معرفی و دانلود کتاب شگفتی‌های نجوم و کیهان شناسی

معرفی کتاب شگفتی‌های نجوم و کیهان شناسی

در آسمان شب چه می‌گذرد؟ کهکشان‌ها چگونه به وجود آمده‌اند؟ معروف‌ترین سحابی‌ها کدامند؟ در کتاب شگفتی‌های نجوم و کیهان شناسی نوشته‌ی میلاد اسکندردوست با اسرارآمیزترین پدیده‌های آسمانی که بر فراز سرتان قرار دارد آشنا می‌شوید.

درباره‌ی کتاب شگفتی‌های نجوم و کیهان‌شناسی

ستاره‌شناسی و کیهان‌شناسی دو رشته‌ی مطالعاتی نزدیک به هم هستند که به مطالعه‌ی کیهان و هرآنچه درون آن وجود دارد می‌پردازند. در تعریف علم ستاره‌شناسی می‌توان گفت که این حوزه مربوط به مطالعه‌ی اجرام آسمانی از جمله ستارگان، سیارات، کهکشان‌ها، صور فلکی و سایر پدیده‌های نجومی است. در حالی که کیهان‌شناسی مطالعه‌ی جهان به عنوان یک کل منسجم است که پژوهشگران در آن به مسائلی همچون منشأ، تکامل و ساختار آن می‌پردازند. میلاد اسکندردوست در کتاب شگفتی‌های نجوم و کیهان‌شناسی به سراغ این دو حوزه رفته و به شیوه‌ای مفصل پدیده‌های شاخص آن را بررسی می‌کند.

دانش نجوم هزاران سال است که بخشی از فرهنگ بشری بوده است و تمدن‌های باستانی مانند بابلی‌ها، مصری‌ها و یونانی‌ها سهم قابل توجهی در درک ما از آسمان شب داشته‌اند. در زمانه‌ی مدرن، ستاره‌شناسان با استفاده از تلسکوپ‌ها و سایر فناوری‌های تخصصی، پیشرفت شگرفی در درک ما از کیهان رقم زده‌اند. نجوم علاوه بر اهمیت علمی، برای قرن‌ها تخیل مردم سراسر جهان را نیز به خود جلب کرده است. بسیاری از تمدن‌های باستانی از ستاره‌ها برای جهت‌یابی و زمان‌سنجی استفاده می‌کردند و ما هنوز هم از اسامی و عناوینی که نیاکانمان بر آن‌ها گذاشته‌اند، استفاده می‌کنیم. امروزه نیز ستاره‌شناسان در ابعادی بسیار پیشرفته‌تر پیرامون ابعاد مختلف پدیده‌های نجومی به مطالعه و پژوهش می‌پردازند.

یکی از هیجان‌انگیزترین اکتشافات متأخر در نجوم، شناسایی سیارات فراخورشیدی یا سیارات خارج از منظومه شمسی و همچنین کهکشان‌هایی است که میلیون‌ها سال نوری با کهکشان ما فاصله دارند. دانشمندان در سال‌های اخیر با استفاده از تکنیک‌های مختلف، از جمله روش عبور و اندازه‌گیری سرعت شعاعی، هزاران سیاره‌ی فراخورشیدی و کهکشان دیگر را کشف کرده‌اند. این اکتشافات راه‌های جدیدی را برای تحقیق در مورد منشأ و تکامل سیارات باز کرده و نویسنده‌ی این کتاب نیز بخش اعظمی از اثر خود را به آن‌ها اختصاص داده است.

در کتاب شگفتی‌های نجوم و کیهان‌شناسی، میلاد اسکندردوست به سراغ پدیده‌های گوناگون آسمان شب رفته و از این میان فصل‌های بسیاری از اثر خود را به سحابی‌های اسرارآمیز کیهان اختصاص داده است. سحابی‌ها از زیباترین و شگفت‌انگیزترین اجرام کیهانی هستند. این ابرهای گاز و غبار اغلب زادگاه ستارگان‌اند و مطالعه‌ی آن‌ها می‌تواند بینش‌های ارزشمندی را در مورد شکل‌گیری، تکامل و مرگ ستاره‌ها در اختیار ما قرار دهد. این توده‌های ابری‌شکل از هیدروژن، هلیوم و عناصر دیگر و همچنین ذرات ریز گرد و غبار تشکیل شده‌اند. سحابی‌ها می‌توانند صدها سال نوری وسعت داشته باشند و هزاران بار از خورشید منظومه‌ی ما جرم بزرگتری داشته باشند. میلاد اسکندردوست ضمن ارائه‌ی تعریف دقیقی از سحابی، به انواع مختلف و نمونه‌های چشمگیر آن می‌پردازد. سحابی جبار یا شکارچی، سحابی دمبل، سحابی خرطوم فیل و… برخی از انواع مختلفی هستند که در کتاب شگفتی‌های نجوم و کیهان‌شناسی با آن‌ها آشنا می‌شوید.

میلاد اسکندردوست همچنین در فصل‌های متعددی به سراغ کهکشان‌های گوناگون جهان هستی رفته و پس از ارائه‌ی تعریف منسجم و شفافی از این پدیده، نمونه‌های معروف آن را بررسی می‌کند. کهکشان آفتابگردان، کهکشان چشم گربه، کهکشان کوتوله و کهکشان کلاه مکزیکی برخی از این نمونه‌ها هستند.

علاوه بر کهکشان‌ها و سحابی‌ها، در این کتاب مطلب مفصلی را پیرامون سیاهچاله‌ها، ابرنواخترها، ماده‌ی تاریک و… می‌خوانید. کتاب شگفتی‌های نجوم و کیهان‌شناسی به همت مؤسسه‌ی آموزشی تألیفی ارشدان تهیه و منتشر شده است و اکنون نسخه‌ی الکترونیکی آن در اختیار شما قرار دارد.

کتاب شگفتی‌های نجوم و کیهان‌شناسی برای چه کسانی مناسب است؟

اگر به علم نجوم و کیهان‌شناسی علاقه دارید، شما را به مطالعه‌ی کتاب شگفتی‌های نجوم و کیهان‌شناسی دعوت می‌کنیم.

با میلاد اسکندردوست بیشتر آشنا شویم

میلاد اسکندردوست، نویسنده‌ی ایرانی متولد سال 1365 است. او چندین عنوان کتاب در زمینه‌ی علوم مختلف از جمله نجوم، فیزیک و ریاضیات تألیف کرده است که از این میان می‌توان به موادری همچون «اسرار ریاضیات»، «بی‌نهایت و ماورای بی‌نهایت»، «اسرار فراکتال»، «پارادوکس هتل بی‌نهایت هیلبرت» و «نظریه ریسمان، هولوگرافی و ابعاد اضافی» اشاره کرد.

در بخشی از کتاب شگفتی‌های نجوم و کیهان شناسی می‌خوانیم

هسته درخشان حاوی مقدار زیادی گردوغبار داغ است که روشن‌ترین مناطق آن خانه خوشه‌های ستاره‌ای جوان غول‌پیکر است. از سوی دیگر، حلقه بیرونی که حدود 440 میلیون سال است گسترش یافته است، تحت سلطه تشکیل ستاره و ابرنواخترها است. همان‌طور که این حلقه منبسط می‌شود، باعث تشکیل ستاره می‌شود. تلسکوپ‌های دیگر، ازجمله تلسکوپ فضایی هابل، قبلاً این کهکشان شگفت انگیز را بررسی کرده بودند؛ اما این کهکشان دراماتیک در هاله‌ای از رمز و راز قرار گرفته است - شاید به معنای واقعی کلمه، با توجه به مقدار غباری که منظره را پنهان می‌کند. وب، با توانایی خود در تشخیص نور مادون‌قرمز، اکنون بینش جدیدی را در مورد ماهیت کهکشان چرخ گاری آشکار می‌کند.

فهرست مطالب کتاب

کوتوله‌های سفید
کوتوله‌های سفید: بقایای فوق چگال ستاره‌ها
سریع‌ترین نوا که تابه‌حال دیده شده است، به لطف تغذیه کوتوله سفید.
غول سرخ
شباهنگ یا شِعرای یَمانی
ردیابی مدار سیریوس بی
چرا این یک مشاهده دشوار است
ستاره نوترونی
اگر یک قاشق غذاخوری از یک ستاره نوترونی به زمین آورده شود چه می‌شد؟
RX J1856. 5-3754 and 3C58
انواع ستارگان نوترونی
تپ اختر
مگنتارها
ستاره‌های در حال سقوط
سیاهچاله
کشف سیاه‌چاله
انواع سیاهچاله‌ از نظر جرم
نوع اول: سیاهچاله‌های ستاره‌وار
نوع دوم: سیاهچاله‌های کلان جرم
نوع سوم: سیاهچاله‌های با جرم متوسط
تصاویر سیاه‌چاله
سیاهچاله عظیم در مرکز کهکشان M87؛ نخستین عکس واقعی از افق رویداد سیاهچاله
دومین عکس واقعی از سیاهچاله؛ در سال 2022 ستاره شناسان اولین تصویر از سیاهچاله در قلب کهکشان ما را فاش کردند
بزرگ‌ترین سیاه‌چالههای کیهان
TON 618
سیاهچاله ققنوس؛ سیاهچاله فونیکس A؛ هیولای ابرسیاهچالهها
ابرنواختر
ابرنواختر نوع دوم
ابرنواختر نوع Ia
ابرنواخترها به‌عنوان ابزار مفید
پنج حقیقت شگفت‌انگیز درباره ابرنواخترها
سحابی خرچنگ که به علت انفجار یک ستاره به وجود آمده است
باقیمانده ابرنواختر Simeis 147
کاسیوپیا A (Cassiopeia A)
ابرنواختر تیکو؛ مرگ یک ستاره
حلقه‌های اسرارآمیز ابرنواختر A1987
W49B؛ بقایای زیبای ابرنواختر ممکن است حاوی جوان‌ترین سیاهچاله کهکشان باشد
باقی‌مانده از ابرنواختر N103B
باقیمانده ابرنواختر کپلر
V838 Mon
7 ابرنواختر با چشم غیرمسلح در طول تاریخ بشر
ابرنواختر RCW 86؛ قدیمی‌ترین ابرنواختر ثبت‌شده
ابرنواختر G347. 3-0. 5
ابرنواختر SN 1006
SN 1054: سحابی خرچنگ
ابرنواختر 3C58
SN 1572: ابرنواختر تیکو
SN 1604: ابرنواختر کپلر
خوشه‌های ستاره‌ای
خوشه‌های ستاره‌ای کروی
امگا قنطورس (Omega Centauri)؛ امگا قنطورس بزرگ‌ترین خوشه ستاره‌ای کهکشان راه شیری
خوشهی ستاره‌ای باز
انجمن‌های ستاره‌ای
خوشه ستاره‌ای پروین (Pleiades)، معروف به هفت‌خواهران
متغیرهای مایا
کوتوله قهوه‌ای
نامزدهای کوتوله قهوه‌ای در خوشه Pleiades
15 تصویر از درخشانترین خوشه‌های ستاره‌ای
خوشه ستاره‌ای کروی NGC 362
خوشه کروی M13
خوشه باز NGC 376
سحابی؛ ابرکیهانی
تاریخچه رصد سحابی
انواع سحابی
سحابی پراکنده
سحابی نشری (انتشاری) یا گسیلی / منطقه تشکیل ستاره
سحابی بازتابی یا انعکاسی
سحابی‌ سیاره‌ای
M27: سحابی دمبل
باقیمانده ابرنواختر
تصویر هابل از سحابی حجاب یا پرده (Veil Nebula)
سحابی تاریک
نهالستان‌های ستاره‌ای؛ ستارگان درون یک سحابی
سحابی‌های معروف
شگفت‌انگیزترین سحابی‌ها
سحابی حلقه (Ring Nebula)
سحابی خرچنگ
IC 349
سحابی پروانه
ابرحباب N44
سحابی سر اسب
سحابی جبار یا شکارچی
سحابی تاریک
بارنارد 68
سحابی تاریک LDN 1622: سحابی بوگیمن
سحابی مخروطی
سحابی پرده یا حجاب
سحابی دمبل (Dumbbell Nebula)
سحابی اتا کارینا
کوه عرفانی (Mystic Mountain)
سحابی حباب (Bubble Nebula)
سحابی عقاب
ستون‌های آفرینش
مسیه 20: سحابی سه‌گانه یا سحابی سه‌تکه
سحابی مورچه
سحابی رتیل
سحابی هلیکس
سحابی تنه فیل یا سحابی خرطوم فیل
سحابی قلب (Heart Nebula)
سحابی تاریک دوداد یا ابزار
سحابی هلال
NGC 602 در ابر ماژلانی کوچک
سحابی کلاه ثور
سحابی جت دوقلو
کهکشان‌ها؛ بلوک‌های ساختمانی جهان
انواع کهشان
کهکشان‌های بیضوی
کهکشان‌های مارپیچی‌
کهکشان‌های نامنظم
آیا کهکشان‌ها می‌توانند با هم برخورد کنند؟
کهکشان‌ها از کجا می‌آیند؟
کهکشان‌های فعال و اختروش‌ها
عجیب‌ترین و زیباترین کهکشان‌های جهان
ESO 510-G13
کهکشان بارنارد
کهکشان چشم گربه
کهکشان ESO 381-12
NGC 1316
کهکشان آفتابگردان
شی‌ء هوگ؛ کهکشان حلقه‌ای عجیب‌وغریب
NGC 1512
NGC 4676
کهکشان کوتوله؛ UGC 5288
وقتی کهکشان‌ها با هم برخورد می‌کنند: هابل 6 ادغام کهکشانی زیبا را به نمایش می‌گذارد
کهکشان عجیب‌وغریب NGC 3256
NGC 1614
NGC 3690
NGC 6052؛ برخورد کهکشان‌ها
NGC4 3؛ زیبایی از هرج‌ومرج و آشوب
ARP 194 گروه کهکشان‌های متقابل
Arp 273: نبرد کهکشان‌ها
قنطورس A
NGC 1232
NGC 4921
آرپ 87
کهکشان کلاه‌ مکزیکی
کهکشان سیاه چشم - M64
NGC 6872
NGC 1275
NGC 7049؛ کهکشان غول‌پیکر عجیب
NGC 7318
کهکشان حلقه قطبیNGC 660
کهکشان گرازماهی
کهکشان‌های آنتن/NGC 4038-4039
کهکشان NGC 474: مخلوط‌کن کیهانی؛ پوسته‌ها و جریان‌های ستاره‌ای
کهکشان قورباغه
ابرهای ماژلانی
ابر ماژلانی بزرگ (LMC)
ابر ماژلانی کوچک
کهکشان پرنده کیهانی
کهکشان چرخ ارابه
کهکشان گرداب؛ M 51
59 نما از کهکشان‌های برهم‌کنشی هابل
پنج‌تایی استفان
IC 1101: یکی از بزرگ‌ترین کهکشانهای کیهان
کهکشان غول‌پیکر رادیویی آلسیونئوس؛ بزرگ‌ترین کهکشان کیهان
Arp 272
NGC 2623: ادغام کهکشان از هابل
کهکشان‌های دو حلقه‌ای Arp 147
M82: (Arp 337)
Arp 87
برخورد کهکشان‌های مارپیچی؛ Arp 271
Arp-Madore 2026-424
Arp116
NGC1097
شیء مایال
Arp 81؛ کهکشان‌های در حال تعامل در دراکو
Arp 143
NGC 2207 and IC 2163
کهکشان تحریف شده NGC 2442
GW170817 در کهکشان NGC 4993
Arp 150 (گیتار)؛ برخورد کهکشانی در خوشه آبل 1185
کهکشان مارپیچی بزرگ (Arp 41)
مسیه 101 (کهکشان چرخ دنده)
عدسی گرانشی؛ نگاه کردن از طریق یک ذره‌بین غول‌پیکر
حلقه انیشتین
هابل یک هم ترازی کهکشانی بسیار خیره‌کننده را به تصویر می‌کشد
SPT-CL J0019-2026
عدسی گرانشی توسط یک سیاه‌چاله
عدسی‌های گرانشی و ماده تاریک
نمونه‌های شگرف از عدسی گرانشی
صلیب اینشتین
صلیب اینشتین Q2237+030
حلقه‌های اینشتین
حلقه انیشتین
حلقه انیشتین چگونه به وجود می‌آید؟
گربه چشایر کیهانی
خوشه کهکشانی آبل 370
خوشه عدسی آبل383
نمونههای شگرف دیگر از لنز گرانشی- همگرایی گرانشی اینشتین- به همراه تصاویر شماتیک از پدیده عدسی گرانشی
ماده تاریک
ماده تاریک چیست؟
ماده تاریک؛ وجود ناشناخته
جذب‌کننده کیهانی و تهی‌جاها
دافع دوقطبی
ناحیه‌های پوچ
شارش تاریک به‌سوی نواحی ماوراء
جاذب ِ بزرگ یا جذب‌کننده بزرگ کیهانی
آدرس کیهانی ما
آیا جاذب بزرگ ما را نابود خواهد کرد؟
ابرساختارهای کیهان
خوشه‌های کهکشانی
گروه محلی: همسایگی کهکشان ما
خوشه سنبله
خوشه کهکشانی برساووش؛ کهکشان‌های کوتوله خوشه برساووش
خوشه کهکشانی SMACS 0723
خوشه کهکشانی MACS J0717. 5 + 3745
خوشه کهکشانی Abell 1689
خوشه کهکشان‌های آبل 370
آبل 1703
خوشه‌ی بزرگ کهکشانی آبل 2218
آبل S0740
خوشه کهکشانی عظیم MACS J0454. 1-0300
ماده تاریک
خوشه کهکشانی 1E 0657-56 و ماده تاریک
آیا گروه محلی یک ساختار بزرگ در جهان ما در نظر گرفته می‌شود؟
چه چیزی بزرگ‌تر از گروه محلی است؟
ابرخوشه‌ها؛ بزرگ‌تر، بزرگ‌تر و بزرگ‌ترین
اَبَرخوشه سنبله
با همسایه‌های کیهانی ملاقات کنید
ابرخوشه ساراسواتی
تاریخ باستانی کیهان
ابرخوشه لانیاکیا
ابرخوشه شپلی
ابرخوشه کهکشانی ولا
دیوار کهکشانی
شبکه کیهانی، دیوارهای کهکشانی، رشته کهکشان‌ها و نواحی پوچ
دیوار بزرگ
"دیوار کیهانی" دیوار بزرگ BOSS؛ با وسعت 1. 3 میلیارد سال نوری
دیوار بزرگ CfA2
دیوار بزرگ اسلون
حلقه غول‌پیکر GRB؛ حلقه اسرارآمیز غول‌پیکر کهکشان‌ها
دیوار بزرگ هرکول-کورونا بوریلیس
فهرست بزرگ‌ترین ساختارهای کیهانی
تهی‌جای کیهانی؛ صحرای بزرگ کیهانی
ما در تهی کیهانی یا پوچ کیهانی زندگی می‌کنیم
تهی جایKBC
شبکه کیهانی
منابع