معرفی و دانلود کتاب درآمدی بر اقتصاد سیاسی

معرفی کتاب درآمدی بر اقتصاد سیاسی

کتاب درآمدی بر اقتصاد سیاسی را می‌توان از موفق‌ترین کتاب‌های کلاسیک حوزه‌ی اقتصاد به شمار آورد که دربردارنده‌ی انتقادات صریح رزا لوکزامبورگ نسبت به مبانی نظام سرمایه‌داری است. موضوعات مقدماتی و مفاهیم پایه‌ای علم اقتصاد سیاسی، زمینه‌ی تاریخی اقتصاد و ابطال دعاوی ناروای اندیشمندان حامی اقتصاد سرمایه‌داری، موضوعات محوری این کتاب محسوب می‌شوند. همچنین سادگی، پرهیز از توضیحات پیچیده و شفاف‌سازی مفاهیم بنیادین، از ویژگی‌های قابل‌توجه آن به شمار می‌روند.

درباره‌ی کتاب درآمدی بر اقتصاد سیاسی

اقتصاد سیاسی، از جمله علوم میان‌رشته‌ای محسوب می‌شود و اصول و مبانی ویژه‌ی خود را دارد. بااین‌حال، این‌گونه به نظر می‌رسد که درست مانند سایر شاخه‌ها و گرایش‌های علوم انسانی، موضوع اصلی و گستره‌ی قلمرو این علم نیز به‌طور دقیق مشخص نشده. در نتیجه، نه‌تنها مخاطبان و تازه‌واردان این حوزه در درک مفاهیم پایه‌ای آن دچار مشکل می‌شوند، بلکه ممکن است حتی متخصصان و صاحب‌نظران آن نیز صرفاً به خاطر روشن نبودن برخی از مسائل این علم، در دام تناقض‌گویی گرفتار شوند.

موضوع اصلی علم اقتصاد سیاسی چیست؟ اگر برای پاسخگویی به این سؤال سری به کتاب‌های مرتبط با اقتصاد سیاسی بزنید، می‌بینید هنوز هم اتفاق نظری میان اساتید این علم و متخصصان آن وجود ندارد. بااین‌وجود، توصیه می‌کنیم پیش از این‌که از مطالعه کردن در مورد مبانی اقتصاد سیاسی ناامید شوید و به یکباره آن را رها کنید، ابتدا کتاب درآمدی بر اقتصاد سیاسی (Economic writings)، اثر رزا لوکزامبورگ (Rosa Luxemburg) را تهیه کرده و گام‌به‌گام با نویسنده پیش بروید. به این شکل هم بخش زیادی از ابهاماتتان برطرف خواهد شد و هم نقشه‌ی راهی برای مطالعات آتی خود به دست خواهید آورد.

لوکزامبورگ در طول سال‌های 1907 تا 1914، به تدریس در مدرسه‌ی حزب سوسیال دموکرات آلمان می‌پرداخت. تاریخ، اقتصاد و نظریه‌های اجتماعی، علوم و رشته‌هایی بودند که او در کلاس‌های خود به‌طور فشرده آموزش می‌داد. کتابی که پیش رو دارید، ثمره‌ی تدریس وی و گفته‌هایش در همین کلاس‌هاست. اثر حاضر در حقیقت ترجمه‌ی مجلد اول کتابی است که The complete works of Rosa Luxemburg نام دارد و مطالب پایه‌ای و مقدماتی حوزه‌ی اقتصاد سیاسی را شامل می‌شود. نویسنده در طول نگارش کتاب در تلاش بوده تا با ورود به هر مبحث، دیدگاه‌ها و اندیشه‌های جمعی از صاحب‌نظران علم اقتصاد را نیز مطرح کند و آراء ایشان را برای مخاطبان تشریح نماید. البته در این مورد، توجه ویژه‌ای هم به صاحب‌نظران اقتصاد سوسیالیستی داشته‌ است.

نکته‌ی دیگری که باید بدان اشاره کنیم، به روش بیان مطالب این کتاب مربوط می‌شود. این اثر بیشتر به نوعی گفت‌و‌گو و کلاسی مباحثه‌محور شباهت دارد نه یک کتاب علمی خشک و انعطاف‌ناپذیر. مخاطب هنگام مطالعه‌ی آن احساس می‌کند سر کلاس معلمی پویا و پرتکاپو حاضر شده و خود نیز قرار است به‌عنوان یکی از اعضای فعال کلاس، در بحث‌ها و طرح مباحث، مشارکت داشته باشد. همین نکته بیش‌از‌پیش مخاطب را به ادامه‌ی مطالعه ترغیب می‌کند و فکر و اندیشه‌ی او را به چالش می‌کشد. نگاه تحلیلی و انتقادی لوکزامبورگ به مسائل تاریخی حوزه‌ی اقتصاد و مبانی نظام سرمایه‌داری نیز درخور توجه است. او بی‌باکانه به مخالفت با اقتصاددانانی برخاسته که با تعاریف نادرست خود از مفاهیم اقتصادی، برای تأمین منافع نظام اقتصادی سرمایه‌داری تلاش کرده‌اند.

این اثر به‌طور کلی شش فصل را دربرمی‌گیرد. فصل نخست آن ماهیت اقتصاد سیاسی، پایه‌ها و مبانی آن را برایتان روشن خواهد کرد. فصول دوم و سوم به سراغ تاریخ اقتصاد رفته‌اند و جریان‌های اقتصادی را در بستری تاریخی مورد تحلیل قرار داده‌اند. تولید کالایی موضوع اصلی فصل چهارم کتاب درآمدی بر اقتصاد سیاسی محسوب می‌شود و کار مزدی نیز در فصل پنجم آن مورد توجه قرار گرفته است. رزا لوکزامبورگ سرانجام در ششمین فصل کتاب با رویکردی نقادانه اقتصاد سرمایه‌داری را به‌دقت واکاوی و گرایش‌های آن را مطرح کرده است. توجه به حقوق کارگران و نقش محوری آن‌ها در حوزه‌ی مطالعات اقتصادی، به‌کاربردن زبانی شفاف و به دور از پیچیدگی‌های ‌‌‌‌‌‌معمول کتاب‌های علمی، ارج نهادن به پیشرفت‌های فکری و فرهنگی جامعه، برخی از ویژگی‌ها و مشخصه‌های بارزی هستند که از چشم مخاطبان تیزبین این کتاب پنهان نخواهند ماند. نویسنده‌ی اثر حاضر، همواره در طول سال‌های تدریس و تألیف خود، روشنگری در زمینه‌ی اقتصاد و نظام‌های اقتصادی را روشی برای مبارزه در جهت ایجاد جامعه‌ای جدید می‌دانسته. با توجه به این نکته، می‌توان صراحت بیان او، لحن کوبنده و انتقادات تیزوتندش را توجیه کرد.

دانشجویان رشته‌ی اقتصاد و تمامی مخاطبانی که به دنبال مهم‌ترین آثار کلاسیک این حوزه هستند و گوشه‌چشمی هم به نظام اقتصادی سوسیالیستی در کشور آلمان دارند، مطالب ارزشمندی را با مطالعه‌ی کتاب درآمدی بر اقتصاد سیاسی درمی‌یابند. کتابی که در اختیارتان قرار گرفته، با قلم آرش جلال منش به فارسی ترجمه شده و به کوشش نشر چشمه به چاپ رسیده است.

نکوداشت‌های کتاب درآمدی بر اقتصاد سیاسی

• رزا لوکزامبورگ یکی از بااستعدادترین سوسیالیست‌های تاریخ، همچنین یک محقق رادیکال و آگاه محسوب می‌شود که مناعت طبعش او را در میان سایر متخصصان حوزه‌ی اقتصاد، به فردی متمایز و برجسته بدل کرده است. (ویوین گورنیک)
• رزا به منبع آب شیرین برای روزهای تشنگی علمی ما شباهت دارد. (ادواردو گالیانو)
• شجاع، پرشور، متعادل و فسادناپذیر! هنگام مطالعه‌ی کتاب رزا لوکزامبورگ، بینش و دیدگاه او را نیز درمی‌یابید. او به کارگران و پرندگان عشق می‌ورزید و شخصیتی راستین و مجذوب‌کننده داشت. از جاودانه‌های روزگار ما. (جان برگر)
• انتقادات لوکزامبورگ در اثر خود، بر جنبش آزادی زنان، در سال‌های پایانی دهه‌ی 60 و اوایل دهه‌ی 70 اثرگذار بود. (شیلا روباتام، گاردین)

کتاب درآمدی بر اقتصاد سیاسی برای چه کسانی مناسب است؟

دانشجویان رشته‌ی اقتصاد و افرادی که خواهان مطالعه در زمینه‌ی اقتصاد آلمان، همچنین نظام اقتصادی سوسیالیستی هستند، بهتر است در نزدیک‌ترین زمان ممکن، مطالعه‌ی کتاب درآمدی بر اقتصاد سیاسی را آغاز کنند.

در بخشی از کتاب درآمدی بر اقتصاد سیاسی می‌خوانیم

به اعتقاد من، این علمی است که می‌کوشد پدیده‌های اقتصاد ملی را در چارچوبی علّی به مثابه‌ی یک کلیت منسجم توصیف، تعریف و تبیین کند، طبیعتاً با این پیش‌فرض که اقتصاد ملی پیش‌تر به‌درستی تعریف شده است. هسته‌ی مرکزی این علم را پدیده‌هایی مانند تقسیم و سازمان‌دهی کار، تجارت و توزیع درآمد و نهادهای اقتصادی اجتماعی، با حمایت شکل‌های خاصی از حقوق خصوصی و عمومی، تشکیل می‌دهند که عموماً در میان مردمان متمدن امروزی یافت می‌شود؛ این پدیده‌ها تحت کنترل نیروهای ذهنیِ همانند یا مشابه آرایش‌ها یا نیروهای همانندی را به وجود می‌آورند و در توصیف کلی‌شان، ایستایی دنیای متمدن و اقتصاد فعلی یعنی نوعی منظومه‌ی میانگین را ارائه می‌کنند. این علم با عزیمت از این نقطه به بررسی تفاوت‌های میان اقتصادهای ملی مشخص، شکل‌های گوناگون سازمان‌دهی در این‌جا و آن‌جا و بدین‌سان به پژوهش درباره‌ی ترکیب‌ها و رشته‌ای که این شکل‌های متفاوت در آن‌ها ظاهر می‌شوند می‌پردازد. این علم در این مسیر به مفهوم توسعه‌ی علّی صورت‌ها و تسلسل تاریخی شرایط اجتماعی رسیده و در نتیجه، به بررسی ایستای این پدیده‌ها بررسی پویا را هم اضافه کرده است. این علم از اولین لحظه‌ی پیدایش خود از طریق حکم‌های ارزشیِ اخلاقی تاریخی به وضع‌ کردنِ ایده‌آل‌ها رسیده و این کارکرد عملی را تا درجات معینی همچنان حفظ کرده است. این علم، در کنار نظریه، برای زندگی درس‌های عملی نیز مطرح کرده است.

فهرست مطالب کتاب

یادداشت ویراستار
یک توضیح
یک: اقتصاد سیاسی چیست؟
دو: مطالبی درباره ی تاریخ اقتصاد 1
سه: مطالبی درباره ی تاریخ اقتصاد 2
چهار: تولید کالایی
پنج: کار مزدی
شش: گرایش های اقتصاد سرمایه داری
یادداشت ها
نمایه