معرفی و دانلود کتاب گاویسم: نقدی بر گاوی زیستن، در تفحص انسانیت

معرفی کتاب گاویسم: نقدی بر گاوی زیستن، در تفحص انسانیت

رسول خوش عقیده در کتاب گاویسم: نقدی بر گاوی زیستن، در تفحص انسانیت به مسأله‌ی انسانیت در جامعه‌ی مدرن و امروزی می‌پردازد و تلاش می‌کند معنای واقعی آن را توضیح دهد. او با اشاره به مفاهیم والای انسانی همچون خرد، وفاق، اتحاد، آزادی و حقیقت، از این می‌گوید که چطور می‌توان از بی‌معنایی و بی‌تفاوتی رها شد و به مقام والاتری دست یافت.

درباره‌ی کتاب گاویسم: نقدی بر گاوی زیستن، در تفحص انسانیت

یکی از مفاهیمی از دیرباز برای اندیشمندان مسأله بوده و در موردش تأمل می‌کرده‌اند، موضوع انسانیت بوده؛ اینکه اساساً به چه چیزی می‌گوییم انسان و چه وجه ممیزه‌ای می‌تواند ما را از دیگر موجودات متمایز کند. به‌ زعم خیلی از اندیشمندان آدمی بر اساس گروهی از ویژگی‌هاست که تعریف و شناخته می‌شود. همین ویژگی‌های خودآگاه و ناخودآگاه است که از ما موجودی باشعور و فهمیده می‌سازد و از حیوان متمایزمان می‌کند. در تمام این چند هزار سال، فیلسوف‌ها سعی کرده‌اند این مفاهیم والا را تئوریزه کنند و توضیح دهند. برای مثال مفهومی همچون خرد، همیشه محل بحث بوده. خرد انسانی چیست؟ یا حتی بی‌خردی از کجا ریشه می‌گیرد؟ اما مسأله‌ی مهم‌تر برای همه‌ی اندیشمندان این بوده که آدمی چطور باید این فضیلت‌ها را در خود پرورش بدهد و مانع از بروز رذیلت‌ها شود. یا به تعبیر دیگر، چگونه به رفتارمان آگاه شویم و غرایز را به رفتاری اندیشمندانه تبدیل کنیم. در این باره کتاب‌های زیادی تألیف شده است. یکی از متأخرترین جستارها در رابطه با این موضوع، کتاب گاویسم: نقدی بر گاوی زیستن، در تفحص انسانیت نوشته‌ی رسول خوش عقیده است. خوش عقیده که بیشتر شاعر است و با شعرهایش شناخته می‌شود، در این کتاب کوشیده برخی از این فضائل انسانی را برجسته سازد و با زبانی ساده و صادقانه توضیح دهد که چطور باید آن‌ها را در خود پروراند.

اصطلاح گاو در کتاب گاویسم: نقدی بر گاوی زیستن، در تفحص انسانیت دال بر زندگی لاقید و بی‌معناست. از دیدگاه رسول خوش عقیده وقتی به موضوعات مهم زندگی فکر نکنیم، به اطرافمان اهمیت ندهیم و فقط خود را ببینیم، تفاوتی با این موجود نخواهیم داشت. این حیوان گرچه ظاهراً زندگی آرامی دارد ولی درنهایت از درک معنای وجود و زندگی عاجز است. انسان ذاتاً موجودی صاحب‌اختیار است، حق دارد که انتخاب کند و آزاد باشد. به تعبیر خوش عقیده، وقتی او فکر و عمل می‌کند، به مرحله‌ی «بودن» می‌رسد. و اینجا تازه زندگی معنا پیدا می‌کند. بنابراین اگر ما خود را از این توانایی‌های اولیه محروم کنیم، یعنی نتوانسته‌ایم دست به فکر کردن و عمل بزنیم، پس به «بودن» هم نرسیده‌ایم. و درواقع اصلاً زنده نیستیم و زندگی نکرده‌ایم. او معتقد است درک این مسأله به رنج‌ها و سختی‌های زندگی معنا و ارزش می‌دهد. اینجاست که درمی‌یابیم فهمیدن گرچه باعث می‌شود زندگی زجرآور و سخت شود، ولی ارزشش را دارد. چون باعث می‌شود زنده باشیم و زندگی کنیم. او در کتابش همچنین به برخی از همین مفاهیم اولیه‌ی انسانی همچون خرد، وفاق، آزادی و حقیقت اشاره می‌کند و در مورد اهمیتشان توضیح می‌دهد.

کتاب گاویسم: نقدی بر گاوی زیستن، در تفحص انسانیت را انتشارات ناهونته به چاپ رسانده است.

کتاب گاویسم: نقدی بر گاوی زیستن، در تفحص انسانیت برای چه کسانی مناسب است؟

این اثر به دوست‌داران قالب جستار و علاقه‌مندان به موضوعات اجتماعی توصیه می‌شود.

در بخشی از کتاب گاویسم: نقدی بر گاوی زیستن، در تفحص انسانیت می‌خوانیم

البته گاو بودن همیشه هم خوب به نظر نمی‌رسد. آن‌ها گاهی که واقعاً نیاز به اعتراض دارند هم در سکوت افراط می‌کنند. مثلاً وقتی می‌بینید که از زور بازوی آن‌ها سوءاستفاده می‌شود و انسان‌ها با ظلم در حقّشان رفتار می‌کنند هیچ گله‌ای ندارند. هرچند که خیل عظیمی از انسان‌ها نیز این‌گونه‌اند. انسان‌هایی که اگر اندکی خرد داشتند، می‌فهمیدند تفاوت آن‌ها با ظالمان تنها در این است که انتخاب کرده‌اند مظلوم باشند، در حالی که قدرت آن‌ها به مراتب بیشتر از سلطه‌وران است. اغلب انسان‌ها ترس را با شرافت اشتباه می‌گیرند. البته که می‌دانم حق‌طلبی با گستاخی فرق دارد.

گاهی مرز میان تعاریف به قدر تار مویی نازک می‌شود و علت‌ها آن‌چنان در هم تنیده می‌شوند، که ذهن به ظاهر پیچیده‌ی انسانی قادر به تمیز دادن آن‌ها نیست. اینجاست که باید دست به دامن چراغ‌ها شد تا سایه‌هایمان را به ما نشان بدهند. به قول پیِر بوردیو: «انسان‌ها گاهی عُقلایی تصمیم می‌گیرند ولی این به معنای عُقلایی رفتار کردن نیست». ممکن است ما در موقعیت‌های مختلف، کاری را انجام دهیم که اگر منتقدی خودش را جای ما بگذارد به حقّانیت رفتار ما اذعان کند. اما نکته همین‌جاست که هیچ کس در دنیا جای کس دیگری نیست و ما انسان‌ها همیشه آینه‌ی دیگران را با دانسته‌های آینه خودمان می‌سنجیم. شاید آنچه ما با تدبیر و عقلانیت پی می‌گیریم با آنچه خرد جمعی می‌پسندد متفاوت باشد.

فهرست مطالب کتاب

مقدّمه
فصل اول: سایه‌های مشترک
فصل دوّم: «گاوهای آزاد، انسان‌های در بند»
فصل سوم: وفاق انسان‌ها و تفرّد گاوها
فصل چهارم: غلبه خرد و تمایز آدمی از گاوها
فصل پنجم: شوکرانِ حقیقت
فصل ششم: بینایی
فصل هفتم: انتخاب انسان بودن