معرفی و دانلود کتاب بیراهه‌های نظریه جامعه شناختی

معرفی کتاب بیراهه‌های نظریه جامعه شناختی

در حال حاضر چالش‌های پیش روی جامعه‌شناسی چه هستند و علاج آن‌ها چیست؟ نیکوس موزلیس در کتاب بیراهه‌های نظریه جامعه شناختی می‌کوشد برخی از مهم‌ترین این مسائل را بررسی کند و پاسخی برای آن‌ها ارائه دهد. این اثر ذیل مجموعه‌ی «ترجمان علوم اجتماعی» منتشر شده است.

درباره‌ی کتاب بیراهه‌های نظریه‌ی جامعه‌شناختی

علم جامعه‌شناسی هزاران سال پس از پیدایش نخستین جوامع بشری به وجود آمد. در سال 1838، این آگوست کنت بود که برای نخستین بار اصطلاح جامعه‌شناسی را به‌عنوان شیوه‌ای برای مطالعه‌ی جوامع انسانی و رفتارهای اجتماعی بشر به کار برد. در آن زمان جامعه‌شناسی به نوعی واکنش اندیشمندان وقت به تغییرات اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی ناشی از انقلاب صنعتی بود. پس از آن بود که این پدیده به‌مثابه یک رشته‌ی مطالعاتی به دانشگاه‌ها و فضاهای آکادمیک راه پیدا کرد و به یکی از مهم‌ترین حوزه‌های مطالعات انسانی تبدیل شد. در طول این سال‌ها نظریه‌ها و نحله‌های گوناگونی در جامعه‌شناسی مطرح شده است و پژوهشگران بسیاری دراین‌باره به تحلیل و تحقیق پرداخته‌اند. در کتاب بیراهه‌های نظریه جامعه شناختی (?Sociological Theory: What Went Wrong) نوشته‌ی نیکوس موزلیس تعدادی از چالش‌های پیش روی جامعه‌شناسی را می‌خوانید و با جوانب گوناگون آن آشنا می‌شوید.

یکی از اسامی مهمی که در کتاب بیراهه‌های نظریه‌ی جامعه‌شناختی به‌کرّات با آن روبه‌رو می‌شوید، «تالکوت پارسونز» است. پارسونز یکی از تأثیرگذارترین جامعه‌شناسان قرن بیستم بود و با طرح نظریه‌ی کارکردگرایی ساختاری، تأثیری ماندگار بر حوزه‌ی جامعه‌شناسی از خود باقی گذاشت. پارسونز معتقد بود که جامعه سیستم پیچیده‌ای است که از اجزای وابسته به هم تشکیل شده است و هر بخش نقش خاصی را در حفظ نظم اجتماعی ایفا می‌کند. تأکید او بر وابستگی متقابل خرده‌سیستم‌های اجتماعی و اهمیت ارزش‌ها و هنجارهای مشترک جوامع، به گسترش افق دید ما پیرامون نحوه‌ی عملکرد جامعه کمک بسیاری کرده است. امروزه بسیاری از نظریات او به دلیل تمرکز ویژه بر ثبات و نظم مورد انتقاد قرار گرفته‌اند، اما نام پارسونز همچنان نامی پربسامد در بحث‌ها و پژوهش‌های جامعه‌شناسانه به شمار می‌رود. نیکوس موزلیس در کتاب بیراهه‌های نظریه‌ی جامعه‌شناختی به بررسی آثار این جامعه‌شناس پرآوازه می‌پردازد و سپس به سراغ نظریه‌های پساپارسونزی می‌رود. نوربرت الیاس، پی‌یر بوردیو و آنتونی گیدنز نیز از دیگر چهره‌های شاخص این حوزه هستند که موزلیس در سراسر کتاب به فراخور بحث به آراء و اندیشه‌های آنان نقب می‌زند.

کتاب بیراهه‌های نظریه‌ی جامعه‌شناختی تحلیلی قانع‌کننده بر مشکلات اصلی نظریه‌های جامعه‌شناسی امروزی در اختیار شما می‌گذارد. موزلیس در کتاب بیراهه‌های نظریه‌ی جامعه‌شناختی ادعا می‌کند چالش‌هایی که اکنون در جامعه‌شناسی با آن روبه‌رو هستیم، مشکل اصلی به شمار نمی‌روند و در بسیاری از مواقع دستاوردهایی که از آن‌ها صحبت می‌شود، چیزی بیش از یک ادعا نیستند. او استدلال می‌کند که ما برای کنار گذاشتن ایده‌های متفکران اواخر دهه‌ی 1950 و اوایل دهه‌ی 1960 زودتر از موعد عمل کرده‌ایم، اما اکنون می‌توانیم با تکیه بر اندیشه‌های آنان نظریه‌های اجتماعی کارآمدتری تولید کنیم.

انتشارات ترجمان علوم انسانی ترجمه‌ی حمید پورنگ را از این اثر تهیه و منتشر کرده است.

در نکوداشت کتاب بیراهه‌های نظریه‌ی جامعه‌شناختی

• نیکوس موزلیس به دلیل کارش در مطالعات توسعه و همچنین در زمینه‌‌ی نظریه‌ی جامعه‌شناسی شناخته شده است. این کتاب نقد او بر برخی از ایده‌ها و گرایش‌های کلیدی در ژانر خاصی از نظریات جامعه‌شناسی در دهه‌ی 1950 است. او می‌کوشد در این اثر تفسیری آموزنده در اختیار مخاطبان قرار دهد. کتاب بیراهه‌های نظریه‌ی جامعه‌شناختی به‌خوبی می‌تواند مقدمه‌ای بر این مسائل برای دانش‌آموزان یا دیگرانی باشد که برای اولین بار با جامعه‌شناسی روبه‌رو می‌شوند. (جامعه‌شناسی معاصر)

کتاب بیراهه‌های نظریه‌ی جامعه‌شناختی برای چه کسانی مناسب است؟

اگر به آثار حوزه‌ی جامعه‌شناسی علاقه‌مند هستید، کتاب بیراهه‌های نظریه‌ی جامعه‌شناختی می‌تواند بینشی نو در این زمینه در اختیار شما بگذارد.

در بخشی از کتاب بیراهه‌های نظریه جامعه شناختی می‌خوانیم

چندپارگی سلسله‌مراتبی

یکی دیگر از تفاوت‌های جالب مسیر زندگی من و پدرم چندپاره یا پسامدرن بودن ماهیت سلسله‌مراتب‌های من است. این چندپارگی اشکال مختلفی به خود می‌گیرد.

از لحاظ جغرافیایی بخش اصلی از زندگی‌ام خارج از یونان گذشت اما روابط ریشه‌داری با دوستان، خویشاوندان و همکاران دانشگاهی‌ام در یونان داشتم. دوام روابط به علت شغل دانشگاهی‌ام بود زیرا شرایطی فراهم می‌کرد تا زمان‌های زیادی خارج از دانشگاه باشم و پیوندهایی با ساختارهای خویشاوندی یونانی برقرار کم و منافع اقتصادی و علایق پژوهشی‌ام را در یونان دنبال کم.

در نتیجه از همان دوران دانشجویی که خارج از خانه زندگی می‌کردم، دائم بین خانه و خارج از خانه رفت‌وآمد می‌کردم. دوران عجیی نبود، همزمان در آتن و لندن در سطح اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی به بازی‌های سلسله‌مراتبی وارد شدم. البته دو فضای سلسله‌مراتبی تا حدی با هم همپوشانی داشتند. در هر دو شهر آتن و لندن و هماهنگ با کارهای دانشگاهی‌ام _ تدریس و پژوهش _ فعالیت‌های سازمانی را هم ادامه دادم و برای کسب اعتبار دانشگاهی و روشنفکری جنگیدم.

فهرست مطالب کتاب

مقدمه مترجم
مقدمه نویسنده
نظریه وقتی ابزار است و وقتی محصول نهایی
طلوع و افول نظریه‌ی جامعه‌شناختی مدرن
عمل‌گرایی مفهومی
بخش اول: تشخیص
1. بن‌بست نظریه‌پردازی جامعه‌شناختی خرد: واکنش افراطی به پارسونز
بحثی در باب ماهیت «نظم تعاملی» گافمن
بی‌توجهی به سلسله مراتب اجتماعی: پیوند خرد - کلان با منطق انباشتگی و بازنمایی
گسست بین تحلیل خرد و کلان
نتیجه‌گیری
2. نظریه‌های انتخاب عقلانی: از بنیان‌های خرد تا تقلیل‌گرایی
روابط خرد - کلان
سهم جیمز کلمن
نادیده گرفتن زمینه اجتماعی - فرهنگی و تاریخی
نادیه گرفتن زمینه نظری
هنجارها و منافع
نتیجه‌گیری
3. پساساختارگرایی: حذف مرزها
ضد مبناگرایی
مرکززدایی از سوژه
رد مفهوم بازنمایی و ارجاع تجربی
تمایززدایی
بخش دوم: درمان‌های احتمالی
1. ساختارهای نهادی و آرایشی: پارسونز و الیاس
مقدمه
مساله بنیادی: وابستگی متقابل اجتماعی و فرایند متمدن شدن
مسائل نظری و روش‌شناختی
نتیجه‌گیری
2. درباره‌ی پیوند ساختارهای نهادی و آرایشی: نزدیک ساختن جامعه‌شناسی‌های پارسونزی و مارکسی
تلاش نوکارکردگرایی برای احیاء جامعه‌شناسی پارسونزی
نقد نوکارکردگرایی و نوتکامل‌گرایی
روابط AGIL با کلیت‌های آرایشی و کلیت‌های نهادی
AGIL: ابعاد تکنولوژیکی، تملکی و ایدئولوژیکی نظم‌های نهادی
کاربست
نتیجه‌گیری
3. مساله‌ی مشارکت‌کننده - کلی اجتماعی: پارسونز؛ بوردیو، گیدنز
مقدمه مفهوم ریختار بوردیو
دوگانگی ساختار گیدنز
نتیجه‌گیری
4. ترکیب و کاربست: بازنگری جامعه‌شناختی در کارکردگرایی
کارکردگرایی: اشکال مشروع و نامشروع
نیازهای کارکردی و شرایط وجودی
تحلیل کارکردی و تحلیل کنش
نتیجه‌گیری
ضمیمه‌ای به نتیجه‌گیری: سرمشق‌های احتمالی
ضمیمه: جنبه‌های سلسله‌مراتبی در مسیر زندگی
سلسله‌مراتب و تعقیب سرمایه
درجه همگرایی مواضع، منش‌ها، موقعیت‌ها
روابط بین انواع متفاوت سرمایه
ملاحظات تطبیقی بیشتر
پینوشت‌ها
کتابشناسی
نمایه