معرفی و دانلود کتاب طرح‌های آزمایشی در پژوهش‌های کشاورزی

معرفی کتاب طرح‌های آزمایشی در پژوهش‌های کشاورزی

کتاب طرح‌های آزمایشی در پژوهش‌های کشاورزی اثر احسان اله جلیلی، فرناز گنج‌آبادی و حمید جباری حاوی چکیده‌ای از مبانی آمار و احتمالات و همچنین سرفصل‌های رسمی وزارت علوم است. نویسندگان این اثر به بررسی علم آمار و کاربرد آن در تحقیقات علوم کشاورزی پرداخته‌اند.

درباره‌ی کتاب طرح‌های آزمایشی در پژوهش‌های کشاورزی

علم آمار در گذشته تنها در تنظیم ارقام مربوط به قوانین و مقررات مالیات‌ها، تاریخ تولد،‌ سرشماری جمعیت و مواردی از این دست کاربرد داشته است. اما امروزه روش‌های آماری در بسیاری از علوم به خصوص در پژوهش‌های علمی رشته‌های مختلف بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد. دانش آمار نیز در تحقیقات کشاورزی و زیستی جایگاه ویژه‌ای را تصاحب کرده است. حال که علم آمار و احتمالات به یاری محققان و دانشجویان رشته‌های کشاورزی آمده است، آگاهی یافتن از این علوم و به‌کارگیری آن‌ها مرحله‌ای مهم در پژوهش‌های این رشته به شمار می‌رود. احسان اله جلیلی، فرناز گنج‌آبادی و حمید جباری با تألیف کتاب طرح‌های آزمایشی در پژوهش‌های کشاورزی سعی کرده‌اند تا اصول مبحث آمار و کاربرد آن را در تحقیقات کشاورزی برای دانشجویا و محقق فعال در حوزه‌ی کشاورزی گردآوری کنند.

نویسندگان این اثر تلاش کرده‌اند تا نکات کاربردی بهره‌گیری از علم آمار در مطالعات کشاورزی را در طول نُه فصل جمع‌آوری کنند. اولین فصل کتاب طرح‌های آزمایشی در پژوهش‌های کشاورزی حاوی چکیده‌ای از آمار و طرح‌های آزمایشی است و تعاریف مفاهیمی همچون علم آمار، انواع معیار نمونه‌ای و جامعه‌ای، منحنی نرمال و ... را در بر دارد. سپس، نویسندگان طی فصل‌های دوم تا ششم اثر، طرح کاملاً تصادفی، طرح بلوک‌های کامل تصادفی، طرح مربع لاتین، آزمایش‌های فاکتوریل و ... را شرح می‌دهند و در هر کدام از این فصول درباره‌ی مزایا و معایب هر طرح و آزمایش سخن می‌گویند.

هفتمین فصل کتاب نیز درباره‌ی اختلاط در آزمایش‌های فاکتوریل، انواع اختلاط، کاربرد آن‌ها در آزمایش و نحوه‌ی تشخیص است. دو فصل پایانی کتاب طرح‌های آزمایشی در پژوهش‌های کشاورزی به آزمایش کرت‌های خرد شده و آزمون‌های مقایسه میانگین، سودمندی نسبی و برآورد کرت گمشده اختصاص یافته است. نویسندگان تلاش کرده‌اند تمامی مباحث مهم و کاربردی در طرح‌های آزمایشی پژوهش‌های کشاورزی را برای مخاطبان شرح دهند. مطالعه و استفاده از این اثر مسیر تحقیق و پژوهش را در این حوزه هموار می‌کند.

این اثر توسط انتشارات اریک البرز به چاپ رسیده است و هم‌اکنون در اختیار علاقه‌مندان قرار دارد.

کتاب طرح‌های آزمایشی در پژوهش‌های کشاورزی مناسب چه کسانی است؟

مطالعه‌ی این کتاب را به دانشجویان و محققان رشته‌های مختلف علوم کشاورزی و منابع طبیعی توصیه می‌کنیم.

در بخشی از کتاب طرح‌های آزمایشی در پژوهش‌های کشاورزی می‌خوانیم

آزمون یکنواختی

این آزمون برای اطلاع یکنواختی خاک به کار می‌رود. برای این کار لاین خاصی از گرامینه‌های علوفه‌ای را در مزرعه مورد نظر به طور یکنواخت کشت داده و مورد مراقبت یکسان قرار می‌دهند. در زمان برداشت، مزرعه به قطعات کوچک و مساوی تقسیم شده و محصول هر قطعه به طور جداگانه برداشت می‌گردد. میزان علوفه خشک به دست آمده از هر قطعه مورد بررسی قرار گرفته و نهایتاً یکنواختی یا عدم یکنواختی خاک تعیین می‌گردد. در نتیجه با دانستن این موضوع می‌توان طرح مناسبی را ارائه نمود. باید به این نکته توجه داشت که قطعاتی که نسبت ‌به‌ میانگین کل حدود دو برابر انحراف معیار یا بیشتر اختلاف نشان بدهند، از آزمایش حذف می‌شوند.

ضریب تغییرات

از معیارهای پراکندگی می‌باشد و در مواقعی که محقق میل دارد مقدار تغییرات دو نمونه یا دو صفت مشابه یا مختلف را با هم مقایسه کند به کار برده می‌شود. معمولاً در آزمایش‌های زراعی (مزرعه‌ای) اگر ضریب تغییرات کمتر از 25 درصد باشد، نشان‌دهنده کنترل نسبتاً خوب عوامل به وجود آورنده اختلاف در آزمایش می‌باشد. در آزمایش‌های باغبانی، ضریب تغییرات مطلوب، بیشتر (حدود 35 درصد) در نظر گرفته می‌شود. در آزمایش‌های انجام شده داخل گلخانه و آزمایشگاه (محیط‌های کنترل شده) ضریب تغییرات کمتر از 15 درصد قابل قبول است.

فهرست مطالب کتاب

فصل اول: مختصری از آمار و طرح‌های آزمایشی به عنوان یادآوری
فصل دوم: طرح کاملاً تصادفی
فصل سوم: طرح بلوک‌های کامل تصادفی
فصل چهارم: طرح مربع لاتین
فصل پنجم: نقشه آزمایشی طرح‌های پایه
فصل ششم: آزمایش‌های فاکتوریل و بررسی اثرات ساده و متقابل
فصل هفتم: اختلاط در آزمایش‌های فاکتوریل
فصل هشتم: آزمایش کرت‌های خردشده
فصل نهم: آزمون‌های مقایسه میانگین؛ سودمندی نسبی و برآورد کرت گمشده