معرفی و دانلود کتاب گفتگوهایی در سلجوقی شناسی - دفتر نخست

معرفی کتاب گفتگوهایی در سلجوقی شناسی - دفتر نخست

در کتاب گفتگوهایی در سلجوقی شناسی - دفتر نخست، سه گفت‌وگوی ویژه و ناب با اساتید تاریخ‌شناس معاصر را پیش‌ رو خواهیم داشت. رضا شاه ملکی، نویسنده و گردآورنده‌ی این کتاب، ترتیب یک تحقیق کامل در باب شناخت دوران حکومت سلجوقیان، به‌ویژه بررسی نظام اقتصادی این دوره را فراهم کرده است. بنای اصلی تحقیقات و سرفصل‌های این کتاب بر اساس مصاحبه با دکتر مجتبی خلیفه، دکتر جمشید روستا و دکتر روح‌الله اسلامی طراحی شده.

درباره‌‌ی کتاب گفتگوهایی در سلجوقی‌شناسی - دفتر نخست

علاقه‌مندان به تاریخ، به‌ویژه دوست‌داران آشنایی با حکومت‌های سده‌های میانه و حکومت سلجوقیان، یک پیشنهاد ویژه از محقق دنیای تاریخ یعنی رضا شاه‌ملکی، مقابل خود دارند. نویسنده‌ی کتاب گفتگوهایی در سلجوقی‌‌شناسی - دفتر نخست، در پی سلسله جلسات و همایش‌های آشنایی با تاریخ سلجوقیان که با نام «تاریخ اقتصادی ایران در دوره‌ی سلجوقیان» و توسط گروه تاریخ دانشگاه تهران برگزار شد، نگارش این کتاب را دنبال کرده و به‌نوعی سعی دارد تا در روند تحقیقی خود، کمبودها و کاستی‌های پژوهش تاریخی این حکومت مهم و مؤثر در تاریخ ایران را جبران نماید و در کنار آن‌، چشم‌انداز بهتری از دوره‌های تاریخی ماقبل و بعد سلجوقیان به مخاطب ارائه دهد.

نویسنده در طول کتاب گفتگوهایی در سلجوقی‌شناسی، توجه ویژه‌ای به ابعاد اقتصادی این حکومت و تأثیر آن بر جنبه‌های دیگر تاریخ دارد و به بررسی ویژگی‌های منحصر‌به‌فرد این دوره‌ی تاریخی، به‌ویژه در مسائل درون‌سازمانی حکومت می‌پردازد؛ چراکه اقتصاد در دوره‌ی سلجوقی به لحاظ درهم‌آمیختگیِ نظام اقتصادی ایران باستان با آموزه‌های اسلامی و سنت‌های اقوام ترک، اهمیت دوچندانی پیدا کرده بود.

در کتاب گفتگوهایی در سلجوقی‌شناسی، به‌طور ویژه مبحثی درخصوص روش‌شناسی و مباحث نظری مطالعه‌ی تاریخی خواهیم داشت؛ منابع و مطالعات پیشین در خصوص این دوره‌ی تاریخی و به‌ویژه نظام اقتصادی آن را مورد بررسی و نقد قرار خواهیم داد و به جزئیات نظام اقتصادی دوران سلجوقی، از مالیات و سازمان‌های دیوانی گرفته تا ابعاد امنیتی و نظارتی، خواهیم پرداخت.

در نهایت، کتاب گفتگوهایی در سلجوقی‌شناسی را می‌توان یک نمونه‌ی مطالعاتی کامل در باب آشنایی با حکومت سلجوقیان و نظام اقتصادی این دوره دانست. نمونه‌ای که قرار است برای بسیاری از سؤالات پرسشگران این حوزه، از علاقه‌مندان به تاریخ تا دانشجویان و اساتید آن، پاسخ نسبتاً کاملی فراهم کند. گفتنی‌ست این کتاب با تلاش نشر ایماد به دست علاقه‌مندان رسیده است.

کتاب گفتگوهایی در سلجوقی‌شناسی - دفتر نخست برای چه کسانی مناسب است؟

این کتاب را به‌ علاقه‌مندان مباحث تاریخی، به‌ویژه تاریخ سده‌های میانه و حکومت سلجوقیان، پیشنهاد می‌کنیم.

در بخشی از کتاب گفتگوهایی در سلجوقی شناسی - دفتر نخست می‌خوانیم

تقریباً در سال 357 ه.ق. در نیمه‌ی قرن چهارم، آل بویه به رهبری عضدالدوله‌ی دیلمی، توانسته بود کرمان را فتح کند و کرمان از آن دوره تا زمانی که ملک قاوَرد جهت فتح آن، لشکر می‌کشد، زیر سلطه‌ی آل بویه است. به قول برخی از منابع، فردی از نوادگان شخص عضدالدوله‌ی دیلمی که ما وی را به نام ابوکالیجار بویه‌ای یا ابوکالیجار دیلمی می‌شناسیم، حاکم کرمان است. البته ایشان در اصل حاکم آل بویه‌ی فارس می‌باشد اما کرمان هم تحت نفوذ او قرار دارد. وی معمولاً اشخاصی را از سمت خودش برای حکومت کرمان می‌فرستاد.

زمانی که قاورد برای اولین بار وارد کرمان می‌شود، برای فتح نواحی داخلی کرمان و به ویژه مرکز کرمان که شهری بود با نام بَردسیر یا گُواشیر، بدین سو می‌آید. این نکته را هم در پرانتز بگویم که در واقع این بردسیر یا گواشیر را نباید با بردسیر حال حاضر در کرمان اشتباه بگیریم. آن زمان به دارالمک کرمان، بردسیر می‌گفتند که همان شهری بود که اردشیر بابکان ساخته بود و بِه اردشیر نام داشت. این شهر بعدها در زمانی که اعراب وارد کرمان شدند، بردسیر نامیده شد.

در مجموع ملک قاورد سلجوقی وارد کرمان شد و توانست نواحی شمالی آن را فتح کند و به سمت مرکز کرمان آمده و خود شهر بردسیر دارالملک کرمان را هم فتح می‌کند. از آن زمان، سلسله‌ای به نام سلسله‌ی سلجوقیان کرمان ایجاد شد که در منابع نام قاوردیان هم به این دودمان داده شده است. البته نکته‌ای را هم بگویم که این پایان کار نیست و شخص قاورد جهت فتح نواحی دیگر کرمان، مخصوص نواحی جنوب و گرمسیر کرمان هم تلاش‌هایی می‌کند و در این راستا هم موفق هست.

تقریباً می‌توانیم بگوییم که سال 440 [ه.ق.] سال مناسبی برای آغاز سلسله‌ی سلاجقه‌ی کرمان است. هر چند اشاره کردم که نظر منابع درباره‌ی سال شکل گیری سلجوقیان کرمان متناقض است ولی چون در سال 440 ه.ق. ابوکالیجار به قتل رسید یا به عبارت بهتر با زهری که به او داده شده، دار فانی را وداع گفت، می‌توانیم سال مرگ ابوکالیجار بویه‌ای را به عنوان سال شروع سلسله سلجوقیان کرمان در نظر بگیریم.

فهرست مطالب کتاب

اشاره
سرسخن
گفتگو با دکتر مجتبی خلیفه
گفتگو با دکتر جمشید روستا
گفتگو با دکتر روح الله اسلامی
گفتگو با دکتر ناصر صدقی