معرفی و دانلود کتاب صوتی موش و گربه

معرفی کتاب صوتی موش و گربه

کتاب موش و گربه منظومه‌ای طنز اثر عبید زاکانی است. شخصیت‌های این منظومه حیوانات هستند و داستان حول محور جنگ بین سپاه موش‌ها و گربه‌ها می‌چرخد. گربه در این اثر تمثیلی است از انسان تزویرگر و زاهدنما. داستان زمانی به اوج می‌رسد که موش‌ها علیه گربه شورش می‌کنند و جنگی عظیم میان سپاهیان دو طرف درمی‌گیرد.

درباره‌ی کتاب موش و گربه

اشعار عبید زاکانی (Ubayd Zakani) در ادب پارسی، همواره با طنز و هزل عجین بوده‌اند. این شاعرِ برجسته‌ی فارسی‌زبان انتقاداتش را به مسائل زمانه ازجمله تزویر و ریا، در قالب ادبیات تمثیلی بیان می‌کرده است. اصالت منظومه‌ی موش و گربه (The Story of The Mice and Cat) در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. درحالی‌ این منظومه را به عبید زاکانی نسبت می‌دهند که چندین نظریه‌ی مخالفْ انتساب منظومه‌ی موش و گربه را از عبید سلب می‌کنند. درهرصورت، شکی نیست که کتاب موش و گربه یکی از آثار جاودان ادبیات کهن فارسی است و تعمق در این اثر طنز انتقادی، هوش و ذوقی خاص می‌طلبد.

شخصیت‌های داستان موش و گربه حیوانات هستند. چنین حکایاتی در غرب فابل (Fable) نامیده می‌شوند. در این‌گونه روایت‌های داستانی گرچه شخصیت‌ها انسان نیستند اما خصائل و ویژگی‌های آنان تماماً انسانی است. نویسنده برای دوری از مستقیم‌گویی و به کار بردن تمثیل در اثر خود، این تکنیک را به کار می‌گیرد و انتقاداتش را از زبان حیوانات بیان می‌کند. در منظومه‌ی حاضر نیز همان‌طور که از اسمش برمی‌آید، با دو شخصیت گربه و موش طرف هستیم. شاهِ‌ گربه‌ها شخصیتی تزوریرگر و زاهدنماست که در ابتدا قول می‌دهد از خوردن موش‌ها دست بکشد، اما درست در زمانی که مو‌ش‌ها برای قدردانی با هدایا و غذاها نزد او می‌آیند، به آن‌ها حمله‌ور می‌شود. سرانجام موش‌ها با حمایت سردسته‌یشان تصمیم به شورش علیه گربه می‌گیرند و دو سپاه موش و گربه در بیابان‌های فارس مقابل هم قرار می‌گیرند. حال باید دید که کدام‌یک پیروز میدان می‌شوند.

در طول تاریخ، آثار شاخصی وجود دارند که پس از گذشت زمان، انتسابشان به مؤلف زیر سوال می‌رود و محل پرسش قرار می‌گیرد. برای مثال روایاتی وجود دارد که ادعا می‌کند آثاری که امروزه به شکسپیر منسوب می‌دانیم، در واقع متعلق به اشخاص دیگری هستند. به همین ترتیب روایت‌هایی نیز بر عدم تعلق منظومه‌ی موش و گربه به عبید زاکانی دلالت دارند. این ادعا دلایل مختلفی دارد؛ برخی این منظومه را از حیث مضمون، سبک و زبان متفاوت با دیگر اشعار عبید می‌دانند و عده‌ای دیگر نشانی از این منظومه در هیچ‌یک از نسخ قدیمی دیوان عبید مشاهده نمی‌کنند. شخصی به نام علی محدث کمی فراتر می‌رود و این اثر را مشخصاً مربوط به دوران شاه طهماسب اول صفوی و سراینده‌اش را شاعری از فرقه‌ی پسیخانیان می‌داند. نقاشی‌های توپ و تفنگ جنگی در یکی از نسخ قدیمی کتاب موش و گربه شاهدی بر این ادعاست؛ چراکه تا زمان صفوی توپ جنگی اختراع نشده بود و عبید زاکانی چیزی در حدود دو قرن پیش از صفویان می‌زیسته است.

سخنی که رفت، فارغ از هرچیز بر ارزشِ این اثر ادبی صحه می‌گذارد. موش و گربه منسوب به هر شخصی که باشد، شیرین، آموزنده و گهربار است. نسخه‌ی صوتی این منظومه توسط نشر صوتی جیحون عرضه شده. امید آنکه از شنیدن آن با صدای کامبیز خلیلی لذت ببرید.

اقتباس نمایشی از کتاب موش و گربه

اپرت شاخ نبات با اقتباسی آزاد از منظومه‌ی موش و گربه، به کارگردانیِ مهدی شمسایی در سال 1398 در تالار وحدت به اجرا درآمد. اپرت به گونه‌ای نمایشی گفته می‌شود که با آواز همراه است. در اپرت شاخ نبات از سازهای ویولن، ویولن سل، ویولا، چنگ، تنبک و هورن استفاده شد و بازیگرانی نظیر نسیم تاجی، کیانا اطهری، امیر کربلایی‌زاده و سیدرضا علوی در آن به ایفای نقش پرداختند.

کتاب موش و گربه برای چه کسانی مناسب است؟

کتاب موش و گربه به تمام فارسی‌زبانان و مخاطبان شعر کهن پارسی پیشنهاد می‌شود.

در بخشی از کتاب صوتی موش و گربه می‌شنویم

گربه گفتا دروغ کمتر گوی
نخورم من فریب و مکرانا

می‌شنیدم هرآنچه می‌گفتی
آروادین قحبه‌ی مسلمانا

گربه آن موش را بکشت و بخورد
سوی مسجد شدی خرامانا

دست و رو را بشست و مسح کشید
ورد می‌خواند همچو ملانا

بارالها که توبه کردم من
ندرم موش را به دندانا

فهرست مطالب کتاب صوتی