معرفی و دانلود کتاب راهبری شرکتی: مفاهیم و موردکاوی

معرفی کتاب راهبری شرکتی: مفاهیم و موردکاوی

کتاب راهبری شرکتی اثری از بیتا مشایخی و مهین شاکری درباره‌ی مفهوم «راهبری شرکتی» اطلاعات جامعی را در اختیار شما می‌گذارد. در واقع این کتاب برای کسانی که سمت مدیریتی دارند و در تلاش‌ هستند تا جوانب گوناگون کار خود را بشناسند، راهنمای ارزشمندی محسوب می‌شود.

درباره‌ی کتاب راهبری شرکتی

بیتا مشایخی و مهین شاکری در کتاب راهبری شرکتی که توسط انتشارات بورس به چاپ رسیده سعی کرده‌اند تا به مدیران و به کسانی که علاقه‌مند هستند تا در باب ساختار‌ها و پایه‌های اصولی و کاربردی مدیریت بدانند، اطلاعات جامع و کاملی ارائه دهند. این کتاب که از نثر منسجم و یک‌پارچه‌ای بهره می‌برد، به شما مواردی که باید درباره‌ی مباحث راهبری و مدیریتی بدانید را ارائه می‌دهد.

کتاب راهبری شرکتی از یازده فصل و سه بخش تشکیل شده است. بخش اول کتاب که چهار فصل را شامل می‌شود، به بررسی و معرفی نظام راهبری می‌پردازد و در توضیحات خود به کسانی که به عنوان مهره‌های اصلی در کشور آمریکا محسوب می‌شوند اشاره‌هایی می‌کند و برای مخاطبان به طور کامل ترسیم می‌کند که این مهره‌های اصلی چگونه حضور دارند و عمل می‌کنند.

این کتاب بر آن است تا به شما توضیحاتی کلی ارائه دهد و شما را با شمایتیک و ساختارهای مباحث خود آشنا سازد. در همین راستا ما در هر بخش از کتاب با تشریحات کلی‌گویانه و در قالب معرفی و آشنایی‌سازی مواجه هستیم. فصل دو و پس از نمایه‌ای که توسط بیتا مشایخی و مهین شاکری در فصل یک برای مخاطبان خود ترسیم کردند، با مباحث دشوارتری در زمینه‌ی راهبری شرکتی و سرمایه‌گذاری مواجه می‌شویم. در فصل دو کتاب کتاب راهبری شرکتی به بررسی مبحثی چون مالکیت خصوصی می‌پردازد و مسائل گسترده و پیچیده‌ای که در این باب وجود دارد را شفاف‌سازی می‌کند و به مسئله‌ی پاسخ‌گویی نیز در تشریحات خود توجه می‌کند.

فصل سوم این کتاب را می‌توان توضیحی ساختارمند و مؤجز برای کسانی دانست که در مقام هیئت مدیره در شرکت‌ها فعالیت می‌کنند یا بر آن هستند تا جزئیات و ساز و کارهای آن را برای مسیر حرفه‌ای خود فرا بگیرند. دو نویسنده‌ی ایرانی این کتاب که از تحصیلات و دانش جالب توجهی در این زمینه‌های تخصصی برخوردار هستند به شما تمام آنچه باید در باب سمت هیئت‌مدیره‌ی یک شرکت بدانید برای شما بازگو می‌کنند. در فصل آخر و نهم کتاب نیز می‌توانید تشریحات و تحقیقات مفید و ارزشمند این دو نویسنده را در باب انواع دشواری‌ها و چالش‌هایی که هر هیئت‌مدیره در مسیر حرفه‌ای خود ممکن است مواجه شود بخوانید. اینکه چگونه با این مشکلات باید به صورت حرفه‌ای رودررو شوید و به طور کلی چگونه برای شرکت خود یک گروه هیئت‌مدیره تشکیل دهید که بتواند اهداف شما را در بلند‌مدت پاسخ دهد و افق دید شرکت شما را وسیع‌تر و روشن‌تر سازد.

از دیگر مباحثی که کتاب برای شما در نوشته‌های خود ترسیم می‌کند این واقعیت است که در زمینه‌ و میدان حرفه‌ای باید چه رفتار اصولی، کاری و همچنین اخلاقی از خود نشان دهید. بررسی این مسئله که پرسوناژ یک مدیر، هیئت‌مدیره و به طور کلی یک فرد با سمت مدیریتی در یک شرکت چگونه باید باشد.

کتاب راهبری شرکتی برای چه کسانی مناسب است؟

خواندن این کتاب برای کسانی مناسب است که می‌خواهند پایه‌ها و ساختارهای راهبری شرکتی بدانند و بیاموزند که ویژگی‌ها، دشواری‌ها و همچنین اهداف ساختاری یک مدیر فعال در یک شرکت به چه شکل است. این کتاب به کسانی پیشنهاد می‌شود که می‌خواهند با وظایف مدیریتی آشنا شوند یا خود را به مدیر بهتری تبدیل کنند.

در بخشی از کتاب راهبری شرکتی: مفاهیم و موردکاوی می‌خوانیم

یکی دیگر از مباحثی که در زمینه راهبری شرکتی به‌عنوان یک چالش مطرح شده، مسأله جدایی پست مدیرعامل از ریاست هیئت‌مدیره است. لذا این سؤال مطرح است که آیا باید این وظایف را جدا کرد و یا آن‌ها را می‌توان به یک شخص واحد محول نمود؟ در انگلستان، در حدود 95 درصد از شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس فایننشیال تایمز به رعایت این اصل، یعنی تفکیک پست مدیرعامل از ریاست هیئت‌مدیره، احترام گذاشته و آن‌را رعایت کرده‌اند، ولی در عوض در ایالات متحده هنوز هم در اغلب شرکت‌ها این دو مسئولیت برعهده یک نفر است. البته در سال‌های اخیر، تفکیک وظایف مدیرعامل از رئیس هیئت‌مدیره، روند فزاینده‌ای به خود گرفته است. در دو سال اخیر، شرکت‌های بزرگی مثل بوئینگ، دل، والت دیزنی و اوراکل اقدام به تفکیک مذکور نموده‌اند و مطالعات جدید نیز نشان می‌دهند که در حدود یک‌سوم شرکت‌های آمریکایی به سمت اتخاذ ساختاری حرکت کرده‌اند که در آن رییس هیئت‌مدیره از مدیرعامل جداست. مطابق مطالعه 2015 اسپنسر استوارت، 29 درصد از روسای هیئت مدیره 500 شرکت برتر آمریکایی کاملاً مستقل هستند و به عبارت دیگر در این شرکت‌ها مشکل دوگانگی وجود نداشته است.

در ایران نیز مطابق قانون تجارت، شرکت‌ها زمانی مجازند یک فرد واحد را عهده‌دار این دو مسئولیت نمایند که حداقل سه‌چهارم اعضای شرکت‌کننده در مجمع سهامداران با این موضوع موافق باشند که این مسأله بیانگر گرایش قانون تجارت ایران به تفکیک این وظایف است. البته مطابق ماده 238 لایحه تجارت (اصلاحیه قانون تجارت) مصوب 1391 مدیرعامل شرکت نمی‌تواند در عین حال رئیس هیأت مدیره همان شرکت باشد، هر چند که این لایحه فعلاً به مدت پنج سال از تصویب به صورت آزمایشی اجرا می‌شود. از سوی دیگر در پاییز 1390 بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، تصدی پست ریاست هیئت‌مدیره و مدیریت‌عاملی به‌طور همزمان توسط یک نفر را در تمامی بانک‌های غیردولتی منع کرد.

فهرست مطالب کتاب

سخن ناشر
پیش‌گفتار
مفاهیم راهبری شرکتی
بخش اول- راهبری شرکتی: ساختار و اهداف
فصل 1- مقدمه‌ای بر راهبری شرکتی
مقدمه
مفهوم راهبری شرکتی
ساختار راهبری شرکتی
سهامداران
هیئت‌مدیره
قوانین و مقررات
سازمان ناظر بر بورس اوراق بهادار
بورس‌های اوراق بهادار
خط‌نگهداران: حسابرسان، تحلیل‌گران مالی و مؤسسات تعیین رتبه اعتباری
تاریخچه‌ای مختصر از راهبری شرکتی در آمریکا
راهبری شرکتی در سایر نقاط جهان
راهبری شرکتی در آلمان
راهبری شرکتی در ژاپن
مقایسه راهبری شرکتی ژاپن و آلمان
راهبری شرکتی در ایران
نقش و جایگاه راهبری شرکتی در بحران‌های مالی و مشکلات بازار سرمایه در چند دهه‌ اخیر
بحران‌ مالی سال 2001
بحران مالی سال 2008
مشکلات راهبری شرکتی در ایران
منابع مورد استفاده در فصل اول
فصل 2- راهبری و پاسخ‌گویی
مقدمه
تمرکز قوانین راهبری شرکتی: اداره شرکت یا پاسخ‌گویی؟
اهداف و مسئولیت‌های اجتماعی شرکت‌ها
بررسی تاریخی اولویت دادن به منافع سهامداران
آیا حداکثر کردن ارزش دریافتی سهامدار، هدف درستی است؟
تئوری ذی‌نفعان
رفع تضاد در جهت اصلاح نظریۀ حداکثر کردن ارزش
منابع مورد استفاده در فصل دوم
فصل 3- اصلاحات اخیر در اصول راهبری شرکتی
مقدمه
قانون ساربنز-آکسلی 2002 نماد اصلاحات در راهبری شرکتی
اصلاحات راهبری شرکتی در ایران
نگاهی منتقدانه به اصلاحات
1- پیوند بین ساختار حقوق و مزایا و مدیریت سود
2- نقش واکنش به‌موقع اعضای هیئت‌مدیره
3- نقش خط‌نگهداران شرکت در رسوایی‌های مالی و تغییرات راهبری شرکتی
4- نقش مؤثر سهامداران نهادی
وضعیت راهبری شرکتی در ایالات متحده پس از اصلاحات
چالش تحقق اهداف اصلاحات
منابع مورد استفاده در فصل سوم
بخش دوم- هیئت‌مدیره: سنگ زیربنای راهبری شرکتی
فصل 4- نقش و ترکیب هیئت‌مدیره
مقدمه
وظایف و مسئولیت‌های هیئت‌مدیره: مفهوم امانت‌داری
نقش هیئت‌مدیره از منظر راهبری
رهنمودهایی برای راهبری شرکتی
چالش‌های اخیر هیئت‌مدیره
اندازه هیئت‌مدیره
عضویت در هیئت‌مدیره
استقلال اعضای هیئت‌مدیره
رهبری هیئت‌مدیره: مشکل دوگانگی
کمیته‌های هیئت‌مدیره
کمیته حسابرسی
کمیته انتصابات و راهبری شرکتی
کمیته حقوق و مزایا
سایر کمیته‌های هیئت‌مدیره
حقوق و مزایای اعضای هیئت‌مدیره
منابع مورد استفاده در فصل چهارم
فصل 5- طرح جانشین پروری و انتخاب مدیر‌عامل
مقدمه
مسئولیت کلیدی هیئت‌مدیره در انتخاب مدیر‌عامل
اجرای طرح جانشین پروری
سناریوها و چالش‌های متفاوت در جایگزینی مدیر‌عامل
اشتباهات رایج هیئت‌مدیره در انتخاب مدیر‌عامل
انتخاب مدیر‌عامل خارج از چارچوب جانشین‌پروری
آماده کردن مدیر‌عامل آینده
طرح جانشین پروری: بهترین رویه‌های موجود
منابع مورد استفاده در فصل پنجم
فصل 6- کمیته حسابرسی: نظارت، رعایت و مدیریت ریسک
مقدمه
نقش کمیته حسابرسی در فضای قانونی جدید
برخورد چالشی وارن بافت با کمیته حسابرسی
نگاهی به مفهوم نظارت از منظر قانون
اصول اخلاقی و مفهوم رعایت
مدیریت ریسک بنگاه در خدمت هیئت‌مدیره
منشور اخلاقی و آیین‌نامه اصول رفتاری
منابع مورد استفاده در فصل ششم
فصل 7- نقش هیئت‌مدیره در تدوین استراتژی
مقدمه
مسئولیت تدوین استراتژی با کیست؟
چارچوب مشارکت هیئت‌مدیره در تدوین استراتژی
مشارکت هیئت‌مدیره در تدوین استراتژی در شرایط خاص
1- تعیین ساختار سرمایه
بدهی در مقابل سرمایه
تغییر الگوهای تأمین مالی
2- تصاحب مالکیت، ادغام و تحصیل شرکت‌های دیگر
انتخاب معیارهای ارزیابی عملکرد جهت نظارت بر اجرای استراتژی
لزوم تمرکز هیئت‌مدیره‌ بر استراتژی
منابع مورد استفاده در فصل هفتم
فصل 8- حقوق و مزایای مدیران اجرایی
مقدمه
ارزیابی عملکرد مدیرعامل
ابعاد ارزیابی عملکرد مدیرعامل
حقوق، مزایا و پاداش مدیران اجرایی
شواهدی از حقوق و مزایای بسیار زیاد مدیران
اختیار خرید سهام
چتر حمایت طلایی
نقش کمیته حقوق و مزایا
حقوق، مزایا و پاداش مدیران اجرایی: بهترین رویه‌ها
منابع مورد استفاده در فصل هشتم
فصل 9- هیئت مدیره و شرایط و رویدادهای خاص
مقدمه
پیدایش نهضت‌های طرفداری از سهامداران
مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها
برخورد با موضوع تصاحب ضربتی مالکیت
پیشنهاد‌ خرید سهام و نبرد رأی‌گیری
مکانیزم‌های دفاعی
نقش هیئت‌مدیره در مدیریت بحران
بحران‌هایی که مدیرعامل منشاء اصلی آن است
نقش هیئت‌مدیره در حمایت از مدیرعامل و ارائه توصیه‌های لازم در صورت وقوع بحران
آمادگی مقابله با بحران از طریق بهبود و یادگیری
منابع مورد استفاده در فصل نهم
فصل 10- هیئت‌مدیره اثر‌بخش
مدیریت بر خود: اولویت نخست هیئت‌مدیره
ویژگی‌های یک هیئت‌مدیره‌ خوب
رهبری صحیح، کلید اثربخشی هیئت‌مدیره
ویژگی‌های اجتماعی هیئت‌مدیره
مقررات رسمی در مقابل مقررات غیررسمی
تأثیر رفتار گروه بر رفتار فردی
موانع اثربخشی هیئت‌مدیره: کمبود زمان و اطلاعات
کارت‌های کنترل و ارزیابی
دسترسی هیئت‌مدیره به مشاوران برون‌سازمانی
ترکیب مناسب اعضای هیئت‌مدیره
برنامه خودارزیابی هیئت‌مدیره
منابع مورد استفاده در فصل دهم
بخش سوم- چشم‌اندازهای راهبری شرکتی
فصل 11- آینده راهبری شرکتی
مقدمه
همگرایی رویه‌های راهبری شرکتی در سطح بین‌المللی
دغدغه‌های سهامداران بین‌المللی
الزامات و رویه‌های همگرایی بین‌المللی در راهبری شرکتی
چشم‌اندازهای آتی اصلاحات راهبری شرکتی
رأی اکثریت
پیشنهادات دسترسی به برگه‌های رأی
حذف مکانیزم‌های دفاعی
پیشنهادهای مربوط به حقوق، مزایا و پاداش
پیمانی جدید بین شرکت و جامعه
منابع مورد استفاده در فصل یازدهم
موردکاوی‌هایی در راهبری شرکتی
مورد‌کاوی 1: خاطرات یک عضو هیئت‌مدیره (قسمت اول)
پیشنهاد عضویت در هیئت‌مدیره
مقدمه
آشنایی با شرکت سهامی مگا
موقعیت فعلی شرکت مگا
هدف اصلی موردکاوی
سؤالات موردکاوی
منبع
مورد‌کاوی 2: خاطرات یک عضو هیئت‌مدیره (قسمت دوم)
وظایف قانونی مدیران
مقدمه
یک شکست ناخوشایند
عواقب بعدی
هدف اصلی موردکاوی
سؤالات موردکاوی
منبع
مورد‌کاوی 3: خاطرات یک عضو هیئت‌مدیره (قسمت سوم)
انتخاب اعضای هیئت‌مدیره
مقدمه
تصمیم جک رایت
هدف اصلی موردکاوی
سؤالات موردکاوی
منبع
مورد‌کاوی 4: خاطرات یک عضو هیئت‌مدیره (قسمت چهارم)
جدیت جلسات هیئت‌مدیره
مقدمه
نخستین نشست
جلسه هیئت‌مدیره
واکنش‌های جک نسبت به جلسه
هدف اصلی موردکاوی
سؤالات موردکاوی
منبع
مورد‌کاوی 5: خاطرات یک عضو هیئت‌مدیره (قسمت پنجم)
طرح جانشین پروری، انتخاب و ارزیابی عملکرد مدیرعامل
مقدمه
مشکل اساسی چه بود؟
جک به سؤال اصلی می‌پردازد
هدف اصلی موردکاوی
سؤالات موردکاوی
منبع
مورد‌کاوی 6: خاطرات یک عضو هیئت‌مدیره (قسمت ششم)
پاداش اعضای هیئت‌مدیره
مقدمه
طرح حقوق و مزایا و پاداش مدیرعامل
جلسه کمیته اجرایی حقوق و مزایا
نتایج حاصل از جلسه
هدف اصلی موردکاوی
سؤالات موردکاوی
منبع
مورد‌کاوی 7: خاطرات یک عضو هیئت‌مدیره (قسمت هفتم)
ارتباط مدیران اجرایی با هیئت‌مدیره
مقدمه
چاره جک چه بود؟
هدف اصلی موردکاوی
سؤالات موردکاوی
منبع
مورد‌کاوی 8: خاطرات یک عضو هیئت‌مدیره (قسمت هشتم)
ساختار سرمایه
مقدمه
تغییر ساختار سرمایه
هدف اصلی موردکاوی
سؤال مورد‌کاوی
منبع
مورد‌کاوی 9: خاطرات یک عضو هیئت‌مدیره (قسمت نهم)
مواجهه با فشارهای تحمیلی بر شرکت (1)
مقدمه
هدف اصلی موردکاوی
سؤالات موردکاوی
منبع
مورد‌کاوی 10: خاطرات یک عضو هیئت‌مدیره (قسمت دهم)
مواجهه با فشارهای تحمیلی بر شرکت (2)
چالشی تازه
هدف اصلی موردکاوی
سؤالات موردکاوی
منبع
مورد‌کاوی 11: خاطرات یک عضو هیئت‌مدیره (قسمت یازدهم)
مشکلات پیش روی اعضای هیئت‌مدیره- مدیران به هم وابسته
حباب می‌ترکد!!
مسأله اخلاقی هارمونی
هدف اصلی موردکاوی
سؤالات موردکاوی
منبع
مورد‌کاوی 12: خاطرات یک عضو هیئت‌مدیره (قسمت دوازدهم)
راهبری شرکتی در سازمانهای غیرانتفاعی
مقدمه
هدف اصلی موردکاوی
سؤالات اصلی موردکاوی
منبع
مورد‌کاوی 13
الیمپوس و مدیرعامل رسواگرش
مقدمه
طرح موضوع
توسعه شرکت تحت نظارت کی‌کوکاوا
ورود وود فرد به الیمپوس
افشای عمومی و شوک وودفرد
1. پنهان کردن سه خرید بزرگ توسط شرکت الیمپوس
2. معمای خرید 207 میلیارد ینی (3. 5 میلیارد دلاری) شرکت بریتانیایی
3. روابط مشکوک با مشاوران
4. ابهامات درمورد بازار مالی
افشای گسترده‌تر و مسائل و مشکلات هیئت‌مدیره
مقطع مهم تصمیم‌گیری!
اهداف اصلی موردکاوی
سؤالات موردکاوی
منبع
مورد‌کاوی 14
شکست راهبری شرکتی در ستیام
مقدمه
پیشینه ستیام
راهبری شرکتی در ستیام
سلامت مالی شرکت
افشای بحران مالی
تحقیقات
عواقب بعدی بحران ستیام
اهدف اصلی موردکاوی
سؤالات موردکاوی
منبع
ضمائم
ضمیمه الف دستورالعمل حاکمیت شرکتی ناشران پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران
فصل اول: تعاریف
فصل دوم: اصول راهبری شرکتی
فصل سوم: هیئت‌مدیره و مدیرعامل
فصل چهارم: مجامع عمومی صاحبان سهام
فصل پنجم: نحوه انتخاب اعضای هیئت‌مدیره و عضو مستقل هیئت‌مدیره
فصل ششم: پاسخگویی و افشای اطلاعات
ضمیمه ب دستورالعمل کنترل‌های داخلی ناشران پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران
فصل اول: تعاریف
فصل دوم: چارچوب کنترل‌های داخلی
محیط کنترلی
ارزیابی ریسک
فعالیت‌های کنترلی
اطلاعات و ارتباطات
نظارت
فصل سوم: گزارش کنترل‌های داخلی
ضمیمه ج منشور کمیته حسابرسی شرکت نمونه (سهامی عام) ناشران پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران
تعاریف
هدف
اختیارات کمیته حسابرسی
ترکیب و ویژگی‌های اعضای کمیته حسابرسی
مسئولیت‌ کمیته حسابرسی
1. کنترل‌های داخلی و مدیریت ریسک
2. گزارشگری مالی
3. حسابرسی داخلی
4. حسابرسی مستقل
5. رعایت قوانین، مقررات و الزامات
6. گزارش‌دهی
7. سایر مسئولیت‌ها
تشکیل جلسات
ضمیمه د دستورالعمل مؤسسات حسابرسی معتمد سازمان بورس و اوراق بهادار
فصل اول: تعریف اصطلاحات
فصل دوم: پذیرش مؤسسات حسابرسی معتمد
فصل سوم: اشخاص حقوقی مشمول حسابرسی موضوع این دستورالعمل
فصل چهارم: نظارت بر مؤسسات حسابرسی معتمد
فصل پنجم: استقلال
فصل ششم: ضمانت اجرایی
فصل هفتم: سایر مقررات
منابع و مآخذ