معرفی و دانلود کتاب احیاء خاک‌های آلوده

معرفی کتاب احیاء خاک‌های آلوده

کتاب احیاء خاک‌های آلوده نوشته‌ی عبدالمطلب صیدمحمدی و اسماعیل قهرمانی، به معضل نگران‌کننده‌ی آلودگی خاک می‌پردازد و می‌کوشد شیوه‌های فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی حذف آلاینده‌ها و ترکیبات سمی آن را مرور کند. این کتاب ضمن تأکید بر اهمیت خاک در حیات انسان و زمین، رایج‌ترین راه‌های ورود آلودگی به آن را توضیح می‌دهد و از روش‌های مدرن احیای زیستی و گیاه‌پالایی می‌گوید.

درباره‌ی کتاب احیاء خاک‌های آلوده

یکی از عناصر اصلی زمین و حیات انسان خاک است. بشر از دیرباز این موضوع را درک کرده بود و اهمیت آن را می‌دانست. خاک در حقیقت بین هوا و آب قرار می‌گیرد و واسطه‌ی بین این دو است. رشد گیاهان، تنوع زیستی، تغذیه‌ی انسان و حتی داروسازی تا حد زیادی به این عنصر وابسته است. با وقوع انقلاب صنعتی، خاک نیز همچون هوا تا حد زیادی آلوده شد. از طرف دیگر تغییرات اقلیمی و افزایش جمعیت و تقاضا برای منابع تغذیه هم بر روی فرسایش و کاهش کیفیت آن تأثیر گذاشت و آن را بیش از پیش در معرض نابودی قرار داد. امروز یکی از نگرانی‌های اصلی مهندسین و فعالان محیط‌زیست مسأله‌ی آلودگی خاک و تبعات جبران‌ناپذیر است. بر همین اساس است که محققان به سمت روش‌هایی رفته‌اند تا آلاینده‌ها و منابع آلودگی را حذف کنند یا کاهش دهند. حالا شیوه‌های متعددی برای این موضوع ابداع شده و در سطح وسیع به کار گرفته می‌شوند. کتاب احیاء خاک‌های آلوده نوشته‌ی عبدالمطلب صیدمحمدی و اسماعیل قهرمانی بر روی همین مسأله دست می‌گذارد و آن را شرح می‌دهد. این کتاب ابتدا از اهمیت خاک می‌گوید و اجزای اصلی و سازنده‌ی آن را مرور می‌کند. همین‌طور به مهم‌ترین و رایج‌ترین راه‌های انتقال آلودگی اشاره می‌کند و آن‌ها را یک‌به‌یک توضیح می‌دهد.

عموماً آلودگی خاک به نسبت هوا و آب کمتر دیده می‌شود. همین باعث شده چندان مورد توجه قرار نگیرد و بسیاری آن را کم‌اهمیت تصور کنند. این در حالی است که آلودگی خاک، نه تنها خود آن را از بین می‌برد بلکه به دیگر بافت‌ها هم گسترش خواهد یافت. به عنوان مثال آلاینده‌ها قطعاً وارد آب هم خواهند شد، یا به احتمال زیاد گیاهان هم از آن متأثر می‌شوند. بنابراین ما با موضوعی ساده روبرو نیستیم و نمی‌توانیم خیلی راحت آن را حل کنیم. با شیوه‌های صنعتی‌ای که دولت‌ها در پیش گرفته‌اند و همین‌طور روند نگران‌کننده‌ی تغییرات اقلیمی، نابودی خاک با سرعت زیادی پیش می‌رود. با این تفاسیر، حذف این آلودگی‌ها به منابع مالی و انسانی قابل‌توجهی احتیاج دارد و تنها با همکاری دولت‌ها و صاحبان صنایع اتفاق می‌افتد. عبدالمطلب صیدمحمدی و اسماعیل قهرمانی در کتاب احیاء خاک‌های آلوده به انواع شیوه‌های فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی حذف آلاینده‌ها اشاره می‌کنند و آن‌ها را به تفصیل توضیح می‌دهند. در پایان نیز از مدرن‌ترین روش‌های احیای زیستی خاک و گیاه‌پالایی می‌گویند و اهمیت آن‌ها را توصیف می‌کنند.

کتاب احیاء خاک‌های آلوده را انتشارات سپهر دانش منتشر کرده است.

کتاب احیاء خاک‌های آلوده برای چه کسانی مناسب است؟

این کتاب به دانشجویان رشته‌های مهندسی خاک، منابع طبیعی و عمران و علاقه‌مندان به محیط زیست توصیه می‌شود.

در بخشی از کتاب احیاء خاک‌های آلوده می‌خوانیم

بر اساس مطالعات انجام شده دوره‌های سازگاری برای بسیاری از ترکیبات از جمله علف‌کش‌ها (کلروپروفام، اندوتال و آمیترول)، حشره‌کش‌ها (متیل پاراتیون) و قارچ‌کش‌ها (وینکلوزولین) و بسیاری از ترکیبات آلی دیگر در محیط‌های مختلف تعیین شده است. این دوره زمانی بسته به ماهیت مواد شیمیایی و شرایط محیطی بسیار متغیر بوده و ممکن است از کمتر از یک ساعت تا چند ماه به طول انجامد. ذکر این نکته ضروری است که مقادیر بیان شده برای دوره تطابق حتی برای یک ماده آلی ثابت نبوده و بسته به غلظت، شرایط محیطی، درجه حرارت، وضعیت هوادهی و... متفاوت است. زمان تطابق علی‌الخصوص در محیط‌های بی‌هوازی برای برخی از ترکیبات آلی نظیر ترکیبات آلی کلردار بسیار طولانی گزارش شده است. فاز انطباق را به عنوان شروع تجزیه زیستی قابل تشخیص در نظر گرفته‌اند و پس از این دوره، میزان متابولیسم و تجزیه مواد شیمیایی ممکن است با روندی آهسته یا سریع انجام شود.

در حالت کلی چنین فرض می‌شود که تجزیه بیولوژیکی یک ماده شیمیایی آلی که به محیط وارد می‌شود در ابتدا به کندی انجام می‌شود و در ادامه و در صورت ورود مقادیر بیشتری از همان ماده شیمیایی به محیط تجزیه ماده شیمیایی با زمان تطابق کمتر و یا بدون زمان تطابق انجام می‌شود. علت تسریع تجزیه ماده آلی در این شرایط به افزایش جمعیت ارگانیسم‌های تجزیه‌کننده ماده آلی نسبت داده شده است. در این شرایط سرعت تجزیه زیستی ثانویه ماده شیمیایی ممکن است مشابه میزان سرعت نهایی تجزیه در انتهای مرحله فعال تجزیه ماده مورد نظر در مرحله اول ورود آن به محیط باشد. چنانچه اشاره شد افزایش نرخ تجزیه بیولوژیکی ماده آلی ثانویه به دلیل افزایش تعداد ارگانیسم‌های تجزیه‌کننده آن ماده شیمیایی است. در این موقعیت جمعیتی فعال از میکروارگانیسم‌های بومی اقدام به تجزیه ماده شیمیایی نموده و برای مدت زمان مشخصی این شرایط حفظ می‌شود.

فهرست مطالب کتاب

پیشگفتار
فصل اول: اهمیت خاک
1-1- اهمیت خاک در سطح جهانی
1-2- اهمیت خاک در ایران
فصل دوم: خاک‌شناسی و شیمی خاک
2-1- تاریخچه استفاده از خاک
2-2- اجزای اصلی خاک
2-3- ساختار و مشخصات خاک
فصل سوم: آلاینده‌ها و منابع آلودگی خاک
3-1- منابع کشاورزی
3-2- استخراج معادن
3-3- فعالیت‌های صنعتی و نفتی
3-4- پسماندهای شهری و صنعتی
3-5- فعالیت‌های حمل و نقل
3-6- تصفیه‌خانه‌های فاضلاب
3-7- باران اسیدی
3-8- نیروگاه‌های تولید برق
3-9- صنایع نظامی
3-10- جنگل‌زدایی
فصل چهارم: روش‌های فیزیکی و شیمیایی حذف ترکیبات سمی
4-1- شستشوی خاک
4-2- استخراج بخار خاک
4-3- جامدسازی/تثبیت
4-4- فرآیندهای حرارتی
فصل پنجم: حذف بیولوژیکی آلاینده‌های خاک
5-1- سازگاری یا تطابق
5-2- فعالسازی
5-3- سمیت‌زدایی
5-4- مکانیسم‌های میکروبی حذف ترکیبات سمی
فصل ششم: حذف بیولوژیکی آلاینده‌های خاک (احیاء زیستی)
6-1- احیاء زیستی
6-2- فاکتورهای محیطی موثر در احیاء زیستی
6-3- مزایا و معایب فرآیند احیاء زیستی
6-4- فرآیندهای احیاء زیستی
فصل هفتم: گیاه‌پالایی
7-1- اهمیت و گسترش گیاه‌پالایی
7-2- مزایا و معایب گیاه‌پالایی
7-3- اثر فاکتورهای محیطی بر گیاه‌پالایی
7-4- مکانیسم‌های گیاه‌پالایی
7-5- انباشت‌گرها
منابع