معرفی و دانلود کتاب آواز پر جبرئیل

معرفی کتاب آواز پر جبرئیل

ابوتراب خسروی در کتاب آواز پر جبرئیل از عناصر تمثیلی داستان‌های شیخ اشراق وام می‌‌گیرد و با کنار گذاشتن محتوای فلسفی و عرفانی آثار او، چند داستان با فضا و زمان امروزی می‌آفریند. خسروی در این کتاب بیشتر بر جنبه‌ی داستانی حکایت‌های سهروردی تمرکز می‌کند و آن‌ها را از زاویه دیدی جدید و با جزئیات بیشتر،‌ بازمی‌آفریند.

درباره‌ی کتاب آواز پر جبرئیل

«یکی از برای کبر منصب سادات و ائمه‌ی طریقت از سر قصور بیهده‌ای می‌گفت... تا به جایی رسید که حکایت را ایراد کرد از خواجه ابوعلی فارمدی رحمة‌الله علیه که او را پرسیدند: چونست که کبودپوشان بعضی اصوات را آواز پر جبرئیل می‌خوانند؟ او گفت: بدان که بیشتر چیزها که حواس تو مشاهده‌ی آن می‌کند، آواز پر جبرئیل است. و سائل را گفت از جمله آوازهای پر جبرئیل یکی تویی. این منکر مدعی، تعصب بی‌فایده می‌کرد که چه معنی این کلمه را فرض تواند کرد، الا هذیانات مزخرف؟ چون تجاسر او بدین‌ جا رسید، ... گفتم من در شرح آواز پر جبرئیل به عزمی درست و رائی صائب شروع کردم. تو اگر مردی و هنر مردان داری، فهم کن. و این جزو را آواز پر جبرئیل نام کردم.»

دنیای داستان‌های شیخ شهاب‌الدین سهروردی مملو از تصاویر و تمثیل‌های شگفت‌انگیزی است که با دیده‌ی دنیابین نمی‌توان به عمق مفهوم آنان پی برد. افرادی که در پی کشف رمز و رازهای حکایات سهروردی هستند، باید چون او حیرانی را تجربه کرده باشند و در جست‌وجوی هدفی والا زندگانی را بگذرانند. افرادی که به ظاهر داستان‌های تمثیلی او می‌نگرند، همچون آن منکر مدعی که سخنان ابوعلی فارمدی را هذیانات مزخرف پنداشته بود، نوشته‌های سهروردی را مشتی اباطیل بی‌معنی می‌دانند. مفاهیم فلسفی و عرفانی‌ای که شیخ اشراق در کتاب‌هایش مطرح می‌کند،‌ ممکن است دشوارفهم باشد؛ اما تمثیل‌ها آن‌چنان زیبا و چندلایه است که هر کس از هر جنبه‌ای به آن‌ها نگاه کند، نکته‌ای جدید را کشف می‌کند. ابوتراب خسروی (Abutorab Khosravi)، نویسنده‌ی معاصر کشورمان که با کتاب «اسفار کاتبان» در میان اهل ادب به شهرت رسید، پس از خواندن چند اثر سهروردی به خلاقیت‌های ادبی و زیبایی آثار او پی می‌برد و با الهام از شیخ اشراق، مجموعه‌ای به‌هم‌پیوسته از چند داستان را گرد هم می‌آورد. مجموعه‌ای که آواز پر جبرئیل نام گرفت.

ابوتراب خسروی در داستان‌های کتاب آواز پر جبرئیل از برخی عناصر حکایت‌های شیخ شهاب‌الدین سهروردی الهام گرفته و آن‌ها را در فضایی امروزی بازآفریده‌ است. خسروی جزء نویسندگانی است که منعکس کردن واقعیت بیرونی را در جهان داستان نمی‌پسندد و بیشتر به دنبال کشف و شهود و رسیدن به حیرت و سرگردانی است. او خود درمصاحبه‌هایش به‌ کرات اشاره کرده است که وقتی شروع به نوشتن داستانی می‌کند، همراه با آن به هر سمت و سویی می‌رود و مفاهیمی نو را کشف می‌کند. در این نوع نوشتن، نویسنده با متن درگیر می‌شود؛ با کلمات، موقعیت‌ها، شخصیت‌ها و دیالوگ‌ها. درست مانند شیخ اشراق که در حکایت‌های تمثیلی‌اش به جهانی خیالی پا می‌گذارد و پس از طی مراحلی، به حیرانی مطلق می‌رسد.

داستان‌های کتاب آواز پر جبرئیل شاید در آغاز مستقل از هم به نظر برسند؛ اما انگار شخصیتی واحد دارند. آثار سهروردی هم همین ویژگی را دارند. شخصیت اصلی همه‌ی آن‌ها سالکی است که در جست‌وجوی امر قدسی، با چند شخص ملاقات می‌کند و با آنان سخن می‌گوید. یکی از امکاناتی که ابوتراب خسروی به قصه‌های شیخ اشراق می‌افزاید، تغییر زاویه دید و پرداختن به جزئیات است.

کتاب آواز پر جبرئیل را نشر نیماژ منتشر کرده است.

نکوداشت‌های کتاب آواز پر جبرئیل

• همه‌ی داستان‌های کتاب آواز پر جبرئیل بن‌مایه‌های عرفانی عمیقی دارند. (علی پاینده جهرمی، نویسنده‌ی کتاب «سرزمینی در پشت آینه‌ها»)
• ابوتراب خسروی سهروردی را از ظرفیتی عام و پیرنگی صرف، به داستانی فرمالیستی به سبک بورخس بدل می‌کند. (فرزین سوری، مترجم و منتقد ادبی)

کتاب آواز پر جبرئیل برای چه کسانی مناسب است؟

علاقه‌مندان به داستان‌های کوتاه تمثیلی از خواندن کتاب آواز پر جبرئیل لذت خواهند برد.

در بخشی از کتاب آواز پر جبرئیل می‌خوانیم

این یادداشت‌ها مربوط مى‌شود به خیلى سال پیش که اینجانب دانشجوى فقیرى بودم و اجبار داشتم تن به چنین کارهایى بدهم تا روزگارم بگذرد، از دست یک دانشجویى که از دهات آمده و راه به جایى ندارد چه کارى برمى‌آمد. توى آن آسایشگاه کم‌وبیش از این کارها گیر مى‌آمد. تا آن سال به آن بخش نرفته بودم. به‌ندرت کسى آن اتاق‌هاى گرانِ آسایشگاه مى‌گرفت. تقریبا بالاى تپه‌ى مارجان است. از آن بلندى، محوطه‌ى درخت‌کارى‌شده‌ى آسایشگاه و دشت‌هاى پشت فنس نمایان است. معمولاً هر بار پیرمرد سرخ‌مویى به ملاقات آقا مى‌آمد و رتق‌وفتق امور مى‌کرد، برایش ملزومات بیمار و خصوصا کتاب مى‌آورد. من یکى از خدمتکاران خاص شده بودم، سه نفر بودیم. هر دو روز یک‌بار یک شبانه‌روز کامل کنارش مى‌ماندیم.

پیرمرد سرخ‌مو مؤدب بود و حق‌شناسى مى‌کرد و حق‌الزحمه‌ى خوبى هم مى‌داد. فى‌الواقع به اشاره‌ى آقا انعام مى‌داد. وظیفه‌دار بودم نخوابم و به کارهاى خصوصىِ آقا برسم که البته اجازه نمى‌داد، اصرار داشت کارهاى شخصى‌اش را خودش انجام بدهد؛ صورتش را مى‌تراشید و حمام مى‌رفت و وسایلش را جمع‌وجور مى‌کرد، حتى تشک و ملحفه‌هایش را هم خودش مرتب مى‌کرد، من هم دوروبرش مى‌پلکیدم. نمى‌گذاشت در عوض کردن لباس کمکش کنم. رفتار مخصوصى داشت، از آن آدم‌هایى بود که نمى‌شد تشخیص داد چند سالش است. طاس بود و موهاى حاشیه‌ى سر و نوار باریک سبیلش مشکى پر کلاغى بود، انگار که رنگ بگذارد؛ هرچند که هیچ‌وقت ندیدم رنگ بزند. بالاتنه و گردن بلندى داشت. برعکس پاهایش کوتاه بود. اوایل کم حرف مى‌زد و هیچ‌وقت جلوِ من لخت نمى‌شد. بعدازظهرها عادت داشت روى تختخواب دمر بخوابد. ساعدها را روى تشک بر هم چلیپا مى‌کرد و پیشانیش را روى آن‌ها مى‌گذاشت و مى‌خوابید.

فهرست مطالب کتاب

مقدمه: شمه‌اى راجع به این چند داستان و چند متن کوتاه
حقیقت عشق
عقل سرخ
آواز پر جبرئیل
در حال کودکى
خورشید و ماه
ماهى موج، پرنده‌ى باد
خفاشان
هدهد و بوف کور
طاووس
لغت موران
آشیانه‌ى گفت‌وگو
جن شاه
عشق یوسف و زلیخا
جام جهان‌بین