معرفی و دانلود کتاب اکراه: تفسیر مواد اکراهی (مواد 202 تا 209 قانون مدنی) از نظر علمای حقوق

معرفی کتاب اکراه: تفسیر مواد اکراهی (مواد 202 تا 209 قانون مدنی) از نظر علمای حقوق

کتاب اکراه نوشته‌ی مهدی ابراهیم زاده و عبدالکریم خطیبی، تاثیر قصد و رضایت هر کدام از طرفین معامله را در یک قرارداد بر اساس مواد قانون مدنی از نظر علمای حقوق مورد بحث و بررسی قرار می‌دهد.

درباره کتاب اکراه:

یکی از شروط اصلی برای صحت معامله، قصد طرفین و رضای آن‌هاست. رضا در شرایطی موثر واقع می‌شود که تحت تاثیر اکراه قرار نگرفته باشد در غیر این صورت چنین رضایی طبق ماده‌ی 199 قانون مدنی موجب نفوذ معامله نیست.

اکراه به مفهوم فشار مادی یا معنوی بر شخص است تا او را مجبور به انجام عملی نمایند که تمایلی به آن ندارد. اعمال اکراه به هر کدام از طرفین قرارداد آزادی او را در تشخیص نفع و ضرر معامله سلب می‌نماید و فرد مذکور در آن حال برای این که بتواند خود را از نتایج و خیر اکراه برهاند تسلیم شده و انجام معامله را انتخاب می‌کند. اما باید توجه داشت که تسلیم به بستن قرارداد به این صورت برای صحت عقد کافی نخواهد بود.

برای تحقق اکراه سه شرط لازم است:

- اکراه به وسیله‌ی اعمالی پیدا شود که موثر در هر شخص باشعوری باشد.
- اکراه در شخصی که مورد تهدید قرار گرفته تأثیر بنماید.
- تهدید باید به وسیله‌ی امر غیر قانونی باشد.

با توجه به مطالب گفته شده، قراردادی که بر اثر اکره بسته شود مستند نبوده و مکره می‌تواند بعد از رفع اکراه به انجام معامله اقدام نماید. پس می‌توان قرارداد را پس از زمان عقد موثر دانست، چرا که عقد به وسیله‌ی قصد و رضای دو طرف محقق می‌‌شود. به عبارتی دیگر، در معامله‌ی مکره امکان دارد قصد موجود باشد اما رضایت مستقیمی وجود نداشته باشد.

کتاب اکراه مناسب چه کسانی است؟

این کتاب برای افرادی که علاقه‌مند به علوم حقوقی هستند، مناسب است.

در بخشی از کتاب اکراه می‌خوانیم:

اکراه، به عنوان عیب رضا، پیوسته اثر مثبت دارد و در قراردادها بر پایه‌ی همین اثر مورد مطالعه قرار می‌گیرد از این دیدگاه بایستی میزان سلطه‌ی ترس ناشی از اکراه را بر اراده معین کرد. به طور معمول، چیرگی ترس از تحمل ضرر چندان نیست که اراده را از بین ببرد و به قصد آسیب رساند. اختیار انتخاب بین دو ضرر باقی می‌ماند و مکره می‌تواند آگاهانه کمترین را برگزیند. در این گزینش، چون انگیزه‌ی دفع ضرر ناشی از تهدید مانع از ارزیابی سایر مصالح می‌شود، تصدیقی که در ذهن به‌ وجود می‌آید ناقص است و رضایتی که بر انجام معامله دست می‌دهد مصنوعی و ناشی از فشار نا مشروع است، حقوق این رضا را کارگزار و کامل نمی‌بیند و بر همین پایه عقد را غیر‌نافذ می‌شمارد: نقصی که جبران‌پذیر است و رضای مکره پس از یافتن آزادی آن را کامل می‌کند.

ولی، گاه که اکراه جنبه‌ی مادی دارد، چنان شخص را پریشان می‌کند که جز به دفع آن نمی‌اندیشد و به مدلول گفته‌ها و حرکت‌های خود توجه ندارد. در این حال، او ابزاری بیجان در دست زوررمند است. پس، اگر لفظ ویژه‌ی عمدی را بر زبان آورد یا سندی را امضاء کند، قصد مدلول این را ندارد. اعلام او دلالت بر قصد باطنی نمی‌کند و در نظر قانون هیچ ارزشی ندارد، این است که می‌گویند عقد باطل و ظاهری بی‌محتوا است (ش 254). به همین جهت نیز در قانون مدنی، که در مقام بیان عیب رضا است، سخنی از این اثر اکراه به میان نیامده است.

فهرست مطالب کتاب

پیشگفتار
بخش اول: تفسیر ماده 202 قانون مدنی
بخش دوم: تفسیر ماده‌ی 203 قانون مدنی
بخش سوم: تفسیر ماده‌ی 204 قانون مدنی
بخش چهارم: تفسیر ماده 205 قانون مدنی
بخش پنجم: تفسیر ماده‌ی 206 قانون مدنی
بخش ششم: تفسیر ماده 207 قانون مدنی
بخش هفتم: تفسیر ماده‌ی 208 قانون مدنی
بخش هشتم: تفسیر ماده‌ی 209 قانون مدنی
بخش نهم: تفسیر ماده‌ی 346 قانون مدنی
بخش دهم: تفسیر ماده‌ی 763 قانون مدنی
بخش یازدهم: تفسیر ماده‌ی 1070 قانون مدنی
نتیجه‌گیری پایانی
اصطلاحات
منابع و مآخذ