معرفی و دانلود کتاب جامعه بازار: تفاسیر رقیب

معرفی کتاب جامعه بازار: تفاسیر رقیب

در کتاب جامعه بازار: تفاسیر رقیب مخاطب مجموعه‌ای از مقالات خواندنی به قلم آلبرت هیرشمن، اقتصاددان فقید آلمانی، خواهید بود؛ مقالاتی که عمدتاً حول محور مسائل مطرح در حوزه‌ی اقتصاد سیاسی می‌گردند.

درباره کتاب جامعه بازار: تفاسیر رقیب

آلبرت هیرشمن یکی از نوادر علم اقتصاد در سده‌ی بیستم بود. نوآوری‌های او در حوزه‌ی نظریات توسعه‌ی اقتصادی، امروزه زبانزد بسیاری از محافل علمی و دانشگاهی‌اند. هیرشمن زاده‌ی عصری خطیر و پرتنش بود. عصری آکنده از جنگ و ویرانی و خونریزی؛ عصر سقوط و ظهور نظام‌های سیاسی و اقتصادی. زیستن در چنین برهه‌ی حساسی از تاریخ، ذهن کوشای هیرشمن را متوجه عوامل پنهان اما به غایت مهمی ساخت که در دگرگون ساختن حیات اجتماعی نقش ایفا می‌کنند. عمده‌ی نوشته‌های این متفکر برجسته در راستای توضیح همین دسته از عوامل به نگارش درآمده‌اند.

در کتاب جامعه بازار: تفاسیر رقیب (The Essential Hirschman) مخاطب مجموعه‌ای از مقالات آلبرت هیرشمن در زمینه‌ی اقتصاد سیاسی خواهید بود. هیرشمن در این مقالات به ارائه و بسط تزی پرداخته که به باور بسیاری از صاحب‌نظران، می‌تواند بدیلی جدی و درخور تأمل در برابر تمام آن دست از نظریاتی قلمداد شود که نظام سرمایه‌داری را یگانه نظام اقتصادی موفق و کارآمد در سطح جهان به شمار می‌آورند.

به باور آلبرت هیرشمن، نظام سرمایه‌داری بر پایه‌ی تقدیسِ منفعت‌طلبی بنا نهاده شده است. به زعم او، منفعت یگانه خداوندگار جامعه‌ی بازار است. حال‌آن‌که دینامیسم اجتماعی، نه حول محور منفعت فردی، بلکه پیرامون همکاری جمعی می‌گردد. آلبرت هیرشمن به طور جد با این فرض که سرمایه‌داری، خصوصاً در شکل متأخر خود، یگانه نظامی‌ست که نیل به بیشترین رفاه ممکن برای اکثریت جامعه را میسر می‌سازد، مخالف است. وی در کتاب جامعه بازار: تفاسیر رقیب، دیدگاه خود در این باب را با توسل به سلسله‌ای از استدلال‌های درخور اعتنا بیان کرده که جملگی، از داده‌های آماری موثق و انکارناپذیر استنتاج شده‌اند.

اغلب اقتصاددانان و جامعه‌شناسان برجسته، مقالات حاضر در کتاب جامعه بازار: تفاسیر رقیب را به عنوان متونی کلاسیک در حوزه‌ی علوم انسانی ارج می‌نهند. به زعم ایشان، با مطالعه‌ی این مقالات بسیاری از باورهای رایج در باب سازوکارهای اقتصادی، سیاسی و جامعه‌شناختیِ حاکم بر جوامع جدید مورد تردید جدی قرار می‌گیرند. البته شکی نیست که دیدگاه‌های آلبرت هیرشمن در کتاب پیش رو، علی‌رغم سویه‌ی انتقادی‌شان، خودْ می‌توانند محل انتقاداتی جدی باشند. با این حال، در این واقعیت نیز تردید نمی‌توان کرد که این دیدگاه‌ها، افقی تازه را در عرصه‌ی نظرورزیِ اقتصادی - اجتماعی می‌گشایند؛ افقی که تاکنون، به علت سیطره‌ی نگرش مبتنی بر فایده و منفعت، ناگشوده باقی مانده است.

کتاب جامعه بازار: تفاسیر رقیب توسط محمدرضا فرهادی‌پور به زبان فارسی ترجمه شده و از سوی نشر پگاه روزگار نو به انتشار رسیده است.

نکوداشت‌های کتاب جامعه بازار: تفاسیر رقیب

• گردآوری مقالات آلبرت هیرشمن در یک مجلد اتفاق فرخنده‌ای است. در کتاب جامعه بازار: تفاسیر رقیب، تردیدهای هیرشمن در باب جوامع سرمایه‌داری و بینش‌های درخشان اقتصادی و جامعه‌شناختی او که عموماً از منابعی غیرمحتمل اخذ شده‌اند، به خوبی ارائه شده است. (Choice)
• آلبرت هیرشمن، این بازمانده‌ی جنایات آلمان نازی، یک متفکر تراز اول بود؛ یکی از معدود اندیشمندان بزرگ قرن بیستم. او به خوبی از راز حیات جوامع آگاه بود. کتاب جامعه بازار: تفاسیر رقیب اثری شگفت‌انگیز و سرشار از بینش‌های ظاهراً پارادوکسیکال است. هر فصل این اثر درخشش خاص خود را دارد. (Cass R. Sunstein)
• کاری که آلبرت هیرشمن در کتاب جامعه بازار: تفاسیر رقیب به انجام رسانده، باید برای مدت زمانی طولانی توسط دانشمندان علوم اجتماعی بازخوانی شود. (Claus Offe)
• یک مجموعه مقالات عالی؛ شامل درخشان‌ترین قطعات نوشته‌شده به قلم آلبرت هیرشمن. (Dani Rodrik)

کتاب جامعه بازار: تفاسیر رقیب مناسب چه کسانی است؟

علاقه‌مندان به مباحث اقتصادی و جامعه‌شناختی، دو گروه از مخاطبین اصلی کتاب جامعه بازار: تفاسیر رقیب از آلبرت هیرشمن به شمار می‌روند.

با آلبرت هیرشمن بیشتر آشنا شویم

آلبرت هیرشمن (Albert O. Hirschman) اقتصاددان و نظریه‌پرداز سیاسی برجسته‌ی اهل آلمان بود. او به سال 1915 در یک خانواده‌ی یهودی در برلین دیده به جهان گشود. تحصیلات ابتدایی این متفکر نامدار در دانشگاه فردریش ویلهلمز سپری شد. زندگی هیرشمن با قدرت‌گیری حزب نازی در آلمان دستخوش تحولاتی جدی گشت. او به عنوان یک یهودیِ تحت تعقیب به پاریس گریخت و اندکی بعد، در تابستان سال 1936، به عنوان نیروی داوطلب برای مبارزه با فاشیسم روانه‌ی اسپانیا شد. پس از آن نیز تحصیلات خود را در دانشگاه تریست و دانشکده‌ی اقتصاد لندن پی گرفت، تا این‌که سرانجام در سال 1938 با مدرک دکترای اقتصاد فارغ‌التحصیل گشت.

مرگ آلبرت هیرشمن به تاریخ 10 دسامبر سال 2012 رقم خورد. عمده‌ی شهرت این اندیشمند و نویسنده‌ی برجسته، مرهون آرای بدیعش در حوزه‌های جامعه‌شناسی و اقتصاد سیاسی است. از میان آثار پرشمار او در این دو حیطه می‌توان به عناوینی چون «جامعه بازار: تفاسیر رقیب»، «هواهای نفسانی و منافع»، «خطابه‌ی ارتجاع» و «میل به خودزنی» اشاره نمود. گفتنی است که کتاب هواهای نفسانی و منافع پس از انتشار جایزه‌ی لیپینکات را برای هیرشمن به ارمغان آورد.

در بخشی از کتاب جامعه بازار: تفاسیر رقیب می‌خوانیم

نکتۀ شومپتر هنگامی قانع‌کننده‌تر می‌شود که بتوان استدلال کرد که جریان‌های ایدئولوژیک متولدشده به مدد سرمایه‌داری، بنیان‌های اخلاقی سرمایه‌داری را ناخواسته و نادانسته می‌فرسایند۔ به عبارت دیگر اگر نظم سرمایه‌دارانه با شدت به مراتب بیشتری از آنچه به دست بورژواهای جهانگشا و ایدئولوگ‌هایشان تحقق می‌یابد به نحوی مرهون شکل‌بندی‌های ایدئولوژیکی و اجتماعی قبلی باشد، پس نتیجۀ نامترقبۀ براندازی‌شان عبارت خواهد بود از تضعیف بنیانی که خودشان برآن نشسته‌اند۔

این ایده تقریبا حوالی همان زمانی که شومپتر قلم می‌زد از جانب حلقه متفاوتی از روشنفکران اروپایی که در دهۀ 1930 به آمریکا آمده بودند پرورده شد: مکتب فرانکفورتی نظریه انتقادی که گرچه در سنت مارکسی کار می‌کرد، توجه چشمگیری به ایدئولوژی در حکم عامل حیاتی توسعه تاریخی داشت۔ در واقع، روایتی کاملا آرمانی از فجایعی که تمدن غرب در آن زمان از سر می‌گذراند را ماکس هورکهایمر -یکی از اعضای پیشرو این حلقه- در درس‌گفتارهایش در زمان جنگ ارائه کرد که سرانجام تحت عنوان خسوف خرد (1947) منتشر شد۔

طبق نظر هورکهایمر (1947) موقعیت مسلط منفعت شخصی در جامعۀ سرمایه‌داری و لاادری‌گری ناشی از آن در خصوص ارزش‌های غایی، خرد را به ابزار صرفی تقلیل داد که دربارۀ وسایلی تصمیم می‌گیرد که برای رسیدن به اهداف مشخص دلبخواهی استفاده می‌شود، اما در مورد آن اهداف به کل سکوت می‌کند.

فهرست مطالب کتاب

مقدمۀ مترجم
مفهوم منفعت: از حسن تعبیر تا همانگویی
منفعت و کشورداری
منفعت و رفتار فردی
مزایای سیاسی یک نظام اجتماعی منفعتی
دست نامرئی
منافع حمله کردند
منافع رقیق شدند
روندهای فعلی
منابع کتابشناسی
 تفاسیر رقیب از جامعۀ بازار: متمدن، مخرب یا ضعیف؟
مقدمه
تز تجارت نرمخو
تز خودویرانگری
خسوف تز تجارت نرمخو بعد از سدۀ هجدهم
تز قیود فئودالی
آمریکا یا خطرات نداشتن یک گذشتۀ فئودالی
به سوی یک تابلوی ایدئولوژیک
منابع کتابشناسی
علیه خست: سه روش آسان پیچیده‌سازی بعضی مقولات گفتمان اقتصادی
دو نوع تغییر ترجیحات
دو نوع از فعالیت‌ها
عشق: نه منبعی کمیاب، نه مهارتی قابل افزایش
حسن ختام
منابع کتابشناسی
سه استفاده از اقتصاد سیاسی در تحلیل اتحاد اروپایی
سیاست ایجاد تجارت و انحراف تجارت
سرریزها و پیوندها: تنظاری بین ادغام سیاسی و توسعۀ اقتصادی
برخی کاربردهای استدلال خروج و اعتراض
جابه‌جایی سرمایه و اصلاحات و ادغام
عدم تعادل‌های منطقه‌ای و ادغام
بحران‌های ادغامی و تجزیه‌طلبی