معرفی و دانلود کتاب زبان شناسی از دیدگاه انسان شناسی

معرفی کتاب زبان شناسی از دیدگاه انسان شناسی

کتاب زبان شناسی از دیدگاه انسان شناسی نوشته‌ی سید محسن سعیدی مدنی و حمید علامی، در یازده فصل به‌صورت جامع و از دیدگاه‌های مختلف به بررسی زبان‌شناسی از دریچه‌ی انسان‌شناسی پرداخته است. اگرچه انسان‌شناسان بسیار اندکی بر زبان‌های مختلف در نقاط گوناگون جهان کار پژوهشی انجام داده‌اند، اما همچنان این شاخه جایگاه خاصی در انسان‌شناسی دارد. امروزه زبان‌شناسی به تمام زبان‌های رایج در میان جوامع انسانی مربوط می‌شود که به‌صورت مکتوب یا شفاهی رواج دارند.

در بخشی از کتاب زبان شناسی از دیدگاه انسان شناسی می‌خوانیم

زبان شناسی ساختارگرایی آمریکایی

اگر چه مکتب‌های ساختارگرایی در اروپا همچون مکتب «پراگ»، «کپنهاگ»، «پاریس»، «ژنو» و «لندن» هر یک تأثیر بسزایی در شکل دهی زبان شناسی جدید داشتند؛ ولی همه آن‌ها به نوعی متأثر از نظریات «سوسور» بودند. در این میان مکتب ساختارگرایی آمریکایی که در دهه 40 قرن بیستم در آمریکا بوجود آمد به شکل خاصی و تا حدود زیادی متفاوت از مکتب ساختارگرایی اروپا جلوه گر شد.

مکتب زبان شناسی ساختارگرایی آمریکایی به طور کلی منبعث از مطالعات انسان شناسی و مردم شناسی است که بر روی زبان‌های سرخ پوستان آمریکا برای اولین بار صورت گرفت و به خوبی نیز توانست شکل بگیرد. از آن جا که بیشتر زبان‌های سرخ پوستان آمریکا فاقد خط و نظام نگارش بودند، تحلیل تاریخی آن‌ها امکان پذیر نبود. پس تنها راه بررسی این زبان‌هااز طریق تحلیل الگوهای بیانی این امکان را برای انسان شناسان میسر می‌کرد. مطالعات «فرانس بوآس» و «ادوارد ساپیر» بر روی این زبان‌ها توانست اصولی نوینی را پایه ریزی کند که بعد‌ها به وسیله «لئونارد بلومفید» مبنای اصلی زبان شناسی ساختارگرایی آمریکایی شد. «بوآس» و «ساپیر» با کشف اختلافات زبانی میان زبان‌های سرخ پوستان و زبان‌های اروپایی، دریافتند که مقولات و ساختارهای دستوری هیچ زبانی را نمی‌توان بر زبانی دیگر تحمیل کرد و هر زبانی را باید بر اساس الگوهای موجود در خود آن زبان بررسی نمود. به عبارت دیگر هر زبان دستور زبان خاص خود را دارد و نسبت به زبان‌های دیگر هیچگونه برتری ندارد. در واقع هر زبانی ساختار دستوری و معنایی متفاوتی نسبت به دیگر زبان‌ها دارد. این اختلاف ناشی از تفاوت‌های شناختی زبانی است. چرا که زبان نظامی نمادین جهت اندیشیدن و ایجاد ارتباطات است.

فهرست مطالب کتاب

مقدمه
فصل اول: زبان‌شناسی از دیدگاه انسان‌شناسی
مقدمه
انسان‌شناسی
زبان‌شناسی
منشاء زبان
زبان کامل انسانی
تاریخ زبان از نگاه ملل
انسان‌شناسی زبان یا زبان‌شناختی
زبان‌شناسی مردم‌شناسی
تاریخچه اولیه زبان‌شناسی در انسان‌شناسی
گونه‌های اولیه تحقیق در انسان‌شناسی زبان
توسعه نظریه ساپیر و ورف
فرضیه نسبیت زبانی
معناشناسی قوم‌نگاری 
قوم‌نگاری ارتباطات
مسیرها و جهت‌های رایج و شایع
کاربرد انسان‌شناسی زبان
مطالعه زبان
زبان‌شناسی اجتماعی
زبان‌شناسی تاریخی
زبان‌شناسی توصیفی
زبان‌شناسی نظری
زبان‌شناسی کاربردی
زبان و سرمایه اجتماعی
شغل و زبان 
آرگو (زبان مخفی)
ویژگی‌های زبان مخفی
اهمیت زبان مخفی
اصطلاح
فصل دوم: نظریه‌ها و مکاتب انسان‌شناسی زبان
مقدمه
رابطه همنشینی و جانشینی
زبان‌شناسی ساختارگرایی آمریکایی
زبان‌شناسی زایشی
جایگاه زبان در اندیشه پیروان مکتب تحول‌گرایی
زبان در اندیشه پیروان مکتب اشاعه
جهانی شدن و زبان
زبان در اندیشه پیروان مکتب ساخت‌گرایی
ساخت
ساختارگرایی سوسور
دال
ساخت‌گرایی
لوی اشتروس و ساخت‌گرایی
پارادایم ساختارگرایی
رولان بارت
مکتب شالوده‌شکنی (ساختارشکنی)
زبان در اندیشه پیروان مکتب نمادین و تفسیری
مقایسه مکاتب نمادین و تفسیری و ماتریالیسم فرهنگی
تقابل انسان‌شناسی نمادین و انسان‌شناسی شناخت
ژاک دریدا
لودویگ ویتگنشتاین
میشل فوکو
ژولیا کریستوا
زبان در اندیشه پیروان مکتب کثرت‌گرایی پسامدرن
پسامدرنیسم‌ها و پسامدرنیته‌ها
انسان‌شناسی پست مدرن
مؤلفه‌های انسان‌شناسی پست مدرن
فصل سوم: زبان و فرهنگ
مقدمه
واژه فرهنگ در زبان فارسی
تعریف فرهنگ
خرده فرهنگ
فولکلور
زمینه‌های اجتماعی فولکلور
فولکلور و طبقات مختلف اجتماعی
زبان و فرهنگ
اثرات متقابل فرهنگ و زبان
اثر فرهنگ بر زبان
تأثیر زبان بر فرهنگ
زبان و فراگیری فرهنگ
زبان و قدرت
هویت فرهنگی
توانش ارتباطی میان فرهنگی
مدل فضای سوم
مدل توانش ارتباطی میان فرهنگی
ادبیات شفاهی
معانی شفاهی
مفهوم سنت گفتاری یا ادبیات شفاهی در جوامع
معانی سنت
روش‌های اولیه برای سنت گفتاری و انتقال
سنت گفتاری به عنوان ویژگی جوامع
سنت گفتاری به عنوان هنر ادبی یا بیانی
سنت گفتاری و بررسی‌های ظاهری گفتار
سنت گفتاری و تاریخ گفتاری
سنت‌های گفتاری به عنوان فرآیندهای اجتماعی
روایت به عنوان راهی برای ارائه وقایع
متن و مفهوم
انتقال روایت و قول‌های روایت
شکل روایت
طبقه‌بندی روایت
محتوی اجتماعی عملکرد روایت
کاربرد روایت در نوشته‌های قوم شناسانه
وظایف محققان روایت
فصل چهارم: زبان و جنسیت
مقدمه
نظریه نقصان
نظریه سلطه
نظریه تفاوت
جنسیت زدگی زبان
نظریه تابو
جنسیت و ادب زبانی
سوگند واژه‌ها در گفتار مردان و زنان
موقعیت اجتماعی و زبان 
زمینه اجتماعی و زبان
نقش‌های جنسیتی و زبان
گروه‌های سنی و زبان 
فصل پنجم: اندام‌های گویایی انسان
مقدمه
صوت‌شناسی تولیدی یا فیزیولوژیکی
جریان تنفس
رهایش
واج‌شناسی مکتب پراگ
واج‌شناسی ساختارگرایی
واج‌شناسی زایا
فیزیولوژی زبان
زبان و مغز
زبان میمون‌ها
فصل ششم: گوناگونی در ساختارهای زبانی
مقدمه
نظام آوایی
واج و واج‌گونه
تکیه
مکث
لحن
تک واژه
صرف
معناشناسی
نحو
زبان و کلام
زبان و گویش
لهجه
قابل فهم بودن دو جانبه
هسته مشترک
زبان معیار
زبان رسمی
زبان مشترک
تفکر و زبان
تأثیر زبان بر تفکر
لوی اشتروس و اندیشه‌ی ذهن وحشی
واژگان
پراکندگی و تنوع زبانی
دستور زبان بدون دستورنویسان
گونه زبانی
دو زبان گونگی
رمزگردانی
زبان در نظریه ارتباطات
طرح جامع
خط مرز لغوی
فصل هفتم: زبان‌ها و لهجه‌های ایرانی
مقدمه
زبان‌های ایرانی کهن
زبان‌های ایرانی میانه
زبان‌ها و لهجه‌های کنونی ایران
زبان‌ها و لهجه‌های ایرانی شرقی
گویش‌ها و لهجه‌های زبان پشتو
شیوه نگارش زبان بلوچی
الفبای زبان بلوچی
تلفظ حروف در زبان بلوچی
کلمات دو سیلابی
گرامر افعال
زبان کردی
الفبا و نگارش زبان کردی
تقسیم‌بندی شاخه‌های زبان کردی
الفبای زبان کردی
تفاوت‌ زبان کردی با زبان فارسی
ضمایر مستقل
حالت نکره یا نامعلوم: مقایسه فارسی با کردی
طریقه معرفی کردن اسم‌ها در زبان کردی 
ضمایر متصل (درحالت معرفه کردی)
طریقه جمع کردن اسم در زبان کردی
قید زمان در زبان کردی
قید مکان در زبان کردی
قید کمیت در زبان کردی
قید کیفیت در زبان کردی
لهجه‌های ساحل دریای خزر
ویژگی‌های دستوری و فرهنگ واژه‌های گیلکی
تغییرات واجی در بافت‌های معین
صفت مفعولی
کنایه
قید
تک واژهای نقش‌نما
موصول
واژه‌ها و حرف‌های مرکب و عطف
فعل
مصدرهای بی‌قاعده
افعال معین 
جمله یا سازه
پیشوندها و پسوندها
مخفف در به قاعده‌ی همخوانی
پساوندها
پساوندهای دوحرفی و بیشتر
زبان‌ها و لهجه‌های مناطق مرکزی ایران
گویش بادرودی یا بادافشانی
گویش کرمانی
اصطلاحات و واژگان کرمانی
گویش یزدی
واژگان در گویش یزدی
گویش میبدی
نکات دستوری آینده
بن مضارع
مفعول بی واسطه
پیشی گرفتن صفت از اسم
فرآیند آوایی
ابدال
حذف 
شبه جمله
جمله شکی
جملات استمراری
علامت تصغیر
علامت جمع
جمله‌های کامل لهجه‌ی میبدی
تأثیر فرهنگ زرتشتیان بر واژگان عامیانه یزدی
زبان و گویش لری
گویش لری بختیاری و لری جنوبی
گویش لری بویر احمدی
زبان‌های مشاغل در ایران
فارسی دری
فارسی تاجیکی
فصل هشتم‌: زبان اشاره
مقدمه 
تاریخ زبان اشاره
زبان اشاره در آمریکا
آموزش و پرورش استثنایی در ایران
آموزش ناشنوایان در ایران
روش‌های آموزش زبان به ناشنوایان
سیستم علامت‌دهی در حیوانات
طرح‌های زبان میمون‌ها
فراگیری زبان کودک
زبان در تاریخ هر منطقه جغرافیایی
انشعاب زبانی
فاصله ارتباطات تکوینی
زبان‌شناسی ناحیه‌ای
استقرار زبان
فصل نهم: زبان بدن
مقدمه
زبان حرکات بدن
بازکردن دکمه‌های کت
برداشتن عینک
زبان حرکات دست و انگشتان بر صورت
علائم منفی زبان رفتار
زبان حرکات چشم
زبان حرکات ابرویی
زبان حرکات خنده
زبان حرکات لب و دهان
زبان حرکات دست
زبان حرکات انگشت‌ها
زبان حرکات پاها 
زبان احوالپرسی دوستانه
زبان حرکات سر
زبان حرکات شانه
زبان آرایش و پیرایش ظواهر بدنی
فصل دهم: خط و نگارش
مقدمه
پیکتوگرام و ایدئوگرام
فونوگرام (آوانگاری)
هجابندی
الفبا
خط چیست
تاریخ اختراع خطوط باستانی
خط فارسی در اوایل ظهور اسلام
خط نسخ
مکتب یاقوت بهترین دوران خوشنویسی
وضع خط ایرانی و خوشنویسان آن
خط نستعلیق
خط شکسته
فصل یازدهم: سواد
مقدمه
تحصیل چند فرهنگی
آموزش چند فرهنگی و انسان‌شناسی 
آموزش چند فرهنگی در آمریکا
منابع و مآخذ
منابع فارسی
منابع خارجی