معرفی و دانلود کتاب نشانه شناسی موسیقی

معرفی کتاب نشانه شناسی موسیقی

کتاب نشانه شناسی موسیقی مجموعه‌ای از شش مقاله است که به بررسی موسیقی با سه رویکرد معناشناختی، زبان‌شناختی و نشانه‌شناختی پرداخته است. کتاب شامل مجموعه‌ای از مقالات به تألیف و ترجمه‌ی صادق رشیدی و آزیتا افراشی است. مؤلفان در این اثر با رویکردی جامع به بحث حول محور موضوع پردامنه‌ی نشانه‌شناسی موسیقی پرداخته‌اند و مقدمه‌ای همه‌فهم در این زمینه در اختیار مخاطبان قرار داده‌اند.

درباره‌ی کتاب نشانه‌ شناسی موسیقی

نشانه‌شناسی از شاخه‌های نسبتاً جدید مطالعه‌ی موسیقی است و بیش از نیم قرن از تولد آن نمی‌گذرد اما با این حال این حوزه‌ی مطالعاتی از دهه‌ی هفتاد میلادی رو به گسترش رفته و افق‌های جدیدی را در مطالعه‌ی موسیقی برای محققان گشوده است. نشانه‌شناسی در آغاز به عنوان یک تئوری میان‌رشته‌ای معرفی شد و به‌مرور زمان محققان موسیقی را به سمت ادبیات و زبان‌شناسی هدایت کرد. اما با گذشت زمان، با شکستن مرزهای مطالعه‌ی موسیقی و موانع زبانی و گسترش آن به خارج از سرحدات مرزهای فرهنگی به مطالعات بین‌المللی و بین‌فرهنگی موسیقی کمک فراوانی کرد.

با اینکه موسیقی را زبان جهانی می‌نامیم اما قابل انکار نیست که موسیقی محصولی است که ذاتاً زاده‌ی فرهنگ و زبانی است که در بستر آن خلق شده و با آن رابطه‌ی تنگانگی دارد. یکی از موانع و تناقضاتی که محققان و منتقدان موسیقی در طول تاریخ با آن روبه‌رو بوده‌اند همین مساله است که چرا می‌توان از موسیقی ملل و فرهنگ‌های غریبه لذت برد، اما برای مطالعه و بررسی آن، با زبان، فرهنگ و تاریخ به عنوان یک مانع و سد بزرگ مواجه می‌شویم؟ چگونه می‌توان بدون یادگیری و فهم زبان و فرهنگ مادر قطعات موسیقی، آن‌ها را به مثابه‌ی یک اثر هنری مطالعه کرد؟

از چالش‌های محققان موسیقی در طول تاریخ، چگونگی گذر از این موانع و مرزهای زبانی و مطالعه‌ی موسیقی به عنوان زبان جهانی بوده است که خوشبختانه این امر در سال‌های اخیر با گسترش نشانه‌شناسی موسیقی ساده‌تر شده. نشانه‌شناسی موسیقی در واقع با اذعان به اهمیت فرهنگ و زبان مادر در خلق قطعات موسیقی، به بررسی رابطه‌ی فرهنگ، زبان و معنا در مطالعه و فهم موسیقی می‌پردازد و تلاش می‌کند آثار انکارناپذیر این عوامل را در ساختارهای موسیقی جستجو کند.

کتاب نشانه‌ شناسی موسیقی ترکیبی از تالیف و ترجمه‌ی مقالات متفاوت محسوب می‌شود که تلاش می‌کند مقدمه‌ی جامع و مختصری از نشانه‌شناسی موسیقی در اختیار مخاطب خود قرار دهد. در این کتاب شش مقاله به قلم نویسندگان مختلفی از جمله آزیتا افراشی و صادق رشیدی در اختیار شما قرار می‌گیرد و دیگر مقالات، ترجمه‌هایی از آثار محققان سرتاسر جهان است. این مقالات همه حول محور موضوعات نشانه‌شناسی موسیقی و چگونگی مطالعه‌ی بینازبانی و بینافرهنگی موسیقی نگاشته شده و امید است که مخاطب علاقه‌مند را با نشانه‌شناسی موسیقی و در نهایت تئوری موسیقی به طور کلی آشنا کند.

کتاب نشانه‌ شناسی موسیقی برای چه کسانی مناسب است؟

مطالعه‌ی کتاب نشانه شناسی موسیقی به تمام افرادی که به موسیقی، تئوری موسیقی و مسائل زبان‌شناسی علاقه دارند توصیه می‌شود.

در بخشی از کتاب نشانه شناسی موسیقی می‌خوانیم

موسیقی به لحاظ فلسفی شکلی خاص از خودآگاهی جامعه است و جهان‌بینی افراد را شکل می‌دهد، هر نوای موسیقی باعث شکل‌گیری یک جهان‌بینی رشدیافته و بروز نگرشی فعال نسبت به موضوعات اجتماعی می‌گردد. موسیقی می‌تواند تبلور پیشرفت باشد، راهی به سمت ماهیت روابط ارزشی و اخلاقی که به عنوان مجموعه‌ای از ارزش‌های مادی و معنوی در نظر گرفته می‌شود. آفرینش و انتقال دنیایی از ارزش‌های متفاوت، صورت‌بندی ایدئال‌های اجتماعی با استفاده از یک زبان خاص، هدف این شکل هنری است. همۀ این‌ها در کارکرد اخلاقی- اجتماعی به اجرا درمی‌آید. ارزش‌هایی که در موسیقی کارکرد دارند دوجانبه و مشروط هستند، آن‌ها فردی و عمومی هستند، تاریخی و فراتر از تاریخ، منطقه‌ای و جهانی هستند و با یک رویکرد دیالکتیک می‌توان به مفهومی توسعه‌یافته از آن‌ها دست یافت.

فرد و جامعه در زبان موسیقی، بیشتر از سایر اشکال هنری در هم آمیخته‌اند. تجزیه و تحلیل مواد تجربی موسیقی به ما این امکان را می‌دهد تا دریابیم هدف هنر موسیقی، انتقال روابط زیبایی‌شناختی فردی به چیزهایی است که در واقعیت اتفاق می‌افتد و می‌تواند تجربیات متفاوتی را به نمایش بگذارد، اما نه در قالب کپی‌برداری از آن واقعیت. زبان موسیقی تنها به نشان دادن پدیده‌ها و موضوعات دنیای پیرامون بسنده نمی‌کند، بلکه می‌تواند موضوعات غیرمنطقی و مفاهیم انتزاعی را در قالب تصویر موسیقی نمایش دهد. تصویرسازی موسیقی با بررسی نقش زبان موسیقی امکان‌پذیر است. زبان موسیقی نه‌تنها تصاویر موسیقایی را انتقال می‌دهد، بلکه نسل‌های مختلف مردم را که در حافظۀ نسل بشریت زیسته‌اند متحد می‌سازد. این بدان معناست که ما از عملکرد ایدئولوژیک اتحاد صحبت می‌کنیم. فرهنگ موسیقایی در اتحاد گروه‌های قومی با مدد زبان خاص نشانه‌ها عمل می‌کند. موسیقی از طریق شکل‌دهی به افکار و بیان آن‌ها کارکرد اکتشافی- شناختی خود را ایفا می‌کند.

فهرست مطالب کتاب

1. تحلیل موسیقی از دیدگاه زبان‌شناسی، آزیتا افراشی
2. زبان موسیقی به مثابۀ ساختار نشانه‌شناختی ویژه، تاتیانا ولادیمیرونا لازوتینا و نیکالای کنستانتینوویچ لازوتین
3. تمثیل و نمادپردازی در موسیقی، پل هنری لانگ
4. معنای موسیقی: چارلز سندرس پِرس و ژان ژاک ناتیه، صادق رشیدی
5. معنا و موسیقی، ایان کراس و الیزابت تُلبرت
6. موسیقی و ایدئولوژی (یادداشت‌هایی بر نشانه‌شناسی اجتماعی موسیقی در رسانه‌های گروهی)، تئو ون‌لیوون