معرفی و دانلود کتاب الهیات و نظریه اجتماعی: فراسوی عقل سکولار

معرفی کتاب الهیات و نظریه اجتماعی: فراسوی عقل سکولار

الهیات و جامعه‌شناسی چه پیوندی با یکدیگر برقرار می‌کنند؟ نقش ایده‌هایی همچون سکولاریسم، لیبرالیسم و پوزیتیویسم در چنین پیوندی چیست؟ جان میلبنک در کتاب الهیات و نظریه اجتماعی می‌کوشد به ابعاد مختلف این پیوند و تعلقات آن بپردازد.

درباره‌ی کتاب الهیات و نظریه اجتماعی

اثری چالش‌برانگیز که شما را به تأمل، تشکیک و تعمق بیشتر واخواهد داشت. جان میلبنک در کتاب الهیات و نظریه اجتماعی (Theology and Social Theory) مروری استادانه از توسعه‌ی تفکر اجتماعی مدرن به مخاطب ارائه می‌دهد و درعین‌حال نقدی اساسی بر پارادایم‌های غالب آن وارد می‌کند. او همچنین می‌کوشد محدودیت‌های ذاتی دستاوردهای اندیشه‌ی مدرن را بیان نماید و مفروضات معاصر را در مورد جامعه و دین تجزیه و تحلیل کند و به چالش بکشد. چنان که خود نویسنده در مقدمه‌ی کتاب مطرح می‌کند، این اثر را می‌توان ممارست و تمرینی در عرصه‌ی نسبی‌گرایی شکاکانه قلمداد کرد.

با شیوع و گسترش مدرنیسم، علوم اجتماعی همواره به دنبال تبیین دین از نقطه‌نظری بی‌طرف بوده است. در پاسخ، الهیات نیز سعی کرده است با استناد به نتایج علمی، مشروعیت خود را تثبیت کند. در این کتاب تحسین‌شده، جان میلبنک درصدد آن برمی‌آید که میان این دو، علوم اجتماعی و الهیات، توافقی سازشگرانه و سازنده برقرار کند.

در ویراست دوم، جان میلبنک در پیشگفتار خواندنی اثر، دیدگاه‌های کلاسیک را در‌این‌باره با را ایده‌های متأخر خود مطابقت می‌دهد و به بیان ربط و تفاوت‌ها و اشتراکات آن‌ها می‌پردازد. او در این دیباچه با دفاع قاطعانه‌تر و توضیحات جزئی‌تر دیدگاه فراتاریخی خود را نسبت به منتقدانش مطرح می‌کند. جان میلبنک در سراسر کتاب به فراخور موضوع مورد بخث به آراء اندیشمندان، جامعه‌شناسان و الهیدانان مختلف نقب می‌زند تا بیان‌مندی واضح‌تری را از مقصود خود در اختیار مخاطبان قرار دهد. او در این این فرآیند با آراء طیف وسیعی از متفکران، از افلاطون گرفته تا دلوز، درگیر است و ایده‌های آن‌ها را به بوته‌ی نقد و تحلیل می‌برد.

رابطه‌ی میان الهیات و جامعه‌شناسی قرن‌هاست که موضوعی پرمناقشه و چالشی بین محققان، جامعه‌شناسان و متألهان به شمار می‌رود. درحالی‌که برخی استدلال می‌کنند که این دو زمینه ذاتاً با یکدیگر ناسازگار هستند، عده‌ای دیگر آن‌ها را مکمل و به هم مرتبط می‌دانند. جان میلبنک می‌کوشد پیوند این دو حوزه را زیر ذره‌بین نقد خود ببرد و چالش‌های موجود در آن را تبیین و تفسیر کند. پیوند میان این دو عرصه پیچیده و چندوجهی است. در حالی که الهیات و جامعه‌شناسی همپوشانی بسیاری با یکدیگر دارند، تفاوت‌های قابل‌توجه و غیرقابل‌انکاری در رویکردها و اهداف آن‌ها وجود دارد. بااین‌حال، از طریق پژوهش‌های میان‌رشته‌ای و پرداختن به آثاری از این قبیل، محققان در هر دو زمینه می‌توانند درک عمیق‌تری از ماهیت وجود انسان و نقشی که جامعه و الهیات در زندگی او ایفا می‌کنند، به دست آورند.

انتشارات ترجمان علوم انسانی ترجمه‌ی شهناز مسمی‌پرست و شهرزاد قانونی را از این اثر جذاب و خواندنی تهیه و منتشر کرده است.

نکوداشت‌های کتاب الهیات و نظریه اجتماعی

• کار میلبنک در کتاب الهیات و نظریه اجتماعی نمایش قدرت الهیات سیستماتیک است. به‌سختی می‌توان از درخشندگی آن قدردانی کرد. (مکمل آموزش عالی تایمز)

• یک تز نسبتاً ساده. ارکستراسیون آن از نظر دامنه و همچنین در هارمونی خیره‌کننده است. (الهیات مدرن)

• کتابی گسترده، جاه‌طلبانه و روشنفکرانه. (مطالعات اخلاق مسیحی)

• ما بسیار خوش‌شانس هستیم که این کتاب را با پیشگفتار خیره‌کننده‌ی میلبنک داریم. بازخوانی این کتاب همیشه لذت‌بخش است، زیرا پر از شگفتی‌هایی است که تفکر را به جنب‌وجوش درمی‌آورد. (استانلی هاورواس، دانشگاه دوک)

• وقتی چاپ اول کتاب الهیات و نظریه اجتماعی منتشر شد، واکنش همه بهت‌زدگی بود. اکنون، پانزده سال می‌گذرد و آن بهت از بین رفته است؛ چرا که افراد بیشتری صلاحیت جهانی عقل سکولار را زیر سؤال می‌برند. (چارلز تیلور، دانشگاه مک گیل)

• الهیات و نظریه اجتماعی شاهکاری متراکم و چالش‌برانگیز است. (مکمل ادبی تایمز)

کتاب الهیات و نظریه اجتماعی برای چه کسانی مناسب است؟

اگر به مطالعات میان‌رشته‌ای و دو حوزه‌ی جامعه‌شناسی و الهیات علاقه دارید، خواندن کتاب الهیات و نظریه اجتماعی را به شما پیشنهاد می‌کنیم.

با جان میلبنک بیشتر آشنا شویم

جان میلبنک (John Milbank)، استاد دین، سیاست و اخلاق در دانشگاه ناتینگهام و یکی از تأثیرگذارترین متکلمان معاصر است. میلبنک در دانشگاه ویرجینیا و قبل‌تر در دانشگاه کمبریج و دانشگاه لنکستر تدریس می‌کرد. او همچنین ریاست هیئت‌امنای اتاق فکر ResPublica را بر عهده دارد. او پس از تکمیل تحصیلات در کالج کوئینز، مدرک دکترای فلسفه‌ی خود را از دانشگاه بیرمنگام دریافت کرد. علاوه بر آن دانشگاه کمبریج در سال 1998 مدرک دکترای ارشد الهیات را به او اعطا نمود. «چشم‌اندازهای کلامی در باب خداوند و زیبایی» عنوان کتاب دیگری از جان میلبنک است که به فارسی ترجمه شده است.

در بخشی از کتاب الهیات و نظریه اجتماعی: فراسوی عقل سکولار می‌خوانیم

مخاطبان این کتاب هم نظریه‌پردازان اجتماعی و هم متألهان‌اند. تلاش من آن است که به نظریه‌پردازان اجتماعی امکان ابطال شکاکانۀ نظریۀ اجتماعی مدرن سکولار را از چشم‌اندازی مغایر با آن، در این مورد چشم‌انداز مسیحیت، نشان دهم. سعی من اثبات این خواهد بود که مهم‌ترین فرض‌های حاکم بر چنین نظریه‌ای مبتنی بر اصلاح یا رد مواضع مسیحیت ارتدکس است. خواهم گفت که این تغییرجهات فکری بنیادی به‌لحاظ عقلانی دست‌بالا همان‌قدر «توجیه‌پذیر» ند که خود مواضع مسیحیت.

بنابراین، کتاب را می‌توان در حکم تمرین و ممارستی در عرصۀ نسبی‌گرایی شکاکانه دانست. اگر چشم‌انداز مسیحی من متقاعدکننده باشد، در آن صورت، این ویژگی باید اقناعی باشد که در ذاتِ خودِ لوگوس (کلمه یا منطق) مسیحیت است و نه در دفاع استدلالیِ عقل انسانی که در اینجا پادرمیانی کرده است و ظاهراً بی‌طرف است. به‌هرروی، تفسیر‌ خود از منظر خاص خود را در اختیار متألهان می‌گذارم تا در کارشان سودمند افتد. مقصود من از آنچه در پی می‌آید چیره شدن بر وضعیت تأثرآور الهیات مدرن است و از منظر پست‌مدرنی، بازگرداندن امکان الهیات به‌مثابۀ فراگفتار.

وضعیت تأثرآور الهیات مدرن تواضعِ کاذب آن است. این امر برای الهیات باید یک بیماری مهلک باشد، زیرا به‌محض آنکه الهیات ادعایش مبنی بر فراگفتار بودن را رها کند، دیگر نمی‌تواند کلام خدای خالق را به زبان آورد، بلکه مجبور است به آوای غیبی بتی متناهی، ازجمله دانش‌پژوهشی تاریخی، روان‌شناسی انسان‌گرایانه یا فلسفۀ استعلایی تبدیل شود. اگر الهیات دیگر در صدد تعیین جایگاه، مشروط کردن یا انتقاد از گفتارهای دیگر نباشد، آنگاه ناگزیر این گفتارها جایگاه الهیات را تعیین خواهند کرد، زیرا ضرورت یک منطق غایی سامان‌دهنده (همان‌طورکه در بخش چهارم خواهم گفت) ازمیان‌رفتنی نیست.

فهرست مطالب کتاب

دیباچۀ ویراست دوم: میان لیبرالیسم و پوزیتیویسم
مقدمه
[بخش اول]
الهیات و لیبرالیسم
[1]: الهیات سیاسی و علم جدید سیاست
موضوع (ابژۀ) جدید علوم سیاسی
طرح الهیاتی سیاست سکولار
سیاست مدرن به‌مثابۀ هرمنوتیک انجیلی
ادوار پلی‌بیوسی در برابر دوران مذهبی کلیسایی
[2]: اقتصاد سیاسی به‌مثابۀ عدل الهی (تئودیسه) و علم مسابقه و رقابت
مقدمه
اقتصاد سیاسی و اقتصاد اخلاقی
مشیت الهی و پیامدهای ناخواسته
نقد پیدایش ناگهانی (خلق‌الساعه)
مالتوس‌گرایی الهیاتی
[بخش دوم]: الهیات و پوزیتیویسم
[3]: جامعه‌شناسی 1: از مالبرانش تا دورکیم
مقدمه
جامعه‌شناسی پس از روشنگری
واقعیت‌های اجتماعی به‌مثابۀ حقایق مُنزَل
جهش‌های واقعیت اجتماعی (1)
جهش‌های واقعیت اجتماعی (2)
توضیحاتی پیرامون قربانی
[4]: جامعه‌شناسی 2: از کانت تا وبر
مقدمه
روش نوکانتی ریکرت و زیمل
روش نوکانتی نزد ماکس وبر
جامعه‌شناسی دین وبر
فراروایت پروتستانی لیبرال
[5]: نظارت بر امر متعالی: نقدی بر جامعه‌شناسی دین
هم‌گرایی در اعتلا
پارسونز و امر متعالی آمریکایی
دین و کارکردی بودن
دین و تکامل
دین به‌مثابۀ ایدئولوژی
[بخش سوم]: الهیات و دیالکتیک
[6]: در دفاع و رد هگل
مقدمه
از فرانقد تا دیالکتیک
قلمرو بی‌تفاوتی
اخلاقِ اجتماعی (sittlichkeit) حقیقی و ظاهری
[7]: در دفاع و رد مارکس
مقدمه
نقد مارکسیستی بر دین
نقد مارکسیستی از سرمایه
مارکسیسم، مسیحیت و سوسیالیسم
[8]: تأسیس امر ماوراءطبیعی: الهیات سیاسی و رهایی در زمینۀ اندیشۀ کاتولیکی مدرن
مقدمه
انقلاب انتگرالیستی در اندیشۀ کاتولیکی مدرن
پیامدهای اجتماعی انتگرالیسم
رستگاری یا رهایی
آیا الهیات نیازمند علم اجتماعی است؟
از پراکسیس شالوده‌ای تا کاربردشناسی (پراگماتیکس) ماوراءطبیعی
[بخش چهارم]: الهیات و تفاوت
[9]: علم، قدرت و واقعیت
مقدمه
تبیین، فهم و روایت
روایت، علم و امر فوقِ‌علمی
[10]: خشونت هستی‌شناختی یا معضلِ پست‌مدرن
مقدمه
تبارشناسی
هستی‌شناسی
اخلاق
[11]: تفاوتِ فضیلت، فضیلتِ تفاوت
مقدمه
فضیلت در مقابل تفاوت
تفاوت در برابر فضیلت
[12]: شهر دیگر: الهیات به‌مثابۀ علم اجتماعی
مقدمه
بدیل-تاریخ
بدیل-هستی‌شناسی
سرنوشت بدیل-ملکوت
پی‌نوشت‌ها
دیباچۀ ویراست دوم
مقدمه
[1] الهیات سیاسی و علم جدید سیاست
[2] اقتصاد سیاسی به‌مثابۀ عدل الهی (تئودیسه) و علم مسابقه و رقابت
[3] جامعه‌شناسی 1: از مالبرانش تا دورکیم
[4] جامعه‌شناسی 2: از کانت تا وبر
[5] نظارت بر امر متعالی: نقدی بر جامعه‌شناسی دین
[6] در دفاع و رد هگل
[7] در دفاع و رد مارکس
[8] تأسیس امر ماوراءطبیعی: الهیات سیاسی و رهایی در زمینۀ اندیشۀ کاتولیکی مدرن
[9] علم، قدرت و واقعیت
[10] خشونت هستی‌شناختی یا معضلِ پست‌مدرن
[11] تفاوتِ فضیلت، فضیلتِ تفاوت
[12] شهر دیگر: الهیات به‌مثابۀ علم اجتماعی
واژه‌نامه
نمایه
نمایۀ مفاهیم
نمایۀ نام‌ها و آثار