معرفی و دانلود کتاب رازی در میان نیست: اندیشه‌هایی درباره بازیگری و تئاتر

معرفی کتاب رازی در میان نیست: اندیشه‌هایی درباره بازیگری و تئاتر

پیتر بروک، یکی از بزرگ‌ترین کارگردانان تئاتر معاصر جهان، در کتاب رازی در میان نیست، سه مقاله‌ی تأثیرگذار خود درمورد تئاتر و هنر بازیگری را به اشتراک گذاشته است. تمرکز اصلی بروک در این اثر، معطوف به نوآوری در تئاتر و پیاده کردن ایده‌های جدید بر روی صحنه‌ی نمایش است.

درباره‌ی کتاب رازی در میان نیست

پیتر بروک (Peter Brook) در کتاب رازی در میان نیست (There Are No Secrets)، با بهره‌گیری از سال‌ها تجربه‌ی فعالیت در دنیای نمایش، برخی از مهم‌ترین دیدگاه‌های خود درمورد بازیگری و تئاتر را با مخاطبین به اشتراک گذاشته است. همچون اکثر نوشته‌های دیگر بروک، برای درک کامل این کتاب، پیش از مطالعه بهتر است که با نظریه‌ی تأثیرگذار او درمورد تئاتر، با عنوان «فضای خالی»، آشنایی داشته باشیم.

منظور پیتر بروک از فضای خالی این است که برای تئاتر نیاز به تدارکات عجیب و غریبی نداریم؛ تمام چیزی که برای یک نمایش نیاز داریم، تنها یک بیننده، یک بازیگر و یک فضای خالی‌ست که بتوان بر روی آن اجرا کرد. اگر فضای خالی وجود نداشته باشد، هیچ تجربه‌ی جدیدی پدید نخواهد آمد. بروک تأکید دارد که بازیگر و کارگردان باید خود را از اصول گذشته‌ی تئاتر رها کنند تا بتوانند خلاقیت و ابتکار خود را بر روی صحنه نشان دهند. بازیگر باید تا حدی با صحنه‌ی نمایش خو گرفته باشد که بدون گریم، نور، دکور و... بتواند تنها با بهره‌گیری از احساسات خود، مخاطب را به وجد بیاورد.

در کتاب رازی در میان نیست، پیتر بروک علاوه بر ارائه‌ی توضیحات بیشتر درمورد فضای خالی، در سه مقاله، با عناوین «فریبکاری ملال»، «ماهی زرین» و «رازی در میان نیست»، دیدگاه‌های مختلف خود درمورد جنبه‌های مختلف دنیای نمایش را به اشتراک می‌گذارد. او در این اثر از درک خود از رسالت و ماهیت تئاتر، رابطه‌ی تئاتر و زندگی، تفاوت اجرا در سالن‌های اروپایی با کشورهای آسیایی و آفریقایی، ابعاد مختلف بازیگری تئاتر و... سخن می‌گوید. پیتر بروک که در دنیای نمایش به کارگردانی مشهور بود، در این کتاب با بهره‌گیری از تجارب شخصی ارزشمند خود، به طور مفصل، جنبه‌های مختلف خلاقیت و نوآوری در تئاتر را بررسی می‌نماید.

کتاب رازی در میان نیست توسط محمد شهبا به زبان فارسی ترجمه شده و به وسیله‌ی نشر کتاب هرمس در اختیار علاقه‌مندان قرار گرفته است.

کتاب رازی در میان نیست مناسب چه کسانی است؟

علاقه‌مندان به تئاتر و هنرمندان مشغول در هنرهای نمایشی، از مخاطبین اصلی کتاب رازی در میان ما نیست به حساب می‌آیند.

با پیتر بروک بیشتر آشنا شویم

پیتر بروک، کارگردان مطرح تئاتر و سینما بود که در تاریخ 21 مارس 1925، در کشور انگلیس دیده به جهان گشود. او در طول سال‌های طولانیِ فعالیت هنری خود، نمایش‌های برجسته‌ای از قبیل «هملت»، «مارا - ساد»، «ارگاست در پرسپولیس» و «گربه روی شیروانی داغ» را کارگردانی کرد. از آثار سینمایی مشهور وی می‌توان به عناوینی همچون «سالار مگس‌ها» و «شاه لیر» اشاره نمود. پیتر بروک همچنین کتاب‌های تأثیرگذار متعددی در باب تئاتر و هنرهای نمایشی به انتشار رسانده است که «فضای خالی» و «رازی در میان ما نیست»، از مهم‌ترین آ‌ن‌ها به حساب می‌آیند. این هنرمند بزرگ، بارها موفق به کسب جوایز هنری مختلف، از جمله «جایزه‌ی تئاتر اروپا»، «امی» و «لارنس الیویه» شده بود. پیتر بروک سرانجام در سال 2022، در سن 97 سالگی، چشم از جهان فرو بست.

در بخشی از کتاب رازی در میان نیست: اندیشه‌هایی درباره بازیگری و تئاتر می‌خوانیم

حالا دستتان را هر جا و هر چور هست نگه دارید، تغییر یا بهبودش ندهید، فقط سعى کنید بفهمید این حرکت چه چیز را بیان مى‌کند. توجه داشته باشید که هر ادا یا اشاره بدن به هر حال معنا و تأثیرى دارد. من که دارم به شما نگاه مى‌کنم، هرچند هیچ‌یک قصد نداشتید چیزى «بگویید» و فقط بازویتان را به هر جا دلتان خواست حرکت دادید، مى‌بینم که هر یک از شما دارد چیزى را بیان مى‌کند. هیچ‌چیز خنثى نیست. بیایید این تمرین را دوباره انجام دهیم: فراموش نکنید، این حرکتِ بازو باید بدون هر گونه اندیشه و تأملى صورت گیرد.

حالا حرکت را هر جا هست نگه دارید و سعى کنید بدون تغییر وضعیت دست، رابطه‌اى را میان دست، بازو، شانه، و همین طور بالاتر تا عضلات چشم احساس کنید. حس کنید که اینها همه معنا دارد. حالا با حرکتى اندک و تغییر جزیى، این ادا را بهبود ببخشید و کاملتر کنید.

حس کنید که همین تغییرِ اندک، چیزى را به تمامى در بدنتان تغییر داده است و این حرکت که اینک کاملتر شده. یکدستى و گویایى بیشترى پیدا کرده است.

درک این نکته آسان است که با اعضاى بدنمان هزاران چیز را بیان مى‌کنیم. در بیشتر اوقات این را ناآگاهانه انجام مى‌دهیم ولى اگر حرکاتِ بازیگر ناآگاهانه باشد نوعى پراکندگى در کارش راه مى‌یابد که نمى‌تواند تماشاگر را جذب کند.

حالا تمرین دیگرى را انجام مى‌دهیم. باز دست را در جهتى دراز مى‌کنیم ولى این بار تفاوتى بنیادى در میان است: به جاى اینکه خودتان حرکتى دلخواه را انجام دهید من به شما مى‌گویم چه بکنید. دستتان را به جلو دراز کنید چنان که کف دست رو به بیرون باشد. این حرکت را نه به میل خود بلکه به خواسته من انجام مى‌دهید، و حاضرید هرچه را من مى‌گویم انجام دهید بى‌آنکه از هدف آگاه باشید.

فهرست مطالب کتاب

فریبکارى ملال
ماهى زرین
رازى در میان نیست
درباره‌ٔ نویسنده