معرفی و دانلود کتاب صوتی سیاه سالی

معرفی کتاب صوتی سیاه سالی

کتاب صوتی سیاه سالی اثری از فاطمه بهرامی، نویسنده‌ی معاصر ایرانی است. بهرامی در این کتاب نگاهی عاری از حماسه‌سرایی‌ها و ستایش‌های همیشگی نسبت‌ به جنگ و پیامدهای گریزناپذیر آن دارد و از زبان راویان این داستان، به تبعات مخرب این رویداد ناگوار بر قربانیان اصلیِ آن، یعنی افراد عادی جامعه، می‌پردازد.

درباره‌ی کتاب صوتی سیاه سالی

فاطمه بهرامی در کتاب صوتی سیاه سالی راوی ترس‌ها، آوارگی‌ها، خشم‌ها و ناامیدی‌های انسان‌های عادی جامعه در مواجهه با جنگ است؛ انسان‌هایی معمولی که نه اَبَرقهرمان هستند و نه از قدرت‌های ماورایی برخوردارند تا بتوانند چنین شرایطی را بدون جای زخم‌های بسیار تاب بیاورند.

جنگ یکی از مخرب‌ترین و فاجعه‌آمیزترین رخدادهایی است که بشر با دستان خود بر هم‌نوعانش تحمیل کرده است. تاریخ انسان مملو از جنگ و ستیز است؛ از نئاندرتال‌های غارنشین گرفته که با سنگ و چوب به یکدیگر حمله می‌کردند تا جنگ‌های جهانی اول و دوم که پیشرفت‌های بشری به ساخت تجهیزات مجهز لجستیکی، دریایی، هوایی و زمینی و ساخت بمب اتمی منتهی شد و انسان با ابزارهای کشتار پیچیده‌تر و مخوف‌تری، موفق (!) شد تعداد بیشتری مخالف را در کسری از ثانیه نابود کند. جنگ پدیده‌ای شوم و نکوهیده است، پدیده‌ای که با وجود گذشت سال‌ها از پایانِ آن، خلاصی از پیامدهایش به‌سختی امکان‌پذیر است.

جنگ هشت ساله‌ی ایران و عراق نیز از این قواعد مستثنی نبوده و نیست. هنوز بمباران شیمیایی صدام در سردشت و حلبچه و کشتار مردم بی‌گناه در خاطر بسیاری از ما هست. فراموش نکرده‌ایم که در این بمباران شیمیایی 15 هزار غیرنظامی که گناهی و پناهی نداشتند در یک لحظه کشته شدند. حتی امروزه نیز مردم آن مناطق با تبعات آن بمباران دست‌وپنجه نرم می‌کنند. هنوز کودکانی هستند که با نقص عضو به دنیا می‌آیند و بیماری‌های ناشی از آن مواد شیمیایی همچنان بلای جان آن انسان‌های بی‌گناه است. هنوز مین‌های اکتشاف‌نشده در کمین جان کودکان است. چه بسیار جانبازان اعصاب و روان که به خاطر گاز خردل و دیگر مواد شیمیایی در ناگوارترین شرایط زندگی می‌کنند. چه بسیار افرادی که بینایی، شنوایی، قدرت راه رفتن را از دست داده‌اند. جنگ کرامت و حرمت انسانی را به رسمیت نمی‌شناسد و در چنین فضای ظالمانه و غیرعادلانه‌ای، شرح پیامدهای مخرب آن بر محیط زیست و اقتصاد و اجتماع، سخن گزاف گفتن است.

دلایل رخ دادنِ هر جنگی هر چه باشد، از سلطه‌طلبی و گردن‌کشی قدرت‌های زورگو گرفته تا رفتارهای جاه‌طلبانه‌ی کشورهای همسایه و منافع اقتصادی و فروش اسلحه و... در نهایت این غیرنظامیان هستند که قربانیانِ اصلی آن خواهند بود. از جنگ و آثار آن بر مردم عادی است که فاطمه بهرامی در کتاب صوتی سیاه سالی سخن گفته است.

فاطمه بهرامی در کتاب صوتی سیاه سالی از دریچه‌ای متفاوت به جنگ نگریسته است. روایت او در پی تقدیس و اسطوره‌سازی از بازماندگان جنگ نیست و هدفش تنها ترسیم رنج و اندوه و ناامیدی انسان عادی در مواجهه با این شوم‌ترین ساخته‌ی بشر است؛ انسانی که برخلاف بسیاری از فرصت‌طلبان و سودجویان که از جنگ و حواشیِ آن، برای خود نردبان‌ها ساختند تا به مقاصد سیاسی و منافع اقصادی خود برسند، تنها قربانی شرایط بودند.

کتاب صوتی سیاه سالی چهار بخش و سه راوی دارد و به‌ترتیب توسط شیرین، ثریا، نادر و دوباره شیرین روایت می‌شود. هدف بهرامی از چنین چینشی روایت داستان از زوایای مختلف و کمک به مخاطب در رسیدن به درک بهتری از حوادث و رویدادها و احاطه بر شخصیت‌ها و فضای داستان است. بهرامی خود به اهمیت نقش شیرین در این کتاب اشاره می‌کند و به همین خاطر نخستین و واپسین بخش را به روایت او اختصاص داده است. شیرین بحران‌های زندگی‌اش را به‌تنهایی به دوش می‌کشد و سختی‌های زندگی، قدرت حل مسئله و مواجهه با مشکلات را از او گرفته‌اند. شیرین نمی‌تواند از دام گذشته رها شود و از این رو تصمیم می‌گیرد به زادگاهش بازگردد تا بتواند امروز را به دیروز پیوند بزند و آن را قابل زیستن کند. فارغ از اینکه میان آنچه واقعیت کنونی زادگاه و خانواده‌اش و آنچه از گذشته در ذهن دارد، تفاوت‌های فاحشی وجود دارد.

کتاب صوتی سیاه سالی را به همت آوای چیروک، در همکاری با انتشارات آفتابکاران و با خوانش یاس جعفری می‌شنوید.

کتاب صوتی سیاه سالی برای چه کسانی مناسب است؟

شنیدنِ کتاب صوتی سیاه سالی را به تمام علاقه‌مندانِ ادبیات داستانی به‌ویژه داستان‌های معاصر ایرانی پیشنهاد می‌کنیم.

در بخشی از کتاب صوتی سیاه سالی می‌شنویم

در گردابی از طوفان گرفتار شده‌ام. خودم را به‌سختی نگه می‌دارم تا نیفتم. شیرین را می‌بینم که او هم تقلا می‌کند. سراسیمه می‌دود. گاهی می‌ایستد و نفس‌نفس می‌زند. توفان می‌پیچاندش. به زمینش می‌زند. به سویش می‌دوم. صورتش روی خاک است. برش می‌گردانم و می‌بینم که شیرین نیست. کس دیگری‌ست. از درون می‌لرزم. دستهایم را تکان می‌دهم. دستم به دیوار می‌خورد. نمی‌توانم بیدار شوم. طوفان پرتم می‌کند. تکه‌تکه می‌شوم و توی گرداب تکه‌های بدنم می‌چرخم و بعد دیگر هیچ‌چیز نمی‌بینم. راهش را می‌دانم. باید خودم را رها کنم در دست کابوس تا کم‌کم آرام شود و کوتاه بیاید. تکه‌های بدنم از چرخش می‌ایستند و روی زمین می‌ریزند. هر کدام گوشه‌ای می‌افتد و خودم را می‌بینم که همه‌جا هستم و هیچ‌جا نیستم. بالاخره آخرین پرده پاره می‌شود. توی اتاقم هستم. روی تختم و میان وسایل متعلق به خودم. فقط چند قطره‌ی عرق روی پیشانی‌ام مانده. عادت دارم. گاهی آن‌چنان دست و پا می‌زنم که از روی تخت تِلِپی می‌افتم زمین. طوری‌ام نمی‌شود. انگار دیگر آدم گرم و زنده‌ای وجود ندارد. سنگ شده‌ام. بهتر است نخوابم اما انگار چشم‌هایم به اختیارم نیستند. می‌خواهند بسته شوند. سیاه شوند و دوباره گرفتارم کنند.

فهرست مطالب کتاب صوتی