معرفی و دانلود کتاب بدرود

معرفی کتاب بدرود

سفینه دور و دورتر می‌شود. به‌ سمت مریخ می‌رود. دو پسر او عازم سفری بی‌بازگشتند. زمین دیگر جای ماندن نیست. آب و هوا و خاک نابود شده‌اند و مثل اینکه وجود پدر نیز برای ماندن و نرفتن، دلیل موجهی نیست. کتاب بدرود مونولوگی اجتماعی از زبان یک پدر دلتنگ است. آنتوان ژکو ما را با احساسات و افکار مردی که دو فرزندش او را رها کرده‌ و برای همیشه به مریخ رفته‌اند، مواجه و در این میان به وضعیتی که موجب مهاجرت افراد می‌شود، نقدهای منطقی وارد می‌کند.

درباره‌ی کتاب بدرود

تنها مانده‌ایم. تنهایمان گذاشته‌اند. بسیاری از کسانی که در عکس‌های دسته‌جمعی در مرکزیت گروه ایستاده بودند و نبودشان را در خواب هم نمی‌دیدیم، از یک‌جایی به بعد، دیگر نتوانستند دوام بیاورند. مقاومتشان زود به انتها رسید و همه‌چیز را با یک بلیت هواپیما و ویزا معاوضه کردند. البته آن‌ها هم مقصر نیستند. نمی‌توان کسی را که خواهان بدیهی‌ترین داشته‌هاست و یارای ایستادگی ندارد، شماتت کرد. ما در جایگاه قضاوت نیستیم و نمی‌توانیم از افراد توقعات بی‌جا داشته باشیم؛ صرفاً می‌خواهیم به واگویه‌های یک پدر که حالا روی زمین تنها مانده و از دو فرزندش به اندازه‌ی دو کره‌ی خاکی دور است، گوش فرا دهیم. نمایشنامه‌ی اجتماعی بدرود (Au Revoir) یک مونولوگ است که ما را به یاد فرودگاه‌های بین‌المللی می‌اندازد و ترکیبی از خشم، غم، ناامیدی و البته دلتنگی را به مخاطبان خود پیشکش می‌کند.

پدر به آسمان می‌نگرد. می‌کوشد تا چشمانش را تیزتر کند و مریخ را ببیند. آن کره‌ی سرخ رنگ را که حالا قرار است مأمن و مأوای فرزندانش باشد. آنتوان ژکو (Antoine Jaccoud) به هیچ‌کس جز این پدر اجازه‌ی حرف زدن نداده است؛ نباید هم می‌داد. در جهانی که همه در حال جابه‌جایی و گریختن از وضعیت موجودند، تنها کسانی شایسته‌ی داشتن تریبون و صدا هستند که مانده‌اند و با ظلم و بی‌عدالتی دست به گریبانند. این مرد از پسرانش می‌گوید. از شباهت‌ها و تفاوت‌هایشان. پسر بزرگ این مرد، فردی علمی و در عین حال رؤیاپرداز است! پدر احتمال می‌دهد فرزند ارشدش در مریخ، به کاشت گل، گیاه، کاهو و ریحان مشغول شود. او می‌خواهد به جهان، به درختان، به هوا و گل‌ها خدمت کند. برخلاف او، پسر کوچک در کارهای دستی مهارت دارد. عاشقانه سیم و میخ را دوست دارد و قطعاً تعمیرکار خواهد شد. پدر در حال حدس زدن است. دوست دارد زندگی فرزندانش را در دنیایی که هیچ شباهتی به زمین نابودشده ندارد، تصور کند.

کتاب بدرود، درودی دوباره ندارد. این نمایشنامه‌ی مونولوگ‌محور شرح یک کوچ بی‌بازگشت است. این کتاب از زبان پدری روایت می‌شود که نه فقط دو فرزند خود را، بلکه امید به آینده و رویای احیای سرزمینش را نیز در حال نابودی و هبوط می‌بیند. پدر می‌داند که دیگر قرار نیست فرزندانش را در آغوش کشد. آن‌ها هیچ‌گاه برنمی‌گردند. آنتوان ژکو ما را در رویاپردازی این مرد که با وجود موافقت کلامی با مهاجرت فرزندانش، بسیار نگران و دلتنگ آن‌هاست، دخیل می‌کند. او حتی آرزو دارد که ای کاش دو پسرش به‌جای مریخ، به ماه مهاجرت می‌کردند تا حداقل شب‌ها بتواند سرزمین آن‌ها را ببیند؛ اما مریخ قابل دیدن نیست. کسی که به مریخ می‌رود، انگار که به جهان دیگری رهسپار شده و باید او را فقط در خواب و خیال تصور کرد.

نمایشنامه‌ی بدرود ما مخاطبان خاورمیانه‌ای را در شرایطی استعاری قرار می‌دهد. نویسنده‌ی این اثر اهل فرانسه است و احتمالاً منظورش از ترک زمین، واقعاً ترک خود کره‌ی زمین است و می‌کوشد تا خوانندگانش را نسبت به حفظ زمین و جلوگیری از نابودی آن هشیار کند؛ اما برای ما که بسیاری از عزیزان و دوستان خود را در طی مهاجرت از دست داده‌ایم، ترک زمین معنایی بومی دارد و کاملاً با پدر این نمایشنامه همدلی و همذات‌پنداری می‌کنیم.

کتاب بدرود با ترجمه‌ی سعیده سادات سیدکابلی در انتشارات ناهونته‏‫ به‌ چاپ رسیده است.

کتاب بدرود برای چه کسانی مناسب است؟

این کتاب به‌ غیر اینکه برای علاقه‌مندان به نمایشنامه‌های اجتماعی مناسب است، به افرادی که در آستانه‌ی مهاجرت قرار دارند و عزم خود را برای ترک سرزمینشان جزم کرده‌اند نیز توصیه می‌شود.

در بخشی از کتاب بدرود می‌خوانیم

روی مریخ چه بوهایی وجود دارد؟
آیا بوها و عطرهایی در فضای این سیاره سرخ پراکنده‌اند؟
***
می‌ترسم آن جا هیچ بویی نباشد.
مریخ عاری از بو باشد.
فرزندان عزیزم باید به آن جا عادت کنند.
***
و از سکوت حرفی نمی‌زنم.
ما اینجا، میان هیاهو زندگی می‌کنیم.
به آن عادت کردیم.
ماشین‌ها. آدم‌ها. قطارها.
گاه در این باره با هم بحث می‌کنیم و می‌گوییم که این صدا ما را دیوانه می‌کند،
اما برای زندگی به این هیاهو نیاز داریم
برای اینکه از بودن در اینجا احساس خوبی داشته باشیم.
اما این سکوت،
من به شخصه نمی‌توانم تحملش کنم.