معرفی و دانلود کتاب راهنمای جامع روغن ترانسفورماتور

معرفی کتاب راهنمای جامع روغن ترانسفورماتور

کتاب راهنمای جامع روغن ترانسفورماتور تألیف سی اس ناراسیمهان، انواع روغن‌های عایقی را که در ترانسفورماتورهای برق قابل‌استفاده هستند معرفی می‌کند و کارکرد آن‌ها را توضیح می‌دهد. این منبع کاربردی به استانداردها و ویژگی‌های شیمیایی و فیزیکی این روغن‌ها می‌پردازد و آن‌ها را با هم مقایسه می‌کند، مسأله‌ی اکسیداسیون روغن و رطوبت و خوردگی ترانسفورماتور را شرح می‌دهد، و گازهای محلول در این روغن‌ها را تحلیل می‌کند.

درباره‌ی کتاب راهنمای جامع روغن ترانسفورماتور

ترانسفورماتور یکی از ابزارهای اساسی در جریان انتقال برق است. از این دستگاه برای ایجاد تغییر در ولتاژ جریان الکتریکی استفاده می‌شود. ساختار ترانس‌ها و شدت جریان درون آن به‌گونه‌ای است که گاهی حرارت زیادی در آن شکل می‌گیرد. برای حل این مشکل در این دستگاه‌ها، نوعی روغن به کار می‌رود که نه فقط باعث خنک شدن هسته و سیم‌پیچ‌های آن می‌شود که می‌تواند مثل یک عایق مانع از نفوذ رطوبت و پوسیدگی آن‌ها شود. بنابراین این روغن عنصر بسیار مهمی در ترانس‌ها به‌حساب می‌آید. کتاب راهنمای جامع روغن ترانسفورماتور (Transformer oil Application aspects) تألیف سی اس ناراسیمهان (C. S. Narasimhan) روی همین نوع روغن‌ها متمرکزشده و تلاش می‌کند کارکرد آن را توضیح دهد. این کتاب به معرفی انواع روغن‌های ترانسفورماتور می‌پردازد و ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی آن‌ها را تشریح می‌کند. در این قسمت با استانداردهای این روغن‌ها آشنا می‌شویم و نحوه‌ی تزریق و استفاده از آن‌ها را می‌آموزیم.

روغن ترانسفورماتور از پالایش نفت خام به دست می‌آید و به خاطر ویسکوزیته‌ی پایین و ضریب دی‌الکتریک بالایش، خاصیت خنک‌کنندگی و عایقی دارد. این روغن‌ها در واقع در تمام محفظه‌ی ترانس جریان دارند و اجازه نمی‌دهند دما و رطوبت این دستگاه از حد مشخصی بالاتر رود. خیلی ساده، روغن، شبیه به خون برای ترانس است و به ادامه‌ی حیات آن کمک می‌کند. هر چه این محصول باکیفیت‌تر باشد، عمر ترانسفورماتور هم بیشتر می‌شود. معروف‌ترین نوع این روغن‌ها، روغن معدنی است که از نسل اول آن به‌حساب می‌آید و به شکل گسترده هم مورد استفاده قرار می‌گیرد. اما این مدل‌ها بسیار آلاینده هستند و می‌توانند به محیط‌زیست آسیب بزنند. به همین خاطر فرمول‌های جدیدتری ابداع شده و کشورهای پیشرفته‌تر از روغن‌های ترانس مدرن با آلایندگی کمتر استفاده می‌کنند. سی اس ناراسیمهان در کتاب راهنمای جامع روغن ترانسفورماتور، به شیوه‌ی نگهداری و مراقبت از این روغن‌ها می‌پردازد و آن را توضیح می‌دهد. او با زبانی ساده و عمومی مسأله‌ی اکسیداسیون و پیری روغن را مطرح می‌کند، عوامل مؤثر بر آن را شرح می‌دهد و از نحوه‌ی مواجهه با آن می‌گوید. نویسنده در ادامه در مورد رطوبت و خوردگی ترانسفورماتورها صحبت می‌کند و نشان می‌دهد که چطور این مشکلات روی روغن تأثیر می‌گذارند و کیفیت آن را کاهش می‌دهند.

روغن ترانسفورماتور به‌طورکلی باید حائز چند ویژگی اساسی باشد: مقاومت و نقطه‌ی اشتعال بالا، قابلیت انتقال حرارت و تمایل به اکسیداسیون. ازآنجایی‌که این روغن‌ها ترکیبی از مهندسی شیمی و برق هستند، در استفاده از آن‌ها باید هم به خصوصیات شیمیایی و هم به ویژگی‌های الکتریکی‌شان توجه کرد. این مسأله را در مرحله‌ی تست و آنالیز این روغن‌ها باید مدنظر قرار داد. در این مرحله فاکتورهایی همچون اسیدیته، گازهای محلول، ولتاژ شکست و کشش سطحی اندازه گرفته شده و بر اساس آن‌ها کیفیت و عمر روغن پیش‌بینی می‌شود. سی اس ناراسیمهان در کتاب راهنمای جامع روغن ترانسفورماتور به این موضوعات نیز توجه داشته و نحوه‌ی آنالیز این روغن‌ها را تشریح می‌کند. همین‌طور از روغن‌های جایگزین می‌گوید و تأثیر آن‌ها را بر طراحی ترانسفورماتورها بررسی می‌کند.

کتاب راهنمای جامع روغن ترانسفورماتور را آرش آقائی فر برای نشر بشری ترجمه کرده است.

کتاب راهنمای جامع روغن ترانسفورماتور برای چه کسانی مناسب است؟

مطالعه‌ی این کتاب به مهندسان برق پیشنهاد می‌شود.

در بخشی از کتاب راهنمای جامع روغن ترانسفورماتور می‌خوانیم

با توجه به اینکه روغن ترانسفورماتور یک عایق مایع است، دقت زیادی باید در حمل، انبارش، سیرکوله، جابه‌جایی، نمونه‌برداری و تزریق روغن صورت گیرد. در فرایند تولید روغن تلاش زیادی می‌شود تا محصول نهایی منطبق با استانداردهای بین‌المللی باشد. اگر در طی هر یک از عملیات فوق‌الذکر دقت کافی صورت نگیرد، آلودگی وارد روغن شده و ویژگی‌های عایقی آن تخریب می‌شود. از این رو تولیدکنندگان روغن دستورالعمل‌های ویژه‌ای برای حمل، انبارش، سیرکوله، جابه‌جایی و تزریق روغن تدوین کرده‌اند. IEC نیز استاندارد دقیقی برای نمونه‌برداری از روغن ترانسفورماتورها بشکه‌های روغن در حین حمل به صورت عمودی قرار گرفته و به منظور جلوگیری از نفوذ رطوبت باید توسط روکشی پوشانده شوند؛ هرچند در حالت عمودی امکان تنفس روغن از از دریچه‌ها و ورود رطوبت وجود دارد. در زمان انبارش بشکه‌ها باید به صورت افقی نگهداری شوند.

فهرست مطالب کتاب

فصل اول: روغن معدنی در ترانسفورماتور: مشخصات فنی، عملکرد، استانداردها و دلایل ماندگاری آن در صنعت ترانسفورماتور
فصل دوم: اکسسیداسیون و پیری روغن: مکانیزم، اثرات و پایش وضعیت
فصل سوم: خوردگی مس در ترانسفورماتور: بررسی علت‌ها و روش‌های پیشگیریی و اصلاح
فصل چهارم: رطوبت در ترانسفورماتور
فصل پنجم: تخریب عایق کاغذی: پایش ترکیبات فوران
فصل ششم: متانول به عنوان شاخص شیمیایی برای شناسایی تخریب کاغذ
فصل هفتم: آنالیز گازهای محلول در روغن، گازهای سرگردان و تمایل به تولید گاز
فصل هشتم: ویژگی‌ها و مزایای عملکردی روغن‌های جایگزین روغن معدنی ترانسفورماتور
فصل نهم: مقایسه‌ی ویژگی‌های عایقی و حرارتی روغن‌های استر با روغن معدنی و تأثیر آن بر طراحی ترانسفورماتور
فصل دهم: استفاده از نانوسیالات به عنوان عایق مایع در ترانسفورماتور