زندگینامه و دانلود بهترین کتاب‌های فروغ فرخزاد

زندگینامه فروغ فرخزاد

فروغ فرخزاد (Forugh Farrokhzad) در یک خانواده‌ی متوسط تهرانی از پدری نظامی و خشن و مادری ساده و مهربان زاده شد. فروغ‌الزمان فرخزاد فرزند چهارم این خانواده‌ی نه‌نفره بود. او در تمام طول زندگی‌اش رابطه‌ی پرتنشی با پدر داشت. در 16سالگی با پرویز شاپور، کاریکلماتوریست، ازدواج کرد. حاصل این ازدواج پسری به نام کامیار بود. فروغ فرخزاد درست یک سال پس از ازدواج با شاپور اولین مجموعه‌شعری‌اش به نام «اسیر» را منتشر کرد. این ازدواج که حاصل شوری عاشقانه و عصیانگر بود، پس از چهار سال به جدایی انجامید. تأثیرات این طلاق تا سال‌ها بر ذهن و روان فروغ فرخزاد سنگینی می‌کرد.

پس از این جدایی، فروغ فرخزاد برای گریز از زندگی بسته‌ای که در ایران داشت، مدتی به اروپا سفر کرد. روح جست‌وجوگر فروغ، یا به تعبیر ابراهیم گلستان، طلبه‌ای که در درون فروغ دائماً در حال یادگیری و پرورش خود بود، از این سفر بسیار آموخت. فروغ فرخزاد در سال 1337 با ابراهیم گلستان آشنا شد و این آشنایی در بستر فضای فرهنگی تازه‌ای که در استودیوی گلستان برایش فراهم شد، امکان تازه‌ای به نبوغ هنری فروغ بخشید. «تولدی دیگر» و «ایمان بیاوریم به آغاز فصل سرد»، دو مجموعه‌شعر بسیار موفق فروغ فرخزاد، در این دوره سروده شد و به چاپ رسید.

فروغ فرخزاد در سال 1338 برای آموزش در امور سینمایی و تهیه‌ی فیلم به انگلستان رفت و در مراحل تهیه‌ی چند فیلم کوتاه با گلستان همکاری کرد. در بهار 1341، با ساختن فیلم «خانه سیاه است» یکی از مهم‌ترین فیلم‌های مستند تاریخ سینمای ایران را خلق کرد. اما عمر وی دیری نپایید.

فروغ فرخزاد، در اوج موفقیت‌های ادبی و سینمایی، در هنگام رانندگی با اتومبیل ابراهیم گلستان، بر اثر تصادف در جاده‌ی دروس-قلهک جان باخت و در قبرستان ظهیرالدوله به خاک سپرده شد.

بهترین کتاب‌های فروغ فرخزاد

کتاب اسیر: 43 شعر (1313) این مجموعه که باعث شناخته شدن فروغ فرخزاد در عرصه‌ی شاعری شد در قالب‌های کلاسیک و غنایی سروده شد و با مقدمه‌ی شجاع‌الدین شفا به چاپ رسید. شفا در مقدمه‌ی این کتاب خبر از تولد نوعی زبان خاص در قالب «ادبیات شخصی» می‌دهد.

کتاب دیوار: 25 شعر (1335) اشعار این کتاب در ادامه‌ی فضای شعری فروغ فرخزاد در مجموعه‌ی اسیر و با دایره‌ی واژگانی مربوط به دنیای مادرانه و زنانه است. ولی در عین حال، از جسارت و بی‌پروایی بیشتری برخوردار است. «گناه»، یکی از جنجالی‌ترین شعرهای سنت‌شکن فروغ، در این مجموعه به چاپ رسیده است.

کتاب عصیان: 17 شعر (1336) در این مجموعه شاهد چرخشی در شعر فروغ فرخزاد هستیم. نگرش فلسفی و چالش‌های مذهبی جایگاه ویژه‌ای در جهان‌بینی شعری فروغ می‌یابند. با‌ این ‌حال، این مجموعه، به‌ لحاظ محتوایی و سبک شعری، پایان دوره‌ی شعری اول فروغ فرخزاد است.

کتاب تولدی دیگر (Another Birth): 35 شعر (1341) این کتاب یکی از مهم‌ترین مجموعه‌های شعر نیمایی است. فروغ فرخزاد در این مجموعه‌ی شعری زبان و جهان‌بینی بی‌همتای خود را آفرید و زبان شعری او از منی فردی به منی اجتماعی رسید. این مجموعه با تیراژی بالای 3000 نسخه توسط انتشارات مروارید به چاپ رسید.

کتاب ایمان بیاوریم به آغاز فصل سرد (Let Us Believe in the Beginning of the Cold Season): شامل 7 شعر (1342) یک مجموعه‌ی ناتمام است که پنج سال پس از مرگ فروغ فرخزاد به چاپ رسید. در این اثر، وقوف شاعر به زنانگی و بسندگی این زنانگی کاملاً هویداست. در این مجموعه، به‌لحاظ زبان شعری، تغییرات مشهودی را شاهد هستیم.

سبک نگارش و دیدگاه‌های فروغ فرخزاد

فروغ فرخزاد کار شاعری خود را ابتدا در مکتب سخن آغاز کرد و به‌عنوان شاعری چهارپاره‌ساز و تشبیه‌گرا در مسیر شعر فریدون توللی گام برداشت. مجموعه‌های شعری اول فروغ متأثر از همان چهارچوب شعری است. در ادامه، فروغ فرخزاد در سرآغاز دهه‌ی 1340 از مکتب سخن فاصله می‌گیرد و به صف شاعران شعر نیمایی می‌پیوندد.

اما آنچه نقش فروغ فرخزاد را در تاریخ شعر فارسی درخشان کرده است، جسارت و سنت‌شکنی‌های زبانی و حسی فروغ است. فروغ را یکی از بی‌پرواترین زنان شاعر ایرانی می‌دانند. به تعبیر فریدون رهنما، فروغ «می‌دانست که زیستن بالا رفتن است. و به‌هرحال توقف نکردن. می‌دانست آنچه مهم است نطفه‌های هستی است نه چرخ‌های پوسیده. اما می‌ایستاد می‌جنگید... [البته] ریشه‌ی دیگری در کار او هست؛ اینکه شعر او با همه‌ی تأثیرهایی که از زندگی امروز و زمان دارد در جهت بسیار ژرف شعر کهن فارسی است؛ در جهت سنت آگاهی‌های مستی‌آور. در جهت به دور ریختن پوست و یافتن هسته و معنی است.»

در میان مطالعاتی که درباره‌ی آثار و جهان‌بینی فروغ فرخزاد صورت گرفته است، بسیاری از تحقیقات به نقش کهن‌الگوها در زبان شعری فروغ پرداخته‌اند. مرگ‌اندیشی، زوال و پوسیدگی از یک طرف، و مادر هستی، تولد دوباره و زنده‌پنداری عناصر طبیعت از سوی دیگر ابعاد جهان‌بینی او را تشکیل می‌دهند. فروغ فرخزاد در سرآِغاز شعر تولدی دیگر می‌گوید:

همه‌ی هستی من آیه‌ی تاریکی است / که تو را در خود تکرارکنان / به سحرگاه شکفتن‌ها و رستن‌های ابدی خواهد برد

در اینجا شاهد صحنه‌ی آفرینش با زبانی اسطوره‌ای-مذهبی هستیم. انتخاب کلماتی چون «آیه»، «شکفتن» و «رستن» مصداق روشنی است بر تصویری زنانه-مادرانه از آفرینش که در پیوند با عشق ایجاد می‌شود.

جوایز و افتخارات فروغ فرخزاد

• 1341: مستند خانه سیاه است برنده‌ی جایزه‌ی سال اوبرهاوزن.
• 1344: تهیه‌ی یک فیلم کوتاه از زندگی فروغ فرخزاد توسط سازمان یونسکو به پاس شعر و هنر او.
• 1344: ساخت فیلم کوتاه برنارد برتولوچی، کارگردان موج نو ایتالیا، از فروغ فرخزاد. 
• 1350-1356: برگزاری سالانه‌ی جایزه‌ی ادبی فروغ فرخزاد. 
• 2019: جایزه‌ی بهترین ترجمه‌ی کتاب سال ترکیه برای مکبوله آراس عیوضی، مترجم مجموعه‌آثار فروغ فرخزاد، با نام «باد ما را با خود خواهد برد».

فروغ فرخزاد از نگاه دیگران

• فروغ با گسترشی که در کیفیت افاعیل قائل شده ‌است، بیش‌ از نیما که اغلب به توسعه‌ی کمّی افاعیل گراییده بود، وزن شعر را گسترش داده‌ است و یکی از خصوصیات فراموش‌شده‌ی شعر قرن چهارم را که به علت کلیشه‌وار شدن زبان شعری در دوره‌های بعد فراموش‌ شده بود زنده کرد و توسعه‌ی بیشتری بخشید. (محمدرضا شفیعی کدکنی)
• تولدی دیگر نه تنها برای فروغ تولد تازه‌ای بود بلکه مولود همایون شعر زنده و پیشرو امروز ما و تولدی تازه برای شعر پارسی است. (مهدی اخوان ثالث)
• در فرخزاد، یک حالت هیستریک، یک حالت هجوم ناگهانی و غیرقابل کنترل، یک تهاجم غریزی و در حین حال رمانتیک وجود داشت... در فرخزاد یک «من» وجود دارد که حاکم بر همه‌چیز است، این من، یک من تغزلی است که گاهی سر از اجتماع درمی‌آورد، گاهی سر از فلسفه. (رضا براهنی)
• فروغ بی‌شک نابغه بود، یادآور رمبو و هولدرلین و امثال ایشان است، 32 سال بیشتر نزیست و در این مدت کوتاه در همه‌ی زمینه‌های هنری از شعر و فیلم و داستان و نمایشنامه از خود استعداد غریبی نشان داد. (سیروس شمیسا)
• اعتقاد من این است که شعر نیمایی در آثار فروغ فرخزاد به اوجگاه و کمال تاریخی خود می‌رسد. (اسماعیل نوری علاء)

اقتباس‌های سینمایی و فرهنگی از فروغ فرخزاد

• کتاب «ترانه‌ی مرغ اسیر» نوشته‌ی جازمین دارزنیک و ترجمه‌ی علی مجتهدزاده، بر اساس زندگی فروغ فرخزاد.
• سه فیلم مستند با نام‌های «جام جان»، «اوج موج» و «سرد سبز» بر اساس زندگی و مرگ فروغ فرخزاد توسط ناصر صفاریان. 
• آهنگ‌هایی که بر اساس شعر فروغ فرخزاد ساخته شده‌اند:

- «عاشقانه» (از دفتر تولدی دیگر)، آلبوم پنجره، معین.
- «این چه عشقی ا‌ست» (دیدار تلخ، از دفتر اسیر)، آلبوم پرواز، معین.
- «رمیده» (از دفتر اسیر)، شکیلا.
- «به علی گفت مادرش روزی» (از دفتر تولدی دیگر)، آلبوم نقاب، علی هاتف.
- «هستی» (از دفتر تولدی دیگر)، هاله غفوری.
- «اسیر» (تک‌آهنگ با نام اثیر) (از دفتر اسیر)، فرشاد رمضانی.

حقایقی جالب درباره فروغ فرخزاد

• فروغ فرخزاد در زمان بسیار کوتاه سفر به اروپا توانست به سه زبان ایتالیایی، آلمانی و فرانسوی مسلط شود.
• بهجت صدر، نقاش مدرنیست ایرانی، یکی از نزدیک‌ترین دوستان فروغ فرخزاد و معلم نقاشی‌اش بود.
• فروغ در چند فیلم و نمایش به‌عنوان بازیگر به ایفای نقش پرداخت.
• فروغ فرخزاد، پیش از مرگش، نمایشنامه‌ی ژان مقدس از جرج برنارد شاو را ترجمه کرده بود و می‌خواست بر اساس آن، سال بعد، در نقش ژاندارک روی صحنه بیاید.

جملات برگزیده فروغ فرخزاد

• بدی‌های من به خاطر بدی کردن نیست به خاطر احساس شدید خوبی‌های بی‌حاصل است. (از نامه‌های فروغ فرخزاد به گلستان، کتاب صوتی نامه‌های فروغ فرخزاد)
• تا خودت را دربست و تمام‌وکمال در اختیار آن نیرویی که زندگی‌اش را از مرگ و نابودی انسان می‌گیرد نگذاری موفق نخواهی شد که زندگی خودت را خلق کنی. (از نامه‌های فروغ فرخزاد به گلستان، کتاب صوتی نامه‌های فروغ فرخزاد)
• اگر به خانه‌ی من آمدی برای من ای مهربان چراغ بیاور، و یک دریچه که از آن به ازدحام کوچه‌ی خوشبخت بنگرم. (کتاب تولدی دیگر)
• در سرزمین قدکوتاهان معیارهای سنجش همیشه بر مدار صفر سفر کرده‌اند. (کتاب ایمان بیاوریم به آغاز فصل سرد)