معرفی و دانلود کتاب 600 ثانیه بر صحنه: راهنمای نگارش و اجرای نمایشنامه‌ی 10 دقیقه‌ای به همراه 16 نمونه نمایشنامه

معرفی کتاب 600 ثانیه بر صحنه: راهنمای نگارش و اجرای نمایشنامه‌ی 10 دقیقه‌ای به همراه 16 نمونه نمایشنامه

نوشتن اولین آثار نمایشی همواره با ترس و اضطراب زیادی همراه است. شروع نمایشنامه‌نویسی با آثار کوتاه‌تر، روشی عالی است برای غلبه بر این ترس و اضطراب؛ کتاب 600 ثانیه بر صحنه نوشته‌ی گلن آلترمن راهنمایی خوب برای افرادی است که می‌خواهند قدم در مسیر نمایشنامه‌نویسی گذاشته و آثاری ارزشمند اما موجز خلق کنند.

درباره‌ی کتاب 600 ثانیه بر صحنه

شاید با خود فکر کنید چطور می‌توان در 600 ثانیه اثری نمایشی با تمامی عناصر اساسی آن از جمله آغاز، کنش، کشمکش، شخصیت‌پردازی، نقطه‌ی اوج و... بر روی صحنه اجرا کرد. گلن آلترمن (Glenn Alterman) در کتاب 600 ثانیه بر صحنه (Writing the 10-Minute Play: A Book for Playwrights and Actors Who Want to Write Plays) به این پرسش پاسخی دقیق می‌دهد. برای خلق متنی دراماتیک که قابلیت اجرا داشته باشد، غالباً (و نه در تمام مواقع) وجود داستان لازم است؛ کسی که می‌خواهد برای اولین بار نگارش نمایشنامه‌ای را آغاز کند، با پیچیدگی‌های فرمیک و محتوایی زیادی رو‌به‌رو می‌شود که ساختار کلاسیک آثار نمایشی از آن‌ها پیروی کرده‌اند؛ یکی از راه‌های درک و حل این پیچیدگی‌ها در فرایند نوشتن، انتخاب داستانی مختصر و ساده برای اجرا در مدت‌زمانی کوتاه‌تر است. پیشبرد داستان در ده دقیقه چالش نویسنده برای خلق لحظات دراماتیک متعدد و حفظ ریتم نمایشی در متن را کاهش داده و انگیزه‌ی او را برای به پایان رساندن متن بیشتر می‌کند.

این شکل از نمایشنامه از حدود سی سال گذشته و در آمریکا ساختار مشخصی به خود گرفته و اکنون در کتاب 600 ثانیه بر صحنه به‌عنوان ابزاری برای کشف قلمروهای تازه در نمایشنامه‌نویسی، توسط گلن آلترمن آموزش داده شده است. گرچه این شیوه از نمایشنامه‌نویسی برای شروع این حرفه راهکاری مؤثر است، اما این به این معنا نیست که برای دیگر نویسندگان در سطوح بالاتر مناسب نیست. آلترمن در این کتاب گام‌های نگارش نمایشنامه‌ی ده دقیقه‌ای را برشمرده و توضیح داده است. برای شروع نگارش یک اثر، فرقی نمی‌کند بلند باشد یا کوتاه، نیاز است با آمادگی ذهنی برای خلق و جست‌و‌جو،‌ در فضایی آرام قرار بگیریم. پس از آن باید در نظر داشته باشیم که شیوه‌ی شروع نگارش و وارد کردن عناصر نمایشی به آن، حاوی نکاتی تخصصی است که در کتاب 600 ثانیه بر صحنه آن‌ها را می‌آموزید.

به‌عنوان نویسنده‌ای که برای ارتباط میان متن و بازیگر ارزش قائل است، دانستن برخی نکات کمک می‌کند متن کوتاه بهتری خلق کرده، اجرایی باکیفیت‌تر رقم بزنید. گلن آلترمن در فصل‌های ابتدایی کتاب 600 ثانیه بر صحنه به این نکات اشاره کرده و درموردشان صحبت کرده است؛ با وجود تمام آموزش‌های موجود، یکی از متداول‌ترین مشکلات نویسندگان در نقطه‌ی شروع، مشکل «سد نویسنده یا writer's block» است. آلترمن برای رفع این مشکل تکنیک‌های تمرینی مناسبی را پیشنهاد کرده تا بتوانید آرام آرام به هسته‌ی اولیه‌ی ایده‌ی نمایشی خود دست یابید.

در بخش‌های پایانی کتاب 600 ثانیه بر صحنه، نمونه‌هایی از نمایشنامه‌های کوتاه موفق آمریکایی آورده شده تا خوانندگان بتوانند با مطالعه‌ی مستقیم متون کوتاه دراماتیک،‌ به درکی عمیق‌تر از ساختار و مختصات کلی آن‌ها برسند. از جمله‌ی این نمایشنامه‌ها می‌توان از گریه‌ای در جنگل، گریس گم‌شده، فصل سالگرد و... نام برد. این کتاب با نگاهی تازه به هنر نمایشنامه‌نویسی، درهای جدیدی را به روی نویسندگان آثار نمایشی و بازیگران تئاتر گشوده و راهنمایی جامع و مفید در اختیارشان قرار داده است.

کتاب پیش رو توسط شیوا مسعودی و فاطمه محمودی ترجمه شده است.

کتاب 600 ثانیه بر صحنه برای چه کسانی مناسب است؟

مطالعه‌ی این کتاب به نمایشنامه‌نویسان تازه‌کار، دانشجویان ادبیات نمایشی و دیگر زیرگروه‌های تئاتر توصیه می‌شود.

در بخشی از کتاب 600 ثانیه بر صحنه: راهنمای نگارش و اجرای نمایشنامه‌ی 10 دقیقه‌ای به همراه 16 نمونه نمایشنامه می‌خوانیم

همان‌طور که اشاره کردم، گاهی یک خط دیالوگ، تمام آن چیزی است که برای شروع یک نمایش‌نامه به آن نیاز دارم. ممکن است در مترو، در‌حال راه‌رفتن در خیابان و یا در تماشاخانه باشم و... و بشنوم که کسی چیزی می‌گوید و از آن خوشم بیاید و به‌نوعی مرا برانگیزاند. اگر بتوانم، آن را برای بعد یادداشت می‌کنم. چیزهایی در اخبار می‌توانند علاقه‌ی مرا برانگیزانند. گاهی سخن کسی به گوشم می‌خورد که درباره یک موقعیت با آن درگیر بوده می‌گوید و ذهنم مشغول کلمات او می‌شود.

یا گاه زمانی که جلوی کامپیوترم نشسته‌ام، خطی از ناکجا به ذهنم می‌آید. آن خط می‌تواند شروعِ نمایش‌نامه را به‌ جایی برساند- یا نرساند. گاه این تنها جرقه‌ای برای حرکت‌دادنِ قوه‌ی تخیلم است.

در ادامه، از بخشِ آغازینِ نمایش‌نامه‌های ده‌دقیقه‌ای که پیش‌از این نوشته‌ام، نمونه‌هایی می‌خوانید:

«شوخی می‌کنی، مَرده این رو گفت؟» این خطی بود که نمایش‌نامه‌ی ده‌دقیقه‌ای من (کولدا-وولدا-شولدا) را آغاز کرد. واکنش به این خط این بود که «این چیزی بود که مَرده گفت، همین امروز صبح، وقتی داشتم حمومش می‌کردم.» از آن خط اول و واکنش به آن خط، یک نمایش‌نامه متولد شد. این نمایش‌نامه درباره‌ی مادری که بیش ‌از حد مراقبت می‌کند و مشکلاتی که این ویژگی میان او و همسرش ایجاد کرده، بود. من به دیالوگِ آغازین اجازه دادم به تخیلم تلنگر بزند. کنار رفتم و به شخصیت‌ها اجازه دادم فقط با یکدیگر حرف بزنند.

خط دیگری که آغازگر یکی از نمایش‌نامه‌هایم بود (پس‌از آن) این بود: «خدای من، اون...!». کاراکتر دیگر فقط گفت «چی؟» و سپس فرد اول گفت «خوش‌بیان!». این برایم چیزی را جرقه زد و نمایش‌نامه آغاز شد. صحبت‌کننده‌ی نخست (یک زن)، غریبه‌ای را که فقط او را در یک مراسم سوگواری دیده، مخاطب می‌گیرد و به او می‌گوید که چگونه به‌وسیله‌ی سخنانش درباره‌ی آن مُرده تکان خورده است. زمانی که نخستین گفت‌وشنودِ میان این دو شخصیت را نوشتم، هیچ ایده‌ای نداشتم؛ در تخیلم حتی از اینکه این گفت‌و‌گو در کجا انجام می‌شود، اطمینانی نداشتم؛ سپس به‌نوعی این دو فرد را تصور کردم که در مراسم سوگواری ایستاده‌اند و این‌گونه داستان این نمایش‌نامه برایم آغاز شد.

فهرست مطالب کتاب

پیش‌درآمد
فصل 1: پیش‌ از آغاز
این کتاب برای چه کسی نوشته شده است؟
یادگیری نمایش‌نامه‌نویسی از منابع بسیار
چگونه نخستین نمایش‌نامه‌ام را نوشتم
ده راه برای بیشترین بهره‌گیری از این کتاب
فصل 2: نمایش‌نامه‌ی ده‌دقیقه‌ای چیست؟
تعریفی از نمایش‌نامه‌ی ده‌دقیقه‌ای
[نگارش] نمایش‌نامه‌های ده‌دقیقه‌ای از چه زمانی آغاز شد؟
چراییِ نگارشِ نمایش‌نامه‌ی ده‌دقیقه‌ای
محبوبیت نمایش‌نامه‌های ده‌دقیقه‌ای
قواعد ابتدایی برای همه‌ی نمایش‌نامه‌های ده‌دقیقه‌ای
نگارش بهترین نمایش‌نامه‌ی ده‌دقیقه‌ای‌تان
نمایش‌نامه‌ی ده‌دقیقه‌ایِ خود را اجرا کنید
وسایل اجرا و لباس‌ها را در کمترین حالت ممکن نگه دارید.
فصل 3: پیش‌از آغاز نمایش‌نامه‌ی ده‌دقیقه‌ای‌تان
جوشیدن با یک ایده
تصمیم‌گیری در مورد زمان آغاز
بازیگر و نمایش‌نامه‌نویس
آیا من به‌عنوان یک بازیگر، مهارت‌های لازم برای خلق متریال شخصیِ خودم را دارم؟
ترسِ نوشتن
درون‌کاوی به‌عنوان بازیگر و به‌عنوان نویسنده
تکنیک‌هایی برای مدیریت سد نویسنده
آزادنویسی
یازده قاعده‌ی آزادنویسی
فواید آزادنویسی
پس‌ از تکمیلِ نشستِ آزادنویسی
خوشه‌سازی (یا تنیدن): یافتنِ هسته‌ی اولیه‌ی کارتان
چگونه خوشه‌سازی کنیم
آغاز نمایش‌نامه با یک طرح کلی
مقایسه‌ی فرایندهای بازیگری با فرایندهای نمایش‌نامه‌نویسی
فصل 4: پایه‌های نمایش‌نامه‌نویسی
بوطیقای ارسطو
هرمِ فریتاگ
پنج قوسِ دراماتیکِ فریتاگ
فصل 5: شکل متن
فصل 6: آغازکردن نمایش‌نامه‌ی ده‌دقیقه‌ای‌تان
چگونه نمایش‌نامه‌ی ده‌دقیقه‌ای خودم را آغاز کنم؟
آغاز نمایش‌نامه با یک ایده، درون‌مایه و یا تصویر
فصل 7: مراحل بعدی
مقصود، هدف و کنش
صحنه‌بندی و زمان
بهترین راه برای گفتن قصه: ساختار نمایش‌نامه
گره‌افکنی
درک و گسترش قصه‌ی نمایش‌نامه
کارهای بازیگران بر روی نمایش‌نامه‌هایشان
پایانِ پیش‌نویس نخست
یافتن عنوانتان
پس‌از نخستین پیش‌نویس
فصل 8: خواندن نخستین پیش‌نویس
در چه مرحله‌ای باید از فردی دیگر بخواهید آنچه را نوشته‌اید بخواند؟
انتخابِ فرد مناسب برای خواندن نخستین پیش‌نویستان
نخستین خوانش از نمایش‌نامه‌تان
سردخوانیِ نمایش‌نامه‌ی ده‌دقیقه‌ای‌تان
آیا در نخستین خوانش‌ها از نمایش‌نامه‌ی ده‌دقیقه‌ای‌تان باید خودتان یک بازیگر باشید؟
توجه به بازخوردها و نظرات
به دیگران اجازه ندهید نمایش‌نامه‌ی شما را بازنویسی کنند
بازگشت به بازنویسی‌ها
فصل 9: معرفی‌کردن نمایش‌نامه‌تان
ایمیل‌های ارسالی
بازیگران: آیا باید در نخستین اجرا از نمایش‌نامه‌ی خود بازی کنید؟
فصل 10: گفت‌وشنودهایی با نمایش‌نامه‌نویسان نمایش‌نامه‌های ده‌دقیقه‌ای
جِنی لین بَِر
دون نیگرو
کریگ پاسپیسیل
مارک هاروِی لِوین
آرلین هاتُون
الکس براون
ریچ اُرلاف
چند توصیه‌ی اساسی
فصل 11: گفت‌وشنودهایی با تهیه‌کننده‌های نمایش‌نامه‌های ده‌دقیقه‌ای
کِیت اسنادگرَس
آلیس واکِر
سِث گوردن
فصل 12: گفت‌وشنودهایی با ناشران نمایش‌نامه‌های ده‌دقیقه‌ای
سارا برنشتاین
گِری آلبرشت
لاورنس هَربیسُن
فصل 13: سه نمایش‌نامه‌ی ده‌دقیقه‌ایِ موفق
سوناتِ پاپ‌کُرن به قلم جِنی لین بَدِر
صحنه‌ی 1
صحنه‌ی 2
بحث درباره‌ی نگارشِ سوناتِ پاپ‌کُرن اثر جِنی لین بَدِر
بر رویِ لبه به قلم کریگ پاسپیسیل
آفرینشِ بر روی لبه اثر کریگ پاسپیسیل
رنج در شعر به قلم گلِن آلترمَن
خلقِ رنج در شعر اثر گلن آلترمن
فصل 14: جایی برای ارائه‌ی نمایش‌نامه‌ی ده‌دقیقه‌ای‌تان
جشنواره‌های نمایش‌نامه‌ی ده‌دقیقه‌ای
فصل 15: ملاحظاتی درباره‌ی نمایش‌نامه‌ی ده‌دقیقه‌ای
آناستازیا تراینا، نمایش‌نامه‌نویس
اسکات سی. سایکلز، کارگردان هنری، کمپانی تئاتر ورک‌شاپ، نیویورک
دِرک نِف، مشاور ادبی، جشنواره‌ی اَفتِر فولسوم (برلین، آلمان) و غیره
سوزان برَدبیر، نمایش‌نامه‌نویس
ادوآردو آربو، نمایش‌نامه‌نویس، بارسلونا
اِلِین رومِرو، نمایش‌نامه‌نویس
فصل 16: و سرانجام
نمایش‌نامه‌نویسان: چند نکته‌ی کلیدی برای به‌خاطرسپردن
چند نکته‌ی کلیدی برای بازیگر/ نمایش‌نامه‌نویس‌ها
منتخبی از فهرست کتاب‌ها
درباره‌ی نویسنده
1: پا (1915) نوشته‌ی فیلیپو مارینتی / ترجمه‌ی فاطمه محمودی
2: گریه‌ای در جنگل (2010) نوشته‌ی جان لانگِنبا / ترجمه‌ی فاطمه محمودی
3: گریس گم‌شده (2013) نوشته‌ی کلودیا بارنت/ ترجمه‌ی شیوا مسعودی
4: فصل سالگرد (2013) نوشته‌ی جنی لین بدر/ ترجمه‌ی شیوا مسعودی
5: ‌ طراحی از یک شیر (2013) نوشته‌ی دان اونیل / ترجمه‌ی شیوا مسعودی
6: جعبه‌ی خاطره (2013) نوشته‌ی کریس شاو ساونسون / ترجمه‌ی شیوا مسعودی
7: چیزهای بی‌اهمیت (2013) نوشته‌ی بری ایتل / ترجمه‌ی شیوا مسعودی
8: پسری که با تپه ازدواج می‌کند (2015) نوشته‌ی لیندسِی ماریانا دوکُپولُس / ترجمه‌ی فاطمه محمودی
9: هم‌دردی (2020) نوشته‌ی سوزان مِرنیک / ترجمه‌ی فاطمه محمودی
10: ‌ چهار سال نو در ژاپن (2020) نوشته‌ی استیون هاورث / ترجمه‌ی شیوا مسعودی
11: وضعیت ذهنی (2020) نوشته‌ی سینثیا فِیث اَرسِنالت / ترجمه‌ی فاطمه محمودی
12: ‌ قاره‌های از هم جدا (2020) نوشته‌ی متیو ویوِر/ ترجمه‌ی فاطمه محمودی
13: حادثه در پل گلدن گیت (2020) نوشته‌ی دیوید مک‌گرگور / ترجمه‌ی شیوا مسعودی
14: تلفن‌ها و آب‌وهوای بد (2020) نوشته‌ی استیو یوکی / ترجمه‌ی فاطمه محمودی
15: دو هنرمند می‌خواهند صورت‌حسابشان را بپردازند (2020) نوشته‌ی لوسی وانگ / ترجمه‌ی شیوا مسعودی
16: ادامه‌دادن (2022) نوشته‌ی جِنی وِب/ ترجمه‌ی فاطمه محمودی
منابع