معرفی و دانلود کتاب یک فیلم، یک جهان: بودو از غرق شدن نجات یافت

معرفی کتاب یک فیلم، یک جهان: بودو از غرق شدن نجات یافت

ریچارد باستن، منتقدِ برجسته‌ی اهل انگلستان، در کتاب یک فیلم، یک جهان: بودو از غرق شدن نجات یافت به نقد و بررسی یکی از درخشان‌ترین ساخته‌های سینمایی ژان رنوآر، فیلمساز شهیر اهل فرانسه، پرداخته است.

درباره کتاب یک فیلم، یک جهان: بودو از غرق شدن نجات یافت

سینمای فرانسه در حد فاصل سال‌های 1920 تا 1960، فیلمسازانِ نابغه‌ی بسیاری را به خود دید. اغلب منتقدان و صاحب‌نظران بر آن‌اند که ژان رنوآر (Jean Renoir) یکی از درخشان‌ترینِ این نوابغ بود. این کارگردان مطرح و پرآوازه، به سال 1894، در خانواده‌ای اهل فرهنگ و هنر، چشم به جهان گشود، و به تاریخ 12 فوریه‌ی 1979، پس از عمری فعالیت هنری ارزنده و ثبت کارنامه‌ای به غایت پربار و توجه‌برانگیز، روی در نقاب خاک کشید. رنوآر در طول فعالیت حرفه‌ای خود چهل عنوان فیلم بلند را کارگردانی کرد؛ آثاری خوش‌ساخت و بدیع که شماری از آن‌ها، امروزه از کلاسیک‌های سینمای اروپا در طول قرن بیستم به شمار می‌روند. «بودو از غرق شدن نجات یافت» عنوانِ یکی از بهترینِ این آثار است. رنوآر فیلم سینمایی مذکور را در سال 1932 به روی پرده برد. ریچارد باستن، منتقد و روزنامه‌نگارِ فقید اهل انگلستان، در کتاب یک فیلم، یک جهان: بودو از غرق شدن نجات یافت (Boudu Saved from Drowning)، از زوایای گوناگون به نقد و بررسی اثر نامبرده پرداخته است.

فیلمنامه‌ی فیلم سینمایی بودو از غرق شدن نجات یافت با الهام از نمایشنامه‌ای به قلم «رنه فوشوآ» نگاشته شده است. در این فیلم با داستان زندگی مرد بی‌خانمانی به نام بودو همراه می‌شویم که روزی از روزها، به قصد پایان دادن به زندگی خویش، خود را به جریان رودی پرخروش می‌سپارد. اما خوشبختانه (یا شاید، متأسفانه!) توسط کتابفروشی نیک‌سرشت که از سر تصادف، در همان حوالی به سر می‌برده، از آب برگرفته می‌شود و نجات می‌یابد. کتابفروش مهربان، پس از این واقعه، بودوی بینوا را به خانه‌ی خود می‌برد و برای روزهای متوالی سرگرم مراقبت از او می‌گردد. بودو آرام‌آرام به زندگی جدید خود خو می‌گیرد. تا اینکه اندکی بعد، به انگیزه‌ی جنونِ آنیِ دیگری، مجدداً به دامان وسوسه‌ی جذاب خودکشی چنگ می‌زند!...

بودو از غرق شدن نجات یافت فیلمی کمیک و سرگرم‌کننده است؛ اما در عین حال، بسیاری از تلخ‌ترین وجوه جهان‌بینیِ خالق خود را در معرض نمایش می‌گذارد. مشهور است که ژان رنوآر تحت تأثیر تماشای فیلم‌های چارلی چاپلین به کارگردانی علاقه‌مند شد. در همین راستا، می‌توان بودو از غرق شدن نجات یافت را ادای دِینِ فیلمساز فرانسوی به کارگردانِ آمریکاییِ محبوبش قلمداد نمود. چرا که ساخته‌ی رنوآر، از بسیاری جهات، خصوصاً از حیث درونمایه‌های انتقادیِ مطرح‌شده در آن، آثار مشهور چاپلین بزرگ را به یاد می‌آورد. باری، چنان‌که گفتیم، در کتاب یک فیلم، یک جهان: بودو از غرق شدن نجات یافت مخاطب نقدی مفصل بر فیلم سینمایی مورد بحث در این نوشتار خواهید بود. ریچارد باستن در این نقد خواندنی، ضمن برجسته ساختنِ اصلی‌ترین درونمایه‌های محتواییِ اثرِ رنوآر، برخی از بدیع‌ترین دستاوردهای تکنیکی و فرمیِ این کارگردان در فیلم بودو از غرق شدن نجات یافت را نیز مورد بحث و واکاوی قرار داده است.

کتاب یک فیلم، یک جهان: بودو از غرق شدن نجات یافت توسط مهدی جمشیدی به زبان فارسی ترجمه شده و به همت انتشارات «خوب» در اختیار دوست‌داران سینمای ژان رنوآر قرار گرفته است.

درباره مجموعه یک فیلم، یک جهان

نه فقط هر اثر سینمایی، بلکه اصولاً هر اثر راستین هنری، برای خود جهانی قائم‌به‌ذات است که در آن منطقی خاص و یکّه حکمفرمایی می‌کند. اصلی‌ترین کار مخاطب اثر هنری، فهمِ دقیقِ این منطق منحصربه‌فرد است.

عناوینی که ذیل مجموعه‌ی یک فیلم، یک جهان از نشر خوب به انتشار می‌رسند، هر یک نوشتاری کوتاه، اما ارزنده و تأمل‌برانگیز در باب یک فیلم سینمایی خاص‌اند. تمام فیلم‌هایی که در عناوین متعلق به مجموعه‌ی یک فیلم، یک جهان، مورد بحث قرار گرفته‌اند، در نوع خود جزو آثار کلاسیک تاریخ سینما به شمار می‌روند. در انتخاب این تک‌نگاری‌های انتقادی برای ترجمه به زبان فارسی، شناخته‌شده بودن آثارِ مورد نقد و بررسی نزد مخاطبین ایرانی، نخستین نکته‌ی مدنظرِ ناشر بوده است.

کتاب یک فیلم، یک جهان: بودو از غرق شدن نجات یافت مناسب چه کسانی است؟

علاقه‌مندان به سینمای فرانسه و دوست‌داران مباحث نظریِ هنر هفتم، دو گروه از مخاطبین ریچارد باستن در کتاب یک فیلم، یک جهان: بودو از غرق شدن نجات یافت بوده‌اند.

با ریچارد باستن بیشتر آشنا شویم

ریچارد باستن (Richard Boston) نویسنده، روزنامه‌نگار و منتقد نام‌آشنای اهل انگلستان بود که بیش از هر چیز، به واسطه‌ی نوشته‌های جدلی و عقاید آنارشیستی‌اش شناخته می‌شد. باستن به سال 1938 دیده به جهان گشود و در سال 2006 روی در نقاب خاک کشید. او تحصیلات آکادمیک خود را در دانشگاه کمبریج تکمیل نمود و پس از آن، به عنوان منتقد در نشریه‌ی گاردین مشغول به کار شد. «یک فیلم، یک جهان: بودو از غرق شدن نجات یافت» عنوان بهترین اثر ترجمه‌شده از ریچارد باستن به زبان فارسی است.

در بخشی از کتاب یک فیلم، یک جهان: بودو از غرق شدن نجات یافت میخوانیم

نخستین تجربۀ رنوآر در سینما خیلی زود شکل گرفت، سینما جوان بود و همچون او عمر چندانی نداشت و این دو تقریباً همزمان متولد شده بودند. تاریخ‌های مختلفی برای تولد سینما ذکر کرده‌اند. ادیسون کینه‌توسکوپ را برای فدراسیون ملی انجمن‌های زنان در جریان بازدیدشان از آزمایشگاه او در سال 1891 عرضه کرد و شکل تجاری آن را در نیویورک و در آوریل 1894 به نمایش گذاشت. برخی هم ترجیح می‌دهند سینماتوگراف لویی لومیر در سال 1895 را آغازگر سینما بدانند. ژان رنوآر در میانۀ هر یک از این تاریخ‌هایی که شما برای تولد سینما مد نظر قرار می‌دهید، در 15 سپتامبر 1894 چشم به جهان گشود. دایه‌اش، گابریل، در سال 1897 او را که کمی بیش از دو سال داشت به فروشگاه بزرگ دوفایِل برد و با هم به تماشای یک فیلم نشستند. فیلم دربارۀ رودخانه‌ای بزرگ بود. یکی دیگر از نخستین خاطراتش هم از مِلک اسواً در شهرستان اُب است، جایی که با پسری روستایی به نام گودوفر از سیاق زندگی آن‌طور که در بادی در درختان بید وجود داشت لذت می‌برد و بی‌دغدغه در قایق‌های شناور روی شاخه‌ای از رود سن که اورس نامیده می‌شد بازی می‌کرد.

او این خاطره را «هم‌سنگ لحظۀ بالارفتن پردۀ نمایش خیمه‌شب‌بازی گینیول» شگفت‌انگیز می‌دانست. گینیولی که او با گابریل دیده بود هم‌ارز فرانسوی نمایش خیمه‌شب‌بازی پانچ‌اند جودی است و (همچون رودخانه)، به‌خصوص در ابتدای فیلم بدکاره، وارد آثارش می‌شود. قاب فیلم‌های رنوآر اغلب ما را یاد قاب سه‌پایۀ نقاشی پدرش، آگوست، می‌اندازد؛ اما غالباً قاب طاقی‌شکل تئاتر و قاب نمایش پانچ‌اند جودی را نیز به یاد می‌آورد.