معرفی و دانلود کتاب فرانتس کافکا

معرفی کتاب فرانتس کافکا

کتاب فرانتس کافکا تالیف کلاوس واگنباخ، جلد دوم از مجموعه بزرگان اندیشه و هنر جهان است. این اثر چیزی را از خواننده‌اش پنهان نمی‌کند و پنجره‌ای رو به کافکا برای شناخت جهان فکری او می‌گشاید.

فرانتس کافکا از بزرگترین نویسندگان قرن بیستم و از پرمخاطب ترین نویسندگان خارجی در ایران است نوشته‌ها و تفکرات او همواره الهام‌بخش و زاینده بوده‌اند. اما این تفکرات از کجا مایه می‌گرفتند؟ کافکا چه مسیری را پیمود و زندگی و ادبیاتش چگونه به تکامل رسید؟ 

فرانتس کافکا (Franz Kafka)، سوم ژوئیه 1883 در پراگ به‌ دنیا آمد، به‌ ندرت شهر زادگاهش‌ را ترک کرد و پس از زندگى کوتاه چهل‌و‌یک ساله‌، در همان‌جا در قبرستان اشتراشنیتسر به خاک سپرده شد. چهارده سال در حرفه حقوقدان در «مؤسسه بیمه سوانح کارگرى پادشاهى بوهم» در پراگ مشغول به کار بود. در تمامی آن سال‌ها تنها آرزویش‌ یافتن مجالى براى قلم‌ زدن‌هاى عصرگاهى یا شبانه بود.

آثار ادبى این یهودى اهل پراگ که محصول همین ساعت‌هاى فراغت پس از کار ادارى بودند، بعد از پایان جنگ جهانى دوم به شهرتى جهانى رسیدند؛ شهرتى که از جمع کوچکى از خبرگان ادبیات آلمانى در سال‌هاى دهه بیست آغاز شد، به فرانسه رسید، در آغاز آندره برتون و گروه مینتور و سپس کامو و سارتر از آن استقبال کردند؛ در نهایت، آوازه آثارش به انگلستان و امریکا رسید. تازه در 1950 بود که این آثار به آلمان موطن زبانى‌شان بازگشتند. در این سال‌ها، نخستین مجموعه رسمى آثار کافکا به زبان آلمانى منتشر شد. در 1957، پس از تلاش‌هاى دهه بیست، نخستین ترجمه‌ها به زبان چکى، در شهرى که کافکا از آن مرکزى ادبى بر نقشه ادبیات جهان ساخت، یعنى پراگ، منتشر شد. در 1964 نخستین ترجمه روسى از سرزمین محکومان منتشر شد. تازه یا شاید بهتر است بگوییم سرانجام چهل سال پس از مرگ نویسنده، آثار او به شهرتى جهانى دست یافت و خوانندگانى در سراسر دنیا پیدا کرد.

با اینکه زندگى کافکا در سه دهه پایانى امپراتورى اتریش مجارستان و سال‌هاى نخست شکل‌گیرى جمهورى چکسلواکى بودکه در‌باره آن اطلاعات زیادی در دست است، جزئیات زندگی کافکا بعدها مشخص شد.

نخستین بار که در 1957 به پراگ آمد، شهر چهره‌اى غمزده و در عین حال، آرامش‌بخش داشت؛ تصویرى از شهرى تخریب‌ نشده و دست‌ نخورده، یکى از زیباترین شهرهاى اروپا، و آن چهره دیگر شهر، از یک سو، تقریباً همه خانه‌هایى که کافکا در آنها زندگى یا کار مى‌کرد، باقى مانده بودند: عمارت‌هاى کینسکى و شونبرن، خانه مینوتا و خانه اوپلت، خانه‌هاى بیلکوا، شماره ده، تسلتنرگاسه، شماره سه، لانگه گاسه، شماره هجده، ساختمان ادارى شهر پوریچ، شماره هفت و خانه کوچه الکیمیستن. در شهرهاى دیگر مرتبط با زندگى کافکا نظیر ووسک، پودى بارد، تریش، شلسن و ماتلیارى هم وضع به همین منوال بود، از سوى دیگر، جست‌وجو براى یافتن اسناد، به آرشیوهاى چپاول‌ شده ختم مى‌شد و تلاش براى یافتن شاهدان زنده، به اتاقی در ساختمان شوراى یهودیان در مایزل‌گاسه مى‌رسید؛ اتاقى با قفسه‌هاى دیوارى مملو از کاغذدان‌هایى که روى چند برگ کاغذ قرمز‌رنگ، درون آن‌ها، زیر نام و نام خانوادگى و محل تولد، یک مهر به چشم مى‌خورد: آشویتس.

زندگى‌نامه‌هاى مصور، ویژگی‌های‌ روان‌شناختی خاصی‌ دارند؛ آن ایجاد تمرکز و کمک به فهم بیشتر متن از طریق تصویر است. گاه یک تصویر به‌مراتب آسان‌تر و سریع‌تر از چندین صفحه متن مى‌تواند نکته‌های زندگى‌نامه‌اى و حتى حال و هواى زندگى اندیشمند یا هنرمندى را براى ما تداعى و همدلى ضروری براى فهم بهتر متن را ایجاد کند.

سرانجام این‌که این زندگى‌نامه‌هاى مصور نه تنها دانش و شناختى از بزرگان اندیشه و هنر جهان به‌دست مى‌دهد، بلکه مى‌تواند مدخل و انگیزه‌اى براى خواننده و مواجهه با آثار بزرگان فراهم آورد و فهم آثار ایشان را آسان سازد.

مجموعه بزرگان اندیشه و هنر، با هدف آشنایی هر چه بیشتر با زندگی و آثار کسانی نگاشته شده که بر اندیشه جهان امروزی تأثیر نهاده‌‌اند. متون اصلی این مجموعه کتاب‌های انتشارات روولت آلمان است که با عنوان تک‌‌نگاری‌‌های رورورو منتشر می‌‌شود. این انتشارات که حدود صد سال از فعالیت آن می‌‌گذرد، از مارس 1958 فعالیت خود را در زمینه انتشار این مجموعه، آغاز و تاکنون بیش از سیصد عنوان کتاب را با شمارگان بیش از بیست میلیون جلد منتشر کرده است.

استقبال از این مجموعه دلایل بسیاری دارد. نخستین دلیل، انتخاب نویسندگان هر اثر است. نویسندگان معمولاً کسانی هستند که با قلمرو زندگی و آثار فرد مورد نظر آشنایی بسیاری دارند و اغلب، پژوهشگر یا استاد دانشگاه هستند. نکته دوم، وجود عکس‌‌ها و تصویرهایی از زندگی و آثار اندیشمند موضوع کتاب است. این امر به درک بهتر شرایط و نیز جنبه‌هایی خاص از زندگی هر فرد یاری می‌‌رساند. سومین نکته، زبان خاص برای مخاطبان اثر حاضر است. مخاطبان این مجموعه تنها دانشجویان و یا پژوهشگران با دانش تخصصی نیستند، بلکه این آثار به گونه‌‌ای نگاشته شده است که سایر علاقمندان نیز می‌‌توانند از آن‌ها استفاده کنند.

کلاوس واگنباخ (Klaus Wagenbach) سال 1930 در آلمان متولد شد. او رساله دکتری خود را در دانشگاه فرانکفورت درباره فرانتس کافکا نوشت. از جمله افتخارات او: کسب جایزه منتقدان آلمان، جایزه ترجمه ملی ایتالیا و نشان افتخار آلمان و...

در بخشی از کتاب فراتس کافکا می‌خوانیم:

کافکا خود سهم چندانى در روشن‌ کردن ابعاد زندگی‌اش ندارد، هر چند روزنوشت‌ها و نامه‌هایش با حجمى بالغ بر هزار صفحه، بسیار بیشتر از آثار ادبى او هستند. تنها اثر بزرگ‌تر خودنگارى او نامه‌اى به پدر که به سال‌هاى پایانى زندگی‌اش (1919) باز مى‌گردد، تلاشى است عبث براى اینکه به گفته خودش: «هر دوى ما را کمى آرام کند و زندگى و مرگمان را آسان‌تر.» اما دستیابى به این هدف آرام ساختن پدرى که به آثار پسرش با بدبینى و کج فهمى نگاه مى‌کرد به تحریف حقایق بسیارى انجامید و خود کافکا نیز یک سال پس از نگاشتن این نامه، آن را نیشگون دفاعى نامید.

دیگر آثار زندگینامه‌اى کافکا این ایراد را ندارند، اما حجم کمترى دارند و اغلب بیشتر انتقاد از خود هستند. کافکا فقط یک بار از شجره خانوادگى‌اش حرف مى‌زند. در روزنوشت‌هایش به تاریخ 1911 چنین مى‌گوید:

نام من به عبرى عمشل است، مثل پدربزرگ مادرى مادرم (عمشل یا آدام پوریاس) که در هیبت مردى مذهبى و فاضل با ریش بلند و سفید در خاطرش مانده است، مادرم شش سال داشت که او فوت کرد. او به یاد دارد که چگونه مى‌بایست نوک انگشتان جنازه‌اش را محکم مى‌گرفت و در همان حال به‌ سبب بدى‌هایى که در حقش مرتکب شده بود، طلب بخشش مى‌کرد. کتاب‌هاى فراوان پدربزرگ را نیز به خاطر دارد؛ کتاب‌هایى که سراسر دیوارها را پوشانده بود.

هر روز در رودخانه استحمام مى‌کرد، حتى در زمستان که براى این کار حفره‌اى در یخ درست مى‌کرد. مادر مادرم (استرپوریاس) بر اثر ابتلا به تیفوس به مرگى زودهنگام درگذشت. پس از مرگ او، مادربزرگ مادرم (سارا پوریاس) افسرده شد، غذا نمى‌خورد و با هیچ‌کس حرف نمى‌زد، تا اینکه یک سال بعد از مرگ دخترش، روزى به پیاده‌روى رفت و دیگر برنگشت، جنازه‌اش را از رودخانه الب گرفتند. فاضل‌تر از پدربزرگ مادرم پدر پدربزرگش بود که در میان مسیحیان و یهودیان به یک اندازه مورد احترام بود. در یک آتش‌سوزى به خاطر ایمانش معجزه‌اى رخ داد و آتش از روى خانه او عبور کرد و خانه‌اش از آتش در امان ماند، در حالى که خانه‌هاى دور و بر در آتش سوختند.

فهرست مطالب کتاب

یادداشت ناشر
مقدمه دبیر مجموعه
آوازه دیرهنگام
تاجرزاده‌اى سردرگم در پراگ
در مدارس دولتى امپراتورى اتریش مجارستان چه مى‌آموختند؟
دانشگاه، اجتماع و زبان در شهری از امپراتورى دانوب
شرح یک نبرد - کارمند بیمه، کار، برنامه‌ها و سفرهایش
نوشتن تنها اینگونه میسر مى‌شود!
زندگى یا ادبیات؟ نامزدى‌ها، محاکمه
زخم
برهنه‌اى در جمع پوشیدگان
علائم اختصاری
پی‌نوشت‌ها
گاهشمار زندگی کافکا
کافکا از زبان دیگران
کتاب‌شناسی کافکا به زبان فارسی