 1338، به عنوان دانشجوی ادبیات فارسی در دانشگاه اصفهان نام‌نویسی نمود و در سال 1341 مدرک تحصیلی خود را دریافت کرد.

هوشنگ گلشیری در دوران دانشجویی سرودن شعر را آغاز کرد؛ اما خیلی زود دریافت که استعداد اصلی او در داستان‌نویسی، خصوصاً نگارش داستان کوتاه است، به همین خاطر شعر را به کلی کنار گذاشت و تمرکز اصلی خود را معطوف به نویسندگی ساخت. در همین برهه‌ی زمانی بود که با انجمن ادبی صائب اصفهان آشنا شد. شرکت در جلسات این انجمن، علاوه بر آن که آتش درونی گلشیری برای یادگیری ادبیات فارسی را شعله‌ورتر از گذشته کرد، سبب آشنایی وی با برخی از فعالان سیاسی آن زمان شد. در نتیجه‌ی این آشنایی، گلشیری وارد عرصه‌ی فعالیت سیاسی شد، فعالیتی که سرانجام در سال 1340، به دستگیری او انجامید.

هوشنگ گلشیری پس از تحمل 6 ماه حبس، از زندان آزاد شد و دوباره برای مدتی در نشست‌های انجمن ادبی صائب شرکت جست؛ اما پس از برگزاری شب‌های یادبود برای علی‌اکبر دهخدا و ملک‌الشعرای بهار، ساواک انجمن را به کلی تعطیل نمود. پس از تعطیلی انجمن صائب، گلشیری و برخی از اعضا دست به تأسیس انجمن جدیدی با نام «جُنگ اصفهان» زدند. جلسات این انجمن به صورت محدود، هر بار در خانه‌ی یکی از اعضا، برگزار می‌شد. هوشنگ گلشیری یکی از فعال‌ترین و مهم‌ترین اعضای این جلسات بود.

آغاز نویسندگی هوشنگ گلشیری

سال‌های 1347 تا 1356 را باید دوران اوج نویسندگی هوشنگ گلشیری دانست. او در سال 1347، نخستین کتاب خود را که مجموعه‌ای از نخستین داستان‌های کوتاهش بود با عنوان مثل همیشه به انتشار رساند. یک سال بعد، در سال 1348، او رمان شازده احتجاب را منتشر نمود. رمان کریستین و کید، مجموعه داستان نمازخانه کوچک من و رمان بره گمشده‌ راعی، دیگر کتاب‌های معروف هوشنگ گلشیری بودند که در این برهه‌ی زمانی، به ترتیب در سال‌های 1350، 1354 و 1356، به دست چاپ سپرده شدند.

هوشنگ گلشیری در سال 1352، برای دومین بار به علت فعالیت‌های سیاسی دستگیر شد؛ او بعد از انقلاب نیز طعم دستگیری را چشید. گلشیری پس از گذراندن دوران 6 ماهه‌ی محکومیت خود، با حکم قضایی تا 5 سال از حقوق اجتماعی (از قبیل حق تدریس) محروم بود. او پس از آزادی در سال 1353، به شهر تهران مهاجرت کرد و پس از اتمام دوران محرومیتش از تدریس عمومی، در دانشکده‌ی هنرهای زیبای دانشگاه تهران، به عنوان استاد مشغول کار گشت. وی همچنین با همراهی چند تن از اعضای انجمن ادبی جنگ، همچون روال پیشین، برگزاری جلسات ادبی را از سر گرفت. گلشیری در این نشست‌ها، داستان‌های کوتاه خود را که به تازگی به چاپ رسیده بودند به اشتراک می‌گذاشت. او در سال 1357 به اصفهان بازگشت و ضمن آغاز کار معلمی در دبیرستان، یک کارگاه داستان‌نویسی و یک نمایشگاه نقاشی راه‌اندازی کرد. گلشیری در سال 1358 با فرزانه طاهری، مترجم معروف ایرانی، ازدواج کرد؛ حاصل این ازدواج یک دختر و یک پسر، با نام‌های غزل و باربد بوده است.

هوشنگ گلشیری سرانجام در تاریخ 16 خرداد 1379، بر اثر مننژیت، چشم از جهان فرو بست و در آرامگاه امامزاده طاهر کرج به خاک سپرده شد. فرزانه طاهری با همراهی چند تن از دوستداران گلشیری، پس از درگذشت وی، «بنیاد هوشنگ گلشیری» را تأسیس نمود. اهدای جایزه‌ی هوشنگ گلشیری و برگزاری کلاس‌های آموزش نویسندگی، از مهم‌ترین فعالیت‌های این بنیاد مستقل به شمار می‌آیند. هوشنگ گلشیری در پیشرفت ادبیات داستانی ایران، چه از طریق آثارش و چه به وسیله‌ی شاگردان موفقی که در طول سال‌ها فعالیتش در انجمن‌های ادبی تربیت کرده بود، نقش بسیار مهم و پررنگی را ایفا کرد.

بهترین کتاب‌های هوشنگ گلشیری

ماحصل بیش از سه دهه فعالیت ادبی هوشنگ گلشیری، پنج مجموعه داستان، چند داستان بلند، هفت رمان، یک فیلم‌نامه، تعداد قابل توجهی مقاله‌ی ادبی و چند اثر غیرداستانی دیگر است. بسیاری از آثار او (از قبیل داستان کوتاه مردی با کراوات سرخ، رمان شازده احتجاب و رمان آینه‌های دردار) به زبان‌های مختلف ترجمه شده‌اند. در ادامه، مروری مختصر بر برخی از بهترین کتاب‌های هوشنگ گلشیری خواهیم داشت:

کتاب شازده احتجاب (Prince Ehtejab): کتاب شازده احتجاب، نخستین رمان هوشنگ گلشیری و دومین کتاب اوست که نخستین بار در سال 1348 منتشر شد. او در این رمان، به روایت زندگی یکی از اعضای باقی‌مانده‌ی خاندان قاجار با نام شازده احتجاب می‌پردازد؛ شازده احتجاب پس از آن که سقوط شکوه قاجار را با چشمان خود مشاهده نموده، حالا ضمن برخورداری از یک بیماری مزمن، تک‌وتنها در عمارتی بزرگ، روزهای خویش را در غم و ناراحتی سپری، و درمورد دوران گذشته خیال‌پردازی می‌کند. گلشیری این اثر را قبل از انتشار رسمی، در انجمن جنگ اصفهان خوانده بود. کتاب شازده احتجاب، اغلب به عنوان یکی از بهترین رمان‌های تاریخ ادبیات داستانی ایران شناخته می‌شود.

کتاب کریستین و کید (Christine and Kid): هوشنگ گلشیری، کتاب کریستین و کید را برای نخستین بار در سال 1350 منتشر کرد. او در این رمان که از هفت داستان به‌هم‌پیوسته تشکیل شده است، دلبستگی زن انگلیسی متأهلی به نام کریستین به یک نویسنده‌ی جوان را روایت می‌کند. این اثر در زمان انتشار برخلاف شازده احتجاب چندان مورد توجه قرار نگرفت، اما پس از گذشت سال‌ها، حالا بسیاری کریستین و کید را از لحاظ ساختار و تکنینک‌های داستان‌نویسی، یکی از بزرگ‌ترین رمان‌های تاریخ ایران می‌دانند.

کتاب بره گمشده راعی (Ra'i's Lost Lamb): هوشنگ گلشیری در رمان بره گمشده راعی، زندگی معلم جوان و تنهایی به نام راعی را به تصویر می‌کشد. گلشیری در نظر داشت این کتاب را در سه دفتر منتشر کند، اما تنها موفق به انتشار نخستین دفتر آن با عنوان «تدفین زندگان» شد.

کتاب نیمه تاریک ماه (The Dark Side of the Moon): کتاب نیمه تاریک ماه، اکثر داستان‌های کوتاه هوشنگ گلشیری را که از سال 1339 تا 1377 به نگارش رسانده بود شامل می‌شود. کتاب نیمه تاریک ماه به کوشش فرزانه طاهری، پس از مرگ نویسنده به چاپ رسید. طاهری داستان‌های این اثر را بر اساس تاریخ نگارش آن‌ها توسط نویسنده، مرتب کرده است.

گفتنی است که کتاب صوتی گرگ (از مجموعه داستان نمازخانه کوچک من) در سایت و اپلیکیشن کتابراه موجود است.

جوایز و افتخارات هوشنگ گلشیری

• جایزه‌ی هلمن - همت (Hellman - Hammett Award): هوشنگ گلشیری در سال 1376، موفق به کسب جایزه‌ی هلمن - همت شد.

• جایزه‌ی صلح اریش ماریا رمارک (Erich Maria Remarque Peace Prize): هوشنگ گلشیری در سال 1378، جایزه‌ی صلح اریش ماریا رمارک را دریافت کرد.

اقتباس‌های سینمایی و فرهنگی از آثار هوشنگ گلشیری

• فیلم سینمایی شازده احتجاب : بهمن فرمان آرا در سال 1353، با اقتباس از رمان شازده احتجاب گلشیری، فیلمی با همین عنوان کارگردانی و تولید کرد.

• فیلم سینمایی سایه‌های بلند باد (Tall Shadows of the Wind):سایه‌های بلند باد، نام فیلمی سینمایی به کارگردانی بهمن فرمان آرا و محصول سال 1357 است. فرمان آرا، فیلم‌نامه‌ی این اثر سینمایی را با اقتباس از داستان معصوم اول به قلم هوشنگ گلشیری، نوشته است.

• فیلم کوتاه عروسک چینی بابا (Dad's Fragile Doll): علی زارع قنات نوی، با اقتباس از داستان عروسک چینی بابا به قلم هوشنگ گلشیری، فیلم پویانمایی کوتاهی را با همین عنوان کارگردانی کرد. این اثر، که نخستین بار در سال 2013 در خارج از کشور به نمایش گذاشته شد، موفق به کسب جایزه در جشنواره‌ی سینمایی «کهنه سربازان استرالیا» شد.

حقایقی جالب درباره‌ هوشنگ گلشیری

• هوشنگ گلشیری از سال 1357 تا 1372، با هدف سخنرانی، داستا‌ن‌خوانی و شرکت در همایش‌های ادبی بین‌المللی، به کشورهای مختلفی از قبیل هلند، انگلستان، سوئد، آلمان، دانمارک، فرانسه، آمریکا و بلژیک سفر کرد.

• هوشنگ گلشیری، برای تمام شاعرهای موردعلاقه‌‌ی هم‌عصر خود، پوشه‌ای فراهم دیده بود تا بتواند اشعار آن‌ها را هر زمان که اراده کند، بخواند.

• بازجویان ساواک باتوجه به برخی از نوشته‌های هوشنگ گلشیری، گمان می‌کردند که او عقاید ضدمذهبی دارد؛ اما زمانی که برای نخستین بار کتابخانه‌ی شخصی او را دیدند، از مشاهده‌ی چندین قفسه‌ پر از کتب اسلامی و تفسیر قرآن، متعجب شدند.