معرفی و دانلود کتاب قدرت تنبیه، معجزه تشویق: استفاده هوشمندانه از تشویق و تنبیه در تربیت فرزندان مبتنی بر دیدگاه فقه امامیه و حنفیه

معرفی کتاب قدرت تنبیه، معجزه تشویق: استفاده هوشمندانه از تشویق و تنبیه در تربیت فرزندان مبتنی بر دیدگاه فقه امامیه و حنفیه

کتاب قدرت تنبیه، معجزه تشویق نوشته‌ی مرضیه حسنوند اثری جامع و پژوهش‌محور درباره‌ی یکی از مهم‌ترین و حساس‌ترین موضوعات تربیتی یعنی تشویق و تنبیه کودکان و نوجوانان است. نویسنده با رویکردی تحلیلی و تطبیقی، اصول، حدود و شرایط تشویق و تنبیه را از منظر فقه امامیه و فقه حنفیه بررسی کرده و آن را با دیدگاه‌های روان‌شناسی تربیتی و آموزه‌های اسلامی (قرآن و سنت) تلفیق نموده است.

درباره‌ی کتاب قدرت تنبیه، معجزه تشویق

در مقدمه‌ی کتاب قدرت تنبیه، معجزه تشویق، مرضیه حسنوند تأکید دارد که تربیت صحیح در دوران کودکی، نقش بنیادینی در شکل‌گیری شخصیت و آینده‌ی فرزندان ایفا می‌کند. ازاین‌رو، استفاده‌ی هوشمندانه از ابزارهای تشویق و تنبیه نه‌تنها یک فن تربیتی، بلکه وظیفه‌ای دینی، اخلاقی و اجتماعی محسوب می‌شود.

کتاب قدرت تنبیه، معجزه تشویق در شش فصل تنظیم شده و از مقدمات مفهومی و نظری آغاز کرده و تا تحلیل‌های فقهی عمیق ادامه یافته. فصل اول به کلیات، تعاریف و ضرورت بحث تشویق و تنبیه پرداخته است. فصل دوم باتکیه‌بر روان‌شناسی تربیتی، اصول، شرایط و تأثیرات روانی تشویق و تنبیه در تربیت کودک را شرح می‌دهد و به آموزه‌های تربیتی در آثار سعدی و غزالی نیز می‌پردازد.

فصل سوم نقش قرآن کریم و سنت پیامبر اسلام (ص) در ترسیم یک نظام متوازن از تشویق و تنبیه را تحلیل می‌کند. آیات قرآن و سیره‌ی نبوی نشان می‌دهند که هدف اصلی تشویق و تنبیه، هدایت اخلاقی و اصلاح رفتاری کودک است نه صرفاً اعمال قدرت.

در فصل چهارم، تشویق و تنبیه در فقه امامیه به‌تفصیل بررسی می‌شود. نویسنده به استناد روایات اهل‌بیت (ع)، دیدگاه فقها، اصول جواز تأدیب، حدود شرعی مجازات کودک و شرایط شرعی تنبیه می‌پردازد. همچنین به ممنوعیت اجرای حدود شرعی بر کودک و موضوع ضمان تأدیب اشاره شده است.

بخش بعدی به دیدگاه فقه حنفیه اختصاص دارد که ضمن تأکید بر تقدم تشویق، تأدیب را نیز در شرایط مشخصی مجاز می‌داند. مقایسه‌ی دقیق میان ولایت تربیتی، سن بلوغ شرعی، جواز تعزیر و مسئله‌ی ارتداد کودک، تفاوت‌ها و شباهت‌های این دو مکتب فقهی را روشن می‌سازد.

بخش پایانی کتاب نیز به تحلیل تطبیقی، جمع‌بندی و پاسخ به شبهات اختصاص‌یافته است. نویسنده با ارائه‌ی جدول‌بندی مفهومی، نقاط اشتراک و افتراق دو مذهب را در سه حوزه‌ی اصلی: جواز تنبیه بدنی، ولایت تأدیب، و بلوغ کیفری بررسی کرده و به نتایج کاربردی و قابل تأملی دست‌یافته است.

یکی از مزیت‌های مهم کتاب، توجه هم‌زمان به نیازهای خانواده‌های امروزی و فاصله‌ی آن‌ها از آموزه‌های فقهی و دینی است. ازاین‌رو، نویسنده با درنظرگرفتن چالش‌های اجتماعی مانند طلاق، اعتیاد، افسردگی، بیکاری جوانان و نفوذ فضای مجازی و... بر ضرورت یادگیری اصول نوین فرزندپروری و ایجاد تعادل در رفتارهای تربیتی تأکید می‌کند.

نویسنده در پایان، راهکارهایی برای تشویق و تنبیه معتدلانه ارائه می‌دهد؛ روش‌هایی که نه به‌افراط و نه به تفریط می‌انجامند و هدف آن‌ها، رشد همه‌جانبه‌ی کودک در ابعاد دینی، اخلاقی و اجتماعی است. کتاب قدرت تنبیه، معجزه‌ی تشویق باهمت انتشارات طاهریان منتشر شده و در اختیار مخاطبان قرار گرفته است.

کتاب قدرت تنبیه، معجزه تشویق برای چه کسانی مناسب است؟

در مجموع، قدرت تنبیه، معجزه تشویق کتابی علمی، کاربردی و دینی بوده که با روشی تطبیقی، پاسخگوی نیازهای والدین، مربیان، پژوهشگران علوم تربیتی و علاقه‌مندان به مباحث فقهی معاصر در حوزه‌ی تربیت فرزند است.

در بخشی از کتاب قدرت تنبیه، معجزه تشویق: استفاده هوشمندانه از تشویق و تنبیه در تربیت فرزندان مبتنی بر دیدگاه فقه امامیه و حنفیه می‌خوانیم

در قرآن کریم نیز تشویق و تنبیه به‌صورت هم‌زمان مورد توجه قرار گرفته است. خداوند متعال در این کتاب آسمانی، هنگام بیان سرگذشت امت‌های پیشین، به نعمت‌های داده شده به ایشان و بلاها و مصیبت‌های واردآمده بر آن‌ها اشاره می‌کند تا امت‌های آینده از آن پند بگیرند. آوردن داستان سرگذشت امت‌های پیشین برای بازگوکردن توانایی خداوند است. قرآن در وصف پیامبران می‌فرماید که آنان مبشر (بشارت‌دهنده) و منذر (بیم‌دهنده) هستند. تعبیر قرآنی بشارت و انذار کاملاً با پاداش و تنبیه که دو ابزار تربیتی و اصلاحی است، هم آهنگی دارد.

در قران کریم اشاره شده است چه بزرگسال چه خردسال اگر اعمال نیک‌انجام دهند از پاداش‌های بزرگ اخروی و دنیوی خداوند بهره‌مند خواهند شد. یعنی اینکه کودکان نیز اگر از کارهای بد دوری کردند نیازمند تشویق از سوی والدین هستند و همچنین کردار خوب هم اجر معنوی هم دنیوی دارد و نه‌تنها از لحاظ مادی نیازمند تشویق از سوی والدین است؛ بلکه این کار خوب آنها قطعاً در آینده به طور مستمر ادامه پیدا خواهد کرد و پاداش اخروی نزد خداوند منان به دنبال خواهد داشت والدین نیز می‌توانند باتکیه‌بر اعمال شایسته‌ی فرزندانشان و مساعدت‌های آنها، چشم بر بدی‌های گذشته آنان بپوشند که این خود پاداشی است برای اعمال نیک آنها می‌باشد و قبل از تنبیه از طریق هشدار و تهدید به تنبیه فرزندان از انجام کارهای بد دور کنند و با این روش آنان را به سمت خوبی فراخوانند و همچنین همان‌طوری که خداوند بین پیامبران تبعیض قائل نشده و همه را متناسب با عمل آنها تنبیه کرده است والدین هم موظف‌اند بین فرزندان خود تبعیض قائل نشوند؛ مثلاً یکی را به تشویق کنند دیگری را تنبیه و یا برعکس بلکه متناسب با خطایی که از آنها سر زده آنها را تنبیه (خفیف، شدید) کند و نکته این که چنانچه والدین بنا باشد فرزند خود را به دلیل ارتکاب عملی خطا، تنبیه نمایند، درعین‌حال نباید محبت خویش را از وی دریغ بدارند و باید از خطای فرزند چشم‌پوشی کرد که والدین از فرزند بدبین نباشد یا برعکس که منجر به گشایش عقده در درازمدت می‌شود باعث اختلالات روحی و روانی در عمل می‌شود.

فهرست مطالب کتاب

پیشگفتار
فصل 1: کلیات
مقدمه
تشویق، تنبیه
اهمیت و ضرورت تشویق، تنبیه
تعریف مفاهیم
فصل 2: تشویق و تنبیه فرزند از منظر روان‌شناسی تربیتی
اساس مکاتب روان‌شناسی تشویق و تنبیه
تشویق فرزند و کودک از منظر روان‌شناسی تربیتی
دو قانون مهم تشویق فرزند از منظر روان‌شناسی
اصول و شرایط تشویق در روان‌شناسی تربیتی
تنبیه فرزند و کودک از منظر روان‌شناسی تربیتی
پنج قانون مهم تنبیه در روان‌شناسی تربیتی
تنبیه بدنی از منظر روان‌شناسی تربیتی
آموزه‌های تشویق و تنبیه کودک در آثار ادیبان ایرانی با تأکید بر سعدی و غزالی
فصل 3: تشویق و تنبیه فرزند از منظر اسلام قرآن کریم و سنت پیامبر (ص)
نظام تشویق و تنبیه فرزند در قرآن
تشویق در قرآن
تنبیه در قرآن
توجه هم‌زمان به تنبیه و تشویق در قرآن
هدف از تشویق و تنبیه فرزند از منظر قرآن
تشویق و تنبیه فرزند در سنت پیامبر (صلی‌الله علیه و آله)
تشویق فرزند در نگاه حضرت محمد (صلی‌الله علیه و آله)
تنبیه فرزند در نگاه حضرت محمد (صلی‌الله علیه و آله)
فصل 4: تشویق و تنبیه فرزند از منظر فقه امامیه
تشویق فرزند از دیدگاه شیعه
احادیث و روایاتی از ائمه‌ی اطهار (علیهم‌السلام) دررابطه‌با تشویق فرزندان
تشویق فرزندان از دیدگاه علما و فقهای شیعه
تنبیه فرزندان در فقه شیعه
تنبیه و به‌ویژه تنبیه بدنی کودک از منظر امامان شیعه (علیهم‌السلام)
تنبیه کودک از دیدگاه فقها و علمای شیعه
جواز تأدیب در فقه شیعه
ولایت بر تأدیب کودک در فقه شیعه
شرایط تأدیب کودک در فقه امامیه
ضمان در تأدیب و ادله آن
عدم جواز بیش از ده ضرب بر کودک
انواع مجازات‌های کودک از منظر فقه امامیه
جواز تعزیر کودک
مسئولیت کیفری کودک در قانون مجازات اسلامی
تفاوت تعزیر با حدود اسلامی
عدم جواز اجرای حدود بر کودک و دلایل آن
فصل 5: تشویق و تنبیه فرزند از منظر فقه حنفیه
معرفی فقه حنفیه
تشویق کودک و فرزند در فقه حنفیه
تعریف و تمجید
تشویقات مادی
دعاکردن
تأدیب فرزند از منظر فقه حنفیه و جواز آن
انواع تأدیب از منظر فقهای حنفیه
زیان‌های تنبیه بدنی و تنبیه‌های ممنوع
ولایت بر تأدیب کودک در فقه حنفیه
ضمان تأدیب‌کننده از دیدگاه فقه حنفیه
تعزیر و مجازات کودک در فقه حنفیه
جواز تعزیر در فقه حنفی
بلوغ و مسئولیت کیفری در فقه حنفی
عدم جواز حدود در فقه حنفیه
جمع‌بندی
فصل 6: شبهات و تفاوت‌ها
سخن پایانی و نوین نویسنده
فهرست منابع