معرفی و دانلود کتاب فرهنگ ترکیبات ادبی و کاربرد مقایسه‌ای تعابیر توصیفی در شعر فارسی

معرفی کتاب فرهنگ ترکیبات ادبی و کاربرد مقایسه‌ای تعابیر توصیفی در شعر فارسی

کتاب فرهنگ ترکیبات ادبی و کاربرد مقایسه‌ای تعابیر توصیفی در شعر فارسی به قلم حیدر شجاعی، مهم‌ترین، شایع‌ترین و شاید ارزشمندترین ترکیبات کاربردی شعرای برجسته‌ی ایرانی را مورد مطالعه و بررسی قرار می‌دهد. این کتاب علاوه بر وارسی فرهنگ کلمات ادبی به استفاده و قیاس این کلمات در شعر فارسی نیز می‌پردازد.

در این کتاب سعی شده برای هر ترکیب اسمی مثال‌های شعری آورده شود تا درک و فهم وجه کاربردی و تطبیقی آن برای شما راحت‌تر شود. انتخاب ترکیبات و اشعار از چندین شاعر مشهور صورت گرفته است. شاید بتوان گفت که این شعرا در آسمان پر ستارۀ شعر و ادبیات فارسی تلألؤ ویژه و خاصی دارند؛ شاعرانی چون حافظ، سعدی شیرازی، عطار نیشابوری، ابوالقاسم فردوسی، مولانا، ناصر خسرو، نظامی گنجوی، انوری، بیدل دهلوی، جامی، خواجوی کرمانی، خیّام، رودکی سمرقندی، سنائی غزنوی، خاقانی، صائب تبریزی، وحشی بافقی، دقیقی، عنصری، امیر معزّی، هروی، شاه نعمت الله ولی، محتشم کاشانی، فیض کاشانی و بسیاری دیگر از بزرگان شعر و ادب.

در بخشی از کتاب فرهنگ ترکیبات ادبی و کاربرد مقایسه‌ای تعابیر توصیفی در شعر فارسی می‌خوانیم:

گل سرخ هفت برگ کنایه‌ای است از هفت سیاره و هفت مرحله دگرگونی، خیر مطلق. نمادی است بسیار پیچیده که دو خصلته است. هم کمال آسمانی است و هم رنج زمینی. گل، هم زمان است و هم ابدیت، هم زندگی است و هم مرگ، هم باروری است و هم بکارت. گل سرخ از لحاظ رمز آلودی همسان نیلوفر است. گل سرخ مظهر کمال، جامعیت، حیات، قلب، ناشناختگی، زیبایی، طراوت و شادی است.

زودگذری گل سرخ مظهر مرگ و میرایی و غم و خارهای آن به معنای درد و خون و شهادت است... در آیین هندو دارای نمادهای رمزی، در نقش مرکز روحانی، خصوصاً چاکراها هستند. به تعبیر سهراب سپهری: «قبله‌ام یک گل سرخ... ». مطلوب حقیقی و مقصود توجه شاعر، قبلۀ او یک گل سرخ است.

مظهر زیبایی و مرگ و زندگی و رستاخیز. قبلۀ من به هر سو می‌تواند باشد. پس جهت من به بیکرانگی و مقصود من کمال آسمانی است... و گل سرخ هرجا و هر زمان می‌تواند باشد: گل سرخ، روزی ز گرما فسر، فروزنده خورشید، رنگش ببرد (پروین اعتصامی). نه همینش دو رخ تازه بود چون گل سرخ، که دهانش به یکی غنچۀ خندان ماند (ملک الشعرای بهار).

گُلِ سوری: گل سوری به ماه اندر شکفته، بر او بر کژدم جرّاره خفته (عنصری). گل سوری که عروس چمنش می‌خوانند، گو بده باده درین حجله که سورست اینجا (خواجوی کرمانی).

گُلِ شادی: وادی عشق از گل شادی تهی باشد ولی، خار محنت روید از صحرای محنت خیز او (رهی معیّری).

گلِ شب بوی: از پس نرگس آمد گل شب بوی سپید، وز بر مرز دگر سنبل گوناگونا (ملک الشعرای بهار).

گُلِ شبدر: گل شبدر چه کم از لالۀ قرمز دارد (سهراب سپهری).