معرفی و دانلود کتاب تفسیر عرفانی - فلسفی قرآن مبین در آثار حکیم بوعلی سینا

معرفی کتاب تفسیر عرفانی - فلسفی قرآن مبین در آثار حکیم بوعلی سینا

حیدر شجاعی در کتاب تفسیر عرفانی - فلسفی قرآن مبین در آثار حکیم بوعلی سینا، نظرات این طبیب و دانشمند بزرگ در مورد برخی از آیات قرآن را از میان آثارش جمع‌آوری نموده و بر حسب تسلسل آیات، در اختیار علاقه‌مندان قرار داده است.

حکیم بوعلی سینا همچون غزّالی مفسّر نبود و به تعبیر استاد مرتضی مطهری فنّ وی تفسیر نبوده. اما در مورد بعضی از آیات چنان عمیق اندیشیده که توانسته نظراتش را با زبان فلسفه بیان کند و به نقد آن‌ها بپردازد.

یکی از فواید فلسفه آن است که انسان را در خودشناسی و هستی‌شناسی یاری می‌دهد. فیلسوفی بزرگ همچون بوعلی سینا بیشتر از هر چیز دیگری روی قوّۀ عاقله و عقل فعّال تکیه می‌کرد و به عبارتی معتقد بود که جوهر انسان قوّۀ عاقلۀ اوست و کمال انسان نیز در گرو همین قوّۀ عاقله بوده که او را به سعادت می‌رساند.

در بخشی از کتاب تفسیر عرفانی - فلسفی قرآن مبین در آثار حکیم بوعلی سینا می‌خوانیم:

ابن سینا نه فقط در پزشکی با سحر و جادوگری مخالف بود بلکه به طور کلّی آن را در هر مورد بدون اثر و جزء خرافات می‌دانست. با این حال نظر او دربارۀ سحر و جادو چنین بود. می‌گوید: بدان که ایجاد وقایع و اظهار غرائب و عجایب اگر به مجرد تأثیر نفسانی شد، آن را سِحر گویند؛ و اگر با استعانت قوای فلکی و نفوس سماوی باشد، آن را علم دعوت الکواکب خوانند؛ و اگر بر سبیل ممازجت و معاونت قوای سمائی و ارضی هر دو شد، آن را علم طلسمات گویند؛ و اگر از راه استعانت به خواص طبایع باشد بر سه قسم منقسم می‌شود به جهت آن که اگر به خواندن کلمات و الفاظ فقط اکتفا شود، آن را علم الخواص گویند؛ و اگر الفاظ را به قید کتاب درآورند، آن را علم نیرنجات نام نهند.

و اگر خواندن کلمات مقارن با حرکات و افعال باشد، آن را رقی گویند. و هرگاه بر سبیل استعانت به ارواح ساذجه باشد، آن عزائم است؛ و اگر آن ارواح را در قالب مثالی حاضر کنند آن را علم تسخیر جن گویند. اما خبر دادن از گذشته و آینده، علم کهانت است. بدان که سحر بر سه قسم است.

دو قسم از آن داخل است در تحت تأثیر نفسانی در نفسانی؛ و یک قسم در تحت تأثیر جسمانی در نفسانی. صنف اول مثال تأثیر کردن آن نفوسی که تقویت نموده‌اند قوۀ واهمه و خیال خود را نسبت به کسانی که در دو قوۀ مذکور ضعیف و ناتوان هستند همچون اطفال و مردمان ابله که هنوز قوۀ عقلیه خود را بر قوۀ واهمه و خیالی مستولی نگردانیده و آن‌ها را مغلوب و مقهور قوۀ عقلانی ننموده‌اند. این اشخاص به واسطۀ ضعف نفس مقهور آنان واقع می‌شوند به طوری که چیز ساکن را متحرّک می‌بینند و چیز متحرّک را ساکن و امور خیالیه را موجود خارجی تصوّر می‌کنند و چیزهای موهوم را از امور واقعی می‌پندارند.

فهرست مطالب کتاب

مقدّمه
سوره‌ی فاتِحۀ الکِتاب
سوره‌ی بقره
سوره‌ی آل عِمران
سوره‌ی نِساء
سوره‌ی مائده
سوره‌ی اَنعام
سوره‌ی اَعراف
سوره‌ی اَنفال
سوره‌ی توبه
سوره‌ی یونس
سوره‌ی هود
سوره‌ی یوسف
سوره‌ی رَعد
سوره‌ی ابراهیم
سوره‌ی حِجر
سوره‌ی نَحل
سوره‌ی اِسراء/ بنیاِسرائیل
سوره‌ی کهف
سوره‌ی مریم
سوره‌ی طه
سوره‌ی اَنبیاء
سوره‌ی حَج
سوره‌ی مؤمنون
سوره‌ی نور
سوره‌ی فُرقان
سوره‌ی نَمل
سوره‌ی قَصَص
سوره‌ی عنکبوت
سوره‌ی رُوم
سوره‌ی لُقمان
سوره‌ی سُجده
سوره‌ی اَحزاب
سوره‌ی سَبَأ
سوره‌ی فاطر / ملائکۀ
سوره‌ی یاسین
سوره‌ی صافّات
سوره‌ی صاد
سوره‌ی زُمَر
سوره‌ی غافر / مؤمن
سوره‌ی فُصّلت
سوره‌ی شوری
سوره‌ی زُخرُف
سوره‌ی دُخان
سوره‌ی جاثیه
سوره‌ی اَحقاف
سوره‌ی مُحمّد
سوره‌ی فَتح
سوره‌ی حُجُرات
سوره‌ی قاف
سوره‌ی ذاریات
سوره‌ی طُور
سوره‌ی نَجم
سوره‌ی قمر
سوره‌ی الرّحمن
سوره‌ی واقعه
سوره‌ی حدید
سوره‌ی مُجادله
سوره‌ی حشر
سوره‌ی صَفّ
سوره‌ی جُمُعَۀ
سوره‌ی مُنافقون
سوره‌ی تَغابُن
سوره‌ی طَلاق
سوره‌ی تَحریم
سوره‌ی مُلک
سوره‌ی قلم
سوره‌ی حاقّه
سوره‌ی معارج
سوره‌ی جِنّ
سوره‌ی مُزَّمِّل
سوره‌ی مُدَّثِّر
سوره‌ی قیامت
سوره‌ی دَهر / انسان
سوره‌ی نَبَأ
سوره‌ی نازعات
سوره‌ی عَبَس
سوره‌ی اِنفطار
سوره‌ی مُطفّفین
سوره‌ی بروج
سوره‌ی اَعلی
سوره‌ی فجر
سوره‌ی بَلَد
سوره‌ی شمس
سوره‌ی شَرح / اِنشراح
سوره‌ی تین
سوره‌ی عَلَق
سوره‌ی قَدر
سوره‌ی بیّنه
سوره‌ی عصر
سوره‌ی کوثر
سوره‌ی نصر
سوره‌ی اِخلاص
سوره‌ی فَلَق
سوره‌ی ناس
فهرست منابع