معرفی و دانلود کتاب نیم طبقه

معرفی کتاب نیم طبقه

کتاب نیم طبقه، نخستین رمان نیکلسون بیکر، سفری غافلگیرکننده به جهان درونی ذهن انسان است؛ جهانی که در آن، یک بند کفش می‌تواند دلیلی برای ساعت‌ها اندیشیدن باشد و یک حرکت روزمره مانند بالا رفتن از پله‌برقی، به فرصتی برای کشف لایه‌های پنهان زندگی روزانه تبدیل می‌شود. این کتاب، اثری است درباره هیچ و در عین‌حال درباره همه چیز.

درباره‌ی کتاب نیم طبقه

رمان نیم طبقه (The Mezzanine) نوشته‌ی نیکلسون بیکر (Nicholson Baker)، یک تجربه‌ی منحصربه‌فرد از خواندن است؛ سفری نه به سرزمین‌های دور یا در بستر رویدادهای پرتنش، بلکه در دل ذهنی کنجکاو که با نگاهی دقیق و شاعرانه به عادی‌ترین پدیده‌های زندگی روزمره نگاه می‌کند. در ظاهر، داستانی وجود ندارد جز مردی که از ناهار برمی‌گردد، از پله‌برقی بالا می‌رود و در طول مسیر، به بند کفش تازه‌اش، خشک‌کن دستشویی، شیر پاکتی و خاطرات کودکی‌اش فکر می‌کند. اما همین لحظات ساده، به کمک نثر دقیق و طنزآمیز نیکلسون بیکر، تبدیل به تکه‌هایی از یک پازل فلسفی می‌شوند که از تجربه‌ی زیستن حرف می‌زنند.

به نظر می‌رسد نیکلسون بیکر بیشتر از آنکه بخواهد در کتاب نیم طبقه چیزی تعریف کند، می‌خواهد چیزی را یادآوری کند، اینکه توجه، تامل و حضور در لحظه، چطور می‌توانند معنای زندگی را تغییر دهند. نویسنده با استفاده از ساختاری خاص که ترکیبی از نثر اصلی و پانوشت‌های بلند و گاه مستقل آن ذهن خواننده را به بازی می‌گیرد. او با ظرافت، مسیر فکر کردن را به تصویر می‌کشد، اینکه چگونه از یک فکر به فکر دیگری می‌پریم، چگونه خاطرات کودکی ناگهان با وسایل اداری گره می‌خورند و چگونه تماشای یک نی پلاستیکی می‌تواند ما را به یاد حقیقتی عمیق‌تر بیندازد.

در این رمان، راوی ما، جوانی معمولی در یک شغل اداری و درگیر پیچ‌وخم‌های ذهن خود است. او مانند یک کاوشگر عمل می‌کند؛ نه در دل جنگل یا در دل کهکشان‌ها، بلکه در میان ماشین‌های فروش نوشابه، ظروف شیر یک‌بارمصرف و خاطرات مربوط به پاپ‌کورن. دغدغه‌ی او نه قهرمانی است، نه فاجعه و نه عاشقانه‌ای پرتنش. بلکه دغدغه‌ی او نگاه کردن است. دقیق دیدن. عمیق فهمیدن و این همان چیزی‌ است که ما اغلب در شتاب زندگی آن را گم کرده‌ایم.

خواندن کتاب نیم طبقه مانند ورود به دنیایی دیگر نیست؛ بلکه بازگشت به همان دنیایی‌ است که هر روز در آن زندگی می‌کنیم، اما کمتر به آن توجه داریم. نیکلسون بیکر با زبانی شیرین و بادقت، ما را به دیدن دوباره‌ی همان دنیای آشنا دعوت می‌کند. او نشان می‌دهد که چگونه بند کفش می‌تواند ما را به تامل در مورد رشد، نظم، نوستالژی و حتی فلسفه‌ی زندگی برساند.

یکی از ویژگی‌های برجسته‌ی این کتاب، فرم بازیگوشانه‌ی آن است. پانوشت‌ها، که گاهی از خود متن اصلی هم طولانی‌تر می‌شوند، نه فقط حاشیه‌نویسی‌هایی فنی، بلکه گسترش همان فکر و تخیل داخل رمان هستند که در آن‌ها، نویسنده آزادانه‌تر حرکت می‌کند، شوخ‌طبعی‌اش را بیشتر نشان می‌دهد و جهان ذهنی راوی عمق بیشتری پیدا می‌کند. این ساختار غیرمرسوم، خواننده را درگیر کرده و ذهن او را به حرکت وا‌می‌دارد و اجازه نمی‌دهد کتاب صرفا یک روایت خطی و ساده باشد.

نیکلسون بیکر در این اثر، مانند فیلسوفی مدرن عمل می‌کند. او از پرسش‌های عادی آغاز می‌کند، اما مخاطب را با خود تا تا عمق معنا و تفکر همراه خود می‌برد. آیا خشک‌کن برقی واقعا بهداشتی‌تر از حوله‌ی پارچه‌ای‌ است؟ آیا زمانی که کودک بودیم و برای نخستین بار کفش بنددار پوشیدیم، وارد مرحله‌ای از بلوغ شدیم؟ این پرسش‌ها در نگاه اول ساده به‌نظر می‌رسند، اما پشت آن‌ها، نگاهی عمیق به روان انسان و جایگاه او در دنیای مدرن پنهان شده است.

از دیگر جذابیت‌های این رمان، زبان آن است. نثر نیکلسون بیکر، سرشار از واژگان دقیق، توصیف‌های بی‌نظیر و جملاتی‌ است که با دقت مهندسی شده‌اند. او واژگان را نه‌تنها برای انتقال معنا، بلکه برای خلق ریتم، شوخی و گاهی نوعی موسیقی کلامی به‌کار می‌برد. همین ویژگی باعث می‌شود خواندن این کتاب، تجربه‌ای لذت‌بخش و متفاوت باشد؛ چیزی بین ادبیات و تامل، بین شعر و روان‌شناسی.

رمان نیم طبقه از انتشارات ققنوس با ترجمه‌ی فرشاد رضایى از آن کتاب‌هایی‌ است که نمی‌توان به‌راحتی در یک ژانر خاص قرارشان داد. نه رمان فلسفی است، نه طنز صرف، نه زندگی‌نامه و نه مقاله. اما از همه‌ی این‌ها چیزی در خود دارد. ترکیبی‌ است از نگاه ریزبین یک کودک، ذهن تجزیه‌گر یک فیلسوف و زبان یک نویسنده‌ی خبره. کتابی است که به ظاهر هیچ اتفاقی در آن نمی‌افتد، اما در باطن، همه‌چیز در آن در حال دگرگونی است، در ذهن راوی، در ذهن خواننده و در شیوه‌ای که پس از خواندن آن به جهان نگاه می‌کنیم.

اگر تاکنون از کنار جزئیات ساده‌ی زندگی عبور کرده‌اید، اگر حس می‌کنید روزمرگی‌ها بی‌معنا شده‌اند و اگر دلتان می‌خواهد دوباره توان دیدن را به خودتان بازگردانید، این کتاب را بخوانید. کتاب نیم طبقه نه با هیجان، بلکه با آرامش، شما را به دنیای جدیدی می‌برد؛ دنیایی که همان دنیای آشنای شماست، اما با نگاهی تازه‌تر.

نکوداشت‌های کتاب نیم طبقه

• خیلی خلاقانه... بیکر درخشان است. (Observer)
• کتابی به‌راستی خنده‌دار. (سلمان رشدی، نویسنده)
• جاه‌طلبی‌های کتاب نیم‌طبقه به‌اندازه وسواس‌هایش بزرگ اس، و از همین تضاد است که گفت‌وگوهایی دلنشین و لطیف همراه با شوخی‌هایی بی‌نظیر زاده می‌شود. این کتاب حتی کاربردی هم هست؛ پر از بحث‌هایی درباره حوله‌های کاغذی و نحوه پوشیدن جوراب! اندی وارهول عاشق این کتاب می‌شد: احتمالاً دو هزار نسخه‌اش را فقط برای شوخی می‌خرید. باقی آدم‌ها می‌توانند به همان یک جلد بسنده کنند. (Independent)
• کمدی درخشان و بسیار شیک بیکر درباره آداب زندگی مدرن، خبر از ظهور نویسنده‌ای کاملا منحصربه‌فرد می‌دهد. این رمان، پیروزی‌ای است در زمینه شوکِ ذهنی، شوکِ دیدن چیزهای آشنا به شکلی کاملاً تازه. (Sunday Times)
• خیره‌کننده، پرانرژی. (TLS)

کتاب نیم طبقه برای چه کسانی مناسب است؟

اگر به فلسفه، روان‌شناسی یا زبان علاقه‌مند هستید و دوست دارید نگاهی متفاوت به زندگی روزمره داشته باشید، کتاب نیم طبقه شما را شگفت‌زده خواهد کرد. این کتاب برای خوانندگانی مناسب است که از تفکر، جزئیات، طنز ظریف و تجربه‌ی خواندن متفاوت لذت می‌برند. همچنین کسانی که از خود می‌پرسند چطور می‌توان در میان شلوغی روزمره، زندگی را عمیق‌تر درک کرد این کتاب را جذاب خواهند یافت.

در بخشی از کتاب نیم طبقه می‌خوانیم

آنچه نیاز داشتم روشى بود براى ایجاد تمایز میان نوع استهلاک ناشى از کشیدنِ بند کفش موقع گره زدن و استهلاک ناشى از پیاده‌روى. و این بار فکرى به ذهنم رسید که به نظر آزمایشى ساده مى‌آمد. از آن‌جا که پاهایم کپى برابر اصل همدیگرند، و از آن‌جا که من لَنگ نمى‌زنم، ساییدگى ناشى از پیاده‌روى باید در بخش داخلى یا بیرونى سوراخ‌هاى بالایى بندهاى کفشم یکى باشد، نه این‌که سوراخ کفش چپم داخلش ساییده شود و سوراخ کفش راستم بیرونش. از آن طرف، دست‌هایم عملِ گره‌زنى را به شکلى نامتقارن انجام مى‌دهند و دلیلش نه‌تنها قوى‌تر بودن دست راستم از دست چپم است، که این را از کتاب‌هاى جنایى یاد گرفته‌ایم، به خاطر این هم هست که دو سرِ بندهاى کفش را به شکلى متفاوت در دست مى‌گیرم تا بتوانم به‌سرعت گرهى پروانه‌اى بزنم. این توضیحات به ما اجازه مى‌دهند به‌راحتى دریابیم که علت اصلى جر خوردن بند کفش، ساییدگى مداوم ناشى از پیاده‌روى است یا الگوى گره‌زنىِ نامتقارن. با خودم گفتم فرض کنیم بند کفش راستم، که صبح روز قبل در آپارتمانم پاره شده بود، از ناحیه سوراخ بالایى در سمت چپ و از داخل پاره مى‌شد. طبق فرضیه ساییدگى ناشى از پیاده‌روى، مى‌توانستم پیش‌بینى کنم که امروز بند کفش چپم از ناحیه سوراخ راست بالایى و از داخل پاره خواهد شد و بدین ترتیب شاهد بروز نوعى تقارن مى‌بودم. برعکس، طبق فرضیه کشیدگى ناشى از گره، انتظار مى‌رود سوراخ سمت چپِ کفش چپ پاره شود. البته من دیگر یادم نیست چى‌به‌چى و کدام سوراخ به کدام بود.