معرفی و دانلود کتاب امثال و حکم دهخدا - جلد دوم: ث - ق

معرفی کتاب امثال و حکم دهخدا - جلد دوم: ث - ق

کتاب امثال و حکم دهخدا - جلد دوم: ث - ق، دومین بخش از مجموعه‌ی چهار جلدی امثال و حکم‌ به قلم علی‌اکبر دهخدا است. این مجموعه یکی از غنی‌ترین منابع ضرب‌المثل‌ها و حکمت‌های ادبیات فارسی محسوب می‌شود و حاصل کوشش پنجاه‌ساله‌ی علی‌اکبر دهخداست که حدود 50 هزار مثل و حکمت را در خود جای داده است.

درباره‌‌‌ی کتاب امثال و حکم دهخدا - جلد دوم: ث - ق

جلد دوم کتاب امثال و حکم (Amsal-o Hekam) به قلم و گردآوری علی‌اکبر دهخدا بین سال‌های 1308 تا 1311 چاپ شد. این کتاب در ادامه‌ی جلد اول، حروف «ث» تا «ق» را دربرمی‌گیرد و در جلدهای دیگر به‌ترتیب حروف الفبا ادامه پیدا می‌کند. مجموعه‌ی امثال و حکم که به موازات لغت‌نامه توسط علی‌اکبر دهخدا گردآوری و نوشته شده بود، به‌صورتِ یک مجموعه‌ی جداگانه و فرعی به درخواست وزیر معارف وقت چاپ شد.

97 درصد این مجموعه را ضرب‌المثل‌های استخراج‌شده از کتاب‌ها و دیوان‌ها تشکیل می‌دهد. سه درصد باقی‌مانده نیز به ضرب‌المثل‌های عامیانه اختصاص پیدا کرده است. در کتاب امثال و حکم بیش از هزار عبارت عربی متشکل از آیات قرآن و احادیث وجود دارد. همچنین در این کتاب ۴۵ هزار بیت از شاعران کلاسیک (فردوسی، سعدی، نظامی، اسدی طوسی و جلال‌الدین رومی) دیده می‌شود. مطالب این کتاب از مجموعه‌ی «امثال میدانی» به زبان عربی و مجموعه‌های «مختصر امثال»، «جامع‌التمثیل» و «شاهد صادق» به زبان هندی استخراج شده است.

کتاب امثال و حکم دهخدا - جلد دوم: ث - ق مناسب چه کسانی است؟

خواندن کتاب امثال و حکم دهخدا - جلد دوم: ث - ق به افرادی که به ضرب‌المثل و حکایت‌های ادبیات پارسی و فرهنگ لغت علاقه دارند پیشنهاد می‌شود.

با علی‌اکبر دهخدا بیشتر آشنا شویم

علی‌اکبر دهخدا (Ali-Akbar Dehkhoda) در سال 1257 در تهران متولد شد. او از مهم‌ترین شاعران و نویسندگان معاصر ایرانی است. از آثار او می‌توان به لغت‌نامه و کتاب چرند و پرند (مجموعه نوشتارهای او در روزنامه سور اصرافیل) اشاره کرد. اما علی‌اکبر دهخدا نوشتارهای دیگری نیز دارد که به مرحله چاپ نرسیده‌اند. علی‌اکبر دهخدا با سرودن اشعار خود فصلی جدید را در شعر فارسی آغاز کرد و سپس با پژوهش به مدت پنجاه سال روی ادبیات و زبان فارسی، آثار مهمش را (لغت‌نامه و امثال و حکم) ارائه داد.

در بخشی از کتاب امثال و حکم دهخدا - جلد دوم: ث - ق می‌خوانیم

حالا که تالان تالان است صد تومان هم زیر پالان است. جمعی دزدان به خانه‌ی یکی از اهل کاشان ریخته اموال او را به تاراج و یغما می‌بردند. مرد چون دید همه‌ی کالا و خواسته او به غارت رفته صد تومان نقدینه‌ی خود را نیز که زیر پالان نهفته داشت به دزدان نموده و گفت،... رجوع به: آب که از سرگذشت،... شود.

حالا که دست مردک را ببریدند ده او نمیخوا ده او نمیخوا. مردی روستایی نخستین بار به شبیه رفت. سکینه بنت الحسین علیهاسلام چند نوبت از تشنگی خدمت عمو شکایت برد، عباس به شریعه رفت و با دو دست بریده به خیام حرم بازگشت. سکینه فریاد برآورد که: عباس عمو جانم من آب نمیخواهم. روستایی درین وقت بیتاب از جا برخاست و بهطرف سکینه شبیه شتافته مشتی بر سر او کوفت و گفت: فلان و فلان. تا حالا ده او میخوام ده او میخوام...

حالا که ماست نشد شیر بده. مقصودی معین ندارد.

حالا که هر دو تا خوب ساخته‌اند که من یکی را از میان بردارند. (گفتند نگفتیم مخور عسل و خربزه باهم نمی‌سازد؟ - گفت)... نقل از صوراسرافیل.

حالا من میو. گربه‌ای سخت گرسنه در کنار سفرهای بنای مومو گذاشت، صاحب سفره پاره‌ای به او انداخته و لقمه‌ای برای خود برمی‌داشت. و هنوز مرد لقمه خود را نجائیده گربه سهم خویش را فروبرده فریاد از سر می‌گرفت. پس از چند بار تکرار عمل، مرد برخاست و گربه را به جای خویش نشانیده و خود چهارپا به جای گربه نشسته گفت:

حالا می‌توانید این را هم برای من چیزی درست کنید. زانیهای را به تشهیر سر تراشیده و باژگونه بر خری نشانده می‌گردانیدند زن آنگاه که زنان همسایه را میان تماشاییان دید خشمگین و خیره در آنان نگریسته و گفت..