معرفی و دانلود کتاب نقش خانواده در پیشگیری اولیه از اعتیاد: ویژه مربیان طرح چکامه

معرفی کتاب نقش خانواده در پیشگیری اولیه از اعتیاد: ویژه مربیان طرح چکامه

کتاب نقش خانواده در پیشگیری اولیه از اعتیاد نوشته‌ی فاطمه صرامی فروشانی (به همراهی حمیدرضا صرامی فروشانی) قصد دارد تا با رویکردی دین‌محور و بهره‌گیری از فرهنگ اسلامی، راه‌های مقابله با مسئله‌ی اعتیاد را برای مخاطبان تبیین کند. این کتاب خانواده را نهادی اساسی برای فعالیت‌های پیشگیرانه می‌داند و به همین دلیل تمرکز مباحث خود را بر پیشگیری از اعتیاد در کانون خانواده گذاشته است.

درباره‌ی کتاب نقش خانواده در پیشگیری اولیه از اعتیاد

کتاب نقش خانواده در پیشگیری اولیه از اعتیاد نوشته‌ی فاطمه صرامی فروشانی، منبعی است که با استفاده از داده‌های علوم مختلف و با تمرکز بر فرهنگ اسلامی، مسئله‌ی پیشگیری از اعتیاد را بررسی می‌کند.

نویسنده در این کتاب، بسترهای مؤثر در پیشگیری از اعتیاد را به ترتیب خانواده، محیط‌های آموزشی، محیط‌های کاری، محله و کارزار رسانه‌ای می‌داند و با توجه به اهمیت خانواده در این سلسله‌مراتب، کتاب حاضر را بر نقش خانواده در پیشگیری متمرکز کرده است. ویژگی بسیار مهم این کتاب این است که علاوه بر توجه به جنبه‌ی عملی و کاربردی، اطلاعات بسیار مهم و مفیدی را در حوزه‌ی نظری نیز به مخاطبان ارائه می‌دهد. این مسئله با توجه به کمبود منابع دووجهی تخصصی در زمینه‌ی پیشگیری از اعتیاد، موجب می‌شود که کتاب حاضر از اهمیت زیادی برخوردار شود.

کتاب حاضر چهار مسئله‌ی اساسی پیش رو دارد:

• چیستی و چرایی اعتیاد
• چیستی و چگونگی پیشگیری از اعتیاد
• نسبت خانواده و پیشگیری
• نسبت دین و پیشگیری

کتاب نقش خانواده در پیشگیری اولیه از اعتیاد در هشت فصل کلی نوشته شده است. ساختار کتاب بیشتر آموزشی است، بنابراین، هر فصل با مرور اهداف آموزشی آن بخش آغاز می‌شود و در پایان نیز، نویسنده با پرسش سوالاتی، میزان درک خواننده را می‌آزماید.

فصل اول کتاب به رابطه‌ی اسلام با آسیب‌های اجتماعی و راهکارهای پیشگیری از آن‌ها اختصاص دارد. فاطمه صرامی فروشانی در این فصل تلاش می‌کند تا عوامل گرایش به اعتیاد را در نسبت با تعالیم اسلامی بررسی و راهکارهای دینی مقابله و پیشگیری را تبیین کند. این بخش به طور مستقیم به رویکرد دینی نویسنده اختصاص دارد. از فصل دوم، نویسنده وارد مباحث نظری می‌شود. در فصل دوم انواع مواد مخدر، فرآیند مصرف و اعتیاد، باورهای غلط درباره‌ی مواد مخدر و پیامدهای مصرف مواد مخدر مورد بررسی قرار می‌گیرد. این بخش خواننده را به طور کامل با مقوله‌ی اعتیاد آشنا می‌کند. فصل سوم آمارهای مصرف و شیوع مواد مخدر را در بر گرفته است. این فصل علاوه بر آمارهای عددی، نتایجی کیفی از دیدگاه‌های مردم در مورد انواع مواد مخدر، ضررات و تجربه‌ی مصرف آن به خواننده ارائه می‌کند. این بخش خواننده را به لحاظ جامعه‌شناختی با مسئله‌ی اعتیاد آشنا می‌کند.

فصل چهارم دلایل و زمینه‌های اعتیاد را بررسی می‌کند. نویسنده در این بخش به نظریات ژنتیکی، روان‌شناختی و جامعه‌شناختی در این حوزه می‌پردازد و همه‌ی آن‌ها را بررسی می‌کند. فصل پنجم به طور خاص با مسئله‌ی پیشگیری مرتبط است. این فصل علاوه بر تعریف پیشگیری و معرفی مدل‌های آن، اصول زیربنایی پیشگیری را ارائه می‌کند، عوامل مخاطره‌آمیز و محافظت‌کننده را برمی‌شمارد و به بیان تجربه‌های برخی کشورهای خارجی در این زمینه می‌پردازد. علاوه بر آن، فعالیت‌های راهبردی پیشگیری را نیز با تمرکز بر فرد و جامعه و در سنین مختلف بیان می‌کند.

فصل ششم به نسبت بین خانواده و اعتیاد اختصاص دارد. در این فصل مؤلف عوامل مثبت و منفی را برمی‌شمارد و بدین ترتیب عوامل تمایل یا عدم تمایل به اعتیاد را با تأکید بر مسئله‌ی خانواده تبیین می‌کند و راهکارهایی برای تقویت و توانمندسازی خانواده ارائه می‌دهد. فصل هفتم به طور خلاصه سایر آسیب‌های اجتماعی را مورد بررسی و تحلیل قرار می‌دهد. مسائلی مانند خودکشی، طلاق، فرار از منزل، خشونت خانگی و... . بلأخره در فصل هشتم، نویسنده مدلی برای کار عملی در زمینه‌ی پیشگیری از اعتیاد ارائه می‌دهد. در این مدل عملی، محتواهای آموزشی مناسب خانواده و فرزندان به طور مجزا ارائه شده است.

گفتنی است کتاب نقش خانواده در پیشگیری اولیه از اعتیاد، نوشته‌ی فاطمه صرامی فروشانی، برای مربیان طرح چکامه که با هدف پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی در سال 1380 به اجرا گذاشته شد، نگاشته شده است. در جریان این طرح، مربیان آموزش‌دیده به صورت چهره‌به‌چهره با نوجوانان، جوانان و خانواده‌هایشان در ارتباط هستند و در قالب فعالیت‌های آموزشی و پرورشی، مسائل لازم به لحاظ علمی و رفتاری را به آنان آموزش می‌دهند. در طرح چکامه که به صورت مردمی برگزار می‌شود، تمرکز مربیان بر مسائل فرهنگی است و در این زمینه از فرهنگ اسلامی بهره‌ی بسیار می‌گیرند.

کتاب نقش خانواده در پیشگیری اولیه از اعتیاد، نوشته‌ی فاطمه صرامی فروشانی، بنا بر سفارش وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و با همکاری حمیدرضا صرامی فروشانی نوشته شده و در انتشارات حکمت و عرفان به چاپ رسیده است.

کتاب نقش خانواده در پیشگیری اولیه از اعتیاد برای چه کسانی مناسب است؟

این کتاب در اصل برای مربیان طرح چکامه نوشته شده است، اما برای همه‌ی والدین، معلمان، مربیان پرورشی و کسانی که با کودکان و نوجوانان در ارتباط هستند، مناسب است.

در بخشی از کتاب نقش خانواده در پیشگیری اولیه از اعتیاد: ویژه مربیان طرح چکامه می‌خوانیم

پیش فرض این نظریه آن است که تعلق عاطفی به هم‌سالان مصرف‌کننده‌ی مواد، علت اصلی مصرف مواد است. در این نظریه بر علل این تعلق و دلبستگی، به‌ویژه پیوند و تعهد ضعیف فرد به اجتماع، نهادها و افرادی که دوری از رفتارهای انحرافی را تشویق می‌کنند تأکید می‌شود. علل سست شدن تعهد و تعلق فرد به جامعه عبارت است از:

1. فشار و احساس ناتوانی: فشار ناشی از تفاوت فاحش بین آرزوهای افراد و برداشت او از فراهم بودن شرایط لازم برای دستیابی به آن آرزوها.
2. زمانی که تمایل افراد برای برقراری رابطه‌ی صمیمانه با والدینشان راه به جایی نمی‌برد فشار درون خانواده، دلبستگی آن‌ها را به خانواده که معمولاً مخالف مصرف است تضعیف می‌کند و آن‌ها را به سمت پیوند با هم‌سالانی که مشوق مصرف مواد هستند سوق می‌دهد.

فهرست مطالب کتاب

مقدمه
فصل 1: تحلیل آسیب‌های اجتماعی و راهکارهای پیشگیرانه از منظر قرآن و روایات
فصل 2: تعاریف و شناخت انواع مواد
فصل 3: آشنایی با وضعیت شیوع مصرف مواد در استان‌های کشور
فصل 4: سبب‌شناسی اعتیاد بر اساس نتایج فراتحلیل کشوری
فصل 5: تعریف پیشگیری و مدل‌های آن
فصل 6: خانواده و اعتیاد
فصل 7: سایر آسیب‌های اجتماعی
فصل 8: ارائه‌ی مدل و کار عملی توسط مربیان در محلات در عرصه‌ی پیشگیری به‌منظور تسلط در برنامه‌ها و جلوگیری از انقطاع برنامه
خودآزمایی
فهرست منابع