معرفی و دانلود کتاب برنامه درسی از نظریه تا عمل

معرفی کتاب برنامه درسی از نظریه تا عمل

کتاب برنامه درسی از نظریه تا عمل نوشته‌ی وسلی نول، اثری تحلیلی و به‌روز در حوزه‌ی مطالعات برنامه‌ریزی درسی است که به طور جامع به بررسی مفاهیم، سنت‌ها و چالش‌های عملی طراحی و اجرای برنامه‌های آموزشی می‌پردازد. این کتاب با رویکردی ترکیبی از نظریه و عمل، به خواننده کمک می‌کند تا درک عمیق‌تری از فلسفه، تاریخ و ساختارهای اجتماعی مؤثر بر آموزش به دست آورد. نویسنده در ویرایش سوم این اثر، ضمن بازاندیشی در مبانی سنتی، به مسائل معاصر همچون عدالت اجتماعی، تنوع فرهنگی و آموزش پاسخ‌گو نیز پرداخته است.

درباره‌ی کتاب برنامه درسی از نظریه تا عمل

در کتاب برنامه درسی از نظریه تا عمل (Curriculum: From Theory to Practice)، برنامه درسی به‌عنوان یک فرایند چندلایه و پویا تعریف شده است که در بستر تعامل میان معلم، یادگیرنده، محتوا، زمینه و روندِ طراحی شکل می‌گیرد. وسلی نول (Wesley Null) باتکیه‌بر پیشینه‌ی غنی نظری و تاریخی، و ارجاع به اندیشه‌های متفکرانی چون جان دیویی، جوزف شواب، پائولو فریره، آیزنر و مایکل اپل، نشان می‌دهد که برنامه درسی همواره بازتابی از جهان‌بینی‌های حاکم، مناسبات قدرت و بافت‌های اجتماعی است که در آن تولید و اجرا می‌شود. وسلی نول معتقد است که بدون درک عمیق از سنت‌ها و نظریه‌های ریشه‌دار برنامه‌ریزی درسی، هیچ اصلاح یا تصمیم آموزشی ماندگاری ممکن نیست.

وسلی نول پنج سُنت اصلی در برنامه‌ریزی درسی را در این کتاب به‌صورت دقیق معرفی و تحلیل می‌کند: سنت لیبرال، سنت سیستماتیک، سنت اگزیستانسیالیستی، سنت رادیکال و سنت مشورتی. او نشان می‌دهد که هر یک از این سنت‌ها در پاسخ به نیازهای تاریخی، فلسفی و فرهنگی خاصی شکل‌گرفته‌اند و نگاه متفاوتی به نقش مدرسه، معلم، دانش‌آموز و جامعه دارند. برای مثال، در سنت لیبرال بر انتقال دانش بنیادین و حفظ میراث‌فرهنگی تأکید می‌شود، درحالی‌که سنت رادیکال، مدرسه را به‌عنوان ابزار تحول اجتماعی و عدالت‌خواهی تعریف می‌کند. سنت اگزیستانسیالیستی به تجربه‌ی فردی و انتخاب آگاهانه یادگیرنده توجه دارد و در سنت مشورتی که خود نویسنده به آن گرایش بیشتری دارد، تعامل، گفت‌وگو و توجه به زمینه‌های محلی، جوهر اصلی طراحی برنامه درسی تلقی می‌شود.

ویرایش سوم کتاب برنامه درسی از نظریه تا عمل با درنظرگرفتن تحولات سال‌های اخیر، از جمله شیوع جهانی کووید-19، افزایش یادگیری آنلاین، دغدغه‌های عدالت آموزشی و حرکت به‌سوی تنوع و فراگیری، به‌روزرسانی شده است. وسلی نول با افزودن تحلیل‌های جدید در باب آموزش فرهنگی پاسخ‌گو و تنش میان استانداردهای دولتی و آزادی عمل معلمان، نشان می‌دهد که برنامه درسی امروزه باید در تعامل مستمر با بافت اجتماعی و نیازهای متغیر نسل‌های جدید بازتعریف شود. کتاب برنامه درسی از نظریه تا عمل با ترجمه‌ی حسن حسینی و مهدی قانع عزآبادی از انتشارات دانشگاه یزد به چاپ رسیده و در اختیار مخاطبان قرار گرفته است.

نکوداشت‌های کتاب برنامه درسی از نظریه تا عمل

• کتاب برنامه درسی از نظریه تا عمل چارچوبی قدرتمند در اختیار خوانندگان خود قرار می‌دهد که هم نظریه‌پردازان کلاسیک و هم معاصر را برای ترسیم سنت‌ها در آموزش، برنامه‌های درسی و تدوین برنامه‌های درسی در بر می‌گیرد. در عین حال، این کتاب اهمیت سنت مشورتی اندیشه آموزشی را که می‌تواند نظریه و عمل عنوان کتاب و همچنین جنبه‌های اخلاقی و عملی را در بر بگیرد، اثبات می‌کند. مشتاقانه منتظرم تا از طریق این کتاب، دانشجویان را با حوزه برنامه درسی آشنا کنم. (ایان وستبری، استاد بازنشسته برنامه درسی و آموزش، دانشگاه ایلینوی در اوربانا-شمپین)
• وسلی نول در این اثر، مهارت یک مورخ آموزشی را با دانش و مهارت یک محقق برنامه درسی ترکیب می‌کند. تحلیل او از برنامه درسی مشورتی و ترکیب آن از طریق آثار متفکران برنامه درسی گذشته و حال هم بدیع و هم خلاقانه است. نه تنها نظریه برنامه درسی بررسی می‌شود، بلکه پایه و اساسی برای دانشجویان و متخصصان فراهم می‌شود تا این حوزه را در تمام فرآیندها و نتایج آن معنا بخشند. تعهد نول به ایجاد تعادل در نظریه و عمل برنامه درسی مثال‌زدنی است. این کتاب خوش‌ساخت و متفکرانه، سهم قابل توجهی در عرصه مطالعات برنامه درسی دارد. (جان ای. بینکه، استاد برجسته رهبری آموزشی و برنامه درسی، دانشگاه ایالتی آرکانزاس)
• وسلی نول متنی جامع در مورد برنامه درسی با دیدگاه تاریخی، عمق نظری و وسعت زمینه‌ای ارائه می‌دهد، در حالی که از اهداف عملی‌ای نیز پشتیبانی می‌کند که در واقع دستاوردی غیرمعمول است. این کتاب ایمان به مربیان را برای فراتر رفتن از الزامات ظالمانه برنامه درسی کارشناسان سیاسی برای به رسمیت شناختن ظرفیت معلمان، رهبران آموزشی و سیاست‌گذاران نشان می‌دهد. این کتاب فراخوانی برای تعمق دقیق در مورد سنت‌های متنوع برنامه درسی و تصور امکانات رهایی‌بخش در مواجهه با معضلاتی است که امروزه مدارس با آن مواجه هستند. (ویلیام اچ. شوبرت، استاد و مدیر تحصیلات تکمیلی، دانشگاه ایلینوی در شیکاگو)
• من متن کتاب را دریافت کردم و نتوانسته‌ام آن را زمین بگذارم. وسلی نول حقیقتاً دیدگاهی متعادل و تازه از تاریخ و نظریه برنامه درسی ارائه می‌دهد، درعین‌حال رویکردی بسیار کاربردی برای مربیان ضمن خدمت ارائه می‌دهد. من قصد دارم آن را برای دوره‌های برنامه درسی خود در پاییز اتخاذ کنم. (داگ فلدمن، دانشگاه کنتاکی شمالی)
• متن عالی برای یک دوره آموزشی برنامه درسی. می‌تواند یک متن مستقل یا مکمل باشد. (جیمز ال. موزلی، دانشگاه ایالتی وین)

کتاب برنامه درسی از نظریه تا عمل برای چه کسانی مناسب است؟

این کتاب برای دانشجویان رشته‌های علوم تربیتی، به‌ویژه برای برنامه‌ریزی درسی، معلمان، مدیران آموزشی، سیاست‌گذاران آموزش و مدرسان دوره‌های تربیت‌معلم طراحی شده است. همچنین، برای علاقه‌مندان به فلسفه آموزش و پژوهشگران مطالعات میان‌رشته‌ای در آموزش، منبعی غنی و الهام‌بخش به شمار می‌رود. مطالعه‌ی این کتاب به فهم عمیق‌تری از نظریه‌های آموزشی می‌انجامد و قدرت تحلیل و تصمیم‌گیری در موقعیت‌های پیچیده‌ی آموزشی را نیز تقویت می‌کند.

در بخشی از کتاب برنامه درسی از نظریه تا عمل می‌خوانیم

ویلیام رید، یک فیلسوف برنامه درسی بریتانیایی، برای اولین‌بار در اواسط دهه 1970 کمک به زمینه برنامه درسی را آغاز کرد. او مدرک لیسانس خود را در دانشگاه کمبریج در سال 1954 اخذ کرد. سپس او چندین سال در دبیرستان‌های انگلیسی تدریس کرد تا اینکه در سال 1977 مدرک دکترای خود را از دانشگاه بیرمنگام دریافت کرد. سپس رید در نقش‌های مختلف مربوط به برنامه درسی، از جمله عضو هیئت‌علمی برنامه درسی در دانشگاه بیرمنگا، به‌عنوان محقق برنامه درسی برای دولت بریتانیا و به‌عنوان استاد مهمان برنامه درسی در دانشگاه تگزاس در آستین خدمت کرد.

چندین جنبه از کار رید وجود دارد که دیدگاه‌های او را در سنت مشورتی قابل‌توجه می‌کند. اول، رید مفهوم «آموزش لیبرال جهانی» را به‌عنوان هدف کلی می‌پذیرد که سازندگان برنامه درسی باید به دنبال دستیابی به آن باشند. دوم، رید بر این نکته تأکید دارد که برنامه درسی هم یک نهاد و هم یک عمل است. او برنامه درسی را با سایر مؤسسات و روش‌هایی مانند پزشکی، سیاست و شیمی مقایسه می‌کند. تصور برنامه درسی به این شیوه پیامدهایی دارد که شایسته توجه همه کسانی است که برنامه درسی را ایجاد می‌کنند. سوم، رید فلسفه اخلاق را در دیدگاه‌های خود ادغام می‌کند، رویکردی که برای برنامه‌نویسان درسی قرن بیست و یکم ارتباط خاصی دارد. همه این مضامین در دو کتاب رید، یعنی «تفکر درباره برنامه درسی» و «برنامه درسی به‌عنوان نهاد و عمل» و همچنین در بسیاری از مقالاتی که او بین سال‌های 1978 و 2015 تألیف کرد، مشهود است. برای بررسی موضوعات فوق، بخش زیر بر اساس تفکر در مورد برنامه درسی است و سپس بر روی چگونگی عوامل آموزش لیبرال در دیدگاه‌های رید در مورد برنامه درسی تمرکز می‌کند.

فهرست مطالب کتاب

پیشگفتار مترجمان
پیشگفتار چاپ سوم
پیشگفتار چاپ دوم
پیشگفتار چاپ اول
مقدمه چاپ سوم
مقدمه چاپ دوم
مقدمه چاپ اول
قدردانی
مقدمه
بررسی اجمالی کتاب
بخش اول: سنت‌های برنامه درسی
فصل اول: آموزش لیبرال (و برنامه درسی) برای همه
1-1-مبانی یک برنامه درسی لیبرال
1-1-1- عصر مسیحیت و ایدئال هنرهای لیبرال
2-1-1- ظهور دموکراسی
3-1-1- برنامه درسی لیبرال جهانی و مشورت
4-1-1- جان دیویی و آموزش دموکراتیک
2-1- چالش جوزف شواب برای برنامه درسی
1-3- پنج عنصر برنامه درسی
1-3-1- عنصر شماره 1: معلمان
3-1- 2- عنصر شماره 2: فراگیران
3-1- 3- عنصر شماره 3: موضوعات درسی
3-1- 4- عنصر شماره 4: زمینه
3-1- 5- عنصر شماره 5: ساخت برنامه درسی
1-4- یک نقشه برای سازندگان برنامه درسی
1-4-1- محور افقی
2-4-1- محور عمودی
3-4-1- نقشه برنامه درسی و پنج سنت برنامه درسی
5-1- سؤالاتی برای بحث
منابع
فصل دوم: برنامه درسی سیستماتیک
2-1- هیچ کودکی از تحصیل عقب نمی‌ماند و برنامه درسی سیستماتیک
2-2- استانداردهای برنامه درسی به‌عنوان یک سیستم
1-2-2- افزایش استانداردهای اصلی مشترک دولت
3-2- پس‌زمینه در سنت برنامه درسی سیستماتیک
1-3-2- جان فرانکلین بابیت
2-3-2- ورت والاس چارترز
4-2- سیستم بازار آزاد و برنامه درسی
5-2- در مورد برنامه درسی چطور؟
6-2- برنامه درسی سیستماتیک و عناصر برنامه درسی
1-6-2- معلمان
2-6-2- فراگیران
3-6-2- موضوعات درسی
4-6-2- زمینه
5-6-2- ساخت برنامه درسی
7-2- نتیجه‌گیری: نقاط قوت و ضعف برنامه درسی سیستماتیک
8-2- سؤالاتی برای بحث
منابع
فصل سوم: برنامه درسی اگزیستانسیالیستی
3-1- آلفی کوهن و برنامه درسی برای انتخاب شخصی
3-2-ماکسین گرین و برنامه درسی وجودگرا
3-3- الیوت آیزنر و اگزیستانسیالیسم هنری
3-4- ویلیام اف. پینار و مفهوم‌سازی مجدد برنامه درسی
3-5- برخی پیشینه در مورد برنامه درسی وجودگرایی
3-5-1- جی. استنلی هال و برنامه‌ درسی توسعه
3-5-2- ویلیام هرد کیل پاتریک و برنامه درسی مبتنی بر پروژه
3-6- برنامه درسی اگزیستانسیالیستی و عناصر برنامه درسی
3-6-1- معلمان
3-6-2- فراگیران
3-6-3- موضوعات درسی
3-6-4- زمینه
3-6-5- ساخت برنامه‌ریزی درسی
3-7- نتیجه‌گیری: نقاط قوت و ضعف برنامه درسی اگزیستانسیالیستی
3-8- سؤالاتی برای بحث
منابع
فصل چهارم: برنامه درسی رادیکال
4-1- مایکل اپل و برنامه درسی رادیکال
1-1-4- دانش رسمی
4-1-2- ایدئولوژی و برنامه درسی
4-2- پائولو فریره و برنامه درسی رادیکال
1-2-4- آموزش ستمدیدگان
2-2-4- برنامه درسی مسیحی رادیکال
4-3- گلوریا لدسون بیلینگز، رؤیاپردازان و برنامه درسی رادیکال
4-4- پیشینه‌ای در مورد برنامه درسی رادیکال
4-4-1- جورج کانتس
4-4-2- آیا مدرسه جرئت ایجاد یک نظم اجتماعی جدید و برنامه درسی را دارد؟
3-4-4- هارولد راگ و برنامه درسی مطالعات اجتماعی رادیکال
4-5- برنامه درسی رادیکال و عناصر برنامه درسی
1-5-4- معلمان
2-5-4- فراگیران
3-5-4- موضوعات درسی
4-5-4- زمینه
5-5-4- ساخت برنامه درسی
6-4- سؤالاتی برای بحث
منابع
فصل پنجم: برنامه درسی عمل‌گرا
5-1- تد سایزر و برنامه درسی عمل‌گرا
5-1-1- برنامه درسی به خطر افتاده هوراس اسمیت
5-1-2- سیستم عمل‌گرای سایزر
5-2- هری کی وانگ و برنامه درسی عمل‌گرا
5-3- پیشینه برنامه درسی عمل‌گرا
5-3-1- جان دیویی و ریشه‌های فلسفی برنامه درسی کاربردی
5-3-2- دیویی در دهه 1890
5-3-3- دیویی در سال 1916
5-3-4- دیویی در دوران رکود بزرگ
5-3-5- رالف تایلر و برنامه درسی عمل‌گرا
5-3-6- تایلر و ریشه‌های بررسی برنامه درسی
5-4- برنامه درسی عمل‌گرا و عناصر برنامه درسی
5-4-1- معلمان
5-4-2- فراگیران
5-4-3- موضوعات درسی
5-4-4- زمینه
5-4-5- ساخت برنامه درسی
5-5- نتیجه‌گیری: نقاط قوت و ضعف برنامه درسی عمل‌گرا
5-6- سؤالاتی برای بحث
منابع
فصل ششم: برنامه درسی مشورتی
6-1- ویلیام رید و برنامه درسی مشورتی
1-1-6- فکرکردن به برنامه درسی
2-1-6- رید در برنامه درسی و آموزش لیبرال
6-2- ایان وستبری و برنامه درسی مشورتی
1-2-6- وستبری در مورد آموزش لیبرال
2-2-6- وستبری در مورد بیلدونگ، دیداکتیک و برنامه درسی
6-3- شریل جی. کریگ و برنامه درسی مشورتی از طریق معلمان
6-4- برخی از زمینه‌های برنامه درسی مشورتی
6-4-1- چالش جوزف شواب برای برنامه درسی
6-4-2- شواب و مشورت
6-4-3- ریچارد مک‌کئون: بلاغت و انسانیت در برنامه درسی
6-4-4- مک‌کئون درباره بلاغت و برنامه درسی
6-4-5- مک‌کئون دررابطه‌با تئوری عمل و مشورت
6-5- برنامه درسی مشورتی و عناصر آن
6-5-1- معلمان
6-5-2- فراگیران
6-5-3- موضوعات درسی
6-5-4- زمینه
6-5-5- ساخت برنامه درسی
6-6- نتیجه‌گیری: نقاط قوت و ضعف برنامه درسی مشورتی
7-6- سؤالاتی برای بحث
منابع
بخش دوم: عمل برنامه درسی
فصل هفتم: با استانداردهای برنامه درسی دولتی چه کنیم؟
7-1- ایده استانداردهای برنامه درسی
7-2- جسی پارکر: معلم تاریخ دبیرستان ایالات متحده
7-2-1- حل مشکلات آقای پارکر
7-3- کتی واترمن: مدیرگروه مطالعات اجتماعی
7-3-1- حل مشکلات خانم واترمن
7-4- میشل اوچوا: معلم کلاس پنجم
7-4-1- حل مشکلات خانم اوچوا
5-7- سؤالاتی برای بحث
فصل هشتم: چگونه می‌توانیم یک برنامه درسی اصلی را در دانشگاه خود مجدداً ایجاد کنیم؟
8-1- دانشگاه ایالتی شمال
8-1-1- دکتر مارتین فیتزجرالد
8-1-2- حل مشکلات فیتزجرالد
8-1-3- عدم حمایت هیئت‌علمی
8-1-4- عدم تعادل بین آموزش و پژوهش
8-1-5- منابع محدود
8-2- کالج اسمیت‌ویل
8-2-1- حل مشکلات رئیس رنکین
8-2-2- نگرانی تنوع
8-2-3- استدلال برنامه درسی مربوطه
8-2-4- نقد عبارت «چرا دین بیشتر؟»
8-3- سؤالاتی برای بحث
فصل نهم: برای ایجاد برنامه درسی بهتر معلمان چه باید بکنیم؟
9-1- دانشگاه ایالتی وسترن
9-1-1- جان میسون
9-1-2- دانشگاه ایالتی وسترن: زمینه
9-1-3- رئیس جنیس لانگ فلو
9-1-4- دکتر رونی لوپز
9-1-5- معاون بری بارنت
9-1-6- مایکل لیدبیتر
9-1-7- حل مشکلات میسون
9-2- دانشگاه فریدوم هیل
مدارس توسعه حرفه‌ای و برنامه درسی معلمان
9-2-1- رئیس مارتین وستلند
9-2-2- یوجین بارکر
9-2-3- دکتر ترزا مور، استادیار
9-2-4- حل مشکلات رئیس وستلند
9-2-5- حل مشکلات دکتر ترزا مور
9-3- سؤالاتی برای بحث
فصل دهم: برنامه درسی بافضیلت؛ آینده‌ای برای برنامه درسی مشورتی
10-1- ریشه‌های کهن بحث برنامه درسی
10-1-1- فضیلت چیست و چه ارتباطی با برنامه درسی دارد؟
10-1-2- ایمان و برنامه درسی
10-1-3- جان آموس کومنیوس و برنامه درسی لیبرال برای همه
10-2- سؤالاتی برای بحث
منابع
پیوست: چالش‌های برنامه درسی
طراحی هوشمند در مقابل تکامل: آموزش آن یا نادیده‌گرفتن آن؟
چالش‌ برنامه درسی شماره 1
باید با مدیر صحبت کنم یا نه؟
چالش‌ برنامه درسی شماره 2
آیا باید آواشناسی تدریس کنم؟
چالش‌ برنامه درسی شماره 3
آیا باید با مدیر روبرو شوم یا آنچه را که دیدم نادیده بگیرم؟
چالش‌ برنامه درسی شماره 4
آیا باید با قهرمان ورزشی مدرسه راه بیایم یا استانداردها را رعایت کنم؟
چالش‌ برنامه درسی شماره 5
آیا زبان اشاره امریکایی باید به‌عنوان یک‌زبان خارجی محسوب شود؟
چالش‌ برنامه درسی شماره 6
آیا گروه شما باید دوره های همزمان با واحد دانشگاه ((Credit-Dualرا برای انتقال واحد بپذیرد؟
چالش برنامه درسی شماره 7
منابع
نمایه اسامی و اصطلاحات
لغت نامه
درباره نویسنده