معرفی و دانلود کتاب بین دو صحنه

معرفی کتاب بین دو صحنه

کتاب بین دو صحنه اثری از جفری مایکل بیز، نویسنده و فیلم‌ساز آمریکایی است که دانش‌ها و آموخته‌ها خود را در قالب نکات مهم و مطالعه‌ی موردی روی فیلم سینمایی «گلادیاتور»، به مخاطبان ارائه داده است. موضوع اصلی کتاب، هنر انتقال صحنه‌ای به صحنه‌ی دیگر در فیلم‌سازی و تدوین‌گری است. در این اثر می‌آموزید که شکاف بین صحنه‌ها نه‌تنها غیرضروری و بیهوده نیست، بلکه فیلم را از خطر کسالت‌بار شدن نجات می‌دهد.

درباره‌ی کتاب بین دو صحنه

مخاطبان آثار هنری، در یک تقسیم‌بندی خاص، به دو دسته تقسیم می‌شوند؛ دسته‌ی اول افرادی هستند که صرفا از آنچه می‌بینند یا می‌خوانند - مثل فیلم، تئاتر، نقاشی، شعر و داستان - لذت می‌برند. دسته‌ی دوم اما علاوه‌بر لذت بردن از تصاویر پیش‌رو، به دنبال خطوط سفید داستان‌ها، نمایشنامه‌ها یا فیلم‌نامه‌ها هستند. چیزی که به طور مثال، کارگردان قصد گفتن یا نشان دادن آن را داشته؛ اما آن را برای مخاطب باهوش در بین صحنه‌ها پنهان کرده است.

کتاب بین دو صحنه (Between the Scenes)، اثر جفری مایکل بیز (Jeffrey Michael Bays) در قالب یک کتاب راهنمای فیلم‌سازی، به موضوعی جالب و نو اشاره می‌کند. نویسنده تلاش کرده در خلال کتاب بین دو صحنه به سوالات زیر پاسخ دهد:

چه اندازه اتفاقاتی که بین صحنه‌ها می‌افتد اهمیت دارد؟ آن شکافی که بین دو صحنه وجود دارد، چیزی است که باید به صورت سطحی از آن عبور کرد یا جای مکث دارد؟ آیا به همان اندازه که در داستان‌نویسی، خطوط سفید- یا کلماتی که در کتاب نوشته نشده‌اند- مهم هستند، در فیلم‌سازی نیز صحنه‌هایی که برداشت و در هنگام تدوین به هم چسابنده نشده‌اند، اهمیت دارند؟ در حقیقت توجه جفری مایکل بیز در این کتاب، بر مسئله‌ی «انتقال» صحنه‌ها متمرکز شده است. از نظر مفهومی، انتقال از صحنه‌ای به صحنه‌ای دیگر، درواقع انتقال گذر زمان، حرکت شخصیت‌ها، مکث‌ها، موسیقی متن، خطوط داستانی و سکوت را شامل می‌شود و وظیفه‌ی این انتقال برعهده‌ی تدوین‌گر است. تدوین‌گر با انتقال دادن صحنه‌ها، ساختار فیلم را از اولین تا آخرین پلان تنظیم و مرتب می‌کند. بنابراین در کار هنر جابجایی صحنه‌ها اهمیت بسیار زیادی دارد و می‌تواند یک فیلم معمولی را به یک شاهکار تبدیل کند.

تمام آنچه در فیلم‌نامه نوشته می‌شود، قابلیت تبدیل شدن به شکل یک صحنه را ندارد و به بیان ساده این هنر کارگردان است که بتواند آن‌چه را نویسنده برای فیلم طراحی کرده، به هر نحوی، به تصویر بکشد یا به مخاطب برساند. به‌علاوه اگر فیلم سراسر پر از تنش و دیالوگ باشد، مخاطب خسته خواهد شد. جف بیز در کتاب بین دو صحنه، در پی ارائه‌ی راه حل‌هایی است که به کمک آن بتوان بهترین صحنه‌های ممکن را خلق کرد و شاهکاری در این صنعت پرطرفدار آفرید. از منظر او، شکاف‌های بین دو صحنه، راه‌ حلی است که به کمک آن می‌توان از خسته شدن مخاطب جلوگیری کرد.

تلاش نویسنده در این کتاب، تنها محدود به توضیحات تئوری نیست؛ بلکه مایکل بیز در کتاب بین دو صحنه، با استفاده از فیلم گلادیاتور، ساخته‌ی ریدلی اسکات، به توضیح عملی و مطالعه‌ی موردی مباحثی که قصد بیان آن را دارد، می‌پردازد. در این قسمت، به خوبی با تحت نظر گرفتن سکانس‌هایی که ماکسیمیوس - شخصیت اصلی فیلم- در آن ایفای نقش می‌کند، به بررسی انتقال بین صحنه‌ها می‌پردازد. همچنین در فصل‌های دیگر، تفاوت بین انتقالات سینمایی و تلویزیونی را بیان کرده و مخاطب با موضوعات جدیدی روبه‌رو می‌کند.

کتاب بین دو صحنه شامل 10 فصل است که توسط محمد ارژنگ ترجمه و در سال 1397 در نشر چتر فیروزه منتشر شده است.

نکوداشت‌های کتاب بین دو صحنه

• من این کتاب را بسیار روشنگر یافتم. ( جی. اف. ویلمتس)

• این کتاب شرحی سرگرم‌کننده و البته کامل از تمام تصاویر و صداهایی است که می‌توانند یک صحنه را به صحنه‌ی دیگر پیوند دهند. (دیوید بوردول، نویسنده‌ی هنر فیلم: مقدمه)

• کتاب بین دو صحنه درواقع حلقه‌ی گم‌شده‌ی همه‌ی کتاب‌های کارگردانی فیلم است. جفری مایکل ما را به یک سفر بی‌نظیر می‌برد تا بدانیم چرا انتقال صحنه‌ها بهترین تکنیک داستان‌گویی هستند. (پیتر دی مارشال، کارگردان)

• چه نویسنده باشید و چه کارگردان یا تدوین‌گر، با خواندن این کتاب متوجه خواهید شد که این متنی کاربردی است و به شما کمک می‌کند با ایجاد ارتباط عاطفی مناسب در مخاطبان، تأثیر فیلم خود را افزایش دهید. (گرگ مارکس، کارگردان)

کتاب بین دو صحنه برای چه کسانی مناسب است؟

کتاب پیش‌رو با موضوع آموزش فیلم‌سازی نوشته شده است و گزینه‌ای مفید برای نویسندگان، کارگردانان و تدوین‌گرها محسوب می‌شود. دانشجویان تئاتر و سینما نیز از جمله مخاطبان این اثر خواهند بود.

با جفری مایکل بیز بیشتر آشنا شویم

جفری مایکل بیز، نویسنده و فیلم‌ساز، در میزوری ایالات متحده به دنیا آمده و بزرگ شده و دارای مدرک کارشناسی ارشد سینما از دانشگاه La Trobe ملبورن است. عمده شهرت وی به‌دلیل نویسندگی و تولید یک برنامه‌ی طنز رادیویی، به نام «نه از فضا» (2003) در رادیو ماهواره‌ای XM نشات می‌گیرد. این برنامه، توسط مجله Time Out به عنوان یکی از پنج نمایشنامه‌ی رادیویی مهم در تمام دوران‌ها فهرست شده است. اولین فیلم بلند او به نام «Offing David» در استرالیا ساخته شد. این فیلم، ادای احترام او به آلفرد هیچکاک بود که به طور ناخواسته جف بیز را به عنوان یک متخصص در تکنیک‌های سینمایی هیچکاک معرفی کرد. کتاب «تعلیق با دوربین» اثر دیگر او است.

جملات برگزیده‌ی کتاب بین دو صحنه

• وقتی فیلمی می‌سازم، خودم یک بیننده‌ام. (مارتین اسکورسیزی / کارگردان)

• یک فیلم‌نامه، داستانی‌ست که با صحنه‌ها روایت می‌شود؛ لازم است هر صحنه، داستانی بگوید. (گرگ مارکس / کارگردان، فیلم‌نامه‌نویس)

• اگر در صحنه‌ی آخر، پسر و دختری دست در دست به سوی افق بروند،10 میلیون دلار به فروش فیلم اضافه خواهد شد. (جرج لوکاس / کارگردان)

• جایی که بیش‌تر از همه، مخاطب گوش به زنگ است، لحظه‌های انتقالات است. انتقالات خوب‌تر فرصت بهتری را می‌دهند تا چیزهایی را برای او فاش کنیم. (والتر مِرچ / تدوینگر)

در بخشی از کتاب بین دو صحنه می‌خوانیم

یک انتقال صحنه با عناصر متفاوتی مرتبط است، در واقع عناصری بسیار متفاوت که متن این کتاب را ساخته‌اند. اول از همه، مرزی‌ست که بین دو صحنه ایجاد شده است. از این پس ما از این‌ صحنه‌ها به‌عنوان صحنه‌های الف و ب یاد خواهیم کرد و به عمق مناطقی در هر دو لبه‌ی این مرز خواهیم رفت. این مرز شامل حرکت شخصیت‌ها و افشای اطلاعات پیرنگ اعم از تصویری و صوتی و موسیقایی هستند که نقش تغییر در زمان یا مکان را ایفا می‌کنند. از همه مهم‌تر انتقال صحنه یک «تغییر» است. لحظه‌ای‌ست که همه چیز آشفته است و زمانی‌ست که مخاطب با داستان پیوند خورده. این، موقعیتی‌ست که یک وضعیت به وضعیتی دیگر تغییر می‌یابد.

از دید این کتاب، «صحنه» اتفاقی‌ست که در یک مکان روی می‌دهد. خواه این اتفاق جنگ بین دو عاشق باشد، تبهکاری که اقدام بعدی‌اش را طراحی می‌کند، قهرمانی که متوجه می‌شود در کابینتش شِکر ندارد، یا هر کُنشی دیگر که شما تصمیم گرفته‌اید در یک زمان و مکانی مشخص قرار دهید. نخستین قانون انتقالات صحنه این است: صحنه‌ها عبارت از وقایع‌اند و انتقالات، درونی ساختن آن وقایع‌اند. به بیانی دیگر، با انتقالات است که می‌توانیم به شکلی احساسی و عقلانی وقایع را پردازش کرده و آن‌ها را در سطحی درونی احساس کنیم.

صحنه دارای نموداری مثل نمودار درام است؛ با یک نشیب شروع می‌شود و سپس فرازی را می‌سازد. این فراز با افزایش هیجان دراماتیک و افزایشی در اطلاعات پیرنگ ایجاد می‌شود. پایان اغلب صحنه‌ها یک «مرز طنین» به یاد ماندنی دارد که برای در جا نگه داشتن مخاطب و برای مواقعی طراحی می‌شود که او منتظر تغییری در صحنه است. این مرز احتمالاً یک نکته‌ی مهم از پیرنگ را در خود دارد که شما می‌خواهید مخاطب آن را بعداً‌ به یاد بیاورد یا با دور شدنش از صحنه با خود فکر کند: «عجب! پس صحنه‌ درباره‌ی این بود».

فهرست مطالب کتاب

یادداشت مترجم
قدردانی
مقدمه
چگونه این کتاب را به کار بریم
نگاه کردن به فیلم از دریچه‌ای جدید
از غریزه تا شگرد
هنری پنهان: چرا کسی متوجه‌اش نیست؟
فصل اول / انتقالات بین صحنه‌ها چیستند؟
در صحنه
کالبدشناسی انتقالات
انتخاب انتقال صحنه
حیات یک انتقال صحنه
شش انتقال عمده
انتقالات بین سکانس‌ها و صحنه‌ها
فیلم‌نامه‌تان را بردارید
فصل دوم / انتخاب مکان‌هایی که به هم می‌رسند
صحنه‌لرزه
تصادم با تضادها
غیبت ناگهانی
جلوه‌ی نمایشی‌تری به مرز دو صحنه بیفزایید
نقشه‌ی ذهنی
فیلم‌های تک لوکیشن
فیلم‌نامه‌تان را بردارید
فصل سوم / به هم بستن وقایع
قطار
پیوند از طریق مشابهت
وایپ ادگار رایت
پیوند زدن چند پیرنگ
فیلم‌نامه‌تان را بردارید
فصل چهارم / قله‌ی احساسی: ‌ قهرمان در حرکت
در حرکت
نگاه انداختن به فیلم‌نامه
کالبدشکافی شخصیت در تغییر صحنه
عناصر احساسی
نشان دادن یا نشان ندادن
اگر در فیلم‌نامه نباشد
گفت‌وگو در حرکت
افزودن شخصیت‌های دیگر
فیلم‌نامه‌تان را بردارید
فصل پنجم / فرونشست احساسی: ‌ نمای چشم‌انداز و آرام‌سازی
به بیننده وقت استراحت بدهید
فرونشستن سینمایی
تنوع در فاصله‌ی دوربین
مخاطب فکر می‌کند و احساس می‌کند
مرتبط شدن با حس بیننده
استفاده از نمای چشم‌انداز
وسائل، درون‌مایه‌ها، نمادها
راه‌های دیگر آرام‌سازی
رویکرد داستان‌گو
فیلم‌نامه‌تان را بردارید
فصل ششم / موسیقی و انتقالات
سکوت
استفاده‌های قالبی از موسیقی
روایت داستان با موسیقی
انواع روش‌های تغییر شکل
استفاده از آهنگ‌های پیش‌ساخته
نقش کلام آواز
فیلم‌نامه‌تان را بردارید
فصل هفتم / کنار هم چیدن صحنه‌ها
هیجان و آرام‌سازی
صحنه و جریان آن
نگاه انداختن به فیلم‌نامه
صحنه‌های حذف شده
تجزیه و اوج گیری تدریجی
شدتِ انتقالات
انواع صحنه‌های انتقالی
متصل کردن همه به هم
فیلم‌نامه‌تان را بردارید
فصل هشتم / ماشین زمان
داستان‌گویی، خلاصه کردن است
راه‌های دست بردن در زمان
سرعت تدوین انتقالات
دیگر روش‌های نمایش گذر زمان
موقعی که گذشت زمان نشان داده نمی‌شود
خویشاوندِ گشتالت
فیلم‌نامه‌تان را بردارید
فصل نهم / مطالعه‌ی موردی: گلادیاتور
طولانی‌ترین انتقال ممکن
ماکسیموس از اعدام می‌گریزد
خوابیدن در شب
تدوین موازی به قتل خانواده‌ی ماکسیموس
واکنش اصلی
بُرده شدن به زوکِبار
فصل دهم / انتقالات تلویزیونی در برابر انتقالات سینمایی
تفاوت‌های فیلم و تلویزیون
پیام‌های بازرگانی
پیرنگ‌های چندگانه
آینده‌ی داستان‌گویی
جمع‌بندی
واژه‌نامه‌ی انواع انتقالات
درباره‌ی نویسنده
درباره‌ی مترجم
فیلم‌شناسی
نام‌نامه
کتاب‌شناسی