معرفی و دانلود کتاب ناخدای پانزده ساله

معرفی کتاب ناخدای پانزده ساله

کتاب ناخدای پانزده ساله یکی از درخشان‌ترین آثار ژول ورن، نویسنده‌ی بزرگ فرانسوی، داستانی پرحادثه و پرکشش درباره‌ی رشد، شجاعت و مسئولیت است. در این رمان، ژول ورن با نثری زنده و تصویری، ماجرای پسری نوجوان به نام دیک ساند را روایت می‌کند که در مسیر یک سفر دریایی ناخواسته به ناخدایی کشتی می‌رسد.

درباره‌ی کتاب ناخدای پانزده ساله

رمان ناخدای پانزده ساله (Le Capitaine Quinze Ans) نوشته‌ی ژول ورن (Jules Verne)، یکی از ماندگارترین آثار ادبیات ماجراجویانه‌ی قرن نوزدهم است؛ این اثر که نخستین‌بار در سال 1878 منتشر شد، و همچنان زنده و خواندنی است؛ چرا که در دل خود ترکیبی از ماجراجویی کلاسیک، دغدغه‌های انسانی و نگاه انتقادی به جهان نابرابر آن دوران دارد که کماکان می‌توان بازتاب آن را در بسیاری از نابرابری‌ها و بحران‌های اجتماعی امروز نیز مشاهده کرد.

داستان کتاب ناخدای پانزده‌ساله حول محور پسر نوجوانی به نام دیک ساند می‌چرخد؛ پسری آمریکایی که در سفری دریایی همراه با یک خانواده‌ی اروپایی عازم آمریکای جنوبی می‌شود. مرگ ناگهانی ناخدای کشتی، سرنوشت غریبی را پیش پای این نوجوان پانزده‌ساله می‌گذارد؛ فرماندهی یک کشتی در میانه‌ی اقیانوس! اما آنچه در ابتدا یک چالش صرفاً دریانوردی به نظر می‌رسد، به‌تدریج به ماجرایی پیچیده و مرگبار بدل می‌شود؛ توطئه‌ی برده‌داران، خیانت خدمه و سرانجام انحراف مسیر کشتی به‌جای آمریکای جنوبی به سواحل آفریقا و...

ژول ورن در این اثر، چیره‌دستانه میان ژانر ماجراجویی و مسائل تربیتی ارتباطی قابل‌تأمل برقرار می‌کند و کتاب ناخدای پانزده‌ساله را از یک داستانِ صرف، به واگویه‌ای انسانی بدل می‌سازد که در دل خطرهای بسیار، از خامی نوجوانی عبور کرده و شخصیت اصلی را در این مسیر به بلوغی اخلاقی، عاطفی و فکری می‌رساند. شخصیت دیک ساند در برابر برده‌داری، بی‌عدالتی نژادی، طمع‌ورزی و خشونت، با شجاعتی آرام و اخلاقی ایستادگی می‌کند و در اوج تاریکی و رذالت، پرچم انسانیت و وجدان را برافراشته نگاه می‌دارد.

از دیگر نکات درخشان کتاب، پرداخت دقیق و مستند ژول ورن از جغرافیا، زیست‌شناسی و فرهنگ آفریقاست. او مطابق شیوه‌ی همیشگی‌اش، از علم برای غنی‌سازی داستان بهره می‌برد؛ اما هرگز اسیر بیان خشک و روندی ثابت در سبک روایی‌اش نمی‌شود. نثر کتاب سرشار از تصاویر زنده، توصیف‌های شاعرانه و کشمکش‌های داستانی است که خواننده را بی‌آنکه متوجه گذر زمان شود، تا صفحه‌ی آخر با خود می‌برد. کتاب ناخدای پانزده‌ساله می‌تواند تأملی سازنده بر مرزهای مسئولیت، انسانیت و همچنین قدرت انتخاب باشد. این کتاب را با ترجمه‌ی مرضیه کردبچه از انتشارات ققنوس بخوانید.

اقتباس‌های سینمایی و فرهنگی از کتاب ناخدای پانزده‌ساله

رمان ناخدای پانزده‌ساله بارها الهام‌بخش اقتباس‌های سینمایی و تلویزیونی در نقاط مختلف جهان شده است. یکی از مشهورترین اقتباس‌ها، فیلمی فرانسوی به کارگردانی ژان رولین در دهه‌ی 1970 بود که تلاش داشت فضای ماجراجویانه و پیام‌های انسانی داستان را بازآفرینی کند. در سال‌های بعد نیز چندین نسخه‌ی تلویزیونی و انیمیشنی، به‌ویژه در کشورهای اروپایی و روسیه، بر اساس این کتاب ساخته شد که هرکدام با وفاداری یا برداشت‌های آزاد، روایت دیک ساند و نبرد او با خطرات را بازتاب دادند. افزون بر سینما، این اثر الهام‌بخش آثار مصور، کمیک‌بوک‌ها و حتی نمایش‌های رادیویی نیز شد و جایگاه خود را به‌عنوان یکی از نمادهای جهانی ادبیات ماجراجویی تثبیت ساخت.

کتاب ناخدای پانزده‌ساله برای چه کسانی مناسب است؟

رمان ناخدای پانزده‌ساله برای نوجوانان و جوانانی که به داستان‌های ماجراجویانه، قهرمانی و علمی تخیلی و شخصیت‌پردازی عمیق، علاقه دارند، بسیار انتخاب مناسبی است؛ همچنین برای بزرگسالانی که به دنبال بازخوانی یک اثر کلاسیک مفهومی و درعین‌حال پرهیجان هستند، تجربه‌ای ارزشمند خواهد بود. داستان دیک ساند می‌تواند رؤیای ماجراجویی هر نوجوان پانزده‌ساله‌ای باشد که قدم در راه ناشناخته‌ها بگذارد و خودش را به امواجِ پرتلاطمِ اقیانوس بسپارد.

در بخشی از کتاب ناخدای پانزده ساله می‌خوانیم

خریدوفروش برده در مقیاس بزرگی در ناحیه استوایی آفریقا در جریان بود. در کنار کشتی‌های تفریحی انگلیسی و فرانسوی، هر سال ناوگان‌هایی با بار برده سواحل آنگولا یا موزامبیک را ترک می‌کردند تا سیاه‌پوستان را به نقاط مختلف دنیا، یا حتی بگوییم به دنیای متمدن منتقل کنند.

ناخدا هول این را می‌دانست.

هرچند این نواحیِ دریایی معمولاً در مسیر کشتی‌های برده‌بر نبودند، ناخدا از خود می‌پرسید آیا سیاه‌پوستانی که به‌تازگی نجات داده بود بازماندگان یک محموله برده بوده‌اند که والدک با خود می‌برده تا در مستعمره‌های اقیانوس آرام بفروشدشان؟ به‌هرحال، اگر این‌طور هم بوده، این سیاه‌پوستان همین که پا به کشتی او گذاشته بودند آزاد شده بودند، و این را بعدتر به آن‌ها می‌گفت.

تا وقتش برسد، به‌دقت از نجات‌یافتگان والدک مراقبت شد. خانم ولدون، به کمک نان و دیک ساند، کمی آب خنک به آن‌ها نوشاند که معلوم بود چندین روز از نوشیدنش محروم بوده‌اند، و کمی غذا هم کافی بود تا آن‌ها به زندگی برگردند.

مسن‌ترینِ این سیاه‌پوستان که شصت سالی داشت، خیلی زود قدرت حرف‌زدن یافت و توانست به زبان انگلیسی به پرسش‌هایی که از او می‌شد پاسخ دهد.

ناخدا هول ابتدا پرسید: «کشتی‌ای که سوارش بودید تصادف کرد؟»

پیرمرد سیاه‌پوست پاسخ داد: «بله. ده روز پیش، در شبی بسیار تاریک کشتی ما تصادف کرد. ما خواب بودیم...»
«پس بر سر دیگر سواران والدک چه آمد؟»
«وقتی من و همراهانم روی عرشه آمدیم، دیگر آنجا نبودند آقا.»
ناخدا هول پرسید: «پس ممکن است خدمه به روی کشتی‌ای پریده باشند که به والدک برخورد کرده؟»
«شاید، باید امیدوار باشیم که این‌طور باشد.»
«بعد از تصادف، آن کشتی دنبالتان نیامد؟»
«خیر.»
«یعنی آن هم غرق شده؟»
پیرمرد سیاه‌پوست، درحالی‌که سر تکان می‌داد، پاسخ داد: «غرق نشده، چون دیدیمش که در سیاهی شب فرار کرد.»

این واقعیتی که همه نجات‌یافتگان هم تأییدش کردند ممکن است بی‌رحمانه به نظر برسد. اما واقعیت دارد که ناخداها، بعد از تصادف‌های وحشتناکی که نتیجه بی‌احتیاطی‌شان است، بی‌آنکه نگران بیچاره‌هایی باشند که به خطر انداخته‌اندشان، بی‌آنکه سعی کنند کمکشان کنند، اغلب فرار می‌کنند.

این‌که درشکه‌چی‌ها هم همین کار را می‌کنند، و رفع ورجوع بدبختی‌ای را که در جاده به بار آورده‌اند برای دیگران می‌گذارند، زشت و ناپسند است. هرچند خیالشان راحت است که دیگران فوری به کمک قربانیان می‌شتابند. اما این‌که آدمیزاد دیگری را این‌طور در دریا رها کند باورکردنی نیست، شرم‌آور است!

فهرست مطالب کتاب

بخش اول
1. کشتی بادبانی پیلگریم
2. دیک ساند
3. کشتی‌شکسته
4. نجات‌یافتگان والدک
5. اس. وی.
6. والی در دیدرس
7. تدارکات
8. تیغ‌باله
9. ناخدا ساند
10. طی چهار روز بعد
11. طوفان
12. در افق
13. خشکی! خشکی!
14. کاری که بهتر است بکنیم
15. هریس
16. در راه
17. صد مایل در ده روز
18. واژه‌ی وحشتناک!
بخش دوم
1. خریدوفروش انسان
2. هریس و نگورو
3. پیاده‌روی
4. جاده‌های بد آنگولا
5. درسی درباره‌ی موریانه‌ها در لانه‌ی موریانه
6. اتاقک زیرآبی
7. اردوگاهی بر ساحل کوانزا
8. برخی از یادداشت‌های دیک ساند
9. کازونده
10. روز بازار بزرگ
11. پیشکش پانچ به پادشاه کازونده
12. خاک‌سپاری سلطنتی
13. در شرکت بازرگانی
14. اخباری از دکتر لیوینگستون
15. مانتیکور کجاها که نمی‌بردمان
16. امگانگا
17. در مسیر رود
18. پیشامدهای گوناگون
19. اس. وی.
20. سرانجام
ژول ورن (1828- 1905)