معرفی و دانلود کتاب شعر باغچاسی: برگزیده‌ی اشعار ترکی آذربایجانی برای دانش آموزان دوره‌ی متوسطه

معرفی کتاب شعر باغچاسی: برگزیده‌ی اشعار ترکی آذربایجانی برای دانش آموزان دوره‌ی متوسطه

جاوید اصغرپور غفاری در کتاب شعر باغچاسی به گردآوری بهترین اشعار آذری در قالب‌های بایاتی، گرایلی، قوشما، مثنوی، چهارپاره و غزل پرداخته تا در وهله‌ی نخست، اطلاعات کافی را برای آموزش اشعار ترکی آذربایجانی به دانش‌آموزان آذری مقطع متوسعه فراهم و در مرحله‌ی دوم به واسطه‌ی توضیحات ساده و روان کتاب، امکان یادگیری را برای علاقه‌مندان اشعار آذری ایجاد کند.

درباره‌ی کتاب شعر باغچاسی

از آن‌جایی که آثار ادبی هر جامعه نماینده‌ی فرهنگ، سنت و تاریخ آن ملت است، پرداختن به زبان رسمی و تلاش برای حفظ ارزش‌های ادبی آن از اهمیت بالایی برخوردار است. جاوید اصغرپور غفاری در کتاب شعر باغچاسی به گردآوری اشعار برگزیده‌ی زبان ترکی آذربایجانی پرداخته است. گفتنی‌ست این زبان بخش بزرگی از فرهنگ و ادبیات فارسی را شکل می‌دهد.

این کتاب برای تدریس در مقطع متوسطه تدوین و تنظیم شده است تا دانش‌آموزان آذربایجانی بیشتر با زبان مادری خود، ترکی آذربایجانی آشنایی پیدا کنند. هدف گردآورنده از تهیه‌ی کتاب شعر باغچاسی این است که با برگزیدن اشعار متنوعی از شاعران مختلف آذربایجانی، مقدمه‌ای برای مطالعات گسترده‌تر و عمیق‌تر دانش‌آموزان فراهم آورد. همان‌طور که از یک کتاب درسی برمی‌آید، در ابتدای هر سبک شعری به آموزش قواعد و دستورات شعری پرداخته شده است. ازاین‌رو کتاب نامبرده منبع خوبی برای یادگیری اصولی به حساب می‌آید.

کتاب شعر باغچاسی در بخش نخست خود، قالب‌های سنتی شعر ترکی مانند بایاتی، گرایلی و قوشما را مورد بررسی قرار می‌دهد و در مقاطع بالاتر قالب‌های مثنوی، چهارپاره و غزل را نیز می‌افزاید. از آن‌جایی که شیوه‌ی تدریس و توضیح این کتاب بسیار مقدماتی و ساده شروع می‌شود، برای مطالعه‌ی کسانی که اطلاعات کمی از اشعار آذربایجانی دارند و صرفاً به آن علاقه‌مندند، اما سررشته‌ای از این امر ندارند نیز مناسب است.

گفتنی است این کتاب توسط انتشارات اختر به چاپ رسیده است.

کتاب شعر باغچاسی مناسب چه کسانی است؟

کتاب شعر باغچاسی برای تدریس در دوره‌ی متوسطه پیشنهاد می‌شود. همچنین کسانی که اطلاعات کمی از اشعار آذری دارند نیز می‌توانند از این کتاب بهره ببرند.

در بخشی از کتاب شعر باغچاسی می‌خوانیم

همانطور که می‌دانید قالب مثنوی از ترکیب بیت هایی ساخته می‌شود که هرکدام دارای قافیه‌های جداگانه هستند. از آن‌جا که در این قالب هر بیت دارای قافیه جداگانه است و شاعر خود را در آوردن قوافی مشابه محدود نمی‌بیند؛ بهترین و پرکاربردترین قالب برای بیان داستان‌های بلند است. از مثنوی سرایان بزرگ ادب فارسی می‌توان به فردوسی سراینده شاهنامه و نظامی گنجوی سراینده خمسه، اشاره نمود. در شعر ترکی آذربایجانی هم از قالب مثنوی، همچون ادب فارسی، بیشتر برای سرودن حکایات متنوع استفاده شده است که در ادامه نمونه هایی از آن را می‌خوانید.

قارقاایلن، بولبول (قارقا بولبول مکالمه سی)
قارقا بیرگون اِئدیردی، گُلشنی سیر
گوردی بیر بولبولی قفسده اسیر
ئوزونی هِی وورور اویان بویانا
بلکه آزاد اولا چیخا دولانا
بوشلییوب استراحتین، چابالیر
اِئشیگین عطرینی، قفسدن آلیر
باخیری سیملَرین آراسیندان
گَلیری شورَه، دِل یاراسیندان
دارْ قَفسدن باخیر، گِئدیب گَلَنه
سِرچیَه، قارقیا، آغاج دَلَنه
اوچا آزاد هواده، وار هَوَسی
دولدوروب گُلْسِتانی ناله سَسی
قارقا عَرض ائتدی، ‌ای پرندهء عشق
ای اولان شاه عشقه، بندهء عشق

فهرست مطالب کتاب

مقدمه
شعر ترکی آذربایجانی و قالب‌های آن
فصل اوّل (پایه هفتم): قالب بایاتی
نصیر پایه گذار
جمشید شیبانی
رقیّه علی‌قلیان
فصل دوّم (پایه هشتم): قالب گرایلی
عاشیق علعسگر
خسته قاسیم
مخمل نجفی
فصل سوّم (پایه نهم): قالب قوشما
یحیی شیدا
ملّا ولی ودادی
ثریّا بخشی
فصل چهارم (پایه دهم)
قالب مثنوی
کریمی مراغه‌ای
میرزا علی اکبر صابر
ملّا محمّد باقر خلخالی
فصل پنجم (پایه یازدهم): قالب چهارپاره (دؤردلوک)
حیدر عبّاسی
محمد آراز
شاهمار اکبرزاده
فصل ششم (پایه دوازدهم): قالب غزل
شهریار
فضولی
ودود دوستی
منابع