معرفی و دانلود کتاب مهاجرت آریایی‌ها به مهد کهن ایران

معرفی کتاب مهاجرت آریایی‌ها به مهد کهن ایران

در کتاب مهاجرت آریایی‌ها به مهد کهن ایران نوشته اعظم انساندوست، بعد از مطالعه مهاجرت بزرگ و سرنوشت‌ساز آریایی‌ها که نقطه عطف و ارزشمند در تاریخ جهان باستان بوده است، به بررسی خاستگاه و ماوای اولیه آن‌ها، تاریخ و علل مهاجرت، خط سیر و انتشارشان پرداخته می‌شود.

این گزارش منزل به منزل از امپراطوری جهانی و استیلای آریایی‌های ایران در دنیای باستان بر اساس کهن‌ترین گزارش جغرافیای جهان باستان و متون اوستا و کتب مستند دوره میانه به رشته تحریر در آمده است.

مطالعه درباره خاستگاه و مأوای اولیه آریایی‌ها و پس از آن افتراق آن‌ها از یکدیگر و سپس استقرار و آرام گرفتن آن‌ها در نشستگاه‌های شانزده گانه و این مهاجرت برجسته و سرنوشت‌ساز تاریخ باستان نقطه عطف و ارزشمندی در تمدن، تاریخ، فرهنگ و زبان دنیا باستان بوده که در کتاب مهاجرت آریایی‌ها به مهد کهن ایران (Immigration of Aryans to the ancient land of Iran)، با مطالعه بر کتب مستند دنیای باستان و میانه سعی در تبیین و بررسی موقعیت و جایگاه سرزمین‌های شانزده گانه آریایی‌ها از نقطه نظر جغرافیایی و تاریخی و همچنین گریزی بر خاستگاه و پیشینه آریایی‌ها و چگونگی شکل گرفتن سرزمین‌های باستانی در مجاورت هم و به وجود آمدن شهرها و ولایات و خط سیر و انتشار آریایی‌ها در ایران شده است.

مهاجرت آریایی‌ها از سرزمین اصلی خود و سرازیر شدن دسته‌ای از آن‌ها به فلات ایران و هند و دسته‌های دیگر به نواحی آسیای صغیر و اروپا که اجداد ایرانی‌ها، هندی‌ها، ارمنی‌ها، کشورهای اروپایی و آمریکاییان سفید پوست (اروپاییانی که به این قاره مهاجرت کردند) را تشکیل می‌دهند، در هزاره سوم و دوم ق. م بحث جالب و پر اهمیت تاریخی و باستان شناختی است.

ظهور و ورود آریایی‌ها در تاریخ قدیم جهان پیش درآمد دگرگونی‌هایی بود که مسیر تاریخ ملل شرق باستانی را تغییر داد و به قدرت و فرمانروایی صد هزار ساله نژاد آریانی و سامی در کشورهای آسیای غربی پایان داد.

این نژاد را از آن رو «هند و ارپایی» نامیده‌اند که از هند تا اروپا پراکنده گردیدند و آن دسته‌هایی که در ایران و هند مستقر گردیدند «هند و ایرانی» نامیده شدند. واژه آریا در اوستا «ایریا» (Ariya) و در کتیبه‌های هخامنشی «آریا» (Arya) در سانسکریت اریه است.

آریایی‌های هندی و ایرانی پس از آن که مدت‌ها با هم زندگانی کردند از آسیای وسطی مهاجرت کرده و به باختر آمدند، از آن‌جا که شعبه هندی به طرف هندوکش رفته به دره پنجاب هند سرازیر شدند و شعبه ایرانی به طرف جنوب و غرب متمایل شده و در فلات ایران منتشر شدند.

آریایی‌های سرازیر شده به فلات ایران را بومیان محلی خصوصا در حوالی مازندران تپوری‌ها، در گیلان کادوسیان و ماردها و یا آماردها، در مغرب کاسی‌ها و آشوری‌ها، در جنوب غربی عیلامی‌ها و در سواحل خلیج‌فارس و جنوب شرقی مردمان سیاه پوستی که با حبشی‌ها از یک نژاد بوده‌اند تا حدودی که امکان و قدرت داشتند گرفتند. ولی عاقبت پس از کشمکش‌هایی در اراضی خوب و حاصل‌خیز که برای پرورش اسب‌ها و چهارپایان آن‌ها مستعد بود مستقر گردیدند. ولی حدود چهار قرن نخستین ورود خود به فلات ایران نتوانستند از طرف مغرب پیشروی‌هایی بنمایند و به همان حدود ماد و پارس و مطیع ساختن بومیان آن‌جا اکتفا کردند. بومیان ایرانی نیز به تدریج با آریایی‌ها آمیزش پیدا کرده و در آن‌ها مستهلک شدند. فقط شاید در بلوچستان از اعقاب آن‌ها تعدادی مردم مانده باشند. دسته‌های مهاجر اروپایی کوشا بودند که در کنار کوهساران سرسبز و مراتع باصفا و حوالی رودخانه و دریاچه‌ها که چراگاه‌های سبز و خرم و زمین‌های بارور فراوان داشته آب و هوای آن نیز معتدل بوده است مسکن گزینند. از این لحاظ حوالی رود سند و آمودریا و سیر دریا و دریاچه سیستان و ارال و بحر خزر و ارومیه و آسیای صغیر را که دارای این شرایط و خصوصیات و مزایا بود برگزیدند.

در بخشی از کتاب مهاجرت آریایی‌ها به مهد کهن ایران می‌خوانید:

دهمین کشور مزدا آفریده تلفظ هرحوئیتی می‌باشد که مطابق معمول در آغاز کشوری منزه و آراسته بود، اما اهریمن در آن‌جا گناه دفن اموات را پدید آورد.

این همان کشوری است که به یونانی «آرا خوزیا» (Arachosia) خوانده می‌شد. در کتیبه‌های هخامنشی «هرئووتی» (Harauvati) آمده و در پارسی جدید «آژ رخج» (Ar-rokhadi) و به تخفیف و اختصار «رخج» (Rokhdj) شده است. چون کنار رود «ارغنداب» (Arghand) واقع است، قسمت‌هایی از زمین‌های اطراف این رود شامل بخشی زاد از رخج نیز می‌شد، ارغنداب خوانده شد و به همین جهت رخج را ارغنداب نیز می‌خوانند.

محل فعلی رخج در افغانستان سوی جنوب نزدیک قندهار می‌باشد:
ولایت رخج از بلاد اطراف قندهار، یعنی آنچه در خاور بست در امتداد کناره‌های دو رودخانه معروف ترنگ و ارگنداب واقع است، تشکیل می‌شود. کرسی رخج در قرون وسطا «پنج وای» بود که معرب آن «بنج وای» (به معنی پنج رودخانه) است و هنوز این اسم بر ناحیه باختری قندهاری نزدیک ملتقای دو رودخانه ترنگ و ارگنداب باقی مانده است. بلاد رخج در قرون وسطا غایت آبادی و حاصل خیزی را داشت و مردم آن‌جا پشم باف بودند و از دسترنج آن‌ها مال وافر به خزانه دولت وارد می‌گردید. (لسترنج، بی‌تا، 371)

در زمان هخامنشیان و پس از آن، چون شهرهای دیگر حالیه افغانستان، زیر فرمان ایران بود. اما دین زرتشتی در آن مناطق نفوذی نداشت و بیشتر تحت تاثیر روش خدایان پرستی هندویی بودند، چنان که در مورد کابل ملاحظه گشت.

فهرست مطالب کتاب

مقدمه
فصل اول: کلیات
مقدمه
فصل دوم: آریایی‌ها
خاستگاه و مأوای اولیه آریایی‌ها
علت مهاجرت آریایی‌ها
تاریخ تقریبی مهاجرت آریایی‌ها
خط سیر و انتشار آریایی‌ها
فصل سوم: سرگذشت آریایی‌ها
شرح‌ سرزمین‌های شانزده گانه آریایی‌ها
خونیرس و ایرانویج در متون کهن ایرانی
متون اصلی به همراه ترجمه
متن اوستا - وندیداد
باب اول
متن مهریشت
متن بندهشن - پهلوی
درباره شهرهای نامی از ایرانشهر و خانه کیان
سرزمین‌های شانزده گانه در متون تاریخی
سغد
مرو
بلخ
نسا
هرات
کابل
اورو
گرگان
زرنج
هیرمند
ری
ورنه (گیلان)
فصل چهارم: خلاصه مباحث
فهرست منابع و ماخذ فارسی