معرفی و دانلود کتاب انقلاب مشروطیت ایران

معرفی کتاب انقلاب مشروطیت ایران

نسیم خلیلی در کتاب انقلاب مشروطیت ایران با زبانی گیرا و زیبا وقایع دوره‌ی منتهی به انقلاب مشروطه در ایران را روایت می‌کند. دلایل شروع جنبش مشروطه‌، شخصیت‌های مهم این جنبش، به پیروزی رسیدن مردم مشروطه‌خواه، تأسیس اولین مجلس شورای ملی، به توپ بستن مجلس و قیام ستارخان و باقرخان، از جمله مباحث بررسی‌شده در کتاب حاضر هستند.

درباره‌ی کتاب انقلاب مشروطیت ایران

بسیاری از مورخان اعتقاد دارند که تاریخ معاصر ایران از دوره‌ی مشروطه شروع می‌شود. این واقعه‌ی دوران‌ساز تاریخ ایران را به قبل از مشروطه و پس از مشروطه تقسیم کرد و بر همه‌ی جنبه‌های زندگی ایرانیان تأثیری شگرف گذاشت. چهره‌ی بعضی از شخصیت‌هایی که در این انقلاب نقش داشته‌اند، در روایات تاریخی متعدد مخدوش شده است و دیگر قابل‌شناسایی نیست. نسیم خلیلی در کتاب انقلاب مشروطیت ایران سعی کرده با نگاهی بی‌طرفانه این بخش از تاریخ معاصر ایران را روایت و این شخصیت‌ها را به مخاطبان کتاب خود معرفی کند. (البته مرحوم عباس زریاب خویی اعتقاد داشت که تاریخ مشروطیت را نمی‌توان بدون جانبداری نوشت؛ زیرا حجاب معاصریت باعث می‌شود که نتوان وقایع را آن‌طور که باید تحلیل کرد.)

منبع اصلی نسیم خلیلی در این کتاب، اثر احمد کسروی به نام «تاریخ مشروطه‌ی ایران» بوده است. خلیلی بیشتر مباحث کسروی را در کتاب انقلاب مشروطیت ایران خلاصه کرده و اثری جدید پدید آورده است.

انقلاب مشروطه اولین جنبشی بود که در آن روحانیان، توده‌ی مردم، روشنفکران و بازاریان دست در دست یکدیگر برای ترقی و آزادی‌خواهی جنگیدند و چنین روحیه‌ای را به نسل‌های پس از خود نیز منتقل کردند. نسیم خلیلی در فصل اول کتاب بررسی می‌کند که چگونه زنجیره‌ای از حوادث ایرانیان را از خوابی دراز بیدار کرد و چه کسانی در ایجاد این جریان مهم‌ترین نقش را داشتند. گروهی از مردم به جنبش مشروطه پیوستند و اندک‌اندک، این جنبش را به یک انقلاب راستین تبدیل کردند. در فصل دوم و سوم کتاب انقلاب مشروطیت ایران می‌خوانید که چه افرادی رهبری انقلاب مشروطه‌ی ایران را در دست گرفتند، چرا مردم بست‌نشینی در سفارت انگلیس را انتخاب کردند، علما به چه علت به قم مهاجرت کردند و چگونه چنین اقداماتی به صدور فرمان مشروطیت منجر شد. مردم صدور فرمان مشروطیت را به فال نیک گرفتند و در اولین انتخابات مجلس شورای ملی، نمایندگان خود را انتخاب و راهی شهر تهران کردند. اما این تازه آغاز ماجرایی بس دراز و پرسوزوگداز بود.

نسیم خلیلی در فصل چهارم به تدوین قانون اساسی در زمان مظفرالدین شاه و تأثیر مشروطه بر ادبیات آن دوران می‌پردازد. در فصل پنجم کتاب انقلاب مشروطیت ایران، محمدعلی شاه وارد روایت مستندِ نویسنده می‌شود و دوره‌ی استبداد صغیر را بعد از به توپ بستن مجلس آغاز می‌کند. روشنفکران و آزادی‌خواهانْ بعد از این اتفاق شوم، ناامیدانه به انتظار آینده‌ای بی‌ثمر می‌نشینند؛ اما با ظهور ستارخان و باقرخان و آغاز قیام ایشان، امیدی دوباره در دل‌ها شکوفا می‌گردد. فصل ششم تماماً به مبارزات ستارخان و باقرخان اختصاص دارد.

زمانی که آزادی‌خواهان از سراسر ایران به تهران می‌آیند، مشروطه وارد مسیری می‌شود که به عقیده‌ی نسیم خلیلی، مسیری انحرافی‌ست. مرگ ستارخان و اعدام شیخ فضل‌الله نوری که روح لیبرال - سکولارِ حاکم بر اندیشه‌ی مشروطه‌خواهان عصر را در تضاد با روح شرع می‌دید، آخرین وقایعی هستند که در کتاب انقلاب مشروطیت ایران بررسی می‌شوند.

نسیم خلیلی فارغ‌التحصیل دکتری تاریخ ایران و داستان‌نویس، به ادبیات معاصر ایران علاقه‌ی وافری دارد و آثارش را با نگاه به مردم فرودست جامعه می‌نویسد. او اولین مجموعه‌داستانش را در سال 1384 به انتشار رساند. وی از نثر داستانی در روایت کتاب انقلاب مشروطیت ایران بسیار بهره برده است. از میان کتاب‌های او می‌توان به عناوینی نظیر «رواداری فرهنگی در عصر مغولان»، «تاریخ صفویه»، «طلای سیاه در مس داستان»، «گلی روی داشبورد» و... اشاره کرد.

درباره‌ی مجموعه تاریخ جهان

مجموعه‌ی تاریخ جهان نام مجموعه‌ای 87 جلدی از انتشارات ققنوس است که هر جلد آن ترجمه‌ای از مجموعه‌‌ی World History به حساب می‌آید. دان ناردو، مایکل وی. آزکان، جیمز آ. کوریک و بسیاری دیگر از صاحب‌نظران حوزه‌ی تاریخ، نویسندگان هر جلد از این مجموعه هستند. هر جلد از مجموعه‌ی تاریخ جهان یک دوره‌ی مهم تاریخی را از نظر سیاسی، اجتماعی، تاریخی و فرهنگی با زبانی ساده به خوانندگان می‌شناساند. بعضی از کتاب‌های این مجموعه عبارتند از: «جنگ کره»، «آمریکا و روسیه»، «اسطوره‌های یونان و روم»، «پیدایش مسیحیت»، «جنگ کریمه»، «امپراتوری مغول» و... . مخاطبان اصلی این کتاب‌ها نوجوانانی هستند که می‌خواهند دانش عمومی خود را پایه‌ریزی کنند اما بزرگسالان و علاقه‌مندان و پژوهشگران نیز می‌توانند از مطالب کتاب‌های این مجموعه بهره‌ی بسیار ببرند.

کتاب انقلاب مشروطیت ایران برای چه کسانی مناسب است؟

کتاب انقلاب مشروطیت ایران برای کسانی مناسب است که به آشنایی با تاریخ معاصر کشور ایران علاقه دارند.

در بخشی از کتاب انقلاب مشروطیت ایران می‌خوانیم

«با شه ایران ز آزادى سخن گفتن خطاست، کار ایران با خداست / مذهب شاهنشه ایران ز مذهب‌ها جداست، کار ایران با خداست / شاه، مست و میر، مست و شحنه مست؛ مملکت رفته ز دست / زین سیه‌مستان به هر سو غوغا به پاست، کار ایران با خداست / هر دم از دریاى استبداد آید بر فراز موج‌هاى جانگداز / زین تلاطم کشتى ملت به گرداب بلاست، کار ایران با خداست.»

این گوشه‌هایى از مستزادى است که ملک‌الشعراى بهار در وصف روزگار کامروایى محمدعلى شاه و روایت روزهاى خستگى استبداد صغیر سرود و از خود به یادگار نهاد. یادگارى از روزهاى خاموشى عشق و سکوت شادى و تردید پیروزى!

در آن سال‌هاى فریاد و شب‌نامه و دریدن سکوت‌هاى مرده‌ی طولانى و آن هنگامه که آزادیخواهان به راه و روزنى براى بازآفرینى نهضت ازدست‌رفته‌ی مشروطه در برابر استبداد نوپاى محمدعلى شاه مى‌اندیشیدند، بهار هم قلم در دست فشرد و به سرودن نخستین اشعار سیاسى و اجتماعى خود پرداخت. بهار از سکوت مى‌گریخت. گویى سکوت گلویش را مثل بغضى هزار ساله مى‌فشرد. عشق به سرزمین ایران همواره تکانش مى‌داد و از همان روزهاى جوانى بود که دو مضمون آزادى و وطن‌خواهى را دستمایه و محور سروده‌هایش کرد. بهار خود را از زبانه‌هاى آتشى که شعله‌ور مى‌خروشید و دست و دامان هر کسى را که دل به دریا سپرده بود مى‌سوزاند، برنمى‌کشد. خود را به موج مردمى‌مى‌سپارد که فریادکشان، امیدهاى ازدست‌رفته و آرزوهاى کال خود را باز مى‌جویند؛ فریادهایى که انگار فقط در دل مى‌کشند.

فهرست مطالب کتاب

رویدادهاى مهم در تاریخ انقلاب مشروطیت ایران
پیشگفتار: مشروطه از کجا آمد؟
1: ایرانیان نخ تسبیح را گم کرده بودند
2: شاه و قافله همراهش
3: علما به شاه عبدالعظیم مى‌روند
4: مجلس اول؛ نخستین میوه ممنوعه
5: شاه خشمگین، شمشیرش را از رو مى‌بندد
6: مشروطه در کوى امیرخیز زنده بود هنوز
7: پیش به سوى پایتخت
یادداشت‌ها
براى مطالعه بیش‌تر
منابع