معرفی و دانلود کتاب زهد

معرفی کتاب زهد

هدف کتاب زهد اثر محمد عبدالرحیم محمد، بحث، گردآوردن و صورت دادن و منظم کردن روایات مربوط به زهد حسن بصرى (رض) است که در کتب متعدد و مختلف مکتوب است. حسن بصرى از پایه‌گذاران حرکت زهد و تصوف در بصره شمرده مى‌شود. حرکتى که هدف آن پرورش نفس براى عبادت و نیروبخش پیوند روح عبد با رَبّ است.

حسن بصرى (رض) یکى از تابعین شمرده مى‌شود و یکى از آنان است که در دَوران مهم گسترش دعوت اسلامى سهیم بودند. آنچه در خور یادآورى است این است که حسن بصرى بسیارى از یاران نبى اکرم (ص) را دیده و از آنان حدیث شنیده و بهره‌مند شده است و در این علم مهم که از صحابه به ارث برده بود سودمند شده است، در حلقه‌هاى درس و وعظ و ارشاد شرکت مى‌کرد تا از یک سو به دانایى مردم در امور دینى کمک کند و از سوى دیگر به ردّ و پاسخگویى به شبهه‌ها و افتراهایى که پیروان ادیان و فرقه‌ها به دین مقدّس اسلام وارد کرده‌اند، بپردازد.

ثابت بن قرّه مى‌گوید: حسن بصرى مُرواریدى از ستارگان آسمان علم و تقوى و زهد و فصاحت بود، پندهایش به دل مى‌نشیند و گفتارش با خردها مى‌آمیزد، یگانه‌یى است که ثانى ندارد، به ما نزدیک و دیدگاهش برابر با دل‌گفته‌هاى او و ظاهرش همسنگ باطن اوست، مردم مختلف در مجلس وى گِرد مى‌آمدند و از بیانات او سود مى‌بردند، یکى از حدیث و دیگرى از تأویل و شخصى از حلال و کسى از حرام مى‌پرسید، این از کلام عربى او و آن از گفتار او و یکى از فتواى او و دیگرى از حکمت و علم قضاى او و یکى از پند و اندرز او بهره‌مند مى‌شد، در همه‌ى این دانش‌ها چون دریایى ژرف و روان و چراغى درخشنده و تابان بود، قتاده‌ى مفسّر و عمرو بن واصل متکلّم و ابن ابى اسحاق نحوى و فرقد سبخى صاحب رقایق و امثال اینان پاى درس او مى‌نشستند، کسى مثل او و در منزلت او نبود.

در بخشی از کتاب زهد می‌خوانیم:

اى فرزند آدم! سستى مکن، از آنچه در آن ایمنى نیست در امان نباش، چون ترس بزرگ و پستى کارها پیش‌روى توست و تو از آن تاکنون رهایى نیافته‌یى و ناچار از آن روش و حضور آن کارها هستى یا ترا از شرّ دنیا نگاه مى‌دارد و از ترس آن نجاتت مى‌دهد یا هلاکت مى‌کند و دنیا منازلى سخت و بیمناک دارد و ناروا و شکننده‌ى دلهاست، لذا آماده باش و از شرّ آن بگریز، تا کالاى اندک و فناپذیر هلاکت نکند، منتظر نباش چون دنیا به سرعت حق دیگران را ضایع و عمرت را فنا مى‌کند، حال را دریاب و کارها را به فردا نگذار چون نمى‌دانى که کى به سوى خدا بازمى‌گردى.

فهرست مطالب کتاب

مقدّمه‌ى مصحّح
پیش‌گفتار مترجم
فصل اوّل: بخش تاریخى از عصر حسن بصرى
فصل دوم: ابواب زهد