معرفی و دانلود کتاب گریزپا: چگونه پیتر هیگز معمای جرم را حل کرد

معرفی کتاب گریزپا: چگونه پیتر هیگز معمای جرم را حل کرد

داستان کشف ذره‌ای به نام بوزون هیگز که بعدها «ذره‌ی خدا» نام گرفت، در کتاب گریزپا: چگونه پیتر هیگز معمای جرم را حل کرد روایت شده است. فرانک کلوز که خود فیزیکدان مشهوری است، بعد از ساعت‌ها هم‌نشینی با پیتر هیگز و تحقیق درباره‌ی یافتن ذره‌ی بنیادی بوزون، تصمیم به نگارش این کتاب گرفت که به کتاب انتخابی نیویورک تایمز تبدیل شد.

درباره‌ی کتاب گریزپا: چگونه پیتر هیگز معمای جرم را حل کرد

داستان بوزون هیگز، داستان یک کشف تاریخی است که مطالعات پس از خود را دگرگون کرد. با اینکه پیتر هیگز در سال 1964 در مقاله‌ای ثابت کرد که ذره‌ای بنیادی به نام بوزون وجود دارد، تا سال 2012، هیچ‌کس جز فیزیک‌دانان، از وجود این ذره آگاه نبودند. به‌محض کشف شدن این ذره در دنیای واقعی، بوزون هیگز تبدیل شد به یکی از خبرسازترین اتفاقات دنیای علم و نام «ذره‌ی خدا» روی بوزون قرار داده شد. فرانک کلوز (Frank Close) کتاب گریزپا: چگونه پیتر هیگز معمای جرم را حل کرد (Elusive: How Peter Higgs Solved the Mystery of Mass) را نوشته است تا داستان حل معمای جِرم را توضیح دهد.

البته باید در ابتدا اشاره کنیم که خود بوزون هیگز به ذرات بنیادی جرم نمی‌دهد. براساس نظریه‌ی پیتر هیگز، ذرات بنیادی در میدان هیگز با یکدیگر واکنش می‌دهند و از این طریق جرم خود را به دست می‌آورند. میدان هیگز مانند آب برای ماهی‌ها، اطراف ما را در بر گرفته؛ اما قادر به دیدن آن نیستیم و حتی آن را حس نمی‌کنیم. هیگز اولین بار در سال 1964 در یکی از مقالاتش وجود میدان هیگز و بوزون را اثبات کرد. البته رابرت براوت و فرانسوا انگلرت و گروهی دیگر از پژوهشگران ایده‌ی مکانیسم هیگز را مطرح کردند؛ اما هیگز به این نکته‌ی اساسی اشاره کرد که مکانیسم جرم نشان می‌دهد یک ذره‌ی عظیم و جدید وجود دارد که مهر تأییدی است بر نظریات فیزیک‌دانان دیگر. او با معادلات ریاضی پیچیده‌ی بسیار توانست به چنین نظریه‌ی مهمی دست پیدا کند.

در کتاب گریزپا: چگونه پیتر هیگز معمای جرم را حل کرد، همه‌ی این اتفاقات و فرایند کشف ذره‌ی بوزون، مو به مو شرح داده شده‌اند. فرانک کلوز برای آشنایی بیشتر مخاطبانش با پیتر هیگز، ابتدا کتاب را با زندگی‌نامه‌ای مختصر از او شروع می‌کند. هیگز در سال 1929 در نیوکاسل انگلستان متولد شد. او از همان دوران کودکی به اگزما، آسم، برونشیت و ذات‌الریه مبتلا بود و همین بیماری‌ها باعث شدند که کمی دیرتر از هم‌سن‌وسال‌هایش به مدرسه برود. با وجود این،‌ او از بقیه‌ی هم‌کلاسی‌هایش جلوتر بود و به‌سرعت این عقب‌افتادگی درسی را جبران کرد. بیماری‌‌های جسمی، هوش و انزوا او را به انسانی تنها و گریزان‌ازجمع تبدیل کردند. فرانک کلوز با علم به همین موضوع، کتاب خود را نام‌گذاری کرد.

پیتر هیگز و دیگر مردم دنیا در سال 2012 متوجه شد که ذره‌ی بنیادی بوزون بالاخره پیدا شده است. ماجرا از این قرار بود که این ذره در طبیعت یافت نمی‌شد؛ زیرا پایداری بسیار کمی داشت و اگر هم در طبیعت تولید می‌شد، خیلی سریع به ذرات دیگر تبدیل می‌شد. دانشمندان برای اثبات وجود این ذره مجبور بودند که خودشان آن را بسازند. سال‌ها طول کشید که شتاب‌دهنده‌ی قدرتمند هادرون ساخته شود و بوزون هیگز را بسازد. بعد از خبر دادن به هیگز، او خودش را به محل قرارگیری شتاب‌دهنده، سرن سوئیس، رساند و به‌صورت رسمی، کشف بوزون گزارش شد. هر کس دیگری که جای هیگز بود، داستان این اتفاق بزرگ را برای دیگران تعریف می‌کرد و خودش را بسیار تأثیرگذار جلوه می‌داد. اما هیگز هیچ‌کدام از این کارها را نکرد و حتی وقتی در سال 2013 جایزه‌ی فیزیک نوبل را دریافت کرد، ناپدید شد! هیگز درست مانند ذره‌ای که نام او بر آن قرار دارد، گریزان بود. این فیزیکدان بعدها اعتراف کرد که این کشف، زندگی او را بهتر و حتی می‌توان گفت دگرگون کرده است! به‌هرحال فرانک کلوز معتقد است که هیگز توانست قدرت اسرارآمیز ریاضیات را باری دیگر اثبات کند و توانایی معادلات نوشته‌شده بر کاغذ را برای شناخت طبیعت نشان دهد.

فرانک کلوز خود از همکاران هیگز است و از سال 2011 با او مراوده داشته. وی بعد از صحبت‌های هفتگی طولانی مدت با خود پیتر هیگز و دیگر افرادی که در یافتن بوزون هیگز نقش داشتند، کتاب گریزپا: چگونه پیتر هیگز معمای جرم را حل کرد را به نگارش درآورد. انتشارات مازیار این کتاب را با ترجمه‌ی سام دفتری چاپ و منتشر کرده است.

نکوداشت‌های کتاب گریزپا: چگونه پیتر هیگز معمای جرم را حل کرد

• فرانک کلوز یکی از بهترین نویسندگان در زمینه‌ی مکانیک کوانتوم است. کتاب او بیشتر شرح حال بوزون را در برمی‌گیرد تا پیتر هیگز. یکی از بهترین بخش‌های کتاب گریزپا: چگونه پیتر هیگز معمای جرم را حل کرد، گزارش نویسنده از دهه‌ها جست‌وجوی دانشمندان برای یافتن بوزون است. (اکونومیست)
• فرانک کلوز احتمالاً مناسب‌ترین فرد برای روایت داستان هیگز و بوزون است. او خود یک فیزیکدان موفق و نویسنده‌ای تواناست. (روزنامه‌ی تایمز)
• پرتره‌ای واضح و زیبا از یک پیشرفت علمی. داستان این‌که یک فیزیکدان نسبتاً گمنام در اسکاتلند، چگونه توانست نظریه‌ای خیره‌کننده درباره‌ی جهان اطرافمان ارائه دهد. (نیویورک تایمز)
• دوست و همکار پیتر هیگز، فرانک کلوز در کتاب گریزپا: چگونه پیتر هیگز معمای جرم را حل کرد زندگی‌نامه‌ای جذاب از یک مرد متواضع، اجتماع‌گریز و خجالتی است که با نظریه‌اش جهان علم را دگرگون کرد. (وال‌استریت ژورنال)

کتاب گریزپا: چگونه پیتر هیگز معمای جرم را حل کرد برای چه کسانی مناسب است؟

علاقه‌مندان به فیزیک ذرات بنیادین مطالعه‌ی کتاب گریزپا: چگونه پیتر هیگز معمای جرم را حل کرد را لذت‌بخش خواهند یافت. همین‌طور اگر دوست دارید با یکی از بزرگ‌ترین کشفیات حوزه‌ی فیزیک و زندگی پیتر هیگز آشنا شوید،‌ این کتاب را بخوانید.

در بخشی از کتاب گریزپا: چگونه پیتر هیگز معمای جرم را حل کرد می‌خوانیم

این‌جا بود که برینک به اوج داستان رسید. هفده ماه پیش، آزمایش‌هایی که در LHC انجام شد تأیید کردند که بوزون هیگز واقعی است. آن‌چه برای دهه‌ها مورد تردید بود حال تا به ابد تأیید شده بود و آخرین قطعه در مدل استاندارد فیزیک ذرات یافت شد. این ساختمان تنومند تکمیل گردید. چرا این ساختمان همان ساختاری است که جهان مادی ما را شکل می‌دهد و سوآلی برای آیندگان است؟ در این لحظه، برینک ابتدا از انگلرت و سپس از هیگز دعوت رسمی به‌عمل آورد تا چند گام پیش آیند و جایزه را دریافت کنند:

«پروفسور هیگز، شما به همراه پروفسور انگلرت و براوت کلید درک جرم ذرات بنیادین را کشف کردید که به خاطر آن به دریافت جایزه‌ی نوبل مفتخر شده‌اید. از طرف آکادمی سلطنتی علوم سوئد مفتخرم گرم‌ترین تبریکات را جهت این دستاورد مهم به شما ابلاغ کنم و از شما تقاضا دارم چند گام پیش آیید تا جایزه‌ی نوبل را از شخص اعلیحضرت پادشاه دریافت کنید.»

هیگز که در لباس رسمی می‌درخشید و در کفش‌های خود بسیار راحت می‌نمود، از صندلی برخاست و آماده شد به مرکز صحنه قدم بگذارد. چهل و هشت سال تلاش که به مانند بالا رفتن از قله‌ی اورست بود، حال پس از 4 ژوئیه‌ی 2012 که وجود بوزون هیگز اثبات شد، انگار قله‌ی هیلاری -آخرین چالش قبل از فتح قله‌ی اورست- را فتح می‌کرد. اکنون که نُه قدم تا قله فاصله داشت به یاد حرکات موزون در راهرو افتاد: در نشانه‌ی N توقف کن، با دست راست با پادشاه دست بده در حالی که جایزه‌ی نوبل و دیپلم افتخار را با دست دیگر می‌گیری. سپس سه بار تعظیم می‌کنی، ابتدا به پادشاه، سپس به مجسمه‌ی نیم‌تنه‌ی آلفرد نوبل در انتهای صحنه و در نهایت به تماشاچیان داخل سالن.

فهرست مطالب کتاب

مقدمه
سرآغاز: قضیه پروفسور ناپیدا
بخش اول
1: نامی روی تابلو
2: مارپیچ منفرد
3: انفجار ذره
4: اَبَر رسانا
5: ظهور هیگز
6: حالا شش نفر هستیم
7: تولد بوزون
8: «پیتر - تو مشهور شدی!»
بخش دوم
9: اولین ناپدیدشدن، 1976
10: هر مسیری تنها با یک گام آغاز می شود
11: دستگاهی برای 1 TeV
12: پدرِ ذره ی خدا
13: ماشین روز قیامت
14: «باید به سرن برویم»
15: چهارم ژوئیه
بخش سوم
16: «در تدارک زمان خلاصی  ام»
17: جوایز فوق العاده
18: زیگزاگ
پیگفتار: چشم اندازی از میان دشت ها