زندگینامه و دانلود بهترین کتاب‌های فرانسوا ولتر

زندگینامه فرانسوا ولتر

فرانسوا ولتر (Voltaire)، با نام اصلی فرانسوا-ماری آروئه، یکی از برجسته‌ترین شخصیت‌های فلسفی و ادبی فرانسه است. فرانسوا ولتر برآمده از طبقه‌ی متوسط بود. او در هفت‌سالگی مادر خود را از دست داد و به دلیل نزدیکی‌ای که به پدرخوانده‌اش، ابه دو شاتونوف، احساس می‌کرد، بیشتر زمان خود را با او گذراند. شاتونوف که فردی آزاداندیش بود، ولتر را با بسیاری از افراد از جمله نینون دو لنکلوس، بانوی نویسنده‌ای که در آن زمان 84ساله بود، آشنا کرد و شاید بسیاری از رویدادها و فعالیت‌های آتی فرانسوا ولتر وام‌دار این خاستگاه او باشد.

فرانسوا ولتر در مدرسه‌ی لویی کبیر در پاریس تحصیل کرد و علاقه به ادبیات، تئاتر و فعالیت‌های اجتماعی را از آنجا آموخت. ولتر قریحه‌ی کلاسیک را که در مدرسه القا می‌شد می‌ستود اما آموزه‌های مذهبی تنها بدبینی وی را برمی‌انگیختند. فرانسوا ولتر که در آن هنگام شاهد روزهای پایانی سلطنت لویی چهاردهم بود، هرگز بلایا و آشفتگی‌های نظامی آن دوران را از یاد نبرد. آن رویدادها وی را به این نتیجه رساندند که حاکمی روشن‌ضمیر از بزرگ‌ترین و ضروری‌ترین عوامل پیشرفت یک کشور است.

فرانسوا ولتر، پس از ترک کالج، در سمت منشی به استخدام سفارت فرانسه در لاهه درآمد. او شیفته‌ی دختر یکی از اشخاص برجسته‌ی آنجا شد. سفیر فرانسه به دلیل نگرانی از بروز رسوایی، ولتر را به فرانسه بازگرداند. ولتر علی‌رغم میل پدرش، تصمیم گرفت خود را وقف ادبیات کند و رفت‌و‌آمد به مرکزی را که محل اجتماع روشنفکران جامعه بود آغاز کرد. پس از مرگ لویی چهاردهم و در فضای آرامی که ایجاد شده بود، فرانسوا ولتر به بذله‌گوی جامعه‌ی پاریس تبدیل شد و نوشته‌های او نقل محافل گشت. اما به محض آنکه جرئت کرد و به تمسخر نایب‌السلطنه پرداخت، از پاریس تبعید شد و مدت یک سال را در زندان باستیل گذراند.

فعالیت ادبی فرانسوا ولتر

فرانسوا ولتر سعی می‌کرد فرم‌های ادبی رایج را بیاموزد. او در سال 1718 اولین تراژدی خود، «ادیپ»، را نوشت که بسیار مورد استقبال قرار گرفت. در پی موفقیت ادیپ، فرانسوا ولتر به عنوان جانشین نمایشنامه‌نویسِ بزرگ کلاسیک، ژان راسین، معرفی شد و نام «ولتر» را برای خود برگزید. مرجع و معنای نام ولتر محل تردید است، اما تصور می‌شود این نام از معنای کلمه‌ی جوان‌تر برگرفته شده باشد. ولتر بیش از هر چیز علاقه داشت جانشین ویرژیل باشد که فرانسویانِ آن زمان شناختی از او نداشتند. به همین دلیل، اثری حماسی به نام «آنریاد» را نوشت که قهرمان آن هنری چهارم بود؛ پادشاهی که به علت پایان دادن به جنگ‌های مذهبی، در میان مردم بسیار محبوب بود. تقلید فضل‌فروشانه‌ی فرانسوا ولتر از «انه‌ایدِ» ویرژیل، تأثیر مخربی بر نوشته‌ی او گذاشت، با این حال از نگاه معاصران وی، پرداختن به ایده‌ی تساهل و رواداری که الهام‌بخش این اثر بود، ارزشمند تلقی شد. موفقیت‌های ادبی پی‌درپیْ تأیید دربار و دریافت مستمری از آن را برای فرانسوا ولتر به همراه داشت.

فرانسوا ولتر به انگلستان که از نظر او پذیرای آزادی اندیشه بود، علاقه‌مند شد و با ویسکونت بولینگ بروک، سیاست‌مدار، خطیب و فیلسوفی که در تبعید در فرانسه زندگی می‌کرد، آشنا شد. ولتر به توصیه‌ی او زبان انگلیسی را آموخت تا بتواند آثار فلسفی جان لاک را بخواند، اما مطالعات او در پی حوادثی متوقف شد. فرانسوا ولتر در نتیجه‌ی نزاع با یکی از اشراف برجسته‌ی فرانسه، شوالیه دو روهان، مورد ضرب و شتم قرار گرفت و به زندان باستیل منتقل شد و در مه‌ی 1726 به تبعید عازم لندن شد.

تبعید فرانسوا ولتر به انگلستان

فرانسوا ولتر در اقامت دوساله‌ی خود در انگلستان، موفق شد زبان انگلیسی را به طور کامل بیاموزد. او با ادیبان انگلیسی از جمله الکساندر پوپ، جاناتان سوئیفت، ساموئل کلارک و... ملاقات کرد. ولتر اثر خود، آنریاد، را به ملکه کارولین تقدیم کرد. او لیبرالیسم نهادهای انگلیسی را تحسین می‌کرد، در مسائل دینی و فلسفی به انگلیسی‌ها غبطه می‌خورد، و باور داشت که آزادی‌های شخصی باعث شده است تا انگلستان پیشرو اندیشه باشد و معتقد بود که چنین موفقیت‌هایی از دستاوردهای اقتصادی ناشی می‌شود. فرانسوا ولتر حتی به این نتیجه رسید که ادبیات فرانسه آموختنی‌های بسیاری از آثار ادیبان انگلستان دارد.

بازگشت فرانسوا ولتر به فرانسه

فرانسوا ولتر در سال 1729، در حالی به فرانسه بازگشت که از مزایای همراهی با دربار منع شده بود. با این حال به تدریج و از طریق نوشتن نمایشنامه‌ها، اشعار و مقالات، و حضور در مجامع پاریس جایگاه خود را بازیافت. فرانسوا ولتر سعی کرد تا در آثار بعدی خود تقلیدی محتاطانه از ویلیام شکسپیر داشته باشد، اما از اقبال عمومی چندانی برخوردار نشد. نمایشنامه‌ی «زائر» اما اثری تا حدودی موفقیت‌آمیز بود. در زائر، فرانسوا ولتر داستان پادشاهی را روایت می‌کند که به خاطر نامه‌ی مبهمی که دریافت کرده، زائر مسیحی را از روی حسادت چاقو می‌زند.

فرانسوا ولتر زمانی که در انگلستان بود، شروع به نوشتن نامه‌هایی کرد که با لحنی گزارش‌گونه، تجربیات زندگی در آن کشور را به خواننده ارائه می‌داد. ولتر پس از آنکه به فرانسه برگشت، نوشتن آن نامه‌ها را ادامه داد و این بار تمرکز را بر مسائل مذهبی، فرقه‌های انگلستان و فلسفه‌ی انگلیسی ـ از جمله اندیشه‌های لاک، آیزاک نیوتن و... ـ قرار داد. فرانسوا ولتر در نامه‌های فلسفی، پس از روشن ساختن سازوکار نظام سیاسی، تجارت و ادبیات انگلستان و در مخالفت آشکار با بلز پاسکال، ریاضی‌دان و فیلسوف مذهبیِ پرآوازه، به ذکر این نکته می‌پردازد که خوشبختی انسان‌ها در گرو پیشرفت علوم و هنرها قرار دارد. این کتاب کوچک اما تأثیرگذار نقطه‌ی عطفی در تاریخ اندیشه‌ی جهان به شمار می‌آید که نه تنها به نگرش فلسفی قرن هجدهم بلکه به جهت‌گیری‌های اذهان معاصر نیز پرداخته است. فرانسوا ولتر  که این نامه‌ها را در ابتدا «نامه‌های انگلستان» نامیده بود، قصد کرد این بار آن‌ها را تحت عنوان «نامه‌های فلسفی» در فرانسه منتشر کند. اما انتشار این کتاب که بدون اطلاع ولتر و توسط ناشر او انجام شده بود، خشم مقامات فرانسه را برانگیخت. این کتاب چند ماه پس از انتشار سوزانده شد و فرانسوا ولتر را که ناگزیر از گریختن به سیبری به منزل امیلی دوشاتله شده بود، به روشنفکری قانون‌شکن و نویسنده و فیلسوفی شورشی در تبعید بدل کرد. این دو با هم همکاری و همراهی را آغاز کردند که تا زمان مرگ خانم دوشاتله در سال 1749 ادامه پیدا کرد.

فرانسوا ولتر و تاریخ‌نگاری

فرانسوا ولتر به پژوهش و نگارش تاریخ نیز پرداخته است. او با یکی از سربازان سابق کارل دوازدهم، پادشاه سوئد، آشنا شد و این آشنایی سبب شد تا زندگی‌نامه‌ای درباره‌ی او بنویسد: روایتی تاریخی که به‌دقت مستند شده بود و به روانی یک رمان خوانده می‌شد. ایده‌های فلسفی ولتر در این اثر مجال بروز پیدا کردند. او در این کتاب نوشته که استثمارهای پادشاه سوئد باعث ویرانی‌های کشور بوده است، در حالی که در همان زمان، پتر کبیر، رقیب او در روسیه، امپراتوری متمدنی را ایجاد می‌کرده است. فرانسوا ولتر این خط‌مشی‌های فکری‌اش را در اثری به نام «فلسفه‌های ولتر» در سال 1734 به انتشار رسانید. اگر سیر نویسندگی ولتر به همین منوال پیش می‌رفت، شاید میراث ماندگار او در فلسفه‌ی غرب به این بزرگی نبود. اما حوادثی که رخ داد، سرنوشت متفاوتی را برای او رقم زد.

سال‌های پایانی زندگی فرانسوا ولتر

فرانسوا ولتر در اوایل سال‌ 1759 در فرنی مستقر شد و تا زمان مرگش در آنجا ماند. منزل او به محلی برای متحدان همفکرش، روشنگران نوظهور فرانسه، تبدیل شد. در این دوره او خود را پیرو انسانیت و مبارز در برابر تعصب و خرافات اعلام کرد و به این ترتیب، مباحثه و جدل‌های او از علوم طبیعی و نیوتنی به تقابل با تشکیلات اشرافی و کلیسا بدل شد و در نتیجه، فلسفه‌ی روشنگری که با نقد اجتماعی و کنش‌های سیاسی درهم آمیخته شده بود، به ویژگی بارز اندیشه‌ی فرانسوا ولتر و ماندگارترین سهم او در تاریخ فلسفه تبدیل شد. 

فلسفه‌ای که فرانسوا ولتر برای روشنگری پایه‌گذاری کرد در داستان‌های تخیلی، طنزها، اشعار و حتی آثار غیرفلسفی او نیز قابل مشاهده است. به عنوان مثال، «کاندید» که داستانی تخیلی از مسافری سرگردان است که در ماجراهای جالبی گرفتار می‌شود، اشارات فلسفی فراوانی دارد. فرانسوا ولتر اغلب تأملات فلسفی خود را با جانبداری‌های سیاسی مرتبط می‌کرد. برای مثال، وقتی ترجمه‌ی فرانسه‌ی رساله‌ی سزار بکاریا در مورد عدالت انسانی و مدارای مذهبی را آماده می‌کرد، مقاله‌ی خود را که در این زمینه بود و به ژان کالاس ـ معترض فرانسوی که از طرف کلیسای فرانسه تحت تعقیب بود و حوادث ناگواری برای او روی داد ـ اختصاص داشت، به این ترجمه پیوست کرد. فرانسوا ولتر برای کالاس کارزاری ترتیب داد و نامه‌نگاری‌های بسیاری کرد. او پس از آن، در کارزارهای دیگری نیز شرکت کرد و این مبارزات بر شهرت وی افزودند.

در سال 1778، دوستان فرانسوا ولتر او را متقاعد کردند تا برای اجرای آخرین تراژدی‌اش، «ایرن»، به پاریس برگردد. از سال 1750 این اولین بار بود که ولتر وارد پاریس می‌شد. این ورود سمبولیک با استقبال دوستان و طرفدارانش همراه بود. فرانسوا ولتر با وجود وخامت حالش، در اجرای این نمایشنامه شرکت کرد، اما وضعیت سلامتی او اجازه‌ی بازگشت را به وی نداد و ولتر دو ماه بعد در پاریس درگذشت.

بهترین کتاب‌های فرانسوا ولتر

کتاب کاندید (Candide): کاندید مرد جوانی‌ است که در بهشت عدن زندگی می‌کند و مدام از جانب استاد خود به خوش‌بینی ترغیب می‌شود. کتابْ توقف ناگهانی این نوع زندگی و ناامیدی تدریجی و دردناک کاندید را در حین مشاهده‌ی رنج‌های جهان به تصویر می‌کشد. فرانسوا ولتر با نفی خوش‌بینی توسط کاندید، به لزوم و اهمیت رشد و پرورش فردی و اجتماعی می‌پردازد. ویژگی کتاب کاندید لحن طعنه‌آمیز و سرعت بالای آن است. رویدادهای کتاب اغلب در جهان واقعی نیز رخ داده‌اند، مانند جنگ هفت‌ساله و زلزله‌ی لیسبون. کتاب کاندید، بلافاصله پس از انتشار، به دلیل توهین مذهبی و تحریکات سیاسی، توقیف شد. کتاب کاندید از زمان انتشار تاکنون الهام‌بخش نویسندگان و هنرمندان بسیاری بوده است.

کتاب فلسفه‌ی تاریخ (The Philosophy of History): آیا تا به حال به این موضوع فکر کرده‌اید که جهان‌بینی‌های مختلف چگونه تاریخ را ساخته‌اند؟ چگونه گروه‌های مذهبی و سیاسی حاکم ثبت و تفسیر تاریخ را به نفع خود تغییر داده‌اند؟ فرانسوا ولتر درصدد است تا در این کتاب به این پرسش‌ها پاسخ دهد و دیدگاه‌های اخلاقی، مذهبی، زیبایی‌شناختی و آداب و رسوم رایج را بازشناسی و بازتفسیر نماید. دغدغه‌ی او آن‌دسته از مفاهیم تثبیت‌شده‌ای است که نادرست و گاه حتی مضحک‌اند.

کتاب آنریاد (Henriade): اثری حماسی به قلم فرانسوا ولتر که در سال 1723 سروده شده است. به گفته‌ی ولتر، این شعر در گرامیداشت هنری چهارم گفته شده و ستایشی از زندگی اوست. اگرچه شاید موضوع ظاهری کتاب محاصره‌ی پاریس در سال 1589 توسط هنری سوم و مقابله‌ی هنری چهارم با او به شمار آید، در اصل، این اثر به تعصبات دینی و اختلافات مذهبی و مدنی می‌پردازد.

فرانسوا ولتر نویسنده‌ای پرکار بود که در هر نوع ادبی، از نمایشنامه گرفته تا شعر و مقالات، اثری دارد. برخی از بهترین آثار فرانسوا ولتر مانند کتاب الکترونیکی پیش‌داوری و کتاب صوتی کاندید را می‌توانید در کتابراه بیابید.

دیدگاه‌های فرانسوا ولتر

فلسفه‌ی غرب تا اندازه‌ی زیادی، مدیون نگاه و برداشت فرانسوا ولتر از فلسفه است. او بسیاری از نوشته‌های خود را در تقابل با آراء و ادعاهای فیلسوفانی شناخته‌شده نظیر رنه دکارت نوشته است. او مدافع سرسخت علوم طبیعی بود و در نظرش، علوم طبیعی پادزهری برای پژوهش‌های بیهوده و بی‌ثمر فلسفی به حساب می‌آمد. جنگ‌های صلیبی بزرگ دهه‌ی 1760 به وی آموخت که اهمیت افکار عمومی را درک کند. او به عنوان یک روشنگر متعهد و مبارز، در ابتدای راهی قرار گرفت که توسط امیل زولا و ژان پل سارتر دنبال شد. نام فرانسوا ولتر در جهان نمادی از خردگرایی و فرهنگ مداراست. عقاید او در پشتیبانی از آزادی مذهبی و تفکیک دین از سیاست در اغلب آثار و فعالیت‌های او منعکس شده‌اند.

حقایقی جالب درباره فرانسوا ولتر

• علاقه به انسان و انسانیت که در آثار سعدی شیرازی فراوان به چشم می‌آید، راه خود را در اندیشه‌ و آثار فرانسوا ولتر گشود. ولتر از پیشروان تساهل و تسامح در جهان به شمار می‌رود. او در آثار سعدی، نشانه‌های بسیاری از همان مدارایی را که مروج آن بود یافت و آثارش گاه بازتابی از هم‌عقیدگی او با این متکلم بزرگ پارسی است.
• فرانسوا ولتر هیچ‌گاه موفق نشد تا در زمان حیات نیوتن، او را ملاقات کند. در عوض با خواهر او دیداری داشت و از او، داستانی درباره‌ی نیوتن و سیب معروفش شنید. به گمان بسیاری، ولتر روایت مشهور سیب نیوتن را به گوش جهان رسانده است!